Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2013

Την 14ην Δεκεμβρίου 1943 πυρπολήθηκε η εκκλησία της Αγίας Λαύρας. .

ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ

Αναρτήθηκε από την olympiada 14 Δεκεμβρίου , 2012

Την 14ην Δεκεμβρίου 1943 πυρπολήθηκε η εκκλησία της Αγίας Λαύρας.

Προηγήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου το μαρτύριο των καλογήρων, που βασανίστηκαν φρικτά για να μαρτυρήσουν τα κρησφύγετα των ανταρτών.

Δεν μίλησαν.

Ακόμη κι έναν κατάκοιτο και παράλυτο γέροντα τον πατέρα Ευθύμιον Χρυσανθακόπουλον, τον παιδέψανε πριν τον σκοτώσουν μαζί με τους υπόλοιπους.

Η σφαγή έγινε  κάτω από τον ιστορικό πλάτανο, εκεί που είχαν κρεμάσει τα καριοφίλια τους οι ήρωες του ‘ 21 μαζί με τον Κολοκοτρώνη. 

Προηγουμένως ” 70 φορτία ιερών αμφίων, κειμηλίων, επίπλων κλπ., αξίας πολλών εκατομμυρίων αφαιρέθηκαν με τον τρόπον της κλοπής από την ιερή αυτή εστία του ελληνισμού…” γράφει ο Χρήστος Ε. Λεβέντης , Θεολόγος-Φιλόλογος στο βιβλίο του “50 χρόνια από το Ολοκαύτωμα Καλαβρύτων 1943-1993″ που εκέρδισε το αργυρό μετάλλιο του Στασινοπούλειου βραβείου.

Την ημέρα της μεγάλης θυσίας των 1.300 αδικοσκοτωμένων Καλαβρυτινών , ο κόσμος ήδη θρηνούσε 60 άνδρες από 16 ετών και άνω που είχαν σφαγεί στις 8 Δεκεμβρίου και 16 καλογήρους μαζί με 8 επισκέπτες στο Μέγα Σπήλαιο, την ίδια μέρα.

Ανάμεσα στους επισκέπτες κι ένα 10 χρονο ορφανό καλογεροπαίδι τον Ηλία Ατσάρο.

Από τον Δύσπιστο

Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2013

Μαγκάλι…

του Νίκου Μπογιόπουλου
Τον περασμένο Μάρτη ήταν τα δυο παιδιά, οι δυο φοιτητές, στη Λάρισα. Τότε κάτι καθίκια (σσ: ελπίζουμε να θεωρούν αρκούντως «λαϊκιστικό» τον χαρακτηρισμό μας) είχαν πει ότι η αιτία του θανάτου τους δεν ήταν η οικονομική δυσπραγία. Οτι δεν ήταν το μαγκάλι της φτώχειας που σκότωσε τους φοιτητές. Αλλά η ελλιπής… παιδεία τους καθώς δεν γνώριζαν τις βλαβερές συνέπειες του μονοξειδίου του άνθρακα! Χτες ήταν το 13χρονο παιδί στη Θεσσαλονίκη. Τα καθίκια – μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές – δεν είχαν μιλήσει. Θα είχε μεγάλη σημασία η γνώμη τους. Ειδικά η γνώμη τους για τις βλαβερές συνέπειες του άνθρακα, όταν έρχεται σε επαφή με την ανεργία και με το κομμένο λόγω ανέχειας ηλεκτρικό ρεύμα… 
«Η φτώχεια είναι η χειρότερη μορφή βίας» (Μαχάτμα Γκάντι)
Η χτεσινή τραγωδία αναδεικνύει τη συνολική τραγωδία και τη συνολική απειλή που βιώνουμε. Η απειλή, η τραγωδία, είναι όλα όσα ζούμε, όλα όσα «μαύρα» και «κανιβαλικά» μας περιβάλλουν, να τα… συνηθίσουμε! Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, τελικά, δεν είναι να έχουν γεμίσει τα πάρκα και οι πλατείες με άστεγους. Δεν είναι να ψάχνεις δουλειά για 300 και 400 ευρώ το μήνα. Δεν είναι να ψάχνουν άνθρωποι φαγητό στα σκουπίδια και στα συσσίτια. Δεν είναι το μισό εκατομμύριο παιδιά που γεμίζουν τις στατιστικές της ασιτίας. Δεν είναι ότι στην Ελλάδα του 2013 πεθαίνουν άνθρωποι από τα μαγκάλια. Η μεγάλη τραγωδία, εκείνο που θα προκαλέσει μη αναστρέψιμη βλάβη, θα είναι να μας μάθουν ως κοινωνία να ζήσουμε υποκύπτοντας και αποδεχόμενοι πως όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας είναι… «κανονικά»!
Αν κατορθώσουν όλη αυτή την απανθρωπιά να τη συνηθίσουμε, αν καταφέρουν να μας κάνουν να αποδεχτούμε ότι όλα αυτά είναι «κανονικά», ότι είναι «κανονικό» πράγμα να πεθαίνουν άνθρωποι από μαγκάλια, ότι είναι «κανονικό» πράγμα οι άστεγοι και οι ζητιάνοι στους δρόμους, ότι είναι «κανονικό» πράγμα η ασιτία, ότι είναι «κανονικό» πράγμα η φτώχεια, ότι είναι «κανονικό» πράγμα οι αυτοκτονίες, ότι είναι «κανονικό» πράγμα η χαμοζωή η δική μας ή του διπλανού μας, τότε δεν θα έχουν απλά νικήσει. Θα μας έχουν κατατροπώσει. Θα μας έχουν τσακίσει. Θα μας έχουν συντρίψει. Κι απ’ έξω κι από μέσα μας. Γιατί τελικά υπάρχει κάτι χειρότερο, υπάρχει κάτι πιο επικίνδυνο από τη δυστυχία: Να συνηθίσεις τη δυστυχία. Υπάρχει κάτι χειρότερο, έγραψε ο Καμύ στην «Πανούκλα», από την πανούκλα. Να συνηθίσεις την πανούκλα.
Η πανούκλα» τους δεν είναι κάτι το «κανονικό». Ο κόσμος τους δεν είναι «κανονικός». Ότι πριν από μισόν αιώνα ο άνθρωπος πάτησε στη Σελήνη, αλλά μισόν αιώνα μετά, σε συνθήκες πρωτόγνωρων επιστημονικών και τεχνολογικών δυνατοτήτων, η μισή ανθρωπότητα δεν μπορεί να εξασφαλίσει ένα πιάτο φαΐ, δεν είναι «κανονικό». Δεν είναι «κανονικό» στη χώρα με τους πιο πλούσιους εφοπλιστές στον κόσμο, το 68% των Ελλήνων να ζει στα όρια και κάτω από τα όρια της φτώχειας. Δεν είναι «κανονικό» στη χώρα των επιδοτούμενων τραπεζών με 200 δισ. ευρώ, να σε χρεοκοπούν και να σου λένε ότι σε «σώζουν». Δεν είναι «κανονικό» να σε έχουν φτωχοποιήσει και να θέλουν να σου βγάλουν και το σπίτι σε πλειστηριασμό. Δεν είναι «κανονικό» να σε απολύουν και να σου λένε ότι τίθεσαι σε «διαθεσιμότητα». Δεν είναι «κανονικό» να βλέπεις τα παιδιά σου να μεταναστεύουν. Δεν είναι «κανονικό» να μετράμε νεκρούς από τις αναθυμιάσεις των μαγκαλιών. Δεν είναι «κανονικό» σε χίλιες οικογένειες την ημέρα να κόβεται το ρεύμα. Δεν είναι «κανονικό» οκτώ στους δέκα Έλληνες να μην μπορούν να αγοράσουν πετρέλαιο θέρμανσης. Στον αιώνα της πληροφορικής και της βιοτεχνολογίας, στην Ελλάδα και στον κόσμο, οι ανισότητες, η ανελευθερία, ο καταναγκασμός, η μετατροπή του ανθρώπου σε στατιστικό υπόδειγμα της δυστυχίας, αποτελούν παγκοσμιοποιημένο δόγμα. Ένα δόγμα που διεκδικεί να επιβάλλεται ως «ρεαλισμός» και ως «λογικός μονόδρομος» μέσα από τη διαστρέβλωση, την προπαγάνδα, την παραπληροφόρηση, την καταστολή, τον εκβιασμό, την τρομοκρατία. Ε, λοιπόν, αυτό δεν είναι «κανονικό»!
 Αυτό δεν είναι «κανονικό»…
Ακούγεται και ξανακούγεται: «Και τι να κάνουμε;». Αλλά γιατί θα πρέπει να μας πει κάποιος τρίτος, κάποιος άλλος, «τι να κάνουμε»; Γιατί πρέπει να αναθέσουμε σε κάποιον «σωτήρα» ό,τι ο καθένας από εμάς και όλοι μαζί πρέπει και μπορούμε να κάνουμε. «Τι να κάνουμε», λοιπόν: Μα να αντιμετωπίσουμε ξανά τον «ρινόκερο»! Ναι, τον «ρινόκερο». Όπως ο Μπερανζέ, ο ήρωας του Ιονέσκο, που αρνήθηκε την «κανονικότητα» της κτηνωδίας. Που έμεινε όρθιος όσο κι αν έβλεπε τους γύρω του να συνθηκολογούν με τη δυστυχία. Να μετατρέπονται σε δούλους υποταγμένους στους νόμους της ζούγκλας. Να ενσωματώνονται, να προσαρμόζονται στη φρίκη και να μεταλλάσσονται. Να γίνονται ο ένας μετά τον άλλον ρινόκεροι. Να ενστερνίζονται την ασχήμια και να παραιτούνται από κάθε διάθεση αντίστασης. Να αποδέχονται ότι θα ζήσουν με τα λίγα χωρίς να διεκδικούν ό,τι τους ανήκει. Να υποτάσσονται στο φόβο και στη «μοίρα». Να αρνούνται τη δυνατότητα να σηκώσουν ανάστημα απέναντι στο «ζωώδες», στο παράλογο, στο απεχθές, στο ψεύτικο, στο βάρβαρο.
Σε μια πόλη που ο ένας μετά τον άλλο μεταλλάσσονται σε ρινόκερους, ο Μπερανζέ, κόντρα στην «κανονικότητα» της κτηνωδίας, κραυγάζει: «Ενάντια σε όλο τον κόσμο! Θα υπερασπίσω τον εαυτό μου ενάντια σε όλον τον κόσμο, δεν θα καθίσω με σταυρωμένα χέρια, θα πολεμήσω. Είμαι ο τελευταίος άνθρωπος και μέχρι να ‘ρθει το τέλος θα παραμείνω άνθρωπος! Όχι, δεν θα συνθηκολογήσω»! Ο Μπερανζέ -ο καθένας από εμάς δηλαδή- πρέπει να ξαναβρεί τη φωνή του. Να ορθώσει το ανάστημα του. Όχι μόνο για λόγους ατομικής αξιοπρέπειας. Όχι μόνο ως υποχρέωση απέναντι στον εαυτό μας ή πολύ περισσότερο σαν επίδειξη ότι «ξεχωρίζουμε» από όσους δεν αντέχουν το βάρος και γονατίζουν.
Πρέπει να παραμείνουμε όρθιοι, να μη συνθηκολογήσουμε, να μην συνηθίσουμε - αυτός είναι ο πραγματικός μονόδρομος - γιατί μόνο έτσι θα πάρει σάρκα το «ένας για όλους και όλοι για έναν». Γιατί αυτή είναι η πρώτη και αναγκαία συνθήκη να σηκώσουμε και τους άλλους και να σμίξουμε τον κόσμο στο μέγα πολιτικό πρόσταγμα του καιρού μας: Να απαλλαγούμε απ΄ ό,τι μας σκοτώνει κι απ’ ό,τι μας αποκτηνώνει. Αυτό είναι το κανονικό! Να μείνουμε όρθιοι και ανυποχώρητοι, οικοδομώντας μια λαϊκή ενότητα που δεν θα εκφράζει τίποτα λιγότερο από την (αδιαπραγμάτευτη) άρνηση - εμείς, τα παιδιά μας, οι σύντροφοί μας στο εργοστάσιο, στο γραφείο, στη γειτονιά, στο σχολείο - να ζήσουμε συμβιβασμένοι με τα μαγκάλια. Με τα μαγκανοπήγαδα. Με τις αναθυμιάσεις. Και με την «κανονικότητα» της κτηνωδίας τους. 
«Ούτε αυτό είναι «κανονικό»

