Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2016

ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΑΡΚΑΔΙΟΥ: Το " Μολών Λαβέ της ΚΡΗΤΗΣ " ... 150 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα 8 Νοεμβρίου 2016 από το ιερό προσάναμμα στον αγώνα για την Ελευθερία .

















Ολοκαύτωμα Αρκαδίου

"Σφαγή μεγάλη αρχινά, περίσσια φωνοκλήσι ετούτ' η ώρα θ'ακουστεί σ' Ανατολή και Δύση.Και μέσα στον αναβρασμό , που ο Χάρος εβρουχάτοβροντή, σεισμός εγίνηκε , κι ο κόσμος άνω - κάτω φωθιά, καπνός και κτήρια , κορμιά κομματιασμένα άντρες και γυναικόπαιδα στα νέφελα ανεβαίνουν.Τρόχαλος έγινε η Μονή κι' εσείστη ο Ψηλορείτης κι' αντιλαλούνε τα βουνά κι απ' άκρου ως άκρου η Κρήτη"

"Αυτή η φλόγα π' άναψε μέσα εδώ στη κρύπτη

κι απάκρου σ' άκρο φώτισε τη δοξασμένη Κρήτη,

ήτανε φλόγα του Θεού μέσα εις την οποία

Κρήτες ολοκαυτώθηκαν για την Ελευθερία "


ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΑΡΚΑΔΙΟΥ:  150 χρόνια από το ιερό προσάναμμα στον αγώνα για την Ελευθερία

Σαν σήμερα 8 Νοέμβριου 1866 έλαβε χώρα το σημαντικότερο γεγονός της Κρητικής επανάστασης, το ολοκαύτωμα του Αρκαδίου. Η Κορυφαία πράξη του απελευθερωτικού αγώνα των Κρητών σύμβολο ηρωισμού και θυσίας. Τα λόγια για να περιγραφεί το θάρρος των προγονών μας φτωχά. Η Αρκαδική Εθελοθυσία έκανε παγκοσμία αίσθηση και έθεσε τις βάσεις, ώστε να αρχίσει η ζύμωση της Ένωσης με την Ελλάδα.
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ
Ο Μουσταφά Πασάς από το χωριό Επισκοπή έστειλε επιστολή προς την Επαναστατική Επιτροπή του Αρκαδίου ότι πρόκειται εντός των ημερών να καταφθάσει και να είναι έτοιμοι να παραδοθούν. Κατευθύνθηκε λοιπόν προς το χωριό Ρούστικα όπου και διανυκτέρευσε στην Ιερά Μονή του Προφήτη Ηλία, ενώ ο στρατός που τον συνόδευε στρατοπέδευσε στα χωριά Ρούστικα και Άγιος Κωνσταντίνος.
Το ξημέρωμα της 5ης Νοεμβρίου, ο τούρκικος στρατός ξεκίνησε για το Ρέθυμνο όπου και έφθασε το απόγευμα της ίδιας μέρας. Πολύ σύντομα, τη νύκτα της 7ης προς την 8η Νοεμβρίου ο ισχυρός στρατός του Μουσταφά εμπλουτισμένος με όλες τις δυνάμεις του Ρεθύμνου, τουρκικές και αιγυπτιακές που στο σύνολο τους αριθμούσαν πάνω από 15.000 άνδρες, επετέθη στην μονή Αρκαδίου, μέσα στην οποία βρίσκονταν 964 άνθρωποι, από τους οποίους μόλις οι 325 ήταν άνδρες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο ίδιος ο Μουσταφάς, μολονότι συνόδευσε το στρατό αρκετά κοντά στην περιοχή, στρατοπέδευσε με το επιτελείο του στο χωριό Μέση, σε σημείο με πανοραμική θέα, απ’ όπου θα μπορούσε να παρακολουθεί την επίθεση.
Το ξημέρωμα της 8ης Νοεμβρίου, ενώ στην εκκλησία του Μοναστηριού γινόταν η Θεία Λειτουργία για την εορτή των Ταξιαρχών, ακούστηκαν οι σάλπιγγες των τουρκικών στρατευμάτων που πλησίαζαν στο Αρκάδι. Η ώρα που όλοι από μέρες περίμεναν είχε φθάσει. Ο Ηγούμενος Γαβριήλ προσπάθησε να εμψυχώσει το πλήθος και να τονώσει το πατριωτικό του αίσθημα, εκμηδενίζοντας το φόβο του θανάτου εφόσον η θυσία θα γινόταν για την πατρίδα. Το ίδιο έκανε και ο φρούραρχος Δημακόπουλος που εξήρε την έννοια της Πίστης και της Πατρίδας.
Έτσι, ξεκίνησε η οργάνωση της άμυνας. Οι άνδρες μοιράστηκαν στα σημεία-κλειδιά του μοναστηριού και στην ερώτηση των Τούρκων αν θα παραδοθούν ή θα πολεμήσουν, με μια φωνή απάντησαν πως προτιμούν τον πόλεμο. Από τη στιγμή αυτή, άρχισαν να γράφονται οι σελίδες του Αρκαδικού Δράματος που βασίστηκε στον πατριωτισμό τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των επαναστατών.
