"Ο τερματισμός της οξείας φτώχειας είναι ζήτημα ηθικής σημασίας και ανθρώπινου επείγοντος. Αποτελεί συλλογική προτεραιότητα εντός και μεταξύ των εθνών και, πάνω απ' όλα, για τους πρωταγωνιστές της μείωσης της φτώχειας. Αυτό συμβαίνει επειδή, παρά τα φανταστικά οφέλη, πάρα πολλοί συνεχίζουν να ζουν σε άθλιες, επικίνδυνες και σκληρές συνθήκες, ανίκανοι να διαμορφώσουν ζωές με νόημα και αξιοπρέπεια."
Τα λόγια του Miguel Székely αποτυπώνουν εύστοχα το κίνητρο για τη βελτίωση των στατιστικών και των μετρήσεων: τη σύνδεσή τους με τη δράση. «Ένας αριθμός», γράφει, «μπορεί να αφυπνίσει συνειδήσεις· μπορεί να κινητοποιήσει τους απρόθυμους, μπορεί να πυροδοτήσει δράση, μπορεί να δημιουργήσει συζήτηση· μπορεί ακόμη και, υπό τις καλύτερες συνθήκες, να δώσει τέλος σε ένα πιεστικό πρόβλημα» (Székely 2005, δική του μετάφραση).
Σε αυτή τη διάλεξη που είχε κάνει ο Miguel Székely το
2017 κάνει ένα βήμα πίσω από πολλές από τις πολυπλοκότητες της μέτρησης και εστιάζει σε μια πτυχή: τη μέτρηση της φτώχειας. Η προστιθέμενη αξία και οι περιορισμοί των χρηματικών μέτρων φτώχειας είναι γνωστά (Παγκόσμια Τράπεζα 2017). Αλλά ένα έντονο ερώτημα είναι αν είμαστε σε θέση να χρησιμοποιήσουμε πολυδιάστατα μέτρα φτώχειας για να αποκαλύψουμε μια σχετική, αν και περιορισμένη, σκελετική δομή της φτώχειας με τέτοιο τρόπο που να διευκρινίζει το έργο της ανάληψης δημόσιας δράσης για την αντιμετώπιση βασικών πτυχών της φτώχειας.
Φυσικά, η θεμελιώδης δέσμευση είναι η εξάλειψη της φτώχειας, όχι κάποια συγκεκριμένη σκελετική δομή. Έτσι, αυτή η διάλεξη διερευνά πώς μια πολυδιάστατη δομή μέτρησης της φτώχειας μπορεί, εάν εφαρμοστεί σωστά, να είναι χρήσιμη στην εξάλειψη της φτώχειας. *Ο Miguel Székely είναι Μεξικανός οικονομολόγος, ερευνητής και πρώην ανώτατος δημόσιος λειτουργός, εξειδικευμένος σε θέματα εκπαίδευσης, κοινωνικής πολιτικής και αξιολόγησης δημόσιων πολιτικών.Ειδικός σε θέματα φτώχειας, ανισοτήτων, διανομής εισοδήματος και αποταμιευτικών στα νοικοκυριά, ιδιαίτερα στο Μεξικό. Έχει συγγράψει αρκετά βιβλία, άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και κεφάλαια σε συλλογές, με πάνω από 4.400 αναφορές σε ακαδημαϊκές εργασίες. Έχει συμμετάσχει σε εκδηλώσεις διεθνών οργανισμών όπως η OECD και το Wilson Center, εστιάζοντας σε εκπαιδευτικές και κοινωνικές πολιτικές στη Λατινική Αμερική.
Πώς είναι οι άνθρωποι φτωχοί;
Μέτρηση της παγκόσμιας προόδου προς την επίτευξη μηδενικής φτώχειας και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης
Το 2017, η ετήσια διάλεξη του WIDER δόθηκε από τη Sabina Alkire. Συζήτησε τις επιπτώσεις της χρήσης του Παγκόσμιου Πολυδιάστατου Δείκτη Φτώχειας (MPI) και άλλων μέτρων για τη φτώχεια για την επίτευξη της Ατζέντας 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, και ιδίως του Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης 1 — για την εξάλειψη της φτώχειας σε όλες τις μορφές της παντού. Δείτε τη σχετική διάλεξη:ΕΔΩ:
https://www.wider.unu.edu/publication/how-are-people-poor
Το θέμα που εστιάζεται για το 2025 επικεντρώνεται στη δικαιοσύνη και την ισότητα, με έμφαση στη μείωση των ανισοτήτων μέσω βιώσιμων πολιτικών.