Το Κοριτσάκι με τα Σπίρτα , την μικρή ηρωίδα του Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν ΄Αντερσεν την έλεγαν ΣΑΡΑ ....


Το Κοριτσάκι με τα Σπίρτα ,
την μικρή ηρωίδα του Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν ΄Αντερσεν την έλεγαν ΣΑΡΑ ....
....και έζησε μέχρι τα 13 της χρόνια στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης όπου
και " έσβησε " μέχρι προχθές βράδυ Σαββάτου όταν έριξε το τελευταίο " σπίρτο " της στο μαγκάλι για να ζεσταθεί...

...εκεί στο φτωχικό σπιτάκι που έμενε με την άνεργη μητέρα της δίχως ηλεκτρικό ρεύμα ...
... ένα μήνα πριν το 2014 ...
....στην ΄Ελλάδα του Δ.Ν.Τ ,της ΤΡΟΙΚΑ , του ΣΑΜΑΡΑ και του ΣΤΟΥΡΝΑΡΑ
mariarosa .


Θάνατος το μαγκάλι για ένα παιδί μέσα σε δωμάτιο .



Ένα μικρό κορίτσι μόλις 13 χρονών, απ' τη Σερβία, σκότωσε αυτήν τη φορά το μαγκάλι στη Θεσσαλονίκη. Η Σάρα πέθανε στον ύπνο της από δηλητηρίαση μέσα στο σπίτι, λόγω αναθυμιάσεων από μαγκάλι που είχαν ανάψει με τη μητέρα της για να ζεσταθούν.
«Είναι ένας φρικτός θάνατος αυτός», τονίζει εκφράζοντας τη θλίψη του στη "Νέα Κρήτη" ο γνωστός επιστήμονας από την Αθήνα, επιστημονικός συνεργάτης του "Δημόκριτου" και πρώην πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Χημικών και του ΕΦΕΤ Νίκος Κατσαρός.
«Μαγκάλι για ένα μικρό παιδί μέσα σε ένα κλειστό δωμάτιο σημαίνει κίνδυνος-θάνατος. Διότι, εφόσον το παιδάκι δεν ξέρει και δεν ανοίγει τα παράθυρα, τότε συσσωρεύεται το μονοξείδιο του άνθρακα, το οποίο σε πρώτη φάση το φέρνει σε μια κατάσταση να νιώθει νυσταγμένο. Στη συνέχεια, όσο αυξάνεται η ποσότητα του μονοξειδίου του άνθρακα, αρχίζει και το πιάνει υπνηλία. Κάποια στιγμή κοιμάται.
Το μονοξείδιο του άνθρακα αυξάνεται, οπότε το παιδί πεθαίνει από ασφυξία. Είναι ένας τραγικός θάνατος. Και ειδικά για ένα μικρό παιδί που δεν έχει ζήσει τη ζωή του, είναι από τις πιο τραγικές στιγμές που ζει η Ελλάδα μέσα στην κρίση»...
Αντανακλαστικά
Σύμφωνα με τον Νίκο Κατσαρό, στη συγκεκριμένη περίπτωση «η μητέρα, επειδή ήταν ηλικιωμένη, είχε πιο μεγάλα αντανακλαστικά. Σε κάποια στιγμή, τα αντανακλαστικά της λειτούργησαν. Ξύπνησε και κατόρθωσε κι έφτασε μέχρι την πόρτα. Φώναξε βοήθεια. Άνοιξε τα παράθυρα, αλλά για το μικρό κοριτσάκι ήταν ήδη αργά»... Συνεχίζοντας, ο κ. Κατσαρός τονίζει ότι «σήμερα στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, όπως και πριν αλλά και μετά την κατοχή που δεν υπήρχε ρεύμα, χρησιμοποιούν το μαγκάλι. Επίσης, όλοι έχουμε παρατηρήσει ότι οι Έλληνες χρησιμοποιούν και ξύλα από οικοδομές και ξύλα από έπιπλα και συνθετικά πλαστικά, που αυτά μεν είναι τοξικά, αλλά η τοξικότητά τους ξυπνάει αυτόν που μένει μέσα στο δωμάτιο, σε αντίθεση με το μονοξείδιο του άνθρακα, που είναι άχρωμο, άοσμο και άγευστο, με συνέπεια το θύμα να μην αντιλαμβάνεται τίποτα»...
Καταλήγοντας, ο Νίκος Κατσαρός συνιστά σε όσους χρησιμοποιούν μαγκάλι να ανοίγουν το αργότερο κάθε μία ώρα την πόρτα τους ή ένα παράθυρο για να φεύγει έξω από το χώρο τους το μονοξείδιο του άνθρακα και να ανανεώνεται ο αέρας. Και βέβαια, ποτέ να μην κοιμούνται με το μαγκάλι αναμμένο...
Το μαγκάλι είναι επικίνδυνο
Τον αποτροπιασμό του για το γεγονός αυτό εκφράζει στη "Νέα Κρήτη" και ο πυρηνικός φυσικός και περιβαλλοντολόγος που ασχολείται με θέματα ενέργειας, Μιχάλης Προμπονάς. «Το μαγκάλι κάνει ατελή καύση. Χρησιμοποιείται αρκετά ακόμα και σήμερα σε περιοχές που κάνει πολύ κρύο. Δεν ανοίγουν το σπίτι να αεριστεί, λόγω κρύου, και έχουμε αυτά τα θλιβερά γεγονότα. Το μαγκάλι είναι επικίνδυνο. Δε θα έπρεπε να χρησιμοποιείται καθόλου», λέει. «Και θυμάμαι και τους φοιτητές που δηλητηριάστηκαν στη Λάρισα από μαγκάλι. Είχαν μάλιστα πιει. Και ο συνδυασμός του ποτού με το μαγκάλι, με το μονοξείδιο του άνθρακα που είναι δηλητήριο, είναι ό,τι χειρότερο. Όταν πιεις σε πιάνει και υπνηλία, οπότε πέφτεις σε λήθαργο, είναι και το μαγκάλι και τελείωσε»...
Το χρονικό
Η μικρή Σάρα ήταν από τη Σερβία. Ζούσε χωρίς ρεύμα σε ένα μικρό σπίτι με την 54χρονη άνεργη μητέρα της, αφού τους το είχε κόψει η ΔΕΗ. Τρεις μήνες ζούσαν χωρίς ηλεκτροδότηση οι δύο γυναίκες, οι οποίες, απογοητευμένες από τις συνθήκες ζωής, είχαν αποφασίσει να γυρίσουν στην πατρίδα τους, τη Σερβία. Αλλά δεν πρόλαβαν..
Η 54χρονη Ζωή, όπως λένε οι γείτονες, δούλευε περιστασιακά σε ταβέρνες αλλά τον τελευταίο καιρό ήταν άνεργη και προσπαθούσε να κερδίσει κάποια χρήματα πουλώντας ημερολόγια. «Προχθές ήρθε από το μαγαζί μου και με παρακάλεσε να αγοράσω ένα ημερολόγιο. Δεν ήξερα σε τι κατάσταση είχε περιέλθει η οικογένεια...», λέει ιδιοκτήτρια γειτονικού καταστήματος συγκλονισμένη από το τραγικό περιστατικό.
Σοκαρισμένος είναι και ο γείτονας από το απέναντι διαμέρισμα, ο οποίος προσπάθησε, με τεχνητή αναπνοή, να επαναφέρει στη ζωή το άτυχο κορίτσι.
Συμμαθητές της μικρής Σάρας περνούσαν το πρωί από το σπίτι του κοριτσιού, ένα διαμέρισμα στην Ξηροκρήνη, μη μπορώντας να πιστέψουν τι είχε συμβεί το προηγούμενο βράδυ. Η γυναίκα όμως δεν είχε ζητήσει ποτέ βοήθεια, ούτε καν από το Δήμο Θεσσαλονίκης. Δεν υπάρχει καμία αίτησή της στις δομές του Δήμου, όπως το συσσίτιο ή το κοινωνικό παντοπωλείο, γεγονός που δείχνει πόσο περήφανη γυναίκα ήταν. Αλλά η μάχη της επιβίωσης ήταν άνιση για την ίδια και τη μικρή Σάρα, που τελικά έφυγε από τη ζωή με φριχτό τρόπο.
Χωρίς ρεύμα
Η Σάρα πέθανε στον ύπνο της από δηλητηρίαση μέσα στο σπίτι, λόγω αναθυμιάσεων από μαγκάλι που είχαν ανάψει με τη μητέρα της για να ζεσταθούν. Σύμφωνα με πληροφορίες, χρωστούσαν 1.000 ευρώ στη ΔΕΗ και ζούσαν χωρίς ρεύμα. Η τραγωδία αποκαλύφθηκε γύρω στις 11 το βράδυ της Κυριακής, στο ρετιρέ διαμέρισμα του 4ου ορόφου οικοδομής επί της οδού Μπαρκοπούλου στην περιοχή Ξηροκρήνη της δυτικής Θεσσαλονίκης. Αστυνομικοί της Άμεσης Δράσης ενημερώθηκαν για το συμβάν από το ΕΚΑΒ.
Όταν έφτασαν στο σκοτεινό διαμέρισμα, αντίκρισαν το άψυχο κορμάκι της μαθήτριας γυμνασίου, πεσμένο στο έδαφος. Η 54χρονη μητέρα της προσπαθούσε μάταια να επαναφέρει τις αισθήσεις της κόρης της. Οι αστυνομικοί εντόπισαν σε κοντινή απόσταση από το σημείο όπου κειτόταν νεκρή η κοπέλα ένα μαγκάλι το οποίο εκείνη την ώρα δεν έκαιγε.
Του Χριστόφορου Παπαδάκη

Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2013

Και μέσα στον αναβρασμό, που ο χάρος εβρουχάτο, βροντή, σεισμός εγίνηκε κι ο κόσμος άνω κάτω, φωθιά, καπνός και κτίρια, κορμιά κομματιασμένα, άντρες και γυναικόπαιδα στ’ ανέφελ’ ανεβαίνα. Τρόχαλος έγιν’ η μονή κι εσείστ’ ο Ψηλορείτης κι αντιλαλούνε τα βουνά κι απ’ άκρ’ ως άκρ’ η Κρήτη.





ΑΡΚΑΔΙ

Στα 
ΑΡΚΑΔΙ απάνω ακούσετε ήντα έκαμε η Κρήτη

Στο σουλτάνο, το πόλεμο αρχίσανε στα τρία βηλαέτια

στο Ρέθεμνος και στα Χανιά και η στο Κάστρο μέσα.

Την Τρίτη το ξημέρωμα στις 8 Νοέμπρη μέσα ενεμαζώκτηκε

η Τουρκιά στα Αρκάδι γύρου γύρου, κι ήρθε ο Μουσταφά

Πασάς με 20 χιλιάδες κι από μακριά φωνάζουνε προδώσετε ραγιάδες.

Κι οι Κρητικοί τος είπανε καλώς ήρθατ’ Αγάδες σήμερα

θ’ ανταλάξουμε αντρίστικα τσι μπάλες, 259 Κρήτες επολεμούσανε

γυναίκες, γέροι και παιδιά φουσέκια εκουβαλούσαν.

Μηνά στο Ρέθυμνο ο Πασάς και φέρνουν τη μπουρμπάδα

εμάδιενε τα γένια του πως δε θα κάμει πράμα,

Και του Γουμένου εμήνησε να πα να προσκυνήσει το μοναστήρι

Άκαυτο αν θέλει να τ’ αφήσει.

Γιουρούσι κάνει η Τουρκιά απάνω στα τειχιά του με τα θεόρατα……….

Θρονιά ν’ ανοίξουν τα κελιά του. Τότε φωνάζει ο Γιαμπουδής Ηγούμενε εβλόγα

κι είπε ο θεός εβλογητός και άναψεν η φλόγα.

Και σέρνει τη μπιστόλα του από το σερακλίκι σαν αστραπή

την άδειασε στην μπαρουταποθήκη. Τρόχαλος έγινε

η μονή κι εσείστει ο Ψηλορείτης, κι οι Τούρκοι ακόμη τρέμουνε οντε

γρηκούνε ΚΡΗΤΗ.

(Δημοτικό Τραγούδι)

Η ενάτη νοεμβρίου είχε ξημερώσει πια και η μάχη είχε αρχίσει. Τραντάζει συθέμελα το μοναστήρι από τις κανονιές και η δυτική Πύλη υποχωρεί. Μέσα στη μονή βρυχώνται λέοντες και έξω ορύονται τίγρεις. Οι κραυγές των γυναικόπαιδων, ο μεγάλος κρότος των κανονιών και οι άγριοι αλλαλαγμοί των Τούρκων συγκλονίζουν την περιοχή. Ο ηγούμενος τρέχει παντού, δίδει οδηγίες και θάρρος και λέει:
Όσοι ζουν όταν θα μπουν οι Τούρκοι να τρέξουν στην πυριτιδαποθήκη, στην Καστρινή πόρτα, για να δώσουν φωτιά στο μπαρούτι και να θυσιαστούν για να μην πιαστούν ζωντανοί.
Η μάχη συνεχίζεται ανελέητα. Οι Τούρκοι αποκρούονται με μεγάλες απώλειες και οι αμυνόμενοι σκοτώνονται ο ένας μετά από τον άλλο. Η Δασκάλαινα τρέχει στους σκοτωμένους παίρνει όσα πολεμοφόδια των αμυνομένων εξαντλούνται. Οι Τούρκοι βρίσκουν την ευκαιρία και μπαίνουν στον περίβολο της μονής με αποτέλεσμα να μεταφερθεί εκεί η γιγαντομαχία. Γιαταγάνια, λόγχες, κρητικά μαχαίρια και άλλα αιχμηρά αντικείμενα χτυπούν πάνω στις ανθρώπινες σάρκες. Γυναίκες και παιδιά με γοερές κραυγές τρέχουν έξαλλα προς την πυριτιδαποθήκη για την τελευταία θυσία. Σ’ όσους πολεμιστές είχαν τελειώσει τα πολεμοφόδια κατεβαίνουν στην αυλή και μάχονται σώμα με σώμα με τους πρώτους Τούρκους που είχαν καταφέρει να μπουν στον περίβολο. Τότε ένα κορίτσι γυρίζει τρέχοντας στην αυλή και επαναλαμβάνει αυτά περίπου που είχε φωνάξει πριν λίγο και ο Γιαμπουδάκης.
Ποιος θέλει να έρθει στο λαγούμι (πυριτιδαποθήκη);
Εκείνη τη στιγμή πολλά κορίτσια και γυναίκες τρέχουν στην πυριτισαποθήκη για να παραδώσουν τα κορμιά τους στις φλόγες παρά στις θηριωδίες των Τούρκων. Άλλες γυναίκες που είχαν παιδιά στην αγκαλιά τους τρέχουν να υπερασπιστούν τους άνδρες τους με τα νύχια τους και με τα δόντια τους αφού δεν είχαν άλλα όπλα να πολεμήσουν. Η εικόνα της απεγνωσμένης πάλης είναι ολοφάνερη. Τότε δόθηκε το σύνθημα της γενκής εφόδου με αποτέλεσμα να γεμίσει ο περίβολος από τούρκικα φέσια. Ο Δημακόπουλος και άλλοι πολεμιστές που μέχρι εκείνη τη στιγμή βρίσκονταν στις θέσεις τους ορμούν με τα ξίφη και θερίζουν κυριολεκτικά πολλούς Τούρκους από εκείνους που ήταν στην αυλή. Μετά από λίγο τα ξίφη σπάζουν κι όσοι πολεμιστές δεν εχουν σκοτωθεί κλείνονται στα Μεσοκούμια. Οι Τούρκοι εξακολουθούν να μπαίνουν από παντού αφού η αντίσταση είχε υποχωρήσει από όλες τις πλευρές.
Είχε πια βραδιάσει και τα περισσότερα γυναικόπαιδα είχαν συγκεντρωθεί στην Πυριτιδαποθήκη. Ο Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης με την πιστόλα στο χέρι είναι έτοιμος. Εκείνη τη στιγμή ειδοποιεί τα γυναικόπαιδα που βρίσκονται στο ανώγιο της πυριτιδαποθήκης και των πλησειστερων κελιών των ιερομονάχων Ζαχαρίου και Νεόφυτου να απομακρυνθούν αν ήθελαν ενώ συγχρόνως φωνάζει προς τους πολιορκούμενους Χριστιανούς.
Αποφάσισα να δώσω φωτιά στο μπαρούτι για να μην πέσουμε ζωντανοί στων σκυλιών τα χέρια. Όσοι θέλουν να βγουν όξω, να βγουν για να μην έχω το κρίμα τους.
Τότε ακριβώς είχαν συγκεντρωθεί εκατοντάδες Τούρκοι στην είσοδο της πυριτιδαποθήκης και προσπαθούσαν να μπουν μέσα να σφάξουν τους Χριστιανούς. Περιμένει όμως για λίγα δευτερόλεπτα για να συγκεντρωθούν κι άλλοι Τούρκοι στην είσοδο την οποία προσπαθούν έντονα να ανοίξουν. Τότε ακριβώς ο Γοαμπουδάκης κάνει το σταυρό του και σημαδεύει καλά τα βαρέλια με το μπαρούτι και χτυπά. Μια θεόρατη λάμψη φάνηκε κι ένας τεράστιος κρότος ακούστηκε. Το δράμα είχε συντελεστεί. Πέτρες, κορμιά, κεφάλια, βαρέλια και χώματα βρέθηκαν σ’ ένα παράξενο ανακάτωμα όπως τονίζει το λαϊκό τραγούδι:
Και μέσα στον αναβρασμό, που ο χάρος εβρουχάτο,
βροντή, σεισμός εγίνηκε κι ο κόσμος άνω κάτω,
φωθιά, καπνός και κτίρια, κορμιά κομματιασμένα,
άντρες και γυναικόπαιδα στ’ ανέφελ’ ανεβαίνα.
Τρόχαλος έγιν’ η μονή κι εσείστ’ ο Ψηλορείτης
κι αντιλαλούνε τα βουνά κι απ’ άκρ’ ως άκρ’ η Κρήτη.