Τα πυροβόλα των Τούρκων έριχναν βολές προς όλες τις κατευθύνσεις με κύριο στόχο την κεντρική/δυτική πύλη του μοναστηριού αλλά και την ανατολική, που ήταν όμως τόσο ενισχυμένες εσωτερικά, ώστε φάνηκε από την αρχή ότι ήταν δύσκολο να κυριευθούν. Η πρώτη απώλεια ήταν ο ανεμόμυλος τον οποίο κατάφεραν να πυρπολήσουν και μαζί να κάψουν και τους πολεμιστές που βρισκόταν μέσα. Αλλά και οι απώλειες των Τούρκων δεν ήταν λίγες μια και πολλοί άνδρες είχαν σκοτωθεί, δεδομένου ότι οι επαναστάτες βρισκόταν περιχαρακωμένοι μέσα στη μονή σε αντίθεση με εκείνους που ήταν έξω και αποτελούσαν εύκολο στόχο.
Παρά το γεγονός ότι τα πράγματα δεν είχαν εξελιχθεί άσχημα μέχρι το τέλος της πρώτης μέρας και οι πολιορκημένοι έδειχναν να αντέχουν ακόμα και να ελπίζουν, τη νύχτα, δεδομένης της ένοπλης υπεροχής των εχθρών, ήταν σαφές ότι έπρεπε να μεριμνήσουν για τη στρατιωτική τους ενίσχυση ζητώντας τη βοήθεια του Πάνου Κορωναίου που βρισκόταν στην περιοχή του Αμαρίου, και των κατοίκων του Μυλοποτάμου. Τη μεταφορά των επιστολών με τις οποίες ζητούσαν βοήθεια ανέλαβαν, εθελοντικά προσφερόμενοι, δύο οπλαρχηγοί που βγήκαν από το μοναστήρι μεταμφιεσμένοι ως Τούρκοι. Κατόπιν ο ηγούμενος κάλεσε όλους τους πολιορκημένους, πολεμιστές, γέροντες, γυναίκες και παιδιά, να προσευχηθούν στο Ναό της μονής. Αργά την ίδια νύχτα επέστρεψαν οι «ταχυδρόμοι» και μαζί το νέο ότι η πρόσβαση ενισχύσεων ήταν σχεδόν αδύνατη, μιας και οι Τούρκοι είχαν κλείσει σχεδόν όλες τις διόδους προς τη μονή.
Η δεύτερη μέρα της πολιορκίας, η 9η Νοεμβρίου, ξημέρωσε σκοτεινή. Όλα έδειχναν πως η θέση των πολιορκημένων ήταν δυσάρεστη και χωρίς ελπίδα σωτηρίας. Μολονότι το ήξεραν και οι ίδιοι, διατηρούσαν ακμαίο το ηθικό τους και το μόνο που σκεφτόταν ήταν πώς θα πέσουν όσο το δυνατόν πιο ηρωικά. Ο Ηγούμενος Γαβριήλ τους προέτρεπε μόλις δουν τους Τούρκους να εισβάλουν, να τρέξουν στην πυριτιδαποθήκη, να βάλουν φωτιά και να θυσιαστούν» προκειμένου να μην πέσουν στα χέρια του εχθρού. Παρόλα αυτά ο πόλεμος συνεχιζόταν και οι Τούρκοι για δεύτερη μέρα προσπαθούσαν να ρίξουν τη δυτική Πύλη του Μοναστηριού. Την προσπάθεια τους ενίσχυσαν και σχεδόν πέτυχαν το στόχο τους φέρνοντας από το Ρέθυμνο το μεγάλο κανόνι, την περίφημη «Κουτσαχείλα».
Ανοίγοντας ρήγμα στην πύλη και κάνοντας απανωτές εφόδους στο μοναστήρι προσπαθούσαν να αποθαρρύνουν τους επαναστάτες και να τους κάνουν να παραδοθούν. Μάταια όμως, γιατί μέσα στο μοναστήρι ο ηγούμενος Γαβριήλ, ο Φρούραρχος Δημακόπουλος, ο Κωστής Γιαμπουδάκης, η ηρωίδα Χαρίκλεια Δασκαλάκη και όλοι οι πολεμιστές ενθάρρυναν ο ένας τον άλλο, τρέχοντας από σημείο σε σημείο και προτρέποντας τους άνδρες να μην εγκαταλείπουν τις επάλξεις. Το ρήγμα ωστόσο της δυτικής πύλης επέτρεψε στον εχθρό να αρχίσει να μπαίνει σταδιακά στην αυλή του μοναστηριού. Ο πόλεμος μεταφέρθηκε τότε στο εσωτερικό και ο αγώνας άρχισε να γίνεται σώμα με σώμα. Όταν πια η αυλή είχε γεμίσει με Τούρκους και όλα έδειχναν να φθάνουν στο τέλος, οι πολιορκημένοι κλείστηκαν στην πυριτιδαποθήκη και ο ήρωας Κωστής Γιαμπουδάκης έβαλε φωτιά προκαλώντας την ανατίναξη της και μαζί την ηρωική θυσία των πολιορκημένων στη μονή Αρκαδίου.