Ποσοστά Φτώχειας Παγκοσμίως
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα (στοιχεία 2023-2024):
Περίπου 9,4% του παγκόσμιου πληθυσμού (περίπου 700 εκατομμύρια άνθρωποι) ζει κάτω από το διεθνές όριο ακραίας φτώχειας, δηλαδή με λιγότερα από 2,15 δολάρια την ημέρα (σε τιμές 2017).
Η φτώχεια συγκεντρώνεται κυρίως στην Υποσαχάρια Αφρική (29% του πληθυσμού) και στη Νότια Ασία (10-15%).
Η κλιματική αλλαγή, οι συγκρούσεις και η οικονομική ανισότητα επιβραδύνουν την πρόοδο, με προβλέψεις ότι ο στόχος του ΟΗΕ για εξάλειψη της ακραίας φτώχειας έως το 2030 δεν θα επιτευχθεί.
Ποσοστά Φτώχειας στην 'Ελλάδα
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ, τελευταία διαθέσιμα στοιχεία 2023): Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (AROPE) στην 'Ελλάδα ήταν 26% το 2022, υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (21,6%).
Περίπου 18,8% του πληθυσμού (1,97 εκατομμύρια άνθρωποι) ζει κάτω από το εθνικό όριο φτώχειας, που ορίζεται στο 60% του διάμεσου εισοδήματος (περίπου 6.000-7.000 ευρώ ετησίως για ένα άτομο).
Οι πιο ευάλωτες ομάδες περιλαμβάνουν άνεργους (70% κίνδυνος φτώχειας), μονογονεϊκές οικογένειες, και ηλικιωμένους με χαμηλές συντάξεις.
Η παιδική φτώχεια παραμένει υψηλή, με περίπου 22% των παιδιών να ζουν σε νοικοκυριά με κίνδυνο φτώχειας.
Σύμφωνα με την Eurostat τον επίσημο ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2024, 93 από τις 243
περιφέρειες της ΕΕ (με διαθέσιμα δεδομένα) στο επίπεδο 2 της ονοματολογίας των εδαφικών μονάδων για στατιστικές (NUTS 2) κατέγραψαν ποσοστά κινδύνου φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ (21%).
4 περιφέρειες είχαν το ίδιο ποσοστό, ενώ 146 είχαν χαμηλότερα ποσοστά.
Σε 5 περιφέρειες, τα ποσοστά αυτά ήταν υπερδιπλάσια από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Το υψηλότερο ποσοστό καταγράφηκε στη Γουιάνα (Γαλλία), όπου το 59,5% του πληθυσμού αντιμετώπιζε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, ακολουθούμενη από τις ιταλικές περιφέρειες της Καλαβρίας (48,8%) και της Καμπανίας (43,5%), και τις ισπανικές αυτόνομες πόλεις της Μελίγια (44,5%) και της Θέουτα (42,2%).
Το 2024, υπήρχαν 25 περιφέρειες NUTS 2 όπου τουλάχιστον το 33% του πληθυσμού αντιμετώπιζε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (η πιο σκούρα απόχρωση του μπλε στον χάρτη). Αυτές οι περιφέρειες συγκεντρώνονταν στην:
'Ελλάδα (5 περιφέρειες),
τη Βουλγαρία, την Ισπανία,
την Ιταλία (4 περιφέρειες η καθεμία), καθώς και στη Ρουμανία και τις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Γαλλίας (3 περιφέρειες η καθεμία).
Αυτή η ομάδα περιελάμβανε επίσης
2 κυρίως αστικές περιφέρειες στις δυτικές χώρες της ΕΕ - την περιφέρεια της πρωτεύουσας του Βελγίου (Région de Bruxelles-Capitale / Brussels Hoofdstedelijk Gewest) και τη Βρέμη στη Γερμανία.
Στο άλλο άκρο της κατανομής, υπήρχαν 26 περιφέρειες όπου λιγότερο από το 12,5% του πληθυσμού κινδύνευε από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό το 2024 (ανοιχτό κίτρινο χρώμα).