Και μετά από λίγο αντίκριζε κανείς μόνο καπνούς και ερείπια. Στην Τράπεζα της μονής είχαν καταφύγει 36 παλικάρια γιατί είχαν εξαντληθεί τα πυρομαχικά τους. Οι Τούρκοι το αντιλήφθηκαν και αφού έσπασαν την πόρτα μπήκαν μέσα και τους έσφαξαν όλους. Ακόμη δίπλα στο κελί του ηγούμενου υπήρχε μια μικρή πυριτιδαποθήκη με μερικά βαρέλια μπαρούτι. Έβαλαν κι εκεί φωτιά αλλά το περισσότερο μπαρούτι είχε πάρει υγρασία και ανατινάχτηκε η βορειοδυτική γωνιά της αποθήκης. Οι Τούρκοι στο μεταξύ είχαν πολύ εξαγριωθεί κι έσφαζαν όποιον έβρισκαν μπροστά τους, με αποτέλεσμα ο επίλογος να είναι πολύ τραγικός: 114 άνδρες και γυναίκες πιάστηκαν αιχμάλωτοι. 3-4 και ανάμεσα σ’ αυτούς ο Αδάμ Παπαδάκης, διέφυγαν. Οι υπόλοιποι 864 σκοτώθηκαν, σφάχτηκαν ή ανατινάχτηκαν στον αέρα κι ανάμεσά τους ο ηγούμενος Γαβριήλ, ο φρούραρχος Δημακόπουλος, ο Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης κ. ά. Από τους Τούρκους σκοτώθηκαν διπλάσιοι, δηλ. 1500 περίπου νεκροί και τραυματίες. Ο μεγάλος περίβολος της μονής ήταν γεμάτος από σκοτωμένους κυρίως Τούρκους. Στους γύρω από τη μονή λόφους όπου όπως λέγεται ήσαν Χριστιανοί Κόπτες Αιγύπτιοι έβγαζαν τες σφαίρες από τα φυσίγγια και πυροβολούσαν άσφαιρα, γιατί σαν Χριστιανοί δεν ήθελαν να χτυπήσουν το μοναστήρι. Γι’ αυτό μετά τη μάχη βρέθηκαν σωροί από σφαίρες στις θέσεις τους.
Μετά την ολοκαύτωση, την καταστροφή και την ερήμωση του Αρκαδίου το “Κρητικό Ζήτημα” αντί να κλείσει άνοιξε τις κλειστές πύλες της ευρωπαϊκής διπλωματίας. Η πύρινη φλόγα του ξεσήκωσε τα πνεύματα της Ευρώπης, άλλαξε τη νοοτροπία και την τακτική τους έναντι της Κρήτης και έγινε το μεγάλο ξεκίνημα για την απελευθέρωσή της.

Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον δραματοποιημένο ντοκυμαντέρ για την κρητική επανάσταση του 1866 και την ηρωική θυσία στο μοναστήρι του Αρκαδιού στο Ρέθυμνο.

ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ


Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2013

Τότε όμως η Ποίηση; Τι αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία; Απαντώ: τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση. Οδυσσέας Ελύτης (2 Νοεμβρίου 1911 - 18 Μαρτίου 1996)



Στις 2 Νοεμβρίου το 2011 συμπληρώθηκαν τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή του φωτός Οδυσσέα Ελύτη ..
... του μεγάλου Νομπελίστα ,

 "ταξιδευτή " της αλήθειας , του φωτός και της διαφάνειας ...
είθε τα λόγια του να βρουν τους σωστούς αποδέκτες ...
Σήμερα που η μητέρα - πατρίδα 'Ελλάδα περνά,

τις δυσκολότερες ώρες στην ιστορία της,
μετά την μεταπολίτευση,
είθε , όλοι μας και ο καθένας από εμάς ατομικά να,
τα αναλογιστούμε και να , πράξουμε ,  τ΄ ανάλογα ...
mariarosa





Ψηλά μ' έναν πυρσό από στάχυα η λεβεντιά
Προχωρεί
μεσ' στα κύματα και τραγουδάει:

Ώ παιδιά που με νιώθετε - πατριωτάκια του ήλιου
Με βέργες και παράξενα πουλιά στα χέρια
Με χλοερές καρδιές και μάτια καθαρά
Που ακούτε από τις παραλίες της ανατολής να 
βουϊζει
Ζεσταίνοντας στην αγκαλιά σας ένα φως απέραντο

Από την άκρη τ' ουρανού ως το βάθος της καρδιάς
Με πείσμα πορφυρό - πατριωτάκια του ήλιου.

Ακούστε με είμαι από τους δικούς σας δώστε μου ένα χέρι
Που ν' αγαπάει - μεμιάς να κόβει ολόκληρα τα όνειρα
Να κολυμπάει ελεύθερα στα νιάτα των νεφών
Η γη μιλάει κι ακούγεται απ' το ρίγος των ματιών.

Με τι πέτρες τι αίμα και τι σίδερο
Και τι φωτιά είμαστε καμωμένοι
Ενώ φαινόμαστε από σκέτο σύννεφο
Και μας λιθοβολούν και μας 
φωνάζουν Αεροβάτες

Το πως περνούμε τις μέρες και τις νύχτες μας
Ένας θεός το ξέρει.
Πάμε μαζί κι ας μας λιθοβολούν
Κι ας μας φωνάζουν 
αεροβάτες


Φίλε μου, όσοι δεν ένιωσαν ποτέ, με τί
Σίδερο με τι πέτρες τι αίμα τι φωτιά
Χτίζουμε, ονειρευόμαστε και τραγουδούμε!

"Ο Ήλιος ο Πρώτος" 

μαζί με τις "Παραλλαγές πάνω σε μιαν αχτίδα"
1η έκδ. Αθήνα, Ο Γλάρος, 1943
η Φωτό είναι από εδώ :

O Οδυσσέας Ελύτης φιλολογικό ψευδώνυμο του Οδυσσέα Αλεπουδέλη του Παναγιώτη, γεννήθηκε στο ΄Ηράκλειο Κρήτης στις 2 Νοεμβρίου 1911.

Ήταν το τελευταίο από τα έξι παιδιά του Παναγιώτη Αλεπουδέλη και της Μαρίας Βρανά.

Ο ποιητής σε νεανική ηλικία η Φωτό είναι από εδώ :

Ο πατέρας του καταγόταν από το χωριό Καλαμιάρης 
της Μυτιλήνης και είχε εγκατασταθεί 
στην πόλη του ΄Ηρακλείου Κρήτης από το 1895,
όταν σε συνεργασία με τον αδελφό του ίδρυσε
ένα εργοστάσιο σαπωνοποιίας και πυρηνελαιουργίας
περισσότερα εδώ :
Μεταλλικό ανάγλυφο που εικονίζει τον Οδυσσέα Ελύτη,
από τη Λότζια Ηρακλείου Κρήτης.
 Έργο του γλύπτη Γιάννη Παππά.
η Φωτό είναι από εδώ :

΄Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές,
μέλος της λογοτεχνικής γενιάς του '30.
Διαμόρφωσε ένα προσωπικό ποιητικό ιδίωμα
και θεωρείται ένας από τους ανανεωτές της ελληνικής ποίησης.
Η καταγωγή του από τη Λέσβο, η γέννησή του στην Κρήτη,
τα καλοκαίρια των παιδικών του χρόνων στις Σπέτσες 
και τις Κυκλάδες, διαμόρφωσαν μια βαθύτατα νησιωτική συνείδηση,
που αργότερα στη διασταύρωσή της με τον υπερρεαλισμό ,
δημιούργησε μια ποίηση πρωτότυπη, γεμάτη πλήθος λυρικών εικόνων,
αλλά και επαναστατικών δυνάμεων.
Μια ποίηση που με άξονα το φως ζήτησε να ,
αποκρυπτογραφήσει , το μυστήριο της ύπαρξης.

Φωτογραφία

Ὅτι μπόρεσα ν᾿ ἀποχτήσω μία ζωὴ ἀπὸ πράξεις ὁρατὲς γιὰ ὅλους, ἑπομένως νὰ κερδίσω τὴν ἴδια μου διαφάνεια, τὸ χρωστῶ σ᾿ ἕνα εἶδος εἰδικοῦ θάρρους ποὺ μοῦ ῾δωκεν ἡ Ποίηση: 
νὰ γίνομαι ἄνεμος γιὰ τὸ χαρταετὸ καὶ χαρταετὸς γιὰ τὸν ἄνεμο, ἀκόμη καὶ ὅταν οὐρανὸς δὲν ὑπάρχει.
 Ὁ μικρὸς Ναυτίλος

η Φωτό είναι από εδώ :

 "Τότε όμως η Ποίηση; 

Τι αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία;
Απαντώ: τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση. Και ακριβώς, η εφετινή απόφασή σας να τιμήσετε στο πρόσωπό μου την ποίηση μιας μικρής χώρας δείχνει σε πόσο αρμονική ανταπόκριση βρίσκεστε με την χαριστική αντίληψη της τέχνης, την αντίληψη ότι η τέχνη είναι η μόνη εναπομένουσα πολέμιος της ισχύος που κατείντησε να έχει στους καιρούς μας η ποσοτική αποτίμηση των αξιών."

Απόσπασμα από την ομιλία του ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ στην
απονομή του βραβείου Νόμπελ.

η Φωτό είναι από εδώ :

'Εγινε ευρύτερα γνωστός για τα ποιητικά του έργα,

η Φωτό είναι από εδώ :
ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ (1959)ΕΔΩ:
ενώ συλλογές του έχουν μεταφραστεί
μέχρι σήμερα σε πολλές ξένες γλώσσες.

ΗΛΙΟΣ Ο ΠΡΩΤΟΣ (1943)

ΕΤΣΙ ΣΥΧΝΑ ΟΤΑΝ ΜΙΛΩ ΠΑ ΤΟΝ ΗΛΙΟ
ΜΠΕΡΔΕΥΕΤΑΙ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ ΕΝΑ
ΜΕΓΑΛΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ ΚΑΤΑΚΟΚΚΙΝΟ.
ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΒΟΛΕΤΟ ΝΑ ΣΩΠΑΣΩ

Ι
Δεν ξέρω πια τη νύχτα φοβερή ανωνυμία θανάτου
Στον μυχό της ψυχής μου αράζει στόλος άστρων.
Έσπερε φρουρέ για να λάμπεις πλάι στο ουρανί
Αεράκι ενός νησιού που με ονειρεύεται
Ν' αναγγέλλω την αυγή από τα ψηλά του βράχια
Τα δυο μάτια μου αγκαλιά σε πλέουνε με το άστρο
Της σωστής μου καρδιάς: Δεν ξέρω πια τη νύχτα.

