Πέμπτη 11 Νοεμβρίου 2021

Ο τάφος του Αγίου Μηνά και οι «ευλογίες» του

Γράφει ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΟΥΝΤΟΥΦΑΡΗΣ

Αναδημοσιεύουμε από το Blog:mundusest.wordpress.com

Ο τάφος του Αγίου Μηνά και οι «ευλογίες» του 

MUNDUS EST- travel stories

10 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2019

Αιγυπτιώτης ο Άγιος του Ηρακλείου, ο Μηνάς το όνομα του οποίου παραπέμπει στα βάθη των αιώνων σε εκείνο του Μένες του φαραώ που έζησε κάπου μεταξύ 3200 και 3000 π.Χ. και θεωρείται εκείνος που ενοποίησε την Άνω και την Κάτω Αίγυπτο, ιδρύοντας την Πρώτη Δυναστεία. Θαυματουργός ο Άγιος του Μεγάλου Κάστρου με τη δράση του να αναγνωρίζεται σε περιστατικά ακόμα και της μάχης του Ελ Αλαμέιν κοντά στον τόπο που ακόμα και σήμερα βρίσκεται ο τάφος του πάνω από τον οποίο θεμελιώθηκε η φημισμένη στα πέρατα του Χριστιανικού κόσμου παλαιοχριστιανική Βασιλική στην οποία συνέρρεαν καραβάνια προσκυνητών για να προσκυνήσουν και να πάρουν το αγίασμα μέσα στα πήλινα φλασκιά, τις «ευλογίες» με αποτυπωμένη τη μορφή του Αγίου και το όνομα του στα Ελληνικά που βρίσκονται σήμερα διάσπαρτα σε πολλά μουσεία του εξωτερικού με πιο γνωστά τα αντίστοιχα εκθέματα στο Παρισινό Λούβρο.

Σύμφωνα με την παράδοση ο Άγιος Μηνάς μαρτύρησε, στις 11 Νοεμβρίου του 295 ή 296 ή 309 επί αυτοκράτορα Διοκλητιανού. 

Σύμφωνα με την παράδοση που διέσωσαν οι πρώτοι Χριστιανοί, στα χρόνια του Αθανασίου της Αλεξάνδρειας, ένας άγγελος εμφανίστηκε στον Πάπα και τον διέταξε να τοποθετήσει το σώμα του Αγίου, που βρισκόταν σε μια εκκλησία της Αλεξάνδρειας, πάνω σε μια καμήλα και να το οδηγήσει μέσω της Λιβυκής ερήμου, όπως και έγινε. Η καμήλα ξεκίνησε τη διαδρομή της και σταμάτησε σε ένα πηγάδι κοντά στη λίμνη Μαρεώτιδα απ’ όπου αρνούνταν να μετακινηθεί. 

Αυτό θεωρήθηκε ως θεϊκό σημάδι ότι ο Άγιος ήθελε να ταφεί εκεί το σώμα του. 

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο Άγιος Μηνάς στις παλαιοχριστιανικές παραστάσεις και βεβαίως στις «ευλογίες» εικονίζεται ανάμεσα σε δύο καμήλες. 

Σύμφωνα μάλιστα με μια παράδοση, το σώμα του τοποθετήθηκε μέσα σε μια σαρκοφάγο από ξύλο και ασήμι.

Πάνω από το μνήμα του οι πρώτοι χριστιανοί κατασκεύασαν, κατά τη συνήθεια της εποχής, ένα «μαρτύριο», η οποία είχε και το ρόλο της Αγίας Τράπεζας, το οποίο με τα χρόνια, όσο διαδίδονταν η λατρεία του Αγίου Μηνά, μετεξελίχθηκε σε βασιλική, από τις πιο φημισμένες του παλαιοχριστιανικού κόσμου. 

Το μοναστήρι του Ντέιρ Αμπού Μηνά, όπως είναι γνωστό στην Αίγυπτο, το οποίο ιδρύθηκε γύρω από τη Βασιλική πάνω από τον τάφο του Αγίου, ήταν το σημαντικότερο κέντρο προσκυνητών στην Ανατολή τον 5ο και τον 6ο αιώνα.