Αυτή η ομάδα περιελάμβανε:
7 περιφέρειες στη βόρεια και κεντρική Ιταλία, συμπεριλαμβανομένης της Provincia Autonoma di Bolzano/Bozen (6,6%), οι οποίες είχαν το χαμηλότερο ποσοστό ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό στην ΕΕ·
6 από τις 8 περιφέρειες της Τσεχίας, συμπεριλαμβανομένης της Jihozápad (8,8%), η οποία είχε το τρίτο χαμηλότερο ποσοστό στην ΕΕ·
3 περιοχές στο Vlaams Gewest στο βόρειο Βέλγιο.
3 περιφέρειες στην Αυστρία·
2 περιφέρειες στην Πολωνία, συμπεριλαμβανομένης της περιφέρειας της πρωτεύουσας Warszawski stołeczny.
Οι πρωτεύουσες της Κροατίας, της Ρουμανίας, της Σλοβενίας και της Σλοβακίας, με την τελευταία από αυτές, την Bratislavský kraj, να έχει το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό στην ΕΕ (8,6%)·
η βορειοδυτική ουγγρική περιοχή Közép-Dunántúl.
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα σχετικά με τα στατιστικά στοιχεία για τις συνθήκες διαβίωσης στο περιφερειακό ετήσιο βιβλίο της Eurostat – έκδοση 2025 , το οποίο διατίθεται επίσης ως σύνολο άρθρων και χαρτών με την επεξήγηση των στατιστικών στοιχείων μόνο στον Στατιστικό Άτλαντα .
Για περισσότερες πληροφορίες:
https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-20251017-2
Κυβερνητικές πρωτοβουλίες: Προγράμματα όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (πρώην ΚΕΑ), επιδόματα στέγασης, και κοινωνικές παροχές στοχεύουν στη στήριξη ευάλωτων ομάδων.
Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά τους κρίνεται περιορισμένη λόγω γραφειοκρατίας και χαμηλής κάλυψης.
ΜΚΟ και φιλανθρωπικές οργανώσεις: Οργανισμοί όπως η ActionAid Hellas, η Caritas Hellas, και το Χαμόγελο του Παιδιού διοργανώνουν εκδηλώσεις στις 17 Οκτωβρίου, όπως διανομή τροφίμων, εκπαιδευτικά προγράμματα, και καμπάνιες ευαισθητοποίησης.
Τοπικές δράσεις: Σε πόλεις όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, δήμοι και κοινότητες οργανώνουν συσσίτια και εκδηλώσεις για την υποστήριξη αστέγων και απόρων.
Παγκόσμιες Δράσεις
ΟΗΕ και SDG: Η ημέρα συνδέεται με τον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης 1 (SDG 1), που αφορά την εξάλειψη της φτώχειας.
Διοργανώνονται παγκόσμιες καμπάνιες, όπως συζητήσεις υψηλού επιπέδου και εκδηλώσεις σε φτωχές κοινότητες.
Εκδηλώσεις: Σε πολλές χώρες, γίνονται διαδηλώσεις, φεστιβάλ, και συγκεντρώσεις για την ανάδειξη των ανισοτήτων. Όπως, η πρωτοβουλία "Stand Up Against Poverty" ενθαρρύνει μαζικές δράσεις.
Στην 'Ελλάδα, η άνιση κατανομή πλούτου επιδεινώνει τη φτώχεια:
Το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού κατέχει περίπου το 55% του συνολικού πλούτου, ενώ το φτωχότερο 50% κατέχει μόλις 5% (στοιχεία OECD, 2023).
Παγκοσμίως, η πανδημία COVID-19 αύξησε τη φτώχεια κατά 88-115 εκατομμύρια ανθρώπους το 2020-2021, η πρώτη αύξηση μετά από δεκαετίες μείωσης.
Σύμφωνα με τις επίσημες πηγές όπως: τον ΟΗΕ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ελληνικές/ευρωπαϊκές οργανώσεις, σχετικά με την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας (17 Οκτωβρίου),τα στατιστικά στοιχεία, και τις δράσεις μπορούμε να ενημερωθούμε τόσο από:
Παγκόσμιες Πηγές όπως:
United Nations (ΟΗΕ) - Επίσημη Σελίδα της Ημέρας:
https://www.un.org/en/observances/day-for-eradicating-poverty
Ιστορικό, θέματα της χρονιάς, εκδηλώσεις και πόροι για την εξάλειψη της φτώχειας παγκοσμίως.
UNESCO - Ημέρα Εξάλειψης της Φτώχειας:
https://www.unesco.org/en/days/poverty-eradication
Εστίαση στην εκπαίδευση, επιστήμη και πολιτιστική κληρονομιά ως εργαλεία κατά της φτώχειας, με σύνδεση στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG 1).