Δεν ξέρω πια τα ονόματα ενός κόσμου που μ' αρνιέται
Καθαρά διαβάζω τα όστρακα τα φύλλα τ' άστρα
Η έχτρα μου είναι περιττή στους δρόμους τ' ουρανού
Εξόν κι αν είναι τ' όνειρο που με ξανακοιτάζει
Με δάκρυα να διαβαίνω της αθανασίας τη θάλασσα
Έσπερε κάτω απ' την καμπύλη της χρυσής φωτιάς σου
Τη νύχτα που είναι μόνο νύχτα δεν την ξέρω πια.
II
ΣΩΜΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ

Πάει καιρός που ακούστηκεν η τελευταία βροχή
Πάνω από τα μυρμήγκια και τις σαύρες
Τώρα ο ουρανός καίει απέραντος
Τα φρούτα βάφουνε το στόμα τους
Της γης οι πόροι ανοίγουνται σιγά σιγά
Και πλάι απ' το νερό που στάζει συλλαβίζοντας
Ένα πελώριο φυτό κοιτάει κατάματα τον ήλιο!

Ποιος είναι αυτός που κείτεται στις πάνω αμμουδιές
Ανάσκελα φουμέρνοντας ασημοκαπνισμένα ελιόφυλλα
Τα τζιτζίκια ζεσταίνονται στ' αυτιά του
Τα μυρμήγκια δουλεύουνε στο στήθος του
Σαύρες γλιστρούν στη χλόη της μασχάλης
Κι από τα φύκια των ποδιών του αλαφροπερνά ένα κύμα

Σταλμένο απ' τη μικρή σειρήνα που τραγούδησε:

Ω σώμα του καλοκαιριού γυμνό καμένο
Φαγωμένο από το λάδι κι από το αλάτι
Σώμα του βράχου και ρίγος της καρδιάς
Μεγάλο ανέμισμα της κόμης λυγαριάς
Άχνα βασιλικού πάνω από το σγουρό εφηβαίο
Γεμάτο αστράκια και πευκοβελόνες
Σώμα βαθύ πλεούμενο της μέρας!

Oλόκληρη η συλλογή εδώ :
η Φωτό είναι από εδώ :

Πολλά ποιήματά του μελοποιήθηκαν, από κορυφαίους
μουσικοσυνθέτες όπως τον Μίκη Θεοδωράκη , 
Μάνο Χατζιδάκι , Γιάννη Μαρκόπουλο , 
Δημήτρη Λάγιο , Ηλία Ανδριόπουλο , 
τον Λίνο Κόκκοτο, τον Νότη Μαυρουδή, κ.ά.
Της Δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ - 1964
Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ερμηνεία : Γρηγόρης Μπιθικώτσης

Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ
και μυρσίνη συ δοξαστική
μη παρακαλώ σας μη
λησμονάτε τη χώρα μου!

Αετόμορφα έχει τα ψηλά βουνά
στα ηφαίστεια κλήματα σειρά
και τα σπίτια πιο λευκά
στου γλαυκού το γειτόνεμα!

Τα πικρά μου χέρια με τον κεραυνό
τα γυρίζω πίσω απ’ τον καιρό
τους παλιούς μου φίλους καλώ
με φοβέρες και μ’ αίματα!

ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ (1959)ΕΔΩ:
Ένα το χελιδόνι - Το άξιον εστί (1964)
Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης
Μουσική : Μίκης Θεοδωράκης
Ερμηνεία : Γρηγόρης Μπιθικώτσης

Ένα το χελιδόνι
κι η άνοιξη ακριβή
Για να γυρίσει ο ήλιος
θέλει δουλειά πολύ (δις)

Θέλει νεκροί χιλιάδες να 'ναι στους τροχούς
θέλει κι οι ζωντανοί να δίνουν το αίμα τους

Θεέ μου πρωτομάστορα
μ' έχτισες μέσα στα βουνά
Θεέ μου πρωτομάστορα
μ' έκλεισες μες στη θάλασσα (δις)

Πάρθηκεν από τους μάγους το σώμα του Μαγιού
το 'χουνε θάψει σ' ένα μνήμα του πέλαγου (δις)
Σ' ένα βαθύ πηγάδι το 'χουνε κλειστό
μύρισε το σκοτάδι κι όλη η άβυσσο

Θεέ μου πρωτομάστορα
μέσα στις πασχαλιές και 'συ
Θεέ μου πρωτομάστορα
μύρισες την Ανάσταση
Μουσική :Δημήτρης Λάγιος
Ερμηνεία : Νίκος Δημητράτος
Δίσκος : "Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ" 1982

"Κάμποι της Σαλονίκης κι όρη του Μωριά
πού 'ν' τα παρμένα κάστρα, πού 'ναι τα χωριά.

Μες στον αέρα κοίτα μισοφέγγαρο
κοίτα κορίτσι πράμα, που να το χαρώ.
Δευτέρα μεγαλώνει, Τρίτη πολεμά
Τετάρτη γονατίζει, Πέμπτη ξεψυχά.

Κάμποι της Σαλονίκης κι όρη του Μωριά
πού 'ν' τα παρμένα κάστρα, πού 'ναι τα χωριά."
΄Από τη συλλογή , Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ (1971) ,ΕΔΩ :
Βαπόρι στολισμένο βγαίνει στα βουνά
κι αρχίζει τις μανούβρες «βίρα-μάινα»

Την άγκυρα φουντάρει στις κουκουναριές
φορτώνει φρέσκο αέρα κι απ' τις δυο μεριές

Είναι από μαύρη πέτρα κι είναι απ' όνειρο
κι έχει λοστρόμο αθώο ναύτη πονηρό

Από τα βάθη φτάνει τους παλιούς καιρούς
βάσανα ξεφορτώνει κι αναστεναγμούς

Έλα Χριστέ και Κύριε λέω κι απορώ
τέτοιο τρελό βαπόρι τρελοβάπορο

Χρόνους μας ταξιδεύει δε βουλιάξαμε
χίλιους καπεταναίους τούς αλλάξαμε

Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε
μπήκαμε μέσ' στα όλα και περάσαμε

Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα
παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα!
΄Από τη συλλογή , Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ (1971) ,ΕΔΩ :

Του μικρού βοριά - 1966
Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης
Σύνθεση : Μίκης Θεοδωράκης
Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης

Ερμηνεία : Ντόρα Γιαννακοπούλου
΄Από τη συλλογή Μικρές Κυκλάδες - Τα ρω του ΄Ερωτα , 1972 
Το δελφινοκόριτσο-1972
Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης
Μουσική: Λίνος Κόκοτος
Ερμηνεία : Μιχάλης Βιολάρης
΄Από τη συλλογή Μικρές Κυκλάδες - Τα ρω του ΄Ερωτα , 1972 
 ΄Εκεί στης Ύδρας τ' ανοιχτά και των Σπετσών
να σου μπροστά μου ένα δελφινοκόριτσο
Μωρέ του λέω πούν' το μεσοφόρι σου
έτσι γυμνούλι πας να βρεις τ' αγόρι σου

Άιντε μωρό μου, ανέβα και κινήσαμε
πέντε φορές τους ουρανούς γυρίσαμε

Αγόρι εγώ δεν έχω, μ' αποκρίνεται
Βγήκα μια τσάρκα για να δω τι γίνεται
Δίνει βουτιά στα κύματα και χάνεται
ξανανεβαίνει κι απ' τη βάρκα πιάνεται

Άιντε μωρό μου, ανέβα και κινήσαμε
πέντε φορές τους ουρανούς γυρίσαμε

Θεέ μου, συγχώρεσέ με, σκύβω για να δω
κι ένα φιλί μου δίνει, το παλιόπαιδο
Σα λεμονιά τα στήθη του μυρίζουνε
κι όλα τα μπλε στα μάτια του γυαλίζουνε

Άιντε μωρό μου, ανέβα και κινήσαμε
πέντε φορές τους ουρανούς γυρίσαμε

ΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΤΡΙΦΥΛΛΙ -- 1972
Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης
Μουσική: Λίνος Κόκοτος
Ερμηνεία : Ρένα Κουμιώτη

Μια φορά στα χίλια χρόνια
του πελάγου τα τελώνια
Μες στα σκοτεινά τα φύκια
μες στα πράσινα χαλίκια
Το φυτεύουνε και βγαίνει
πριν ο ήλιος ανατείλει
Το μαγεύουνε και βγαίνει
το θαλασσινό τριφύλλι

Κι όποιος το 'βρει δεν πεθαίνει
κι όποίος το 'βρει δεν πεθαίνει

Μια φορά στα χίλια χρόνια
κελαηδούν αλλιώς τ' αηδόνια
Δε γελάνε μήτε κλαίνε
μόνο λένε μόνο λένε:
-Μια φορ&ά στα χίλια χρόνια
γίνεται η αγάπη αιώνια
Να 'χεις τύχη να 'χεις τύχη
κι η χρονιά να σου πετύχει

Κι από τ' ουρανού τα μέρη
την αγάπη να σου φέρει

Το θαλασσινό τριφύλλι
ποιος θα βρει να μου το στείλει
Ποιος θα βρει να μου το στείλει
το θαλασσινό τριφύλλι.

΄Από τη συλλογή Μικρές Κυκλάδες - Τα ρω του ΄Ερωτα , 1972 
Μικρές Κυκλάδες - Τα ρω του ΄Ερωτα , 1972
ΜΑΡΙΝΑ 
Δώσε μου δυόσμο να μυρίσω
λουίζα και βασιλικό
Μαζί μ' αυτά να σε φιλήσω
και τι να πρωτοθυμηθώ

Τη βρύση με τα περιστέρια
των Αρχαγγέλων το σπαθί
Το περιβόλι με τ' αστέρια
και το πηγάδι το βαθύ

Τις νύχτες που σε σεργιανούσα
στην άλλη ν άκρη τ' ουρανού
Και ν' ανεβαίνεις σε θωρούσα
σαν αδελφή του Αυγερινού

Μαρίνα πράσινό μου αστέρι
Μαρίνα φως του Αυγερινού
Μαρίνα μου άγριο περιστέρι
και κρίνο του καλοκαιριού.
΄Από τη συλλογή Μικρές Κυκλάδες - Τα ρω του ΄Ερωτα , 1972 
Το έργο του περιλάμβανε ακόμα μεταφράσεις ποιητικών και θεατρικών έργων. Υπήρξε μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών έργων Τέχνης και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κριτικής, Αντιπρόσωπος στις Rencontres Internationales της Γενεύης και Incontro Romano della Cultura της Ρώμης .
Ο λεκτικός πλούτος και η ικανότητά του να αναπλάθει τις λέξεις,
απετέλεσαν σημείο αναφοράς για τους μεταγενέστερους ,
ποιητές και συγγραφείς.