Ακολούθησε η φρικτή λεηλασία της μονής από τους Τούρκους που έκαιγαν τα πάντα και σκότωναν όσους είχαν επιζήσει. Ακόμα και ορισμένοι άνδρες που είχαν μείνει στην τραπεζαρία της μονής μη ξέροντας τι είχε γίνει στην πυριτιδαποθήκη, σφαγιάσθηκαν με τον πιο φρικαλέο τρόπο βάφοντας με αίμα το χώρο.
Ο απολογισμός της τούρκικης λεηλασίας είναι τραγικός. Όπως ήδη έχει αναφερθεί, μέσα στο Μοναστήρι βρισκόταν 964 χριστιανοί συμπεριλαμβανομένων και των γυναικόπαιδων. Από αυτούς αιχμαλωτίστηκαν 114, διέφυγαν 3-4 και οι υπόλοιποι σκοτώθηκαν. Από την πλευρά των Τούρκων έχασαν τη ζωή τους όχι λιγότεροι από 1500, αν και σχετικά με τον αριθμό αυτό έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις. Τα πτώματα τους είτε ενταφιάσθηκαν σε διάφορα σημεία είτε έμειναν άταφα, όπως και αρκετών χριστιανών, τα οποία αργότερα ρίχθηκαν στο κοντινό φαράγγι. Τα οστά πάντως των περισσότερων χριστιανών περισυνελλέγησαν αργότερα και τοποθετήθηκαν στον ανεμόμυλο που μετατράπηκε έτσι σε κοιμητήριο των ηρώων ταυ Αρκαδικού δράματος.
Η τύχη όσων επέζησαν της τραγωδίας αυτής δεν ήταν καθόλου καλύτερη από εκείνων που άφησαν την τελευταία τους πνοή στο Αρκάδι. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των ίδιων, αμέσως μετά την καταστροφή τους αιχμαλώτισαν οι Τούρκοι και τους μετέφεραν όλους, ήταν περίπου 114, μέσα σε άθλιες συνθήκες στην πόλη του Ρεθύμνου. Οι αιχμάλωτοι υπέστησαν εξευτελισμούς και ταπεινώσεις όχι μόνο από τους τούρκους αξιωματούχους που τους μετέφεραν αλλά και από εκείνους που τους περίμεναν στην είσοδο της πόλης για να τους πετροβολήσουν και να τους υβρίσουν. Τις γυναίκες, ανάμεσα στις οποίες ήταν και η Δασκαλοχαρίκλεια, και τα παιδιά τα κράτησαν μια εβδομάδα στην εκκλησία των Εισοδίων, ενώ τους άνδρες φυλάκισαν για ένα ολόκληρο χρόνο σε συνθήκες απερίγραπτης φρίκης, και δε θα γλίτωναν από την κατάσταση αυτή αν δεν παρενέβαινε ο εκπρόσωπος της Ρωσίας στο Ρέθυμνο Γεώργιος Σκουλούδης και ο Γενικός Πρόξενος της Ρωσίας στην Κρήτη που επέβαλαν στον Πασά να εξασφαλίσει στοιχειώδη καθαριότητα και ένδυση στους αιχμαλώτους του Αρκαδίου. Αφού έκλεισαν ένα χρόνο στη φυλακή οι αιχμάλωτοι ελευθερώθηκαν και πήγαν στα χωριά τους για να συνεχίσουν την κρητική επανάσταση.
Τη βαρβαρότητα της πολιορκίας αλλά και την απίστευτη φρίκη και σκληρότητα που βίωσαν οι αιχμάλωτοι τόσο κατά τη μεταφορά τους από το Αρκάδι στο Ρέθυμνο όσο και κατά τη διάρκεια της ενός έτους φυλάκισης τους, περιγράφουν με ανατριχιαστική σαφήνεια οι ίδιοι οι επιζήσαντες στις εκ των υστέρων μαρτυρίες τους που όχι μόνο προκαλούν ρίγη συγκίνησης αλλά και αποτελούν τα πλέον αδιάσειστα στοιχεία που συνθέτουν το παζλ της ιστορίας του ολοκαυτώματος της Ιεράς Μονής Αρκαδίου.
Όπως ήταν φυσικό και αναμενόμενο οι Τούρκοι θεώρησαν την άλωση του Αρκαδίου μεγάλη επιτυχία και την εόρτασαν πανηγυρικά με κανονιοβολισμούς. Αντίθετα, η συγκίνηση και η αγανάκτηση που προκάλεσε το γεγονός όχι μόνο στους Κρήτες και τους Έλληνες αλλά και σ’ ολόκληρη την Ευρώπη ακόμα και την Αμερική ήταν τόσο μεγάλη, ώστε μπορούμε να μιλάμε για ένα μεγαλειώδη αντίκτυπο των γεγονότων με σωρεία φιλελληνικών και φιλοκρητικών αντιδράσεων. Παντού, όπου υπήρχαν ομογενείς και άνθρωποι με φιλελεύθερο πνεύμα και ευαισθησία για τα δικαιώματα του ανθρώπου τελέσθηκαν μνημόσυνα υπέρ αναπαύσεως των ηρώων του Αρκαδίου, έγιναν έρανοι και γράφτηκε πληθώρα φιλελληνικών επιστολών και δημοσιευμάτων.
Πηγή: Άρθρο της αρχαιολόγου Στέλλας Καλογεράκη
Από το βιβλίο «ΑΡΚΑΔΙ – Το ιστορικό Μοναστήρι»
Σε απόσταση 23 χιλιομέτρων από το Ρέθυμνο στη Βορειοδυτική πλευρά του Ψηλορείτη και σε υψόμετρο 500 μέτρων από τη θάλασσα, βρίσκεται η ιστορική Μονή Αρκαδίου , το ιερότερο σύμβολο της Κρητικής λευτεριάς.
Είναι κτισμένη σε οροπέδιο , εκεί που ενώνονται οι επαρχίες Ρεθύμνης ,
Αμαρίου και Μυλοποτάμου.
Το Τοπίο συναρπάζει, γοητεύει και ξεκουράζει κάθε προσκυνητή ,
το οποίο και υποδέχεται καλοσυνάτα η Μονή .
Για την ίδρυση του μοναστηριού , δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες. Η παράδοση λέει πως θεμελιώθηκε από τον Ηράκλειο και ανοικοδομήθηκε απο τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αρκάδιο τον 5ο μ.Χ. αιώνα από τον οποίο πήρε και το όνομα του.
Κατ' άλλη εκδοχή ιδρύθηκε απο κάποιο Μοναχό Αρκάδιο και γι αυτό ονομάστηκε Μονή Αρκαδίου.
Ο μεγαλόπρεπος δίκλυτος Ναός είναι αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρα Χριστού και στον Άγιο Κωνσταντίνο και την Αγία Ελένη.
Στα 1866 απάνω ακούσετε ήντα έκαμε η Κρήτη
Στο σουλτάνο, το πόλεμο αρχίσανε στα τρία βηλαέτια
στο Ρέθεμνος και στα Χανιά και η στο Κάστρο μέσα.
Την Τρίτη το ξημέρωμα στις 8 Νοέμπρη μέσα ενεμαζώκτηκε
η Τουρκιά στα Αρκάδι γύρου γύρου, κι ήρθε ο Μουσταφά
Πασάς με 20 χιλιάδες κι από μακριά φωνάζουνε προδώσετε ραγιάδες.