UNDP (Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΟΗΕ):
https://www.undp.org/speeches/international-day-eradication-poverty-17-october-2025
Στατιστικά από το Global Multidimensional Poverty Index (MPI), αναλύσεις για κλιματική αλλαγή και φτώχεια, και μηνύματα για δράση.
UN Department of Economic and Social Affairs (DESA):
https://social.desa.un.org/issues/poverty-eradication/international-day-for-the-eradication-of-poverty-homepage
Περιγραφή της ημέρας, συμμετοχή των φτωχών στις αποφάσεις και σύνδεση με παγκόσμιες καμπάνιες.
SDG Knowledge Hub (IISD):
https://sdg.iisd.org/events/international-day-for-the-eradication-of-poverty-2024/
Εκδηλώσεις, διάλογος και πόροι για την κατανόηση της φτώχειας ως κοινωνικού ζητήματος.
Πηγές για την Ελλάδα και την Ευρώπη
Eurostat - Στατιστικά Φτώχειας στην ΕΕ (με έμφαση στην Ελλάδα):
https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-20251017-2
Περιφερειακά στατιστικά για κίνδυνο φτώχειας (AROPE) στην Ελλάδα και ΕΕ, ενημερωμένα για το 2024-2025, με χάρτες και αναλύσεις.
EAPN (Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Φτώχειας) - Ελληνικό Δίκτυο:
https://www.eapn.eu/17-october-international-day-for-the-eradication-of-poverty-endpoverty/
Δράσεις στην Ελλάδα και Ευρώπη, βίντεο, εκθέσεις και καμπάνιες όπως "Fight Poverty, Not the Poor!" – ιδανικό για τοπικές πρωτοβουλίες.
Αν ψάχνεις δράσεις ΜΚΟ στην Ελλάδα, δες την ActionAid Hellas: https://www.actionaid.gr/ (ενότητα για φτώχεια και SDG).
Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας
Τα παιδιά που μεγαλώνουν φτωχά είναι πιο πιθανό να είναι φτωχά και ως ενήλικες!
Αναδημοσιεύουμε από:
Mothersblog.gr

«Είμαι πάντα πεινασμένος, καθώς πολλές φορές η οικογένειά μου και εγώ παραλείπουμε κάποια γεύματα. Θέλω να πάω στο σχολείο σαν τους φίλους μου, αλλά οι γονείς μου, μου λένε πάντα ότι είναι πολύ ακριβό. Αν πάω στο σχολείο, τότε δεν θα μπορώ να δουλέψω για να τους βοηθήσω, να αγοράσω φαγητό. Θα πεινάω πάλι. Είμαι ανήμπορος όταν έρχεται η στιγμή να αλλάξω την κατάστασή μου, δεν έχω φωνή και υπάρχουν λίγοι άνθρωποι που βλέπουν τα πράγματα με τον τρόπο που τα βλέπω εγώ!».
Αυτό είναι απλώς μικρό δείγμα των ανησυχιών που μπορεί να αντιμετωπίζει καθημερινά ένα φτωχό παιδί. Δεν έχει φαγητό να φάει, δεν μπορεί να πάει σχολείο, στερείται φροντίδας και προσοχής, στερείται της παιδικότητας και όλων εκείνων που θα έπρεπε ως παιδί να έχει.
Αρκετές έρευνες δείχνουν πως η έκθεση στο «τοξικό» στρες μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού. Αυτά τα επίπεδα άγχους επηρεάζουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών κατά τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής και μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Όπως ανέφερε ο Benard Dreyer, πρώην πρόεδρος της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής σε συνέντευξή του: «Δεν καταστρέφει όλα τα παιδιά, αλλά κατά μέσο όρο προκαλεί ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα στην ικανότητά τους να αντιδρούν σε άλλους στρεσογόνους παράγοντες, στην ικανότητά τους να συμπεριφέρονται, να συγκεντρώνονται και να μαθαίνουν γνωσιακά!».
Τι είναι φτώχεια; Πώς τη βιώνουν τα παιδιά; Δείτε τις φωτογραφίες στην παρακάτω gallery

Photo 1/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 2/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 3/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 4/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 5/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 6/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 7/17 Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 8/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 9/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 10/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 11/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 12/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 13/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 14/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 15/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 16/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας

Photo 17/17Η φτώχεια μέσα από τα μάτια των παιδιών - Εικόνες που θα αγγίξουν την καρδιά σας.