Κολάζ που φιλοτέχνησε ο ίδιος ο ποιητής
Ο άγγελος της Αστυπάλαιας (1966)

Η ποίησή του έχει γραφεί με τη χρήση περίπου 8.000 λέξεων, 

ενώ αυτή του Καβάφη, π.χ., με 3.500 λέξεις.
Έζησε ως το τέλος του βίου του (18 Μαρτίου 1996),

αφοσιωμένος στην ποίηση.περισσότερες πληροφορίες
Διακρίθηκε το 1960 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το έργο του 

και το 1979 με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 
Την απονομή του Νόμπελ ακολούθησαν τιμητικές 

διακρίσεις εντός και εκτός Ελλάδας .
Η αναγγελία της απονομής του βραβείου από τη Σουηδική Ακαδημία

έγινε , στις 18 Οκτωβρίου για την ποίησή του, 
που με φόντο την ελληνική παράδοση, 
με αισθηματοποιημένη δύναμη και πνευματική οξύνοια, 
ζωντανεύει τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για 
ελευθερία και δημιουργία σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης.
Ο Ελύτης παρέστη στην καθιερωμένη τελετή απονομής του βραβείου στις 10 Δεκεμβρίου του 1979 .

H τελετή απονομής του βραβείου στις
10 Δεκεμβρίου του 1979 η Φωτό είναι από ΕΔΩ:

Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ : 
Στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας .



























Στην απονομή του βραβείου Νόμπελ ο Ελύτης 
έκανε ένα σύντομο χαιρετισμό στα Γαλλικά.
Και είπε μεταξύ άλλων:

« Ας μου επιτραπεί, παρακαλώ, να μιλήσω 
στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας.
Επειδή οι ιδιότητες αυτές είναι που ,
καθορίσανε τον χώρο , μέσα στον οποίο μου ετάχθη να ,

μεγαλώσω και να ζήσω.
Και αυτές είναι που ένιωσα, σιγά - σιγά, 

να ταυτίζονται μέσα μου με την ανάγκη να εκφρασθώ.
Είναι σωστό να προσκομίζει κανείς στην τέχνη 

αυτά που του υπαγορεύουν η προσωπική του εμπειρία 
και οι αρετές της γλώσσας του.
Πολύ περισσότερο όταν οι καιροί είναι σκοτεινοί 

και αυτό που του υπαγορεύουν είναι μια 
όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ορατότητα.
Δεν μιλώ για τη φυσική ικανότητα να συλλαμβάνει 

κανείς τ' αντικείμενα σ' όλες τους τις λεπτομέρειες 
αλλά για τη μεταφορική, να κρατά την ουσία τους
και να τα οδηγεί σε μια καθαρότητα τέτοια 
που να υποδηλώνει συνάμα την μεταφυσική τους σημασιολογία.
0 τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν την ύλη 

οι γλύπτες της Κυκλαδικής περιόδου, που έφτασαν ίσια-ίσια να ξεπεράσουν τηv ύλη, το δείχνει καθαρά.
Η εικόνα είναι από το Εικαστικό Έργο του Οδυσσέα Ελύτη,
Τα Κολάζ
τη βρήκαμε εδώ :
Όπως επίσης, ο τρόπος που οι εικονογράφοι του Βυζαντίου 
επέτυχαν από το καθαρό χρώμα να υποβάλλουν το "θείο".


Κολάζ που φιλοτέχνησε ο ίδιος ο ποιητής
Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ (1967)
η Φωτό είναι από εδώ 
" Τη γλώσσα μου έδωσαν Ελληνική. Το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.
Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά,
ένα αμπέλι κι ένα καράβι.
Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε μπήκαμε μες στα όλα και περάσαμε
Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα
παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα!


  Τα ΄Αποφθέγματα του Οδυσσέα Έλύτη είναι από εδώ :

O Οδυσσέας Ελύτης : για το Θεό και το άπειρο

• Το άπειρο υπάρχει για μας όπως η γλώσσα για τον κωφάλαλο.

• Από τον Θεό τραβιέται ο άνθρωπος όπως ο καρχαρίας από το αίμα.

• Έχοντας ερωτευτεί και κατοικήσει αιώνες μες στη θάλασσα έμαθα γραφή και ανάγνωση.

• Ψαρεύοντας έρχεται η θάλασσα.

• Θεέ μου τι μπλε ξοδεύεις για να μη σε βλέπουμε

• Πρόσεχε να προφέρεις καθαρά τη λέξη θάλασσα

έτσι που να γυαλίσουν μέσα της όλα τα δελφίνια

Κι η ερημιά πολλή που να χωρά ο θεός

Για την πατρίδα την Ελλάδα και τη γλώσσα την ελληνική

• Τη γλώσσα μου έδωσαν Ελληνική.

Το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.

Οδυσσέας Ελύτης

(από το “Άξιον Εστί”)

• Όπου και να θολώνει ο νους σας

μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό

και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.

• Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.

• Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε

μπήκαμε μες στα όλα και περάσαμε

Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα

παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα!

για την μαγεία της Ποίησης της αλήθειας και αγάπης ,

• Και η Ποίηση πάντοτε είναι μία όπως ένας είναι ο ουρανός. Το ζήτημα είναι από πού βλέπει κανείς τον ουρανό.

Εγώ τον έχω δει από καταμεσίς της θάλασσας.

• Για να πατάς στέρεα στη γη, πρέπει το ένα πόδι σου να είναι έξω από τη γη.

• Αλλά με τις ξόβεργες μπορεί να πιάνεις πουλιά, δεν πιάνεις ποτέ το κελαηδητό τους. Χρειάζεται η άλλη βέργα, της μαγείας, και ποιος μπορεί να την κατασκευάσει αν δεν του ’χει από μιας αρχής δοθεί;

• Η αλήθεια βγαίνει χυτή σαν το νιόκοπο άγαλμα, μόνον μέσ’ από τα καθάρια νερά της μοναξιάς· κι η μοναξιά της πένας είναι από τις πιο μεγάλες.

• Την μαγεία δεν την πιάνεις με την ερμηνεία της μαγείας, πόσο μάλλον με την περιγραφή της ερμηνείας της μαγείας. Ή κελαηδάς ή σωπαίνεις. Δε λες: αυτό που κάνω είναι κελαηδητό!

• Έχω κάτι να πω διάφανο και ακατάληπτο

Σαν κελαηδητό σε ώρα πολέμου

• Ό,τι αγαπώ γεννιέται αδιάκοπα

Ό,τι αγαπώ βρίσκεται στην αρχή του πάντα.
• Νυν η ταπείνωση των Θεών
Νυν η σποδός του Ανθρώπου
Νυν Νυν το μηδέν
και Αείν ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας!
(Οι τελευταίοι στίχοι του «Άξιον εστί»)

Τα ΄Αποφθέγματα του Οδυσσέα Έλύτη είναι 
από το www.gnomikologikon.gr
..........................................


Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2013

« Η ποίησις είναι το καταφύγιο που φθονούμε » Kώστας Καρυωτάκης Γεννήθηκε σαν σήμερα 30 Οκτωβρίου το 1896

Ποιητής και πεζογράφος, ίσως η σημαντικότερη λογοτεχνική φωνή, που ανέδειξε η γενιά του '20 και από τους πρώτους, που εισήγαγαν στοιχεία του μοντερνισμού στην ελληνική ποίηση. Επηρέασε πολλούς από τους κατοπινούς ποιητές (Σεφέρης, Ρίτσος, Βρεττάκος) και με την αυτοκτονία του δημιούργησε φιλολογική μόδα, τον Καρυωτακισμό, που πλημμύρισε τη νεοελληνική ποίηση.
Γεννήθηκε στην Τρίπολη στις 30 Οκτωβρίου 1896
Βιογραφία εδώ: http://www.sansimera.gr/biographies/204#ixzz2jF4Qoepz
ΑΝΔΡΕΙΚΕΛΑ
Σα να μην ήρθαμε ποτέ σ’ αυτήν εδώ τη γη, 
σα να μένουμε ακόμη στην ανυπαρξία. 
Σκοτάδι γύρω δίχως μια μαρμαρυγή. 
Ανθρωποι στων άλλων μόνο τη φαντασία.
Από χαρτί πλασμένα κι από δισταγμό, 
ανδρείκελα, στης Μοίρας τα τυφλά δυο χέρια, 
χορεύουμε, δεχόμαστε τον εμπαιγμό, 
άτονα κοιτώντας, παθητικά, τ’ αστέρια.

Μακρινὴ χώρα εἶναι γιὰ μᾶς κάθε χαρά,
ἡ ἐλπίδα κι ἡ νεότης ἔννοια ἀφηρημένη.
Ἄλλος δὲν ξέρει ὅτι βρισκόμαστε, παρὰ
ὅποιος πατάει ἐπάνω μας καθὼς διαβαίνει.

Πέρασαν τόσα χρόνια, πέρασε ὁ καιρός.
Ὤ! κι ἂν δὲν ἦταν ἡ βαθιὰ λύπη στὸ σῶμα,
ὤ! κι ἂν δὲν ἦταν στὴν ψυχὴ ὁ πραγματικὸς
πόνος μας, γιὰ νὰ λέει ὅτι ὑπάρχουμε ἀκόμα.

Από τη τελευταία ποιητική συλλογή του Κώστα Καρυωτάκη
ΕΛΕΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΑΤΙΡΕΣ
Πρόκειται για την 
 τρίτη -- και τελευταία -- ποιητική συλλογή του Καρυωτάκη. 
Εκδόθηκε το 1927 από την «Εκδοτική Εταιρεία ΑΘΗΝΑ» (Α.Ι. Ράλλης & Σια).
Στην πρώτη έκδοση των Απάντων του Κ. (1938, επιμέλεια Χ. Σακελλαριάδη), αναφέρονται χαρακτηριστικά τα εξής:
«Την τρίτη συλλογή του έλεγε από το 1923 να την εκδώσει, χωρίς τίτλο, με μια νεκροκεφαλή στο ξώφυλλο και δυο κόκκαλα "χιαστί" κάτω απ' αυτή και με την ακόλουθη λεζάντα:
Με το Μηδέν και το Άπειρο
να συμφιλιωθούμε
».
Ο Σαββίδης (στην έκδοση των Απάντων της ΝΕΦΕΛΗΣ) σημειώνει:
«Η δεκαπεντασύλλαβη λεζάντα, ενδέχεται να έλκει την λογοτεχνική της καταγωγή από τον Δημ. Παπαρρηγόπουλο:
Ω έρως, τέκνον τ' ουρανού και της μελαγχολίας,
ω σφιγξ, προτείνουσα διπλούν γριφώδες προσωπείον
το άπειρον και το μηδέν, το μνήμα και τον βίον...
Τελικά, ο Κ. διάλεξε μια επιγραφή από το De rerum natura (III, στ. 37-38) του Λουκρήτιου, η οποία, στη μετάφραση του Κ. Θεοτόκη, έχει ως εξής:
... και να γκρεμίσουν [οι στίχοι μου]
αράθυμα του Αχέροντα τον τρόμο που θολώνει
τέλεια του ανθρώπου τη ζωή...