Κι οι Κρητικοί τος είπανε καλώς ήρθατ’ Αγάδες σήμερα
θ’ ανταλάξουμε αντρίστικα τσι μπάλες, 259 Κρήτες επολεμούσανε
γυναίκες, γέροι και παιδιά φουσέκια εκουβαλούσαν.
Μηνά στο Ρέθυμνο ο Πασάς και φέρνουν τη μπουρμπάδα
εμάδιενε τα γένια του πως δε θα κάμει πράμα,
Και του Γουμένου εμήνησε να πα να προσκυνήσει το μοναστήρι
Άκαυτο αν θέλει να τ’ αφήσει.
Γιουρούσι κάνει η Τουρκιά απάνω στα τειχιά του με τα θεόρατα……….
Θρονιά ν’ ανοίξουν τα κελιά του. Τότε φωνάζει ο Γιαμπουδής Ηγούμενε εβλόγα
κι είπε ο θεός εβλογητός και άναψεν η φλόγα.
Και σέρνει τη μπιστόλα του από το σερακλίκι σαν αστραπή
την άδειασε στην μπαρουταποθήκη. Τρόχαλος έγινε
η μονή κι εσείστει ο Ψηλορείτης, κι οι Τούρκοι ακόμη τρέμουνε οντε
γρηκούνε ΚΡΗΤΗ.
(Δημοτικό Τραγούδι)
πηγή :
Τη χρονιά του 1866 το Αρκάδι θα γίνει ένας Θρύλος, μια ολοζώντανη Ιστορία , ένας φάρος άσβεστος, που θα φέγγει σε όλους τους αιώνες και θα διδάσκει τους Λαούς πόσο αξίζει , αλλά και πόσο στοιχίζει η Ελευθερία .
Διακόσια πενήντα χρόνια βρίσκονταν οι Τούρκοι στο πολύπαθο νησί της Κρήτης. Οι επαναστάσεις των Κρητικών πνίγονταν στο αίμα , όπως του 1770,1811,1821,1822,1828. και κάθε φορά η Κρήτη ντυνόταν στα μαύρα και φορούσε και μαύρο κεφαλομάντηλο. Σ' όλους αυτούς τους ιερούς αγώνες , πόθος του Κρητικού λαού ήταν η ένωση με τη μητέρα πατρίδα.
1η Μαΐου 1866
Χίλιοι Πεντακόσιοι Κρητικοί επαναστάτες συγκεντρώνονται στο ιστορικό μοναστήρι με αρχηγό τον Χατζή Μιχάλη Γιάνναρη , και αποφασίζουν να χτυπήσουν τον Τούρκο δυνάστη. Πρόεδρος της επιτροπής Ρεθύμνης , εκλέγεται ο Ηγούμενος της Μονής Χατζή Γαβριήλ Μαρινάκης, απο το χωριό Μαργαρίτες Μυλοποτάμου. Ο Ισμαήλ πασάς παραγγέλνει στον ηγούμενο να διώξει την Επιτροπή γιατί αλλιώς θα καταστρέψει το μοναστήρι. Ο Γαβριήλ γνήσιος απόγονος των πολεμάρχων της Κρήτης αρνείται. Το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου ο Πασάς ξαναμηνά , να φύγει η Επιτροπή, αλλά οι αγωνιστές , γαλουχημένοι απο τα νάματα του ¨Κρυφού σχολειού" και τραγουδώντας το τιμημένο τραγούδι "Πότε θα κάμει ξαστεριά...." περιφρονούν πάλι το βάρβαρο καταχτητή.
24 Σεπτεμβρίου 1866
Ο Συνταγματάρχης Πυροβολικού Πάνος Κορωναίος μαζί με τον ανθυπολοχαγό πεζικού Ιωάννη Δημακόπουλο απο την Βυτίνα της Αρκαδίας , αποβιβάζονται στο Μπαλί και αμέσως πηγαίνουν στο Αρκάδι για να βοηθήσουν τον αγώνα.
7 Νοεμβρίου 1866
Μέσα στο μοναστήρι βρίσκονται 964 ψυχές, 325 άνδρες απο τους οποίους ςίναι 259 με όπλα και τα υπόλοιπα γυναικόπαιδα . Ο Μουσταφά πασάς , που στο μεταξύ έχει αντικαταστήσει τον Ισμαήλ , ξεκινά απο το Ρέθυμνο με 15.000 ταχτικό στρατό και 30 κανόνια. Το πρωί της 8ης Νοεμβρίου , οι Τούρκικες ορδές βρίσκονται στο Αρκάδι και ορίζεται αρχηγός τους ο Σουλειμάν Βέης (γαμπρός του Μουσταφά) , ενώ ο ίδιος παραμένει στο χωριό Μέση .
Οι "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι" κάνουν το σημείο του Σταυρό και ετοιμάζονται για τον άνισο αγώνα με τους άπιστους. Ο Ηγούμενος Γαβριήλ ιερουργεί τιμώντας τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ και σαν θεματοφύλακας των ιερών και οσίων της Φυλής μας , εμψυχώνει το εκκλησίασμα να αντισταθεί μέχρι θανάτου στους "σκύλους" που περιφέρονται λυσσασμένοι έξω απο το Άγιο Μοναστήρι. Σε λίγο ο Σουλεϊμάν Βέης καλεί απο το λόφο Κορέ τους χριστιανούς να παραδοθούν . Την απάντηση όμως τη δίνουν τα τουφέκια των επαναστατών .
Το Ιερό λάβαρο της Μονής κυματίζει περήφανα μαζί με τη Γαλανόλευκη . Οι Τούρκοι μαζί με τα κανόνια τους χτυπούν αδιάκοπα τη δυτική πόρτα . Το πολύπρακτο Αρκαδικό δράμα έχει αρχίσει .
Οι γυναίκες που ήταν μέσα στο Μοναστήρι παίρνουν μέρος στον αγώνα και προσφέρουν ανεκτίμητες υπηρεσίες. "Διακόσιοι πενήντα εννιά Κρήτες επολεμούσαν γέροι, γυναίκες και παιδιά φυσέκια κουβαλούσαν....."
Οι πολιορκημένοι δεν αστοχούν με τα βόλια τους , έτσι οι Τούρκοι δεν μπαίνουν στο Αρκάδι. Η σκληρή μάχη συνεχίζεται όλη τη μέρα με πολλούς τούρκους νεκρούς. Η σκοτεινή βροχερή νύχτα που φθάνει , σωπαίνει τα όπλα . Η Θέση των πολιορκημένων χειροτερεύει , γιατί οι Τούρκοι φέρνουν απο το Ρέθυμνο δύο βαριά κανόνια και τα τοποθετούν στους στάβλους δίπλα στη Μονή.
Την ίδια νύχτα οι χριστιανοί στέλνουν στον Παπά Κρανιώτη , απο την Κράνα Μυλοποτάμου, και τον Αδάμ Παπαδάκη απο το Πίκρι Ρεθύμνου, στο Κλησίδι Αμαρίου , όπου βρισκόταν ο Πάνος Κορωναίος για να ζητήσουν βοήθεια. Το βράδυ της 8ης Νοεμβρίου η καμπάνα καλεί τους πιστούς για τελευταία φορά , στο θυσιαστήριο του Θεού και καταλαμβάνουν των αχράντων μυστηρίων .
Ξημερώνει η 9η Νοεμβρίου. Η μάχη αρχίζει με πολλή λύσσα . Τα κανόνια σφυροκοπούν την δυτική πόρτα , ασταμάτητα και τραντάζει συθέμελα το Μοναστήρι μέχρι που η πόρτα αποχωρεί. Οι άπιστοι ρίχνονται σαν τίγρεις να κατασπαράξουν το αθώο θήραμα.