Η πόλη που αναπτυσσόταν γύρω από το μοναστήρι ήταν ένα πραγματικό μυστήριο ως το 1905, οπότε ο Γερμανός αρχαιολόγος Καρλ Μαρία Κάουφμαν, ταξιδεύοντας από την Αθήνα στη Βόρεια Αφρική μέσω Αλεξάνδρειας και Μαρεώτιδας, έφτασε στην περιοχή. 

Η πόλη με τα έργα τέχνης, που είχαν περιγραφεί με θαυμασμό από τον Άραβα γεωγράφο Αλ Μπάκρι τον πρώιμο 11ο αιώνα, έμοιαζε με θρύλο, αφού τίποτα από αυτήν δεν είχε ανακαλυφθεί, εκτός από κάποια επιφανειακά ίχνη που δεν μπορούσαν να ταυτιστούν. 

Όμως, ο Κάουφμαν ήταν σίγουρος ότι βρισκόταν στα ίχνη του μοναστηριού. Ο τάφος του Αγίου Μηνά ήταν από τα πρώτα μνημεία που εντοπίστηκαν. 

Σε αυτόν οδηγούσαν 30 μαρμάρινα σκαλοπάτια, ενώ το επίπεδο της τετράκογχης κρύπτης, γνωστή ως «Mari Mina», βρισκόταν δέκα μέτρα κάτω από το Ιερό της Βασιλικής, που είχε κατασκευαστεί στα χρόνια του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου. 

Η κατασκευή της εκκλησίας χρηματοδοτήθηκε από τους αυτοκράτορες Αρκάδιο και Θεοδόσιο το Β’, ενώ η ολοκλήρωσή της έγινε το 412, την εποχή του αυτοκράτορα Ζήνωνα.

Για να αντιληφθεί κανείς τη σημασία του μοναστηριού στον αρχαίο κόσμο, οι μελετητές το συγκρίνουν με τη φήμη της σημερινής Λούρδης στη Γαλλία. 

Ο Κάουφμαν, ανασκάπτοντας το μνημειακό σύνολο, επιβεβαίωσε τις πληροφορίες που είχαν διασώσει οι ιστορικές πηγές. 

Το μοναστήρι καταστράφηκε για πρώτη φορά το 619, κατά την εισβολή των Περσών. 

Το 628 υπέστη σοβαρές καταστροφές, όταν ο αυτοκράτορας Ηράκλειος κατατρόπωσε τους Πέρσες και κατέστρεψε πολλά Αιγυπτιακά μνημεία. 

Μετά τους Άραβες, οι έριδες ανάμεσα σε ορθόδοξους και κόπτες για την κυριότητα του ναού έδωσαν την ευκαιρία σε βεδουίνους να τον λεηλατήσουν. 

Κατά τραγική ειρωνεία, ό,τι δεν κατέστρεψε ο άνθρωπος το έκανε η φύση, αφού η πηγή με το αγιασμένο νερό διάβρωσε το έδαφος, με αποτέλεσμα να καταστραφεί το μοναστήρι του Ντέιρ Αμπού Μηνά.

Την ιστορία του μαρτυρούν τα πολλά και σημαντικά ευρήματα των ανασκαφών του Κάουφμαν και εκείνων που ακολούθησαν καθώς και οι «ευλογίες» που έπαιρναν στις πατρίδες τους οι πιστοί για να προσφέρουν αγίασμα στους δικούς τους ανθρώπους. 

Μεγάλος αριθμός από αυτά τα πήλινα φλασκιά με αποτυπώμενη με τη μορφή σφραγίδων μορφή του Αγίου έχει βρεθεί σε ανασκαφές ανά τη Μεσόγειο και την Ευρώπη, από τη Χαϊδελβέργη της Γερμανίας ως τις Δαλματικές ακτές και από το Σουδάν ως τη Βρετανία, ενώ αρκετά εκτίθενται σε μουσεία ολόκληρου του κόσμου, όπως στο Λούβρο του Παρισιού και το Βρετανικό του Λονδίνου.

 Ο τάφος του Αγίου Μηνά και οι «ευλογίες» του – MUNDUS EST- travel storiesMUNDUS EST- travel stories

https://mundusest.wordpress.com/2019/11/10/%ce%bf-%cf%84%ce%ac%cf%86%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b1%ce%b3%ce%af%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%b7%ce%bd%ce%ac-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%cf%85%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%af%ce%b5%cf%82/ 

Διαβάστε επίσης σχετικά:

Ο μπαρόκ Άγιος Μηνάς της Θεσσαλονίκης