ποίηση : Κώστας Καρυωτάκη
Μουσική : Νίκος Ξυδάκης
Ερμηνεία :Ελευθερία Αρβανιτάκη

Καλό ταξίδι, αλαργινό καράβι μου, στου απείρου
και στης νυχτός την αγκαλιά, με τα χρυσά σου φώτα!
Να `μουν στην πλώρη σου `ηθελα, για να κοιτάζω πίσω
για να κοιτάζω να περνούν τα όνειρα τα πρώτα.

Η τρικυμία στο πέλαγος και στη ζωή να παύει,
μακριά μαζί σου φεύγοντας πέτρα να ρίχνω πίσω,
να μου λικνίζεις την αιώνια θλίψη μου, καράβι,
δίχως να ξέρω που με πας και δίχως να γυρίσω!

Τα περισσότερα ποιήματα του διαπνέονται από ένα ΑΡΩΜΑ ΘΑΝΑΤΟΥ και μια σχεδόν 

ακατανίκητη μεταφυσική δίψα για την καταγραφή του σε κάθε μικρό - μεγάλο
βήμα και ανάσα της ζωής ...

Κ. Γ. ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ /
ΕΛΕΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΑΤΙΡΕΣ (1927) /
[ΕΛΕΓΕΙΑ] ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ /


[Ποιά θέληση θεού μας κυβερνάει…]


[Ποιά θέληση θεού μας κυβερνάει

Ποιά θέληση θεού μας κυβερνάει, ποιά μοίρα τραγική κρατάει το νήματων άδειων ημερών που τώρα ζούμε σαν από μια κακή, παλιά συνήθεια;

Πριν φτάσουμε στη μέση αυτού του δρόμου, εχάσαμε τη χρυσή πανοπλία,και μόνο το μεγάλο ερώτημά μας ολοένα πιο σφιχτά μας περιβάλλει.

Χωρίς πίστη κι αγάπη, χωρίς έρμα, εγίναμε το λάφυρο του ανέμου που αναστρέφει το πέλαγος. Θα βρούμε  τουλάχιστον το βυθό της αβύσσου;

Οι άνθρωποι φεύγουν, ή, όταν πλησιάζουν,στέκουν για λίγο πάνω μας, ακούνε  στην έρημη βοή, μάταιη και κούφιασα να χτυπούν το πόδι σε μια στέρνα.

Κοιτάζουνε με φόβο, με απορία,έπειτα φεύγουν πάλι στους αγώνες,και μόνο το συναίσθημα κρατούνε του μακρινού, αόριστου κινδύνου.

Είναι κάτι φριχτές ανταποδόσεις.Είναι στον ουρανό μια σιδερένια,μια μεγάλη πυγμή, που δε συντρίβει,μα τιμωρεί, κι αδιάκοπα πιέζει.

…]

Μελοποίηση από την Ηδύλη Τσαλίκη στο ποίημα του Κώστα Καρυωτάκη "Δικαίωση". Παρουσιάστηκε στους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού στην Κέρκυρα το 1981. Ο ποιητής περιγράφει σατιρικά την ... κηδεία του.
Δικαίωσις

Τότε λοιπόν αδέσποτο θ' αφήσω

να βουίζει το Τραγούδι απάνωθέ μου
Τα χάχανα του κόσμου, και του ανέμου
το σφύριγμα, θα του κρατούν τον ίσο.

Θα ξαπλωθώ, τα μάτια μου θα κλείσω,
και ο ίδιος θα γελώ καθώς ποτέ μου
«Καληνύχτα, το φως χαιρέτισέ μου»
θα πω στον τελευταίο που θ' αντικρύσω.

Όταν αργά θα παίρνουμε το δρόμο,
η παρουσία μου κάπως θα βαραίνει
-- πρώτη φορά -- σε τέσσερων τον ώμο.

Ύστερα, και του βίου μου την προσπάθεια
αμείβοντας, το φτυάρι θα με ραίνει
ωραία ωραία με χώμα και με αγκάθια.

"Δικαίωσις"
"Αγώνες Κέρκυρας '81" (1981)
[Μουσική και Ερμηνεία: Ηδύλη Τσαλίκη]

mariarosa 


Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2013

Κάνε κουράγιο Ελλάδα μου, να μη μας αρρωστήσεις γιατί το θέλει ο Θεός να ζήσεις και θα ζήσεις. Ποιός το περίμενε ένα τραγούδι που γράφτηκε το ΄45 νάναι τόσο προφητικά αντιπροσωπευτικό σήμερα ! Συνέλληνες ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ - ΚΑΛΟ ΚΟΥΡΑΓΙΟ.



Στίχοι: Μίμης Τραϊφόρος
Μουσική: Μιχάλης Σουγιούλ
Πρώτη εκτέλεση: Σοφία Βέμπο

Ποιος το περίμενε στ' αλήθεια,
να βγουν ψευτιές και παραμύθια
και να ξεχάσουν τώρα πια τα λόγια εκείνα τους,
που μας τα 'λέγαν κάθε βράδι απ' τα Λονδίνα τους.

Μα δεν πειράζει, δεν πειράζει,
δεν θα το βάλουμε μαράζι
και δεν θα κλάψουμε που πάλι μας ξεχάσατε,
γιατί δεν είν' πρώτη φορά που μας τη σκάσατε
και στην υγειά σας μια οκαδούλα εμείς θα πιούμε
και στη μικρή την Ελλαδούλα μας θα πούμε:

Κάνε κουράγιο Ελλάδα μου
κι όσο μπορείς κρατήσου
και στα παλιά παπούτσια σου,
γράψε όσα λέν' οι εχθροί σου.

Κι αν μας τη σκάσανε με μπαμπεσιά,
οι σύμμαχοι στη μοιρασιά,
κάνε κουράγιο Ελλάδα μου, να μη μας αρρωστήσεις,
γιατί το θέλει ο Θεός να ζήσεις και θα ζήσεις.

Σε κάθε χιονισμένη ράχη,
σαν πολεμούσαμε μονάχοι,
όλοι λαγούς με πετραχήλια μας ετάζατε
και μεσ' στα μάτια με λατρεία μας κοιτάζατε.

Μα ξεχαστήκαν όλα εκείνα,
η Πίνδος και η Τρεμπεσίνα,
ίσως μια μέρα εμάς που τόσο αίμα εχάσαμε,
να μας καθήσουν στο σκαμνί, γιατί νικήσαμε.

Μα φυσικό θα μας φανεί κι αυτό ακόμα
και στην Ελλάδα μας θα πούμε μ' ένα στόμα:

Κάνε κουράγιο Ελλάδα μου
κι όσο μπορείς κρατήσου
και στα παλιά παπούτσια σου,
γράψε όσα λέν' οι εχθροί σου.