"Γιουρούσι κάνει η Τουρκιά
απάνω στα τειχειά του
και μεταθέτουν τα θρονιά κι'
ανοίγουν τα κελιά του ..."

Οι τούρκοι μπαίνουν στο περίβολο της εκκλησίας και αρχίζει η γιγαντομαχία ανάμεσα στους υπερασπιστές της Λευτεριάς και στα ανθρωπόμορφα τέρατα που δεν σέβονται τίποτα ιερό στο τόπο του μοναστηριού. Ο Γαβριήλ , ο τιμημένος αυτός ρασοφόρος , συνεχιστής της δόξας και των μεγαλείων του ιερού μας κλήρου , δίνει θάρρος και με βροντερή φωνή καλεί τους Χριστιανούς , να πολεμήσουν μέχρι θανάτου, για του Χριστού την πίστη και για την ελευθερία της Πατρίδας . όσοι επιζήσουν , να τρέξουν στην μπαρουταποθήκη , στην Καστρινή πόρτα για να δώσουν φωτιά στο μπαρούτι, να καούν ζωντανοί , για να μην πιαστούν αιχμάλωτοι.

Σκηνές αλλοφροσύνης εκτυλίσσονται στο μοναστήρι . Δύσκολο πράγμα να περιγράψει κανείς τον ηρωισμό που έδειξαν οι "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι" της Μονής Αρκαδίου. Είχαν νικήσει το θάνατο και αγωνίζονταν για τη πίστη τους , τη θρησκεία τους , την πατρίδα τους . Βραδιάζει και τα περισσότερα γυναικόπαιδα είναι συγκεντρωμένα στη Μπαρουταποθήκη . Ο Κωνσταντίνος Δημ. Γιαμπουδάκης , απο το Άδελε Ρεθύμνης με τη πιστόλα στο χέρι είναι έτοιμος . Περιμένει να ευλογήσει ο Ηγούμενος , αλλά και να μαζευτούν , πολλοί τούρκοι να τους πάρει κι αυτούς ο χάρος . Ο Ηγούμενος ευλογεί και τότε ο μάρτυρας της λευτεριάς κάνει το σταυρό του και ανάφτει τη "λαμπάδα" που θα συμβολίζει αιώνια τη δόξα του Αρκαδίου.
Μια θεώρατη λάμψη φάνηκε κι ένας τεράστιος κρότος ακούστηκε . Η λάμψη αυτή θα φωτίσει απο τη μια ως την άλλη της άκρη τη μαρτυρική Μεγαλόνησο, και ο Κρότος θα ξυπνήσει όλους όσους κοιμούνται ακόμη.
Το όραμα είχε συντελεστεί. Πέτρες, κορμιά , κεφάλια , βαρέλια και χώματα βρέθηκαν σ'ένα παράξενο ανακάτωμα , όπως μας λέει η λαϊκή μούσα:

"Σφαγή μεγάλη αρχινά, περίσσια φωνοκλήσι

ετούτ' η ώρα θ'ακουστεί σ' Ανατολή και Δύση.


Και μέσα στον αναβρασμό , που ο Χάρος εβρουχάτο


βροντή, σεισμός εγίνηκε , κι ο κόσμος άνω - κάτω


φωθιά, καπνός και κτήρια , κορμιά κομματιασμένα


άντρες και γυναικόπαιδα στα νέφελα ανεβαίνουν.


Τρόχαλος έγινε η Μονή κι' εσείστη ο Ψηλορείτης

κι' αντιλαλούνε τα βουνά κι απ' άκρου ως άκρου η Κρήτη"


Οι Τούρκοι, που στο μεταξύ έχουν εξαγριωθεί, σφάζουν όποιο βρίσκουν μπροστά τους . Το μοναστήρι είναι γεμάτο απο σκοτωμένους χριστιανούς και τούρκους. Ανεξάντλητοι οι αγώνες του Κρητικού λαού ,για λευτεριά και ανεξαρτησία , πλημμυρίζουν την ιστορία του νησιού , μα πάνω απ' όλους στέκεται η μεγάλη θυσία του Αρκαδίου. Το Αρκάδι είναι ένα φαινόμενο που λάμπει και διδάσκει όχι μόνο την έκταση, αλλά και με το ύψος του μεγαλείου του.
Το Αρκάδι παρέδωσε στις νεότερες γενιές ένα ολόφωτο στεφάνι, μια δόξα κι έναν έπαινο, αλλά και ένα χρέος , βαρύ και δυσβάσταχτο: Τούτο τον ιερό τόπο, που καθαγιάστηκε με αίμα των υπερασπιστών της Μονής , να τον φυλάξομε "σαν τα μάτια μας" και να φανούμε αντάξιοι , άν χρειαστεί και γνήσιοι απόγονοι των πολεμάρχων εκείνων .Χαρακτηριστική είναι η επιγραφή που διαβάζει ο ευλαβικός προσκυνητής του Αρκαδίου στη Μπαρουταποθήκη , η οποία δείχνει περίτρανα την αδούλωτη ψυχή του Κρητικού λαού.
ΑΡΘΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ "ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ" Μηνιαία Έκδοση του ΥΠ. ΔΗΜ. ΤΑΞΗΣ - ΤΕΥΧΟΣ 35 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1986
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ : ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ (Αστυνόμος 'Β)
"Αυτή η φλόγα π' άναψε μέσα εδώ στη κρύπτη
κι απάκρου σ' άκρο φώτισε τη δοξασμένη Κρήτη,
ήτανε φλόγα του Θεού μέσα εις την οποία
Κρήτες ολοκαυτώθηκαν για την Ελευθερία "


Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2016

Κι απίστευτο , σαν θάμα στου Μαρτινέγκο τις σκοπιές χορεύεις πεντοζάλη ... Κι δεν φοβάσαι τίποτα ! Δεν τρέφεσαι μ΄ελπίδες ! Μα λεύτερος κι αδούλωτος θερίζεις ηλιαχτίδες και πλέκεις φωτοστέφανα στης Κρήτης το κεφάλι !


 Πίνακας αφιέρωμα από τον Ρουσσέτο Παναγιωτάκη που αναφερόμενος στον Νίκο Καζαντζάκη που τον ενέπνευσε λέει τα εξής "Τον θυμάμαι απο όταν ήμουν μικρός και του έλεγα τα κάλαντα (το σπίτι του ήταν σ'ένα μικρό σοκάκι απέναντι από την παλιά Αγροτική τράπεζα)...!!! "

                                      ΜΝΗΜΗ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Από την Κρήτη της Κνωσσού μα και του Δία τη χώρα
ξεκίνησες μ΄αστραφτερές ιδέες αρματωμένος ,
και μπήκες μέσα στ΄άδυτα του κόσμου φορτωμένος 
μια πείρα που τη ζύμωσαν κι η απανεμιά κι η μπόρα...
Και σαν σοφός αντίκρισες τη σάρκα και το πνέμα...
Σαν Οδυσσέας ερεύνησες τις σκέψεις των ανθρώπων 
κι εκεί που δράκους έφτιασαν και χώρες των Κυκλώπων , 
με λογική ξεσκέπασες την άγνοια και το ψέμα 
κι αφήκες έμετρες σπορές με καρποφόρα γνώση ...
Κι αν κάποιοι πάντα σου ΄κλειναν το Θείο του λόγου δρόμο ,
ποτέ δεν πισωγύρισες , δεν έσκυψες στον τρόμο , 
μα ζέστανες την πίστη σου στο φως , για να ριζώσει ,
ν΄απλώσει κλώνους και καρπούς πιο κει κι απ΄ την Ελλάδα ...
Και να ! Στης γης τα πέρατα τα λόγια σου σαν χάδια 
και σαν καμπάνες της αυγής που διώχνουν τα σκοτάδια ...
Κι η σκέψη σου λιογέννητη και φλογερή λαμπάδα !

Στοιχειά κι ο βιός κι ο θάνατος κι η Κίρκη με τα μάγια ...
Παντού Σειρήνες , κόλακες , δειλοί , γονατισμένοι .
Πολλοί που συμβιβάζονται και λίγοι αντρειωμένοι...
Μα εσύ τολμάς ν΄αντισταθείς και “ στο κακό “ και στ΄ άγια “!
Και λεύτερος , περήφανος , με πίστη και με θάρρος 
ακολουθείς τον Γογοθά του Ανθρώπου , που στον πόνο 
με λύπη βλέπει γύρω του τους σταυρωτές του μόνο ...

Μες στα σκοτάδια των ηθών που δεν υπάρχει φάρος , 
φωτιές , σεισμοί τα λόγια σου  ! Κι η πένα σου νυστέρι !
Γκρεμίζεις φράχτες και ταμπού και καις το κάθε αγκάθι 
κι ανοίγεις κάθε απόστημα και στης ψυχής τα βάθη 
αφήνεις να λαμποκοπά η Αλήθεια σαν αστέρι ...
Κι εκεί που ο δόλος , το άδικο , το μίσος κι η απάτη , 
ξανασταυρώνουνε παντού στη γη την καλωσύνη , 
ο νους σου ξεδιπλώνεται στην απεραντοσύνη.
Διδάσκαλος στο πιο ψηλό του Λόγου σκαλοπάτι , 
Αντάρης , Μύστης , Λειτουργός κι Απόστολος συνάμα...
Για σένα τάχα τέλειωσεν η Οδύσσεια ; Ποιός να ξέρει ;
΄Εδώ που πρωτανάσανες της Λευτεριάς τ΄αγέρι ,
πετάς σαν Γίγας γύρω μας ... Κι απίστευτο , σαν θάμα 
στου Μαρτινέγκο τις σκοπιές χορεύεις πεντοζάλη ...
Κι δεν φοβάσαι τίποτα ! Δεν τρέφεσαι μ΄ελπίδες !
Μα λεύτερος κι αδούλωτος θερίζεις ηλιαχτίδες 
και πλέκεις φωτοστέφανα στης Κρήτης το κεφάλι !
1977  – αφιέρωμα του ιατρού -ποιητή Κώστα Αρ. Ψαρράκη

Μαρτινέγκο – είναι το ύψωμα στο Ηράκλειο Κρήτης , δίπλα στην Χανιώπορτα όπου βρίσκεται ο τάφος του , λιτός κι απέρριτος , μονάχα μ΄έναν μεγάλο σταυρό -σαν την μεγάλη Ψυχή του μεγάλου στοχαστή , της Κρήτης , της Ελλάδος της οικουμένης ...MARIAROSA









Συγκλονιστικό βίντεο δημοσιεύτηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το βίντεο δείχνει χορευτές ντυμένους με παραδοσιακές φορεσιές να χορεύουν κρητικά στον τάφο του Νίκου Καζαντζάκη τιμώντας παράλληλα τη μνήμη του.

Ημέρα μνήμης Νίκου Καζαντζάκη ... και ο δρόμος μας βγάζει στα ενετικά τείχη του Ηρακλείου και τον προμαχώνα του Μαρτινέγκο όπου και ο τάφος του. Μεγάλη θα ναι σίγουρα η χαρά του να γροικά τα Κρητικά στιβάνια να χτυπούν στον απάνω κόσμο στο ρυθμό του Πεντοζάλη ...
Ημέρα μνήμης Νίκου Καζαντζάκη ... και ο δρόμος μας βγάζει στα ενετικά τείχη του Ηρακλείου και τον προμαχώνα του Μαρτινέγκο όπου και ο τάφος του. Μεγάλη θα ναι σίγουρα η χαρά του να γροικά τα Κρητικά στιβάνια να χτυπούν στον απάνω κόσμο στο ρυθμό του Πεντοζάλη ...
πηγή :


56 χρόνια από το θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη (video)


Σαν σήμερα, 26 Οκτωβρίου 1957, φεύγει από τη ζωή σε ηλικία 74 ετών ο σπουδαίος Κρητικός συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης.
Η σύζυγος του, Ελένη Καζαντζάκη, ζήτησε από την Εκκλησία της Ελλάδος να τεθεί η σορός του σε λαϊκό προσκύνημα, αλλά ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Θεόκλητος αρνείται, κατηγορώντας τον Καζαντζάκη ως ιερόσυλο, με βάση αποσπάσματα από τον Kαπετάν Mιχάλη και το σύνολο του περιεχομένου του Τελευταίου Πειρασμού.
Αποτέλεσμα ήταν η σορός του Καζαντζάκη να παραμείνει στο νεκρικό θάλαμο του Α΄ νεκροταφείου Αθηνών. Άκαρπες απέβησαν οι προσπάθειες που κατέβαλαν ο Γεώργιος Παπανδρέου και ο κυβερνητικός επίτροπος Θ. Σπεράντζας, φίλοι και οι δυο του Καζαντζάκη, να μείνει η σορός του σε ναό της Αθήνας μέχρι την αναχώρησή της για την Κρήτη.
Δυστυχώς ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Θεόκλητος δεν τόλμησε το αυτονόητο, φοβούμενος ίσως όχι αδίκως, και τις αντιδράσεις κάποιων ακραίων χριστιανικών ομάδων.
Έτσι, η σορός του συγγραφέα μεταφέρθηκε στο Ηράκλειο. Στις 5 Νοεμβρίου έπειτα από μεγάλη λειτουργία στον Ναό του Αγίου Μηνά, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κρήτης  Ευγενίου και 17 ακόμη ιερέων, έγινε η κηδεία του Νίκου Καζαντζάκη. Πλήθος Κρητικών βρέθηκαν στον Άγιο Μηνά για να αποχαιρετίσουν τον συγγραφέα που έδωσε στο νησί μας παγκόσμια φήμη και αναγνώριση. Η ταφή έγινε στο λόφο Μαρτινέγκο, πάνω στα ενετικά τείχη.
Αντίθετα με τη φημολογία που επικρατεί και διαδίδεται, ο Νίκος Καζαντζάκης ουδέποτε αφορίστηκε. Αυτό πιστοποιείται από ειδικό έγγραφο με τη σφραγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και την υπογραφή του Πατριάρχη που φυλάσσεται στο «Μουσείο Νίκος Καζαντζάκης» στη Μυρτιά Ηρακλείου.
>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ: 56 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Το γράμμα του Καζαντζάκη στην επιτροπή του βραβείου Ειρήνης .

Αγαπητοί φίλοι , 
Δέχομαι την υψηλή αυτή αμοιβή , το παγκόσμιο βραβείο της Ειρήνης , όπως ένας γέρος εργάτης το μεροκάματό του άμα πια βραδυάσει . Είμαι βαθειά συγκινημένος και ντρέπομαι και δεν ξέρω τι να
κάμω . 
      Είμαι άξιος να δεχθώ τέτοιο μεροκάματο ;
      Tις πρώτες στιγμές δίστασα και τέλος μονάχα εξ ονόματος της Κρήτης , της πατρίδας  μου , 
θεώρησα πως μπορώ να δεχτώ μια τέτοια τιμή . 
       Αυτή μονάχα , η Κρήτη , το τρααγικό νησί , που τόσο ακριβά κατάχτησε την ειρήνη , είναι άξια για μια τέτοια αμοιβή .
      Αιώνες πολλούς η Κρήτη αγωνιζόταν για την Ειρήνη , μα δεν μπορούσε να την πάρη παρά διαβαίνοντας ποτάμια αίματα και δάκρυα .  Να γιατί , από την παιδική μου ηλικία , έζησα με πολλή ένταση το τραγικό νόημα της ζωής και την πικρή γεύση του αγώνα .

Με συνεπήρε η πνοή της Κρήτης και προσπάθησα , ως άνθρωπος κι ως συγγραφέας , να πολεμώ για την ελευθερία , την ειρήνη και την σξιοπρέπεια του ανθρώπου . 

Κι απίστευτο , σαν θάμα στου Μαρτινέγκο τις σκοπιές χορεύεις πεντοζάλη ... Κι δεν φοβάσαι τίποτα ! Δεν τρέφεσαι μ΄ελπίδες ! Μα λεύτερος κι αδούλωτος θερίζεις ηλιαχτίδες και πλέκεις φωτοστέφανα στης Κρήτης το κεφάλι !



                                      ΜΝΗΜΗ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Από την Κρήτη της Κνωσσού μα και του Δία τη χώρα
ξεκίνησες μ΄αστραφτερές ιδέες αρματωμένος ,
και μπήκες μέσα στ΄άδυτα του κόσμου φορτωμένος 
μια πείρα που τη ζύμωσαν κι η απανεμιά κι η μπόρα...
Και σαν σοφός αντίκρισες τη σάρκα και το πνέμα...
Σαν Οδυσσέας ερεύνησες τις σκέψεις των ανθρώπων 
κι εκεί που δράκους έφτιασαν και χώρες των Κυκλώπων , 
με λογική ξεσκέπασες την άγνοια και το ψέμα 
κι αφήκες έμετρες σπορές με καρποφόρα γνώση ...
Κι αν κάποιοι πάντα σου ΄κλειναν το Θείο του λόγου δρόμο ,
ποτέ δεν πισωγύρισες , δεν έσκυψες στον τρόμο , 
μα ζέστανες την πίστη σου στο φως , για να ριζώσει ,
ν΄απλώσει κλώνους και καρπούς πιο κει κι απ΄ την Ελλάδα ...
Και να ! Στης γης τα πέρατα τα λόγια σου σαν χάδια 
και σαν καμπάνες της αυγής που διώχνουν τα σκοτάδια ...
Κι η σκέψη σου λιογέννητη και φλογερή λαμπάδα !

Στοιχειά κι ο βιός κι ο θάνατος κι η Κίρκη με τα μάγια ...
Παντού Σειρήνες , κόλακες , δειλοί , γονατισμένοι .
Πολλοί που συμβιβάζονται και λίγοι αντρειωμένοι...
Μα εσύ τολμάς ν΄αντισταθείς και “ στο κακό “ και στ΄ άγια “!
Και λεύτερος , περήφανος , με πίστη και με θάρρος 
ακολουθείς τον Γογοθά του Ανθρώπου , που στον πόνο 
με λύπη βλέπει γύρω του τους σταυρωτές του μόνο ...

Μες στα σκοτάδια των ηθών που δεν υπάρχει φάρος , 
φωτιές , σεισμοί τα λόγια σου  ! Κι η πένα σου νυστέρι !
Γκρεμίζεις φράχτες και ταμπού και καις το κάθε αγκάθι 
κι ανοίγεις κάθε απόστημα και στης ψυχής τα βάθη 
αφήνεις να λαμποκοπά η Αλήθεια σαν αστέρι ...
Κι εκεί που ο δόλος , το άδικο , το μίσος κι η απάτη , 
ξανασταυρώνουνε παντού στη γη την καλωσύνη , 
ο νους σου ξεδιπλώνεται στην απεραντοσύνη.
Διδάσκαλος στο πιο ψηλό του Λόγου σκαλοπάτι , 
Αντάρης , Μύστης , Λειτουργός κι Απόστολος συνάμα...
Για σένα τάχα τέλειωσεν η Οδύσσεια ; Ποιός να ξέρει ;
΄Εδώ που πρωτανάσανες της Λευτεριάς τ΄αγέρι ,
πετάς σαν Γίγας γύρω μας ... Κι απίστευτο , σαν θάμα 
στου Μαρτινέγκο τις σκοπιές χορεύεις πεντοζάλη ...
Κι δεν φοβάσαι τίποτα ! Δεν τρέφεσαι μ΄ελπίδες !
Μα λεύτερος κι αδούλωτος θερίζεις ηλιαχτίδες 
και πλέκεις φωτοστέφανα στης Κρήτης το κεφάλι !
1977  – αφιέρωμα του ιατρού -ποιητή Κώστα Αρ. Ψαρράκη

Μαρτινέγκο – είναι το ύψωμα στο Ηράκλειο Κρήτης , δίπλα στην Χανιώπορτα όπου βρίσκεται ο τάφος του , λιτός κι απέρριτος , μονάχα μ΄έναν μεγάλο σταυρό -σαν την μεγάλη Ψυχή του μεγάλου στοχαστή , της Κρήτης , της Ελλάδος της οικουμένης ...









Συγκλονιστικό βίντεο δημοσιεύτηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το βίντεο δείχνει χορευτές ντυμένους με παραδοσιακές φορεσιές να χορεύουν κρητικά στον τάφο του Νίκου Καζαντζάκη τιμώντας παράλληλα τη μνήμη του.

Ημέρα μνήμης Νίκου Καζαντζάκη ... και ο δρόμος μας βγάζει στα ενετικά τείχη του Ηρακλείου και τον προμαχώνα του Μαρτινέγκο όπου και ο τάφος του. Μεγάλη θα ναι σίγουρα η χαρά του να γροικά τα Κρητικά στιβάνια να χτυπούν στον απάνω κόσμο στο ρυθμό του Πεντοζάλη ...
Ημέρα μνήμης Νίκου Καζαντζάκη ... και ο δρόμος μας βγάζει στα ενετικά τείχη του Ηρακλείου και τον προμαχώνα του Μαρτινέγκο όπου και ο τάφος του. Μεγάλη θα ναι σίγουρα η χαρά του να γροικά τα Κρητικά στιβάνια να χτυπούν στον απάνω κόσμο στο ρυθμό του Πεντοζάλη ...
πηγή :

http://www.neakriti.gr/?page=newsdetail&DocID=1361261

56 χρόνια από το θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη (video)


Σαν σήμερα, 26 Οκτωβρίου 1957, φεύγει από τη ζωή σε ηλικία 74 ετών ο σπουδαίος Κρητικός συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης.
Η σύζυγος του, Ελένη Καζαντζάκη, ζήτησε από την Εκκλησία της Ελλάδος να τεθεί η σορός του σε λαϊκό προσκύνημα, αλλά ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Θεόκλητος αρνείται, κατηγορώντας τον Καζαντζάκη ως ιερόσυλο, με βάση αποσπάσματα από τον Kαπετάν Mιχάλη και το σύνολο του περιεχομένου του Τελευταίου Πειρασμού.
Αποτέλεσμα ήταν η σορός του Καζαντζάκη να παραμείνει στο νεκρικό θάλαμο του Α΄ νεκροταφείου Αθηνών. Άκαρπες απέβησαν οι προσπάθειες που κατέβαλαν ο Γεώργιος Παπανδρέου και ο κυβερνητικός επίτροπος Θ. Σπεράντζας, φίλοι και οι δυο του Καζαντζάκη, να μείνει η