Κι αν μας τη σκάσανε με μπαμπεσιά,
οι σύμμαχοι στη μοιρασιά,
κάνε κουράγιο Ελλάδα μου, να μη μας αρρωστήσεις,
γιατί το θέλει ο Θεός να ζήσεις και θα ζήσεις.
Η Σοφία Βέμπο υπήρξε η τραγουδίστρια όλων των Ελλήνων. Με την τόσο χαρακτηριστική χροιά της  φωνή της, με το τεράστιο καλλιτεχνικό εκτόπισμα και την ισχυρή της προσωπικότητα κατάφερε να ανέβει στην κορυφή μιας μοναδικής πανελλήνιας δημοτικότητας και να σφραγίσει μια ολόκληρη εποχή.
Κι όταν το 1940 η χώρα ξεσηκώθηκε απ’ άκρη σ’ άκρη και είπε με ένα στόμα ΟΧΙ στην αδικία, ΟΧΙ στην βδελυρή σκλαβιά, η Βέμπο αγκάλιασε και ζέστανε με την φωνή της σύνορα και μετόπισθεν παίζοντας τη ζωή  της κορώνα-γράμματα. Όταν τα πράγματα δυσκόλεψαν κι η ζωή της έγινε εφιαλτική, οι Ελληνικές Μυστικές Υπηρεσίες σε συνεργασία με τον Άγγελο Έβερτ (διοικητή της Ασφάλειας Αθηνών) και το Αγγλικό Επιτελείο Μέσης Ανατολής, την φυγαδεύουν στην Μέση Ανατολ΄λη. Η Βέμπο τραγουδά για να εμψυχώσει τις ένοπλες δυνάμεις. Τραγουδά σε στρατόπεδα, αεροπορικές μονάδες, καταστρώματα πολεμικών πλοίων, νοσοκομεία και προσφυγικούς καταυλισμούς. Δίνει τα πάντα για τον αγώνα. Καλλιτεχνικά και οικονομικά. Και για όλη αυτή τη δράση της δεν πήρε δεκάρα από το ελληνικό κράτος.
Όμως κέρδισε κάτι άλλο, ακόμη πιο πολύτιμο. Την αγάπη, τον σεβασμό, το χειροκρότημα ενός ολόκληρου λαού μαζί με τον τίτλο της «Τραγουδίστριας της Νίκης».
Πως «γεννήθηκαν» τα «Παιδιά, της Ελλάδος παιδιά»...
Σε μονάδα της Καστοριάς
Το 1940 ένα από τα ελάχιστα θέατρα που είχαν παραμείνει ανοιχτά ήταν αυτό που πρωταγωνιστούσε η Βέμπο και φυσικά έπαιζε...πολεμική επιθεώρηση. Οι παραστάσεις δίνονταν η πρώτη στις 3 και η δεύτερη στις 6:30 το απόγευμα.
Εκείνο λοιπόν το χειμώνα η Βέμπο εμφανιζόταν στο θέατρο Μόντρεαλ  στην επιθεώρηση «Πολεμική Αθήνα». Κομφερανσιέ ήταν ο Μίμης Τραϊφόρος. Η Σοφία είχε ακούσει πως ο Μίμης γράφει ωραίους στίχους. Τον πλησιάζει και του ζητά να γράψει ένα πολεμικό τραγούδι πάνω στη μουσική της «Ζέχρα» του Μ. Σουγιούλ. Κατά την διάρκεια της Παράστασης ο Τραϊφόρος «σκαρώνει» το «Παιδιά, της Ελλάδος παιδιά». Της το διαβάζει, αλλά η Σοφία βρίσκει λίγο σκληρό το τέλος που λέει «Αν δεν’ ρθήτε νικηταί, να μην έρθετε ποτέ». Του ζητά να τ’ αλλάξει κι ο Μίμης αντικαθιστά τον στίχο  «Με της Νίκης τα κλαδιά, σας προσμένουμε παιδιά». Το ίδιο βράδυ η Σοφία το τραγουδάει συγκλονιστικά μέσα από το χαρτί μια και δυο φορές. Το ακροατήριο παραληρεί. Το θέατρο είναι γεμάτο κάθε μέρα. Οι μισές εισπράξεις πάνε στον ελληνικό στρατό.
Το τραγούδι όμως αυτό στέκεται η αφετηρία ενός μεγάλου έρωτα. Ενός έρωτα που έπεσε σαν οδοστρωτήρας στη ζωή του Τραϊφόρου...
Η φυγάδευση...
Ποιος μπορεί να ξεχάσει το «Παιδιά της Ελλάδος παιδιά»; Το ερμήνευσε συγκλονιστικά και η Ελλάδα την αποθέωνε! Καμιά άλλη φωνή δεν μπορούσε να μετατρέψει αυτούς τους  απλοϊκούς στίχους σε διθυραμβικό παιάνα. Και γίνεται ό ύμνος της Αλβανίας.
«Με της Νίκης τα κλαδιά σας προσμένουμε παιδιά»
Ποιος μπορεί να ξεχάσει το «Κορόιδο Μουσολίνι»; Πόσο σαρκασμό είχε η ερμηνεία της! Με τι χιούμορ και τι ειρωνεία κατακερμάτιζε το γόητρο του Μουσολίνι! Και ξεκινούσαν οι φαντάροι μας με το χαμόγελο στα χείλη και’ κει πάνω στην Πίνδο ο Συνταγματάρχης Κ. Δαβάκης οδηγούσε τους φαντάρους στην πρώτη γραμμή και έπαιρνε φαλάγγι τους κοκορόφτερους φρατέλους.
Το τι γλέντι γινόταν στο θέατρο με κάθε ηρωική νίκη, δεν λέγεται. Κάθε καινούργια νίκη γινότανε τραγούδι. Είναι τότε που η Σοφία πρωτοτραγουδά μια από τα μεγαλύτερες επιτυχίες «Βάζει ο Ντούτσε την στολή του» που περιγράφει ένα κοντόχοντρο, γελοίο ανθρωπάκι να βάζει την στολή του και μια νύχτα με φεγγάρι την Ελλάδα πάει να πάρει, βρε τον φουκαρά.
Κι αρχίζει ένα ατελείωτο πηγαίνελα στα νοσοκομεία, από τα νοσοκομεία στους στρατώνες, στα ορεινά χωριά και τα θέατρα. Τραγουδά σε δύο θέατρα συγχρόνως. Στο Αθήναιον και στο Μοντιάλ. Η φωνή της είναι πρόκληση για τον εχθρό. Τραγουδά και τι δεν τραγουδά: Άντε στο καλό κι η Παναγιά μαζί σου, Μας χωρίζει ο πόλεμος, Μαριώ, Στον πόλεμο βγαίνει ο Ιταλός, Δύο αγάπες, Η γαλανή μας χώρα, Να γιατί δεν έκλαψα, Πω πω τι έπαθε ο Μουσολίνι, Θα τελειώσει ο πόλεμος...
Ύστερα από όλα αυτά τα αντιμουσολινικά τραγούδια, ύστερα από όλα όσα ακούει από το στόμα της το ιταλικό ιμπέρο, η θέση της γίνεται δυσχερής. Οι Ιταλοί με συστάσεις κι απειλές προσπαθούν να την τρομοκρατήσουν. Μια νύχτα της παραμορφώνουν το πρόσωπο με σιδερένια γροθιά και την εγκαταλείπουν αιμόφυρτη στο δρόμο. Η κατάσταση της επιτρέπει να εμφανιστεί στο θέατρο. Τραγουδά όμως στο θέατρο.
Η Σοφία Βέμπο στο ύψωμα του Γράμμου
Εν τω μεταξύ η εαρινή επίθεση του Μουσολίνι έχει άδοξο τέλος. Σε λίγο, στις 27 Απριλίου του 1941, μπαίνουν οι Γερμανοί στην Αθήνα. Στην Ακρόπολη αντί να κυματίζει η γαλανόλευκη κυματίζει ο αγκυλωτός σταυρός. Η Αθήνα ερημώνει.  Η κυκλοφορία περιορίζεται. Τα γερμανικά μπλόκα έχουν κάνει εφιαλτική την κυκλοφορία.  Το ραδιόφωνο απαγορεύεται. Οι ηχογραφήσεις καθώς και η κυκλοφορία περιοδικών σταματά. Το θέατρο λογοκρίνεται. Δίνεται διαταγή να μη γράφεται τίποτα που να σατιρίζει Γερμανούς ή Ιταλούς. Διάχυτο είναι το κλίμα της τρομοκρατίας για να καμφθεί η αντίσταση του λαού. Αρχίσουν οι συλλήψεις, οι φυλακίσεις, τα βασανιστήρια, οι εκτοπίσεις κι εκτελέσεις σαν αντίποινα σε κάθε μορφή αντίστασης.
Του καλοκαίρι του 1941 η Σοφία τραγουδά στο Αθήναιον την μεγάλη επιτυχία «Θα τελειώσει ο πόλεμος» των Μ. Τραϊφόρου/Μ. Σουγιούλ.
«Θα τελειώσει ο πόλεμος, που με πίκρες μας ντύνει κι όπως πρώτα χαρούμενη θα ξανάρθει η ειρήνη», ένα προκλητικό πατριωτικό τραγούδι που επεμβαίνει η λογοκρισία και στις 11 Αυγούστου 1941 το ιταλικό φρουραρχείο βγάζει διαταγή: «Διαταγή του Κομάντο Πιάτσα 9.8.1941. Ιταλικό φρουραρχείο Αθηνών. Τμήμα Βασιλικών Καραμπινιέρων. Αριθμός εμπιστευτικού πρωτοκόλλου 13/2. Αντικείμενο: Σοφία Βέμπο. Απαγόρευση άσκησης θεατρικής δράσης σ’ όλα τα θέατρα της Ελλάδας. Αφαίρεσης άδειας εξάσκησης επαγγέλματος. Υπογραφή: Αντισυνταγματάρχης Κ. Μεόλι».
Ιταλοί και Γερμανοί την παρακολουθούν στενά. Κάνουν ξαφνικές έρευνες στο σπίτι της. Ψάχνουν για ενοχοποιητικά στοιχεία. Της επιβάλουν ταπεινωτικούς περιορισμούς. Δεν μπορεί να κυκλοφορήσει ελεύθερα. Κι όταν όλα αυτά δεν φέρνουν αποτέλεσμα η Γκεστάπο την συλλαμβάνει και την κλείνει στην φυλακή Αβέρωφ. Όμως δεν είναι λίγοι αυτοί που ξεσηκώνονται και ζητούν την αποφυλάκιση της.
Οι Γερμανοί, θέλοντας να φανούν καλοί, την αποφυλακίζουν και της δίνουν άδεια να εμφανιστεί στο θέατρο, υπό τον όρο να μην λέει πατριωτικά ή σατυρικά τραγούδια.
Κάποια μέρα την περιμένει στο καμαρίνι της μια μεγάλη ανθοδέσμη. Διαβάζει την κάρτα: Κωνσταντίνος Τσίμπας. Είναι από τον ψηλό, μυστηριώδη κύριο που της άνοιξε την πόρτα για το θέατρο. Στην παράσταση τον βλέπει να κάθεται στις πρώτες σειρές, ανάμεσα σε αξιωματικούς της Γκεστάπο. Πως όμως βρέθηκε ξαφνικά αξιωματικός της Γκεστάπο; Άρα λοιπόν όλα αυτά τα χρόνια, με το πρόσχημα του ιμπρεσάριου, κατασκόπευε και πρόδιδε την πατρίδα του! Παγώνει όταν λίγο αργότερα τον βλέπει να την επισκέπτεται στο καμαρίνι της και να της προτείνει προστασία. Τον αποφεύγει με βδελυγμία.
Η μεταμφίεση της Βέμπο για να φυγαδευτεί στην Μ. Ανατολή
Και πάλι γίνεται στόχος πολεμικής από Ιταλούς και Γερμανούς. Τα τραγούδια και τα θεατρικά της κείμενα υποβάλλονται σε τριπλή λογοκρισία (ελληνική/ιταλική/γερμανική). Η κατάσταση είναι απελπιστική. Η ζωή της κινδυνεύει. Με την βοήθεια των ελληνικών μυστικών υπηρεσιών (αρχηγός των οποίων είναι ο Ταγματάρχης Ι. Τσιγάντε), σε συνεργασία με τον Άγγελο Έβερτ και το Αγγλικό Επιτελείο Μέσης Ανατολής, οργανώνεται η απόδραση της στην Μ. Ανατολή,


Έτσι στις 8 Οκτωβρίου 1942 η Σοφία μαζί με τον αδερφό της, φορώντας παλιόρουχα μπαίνουν σε ένα καΐκι στην Κύμη και φυγαδεύονται στην Μέση Ανατολή. Η Σοφία είναι ντυμένη γριά και έχει πλαστή ταυτότητα με τ’ όνομα Σοφία Βαμβέτσου. Ύστερα από ένα περιπετειώδες ταξίδι που κρατάει σχεδόν ένα μήνα φθάνουν στα παράλια της Τουρκίας και συνεχίσουν για Συρία, Παλαιστίνη, Αίγυπτο. Μαζί με την Σοφία ο αντίλαλος του Αλβανικού έπους περνά στην Μέση Ανατολή... ΠΗΓΗ:http://pinakio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_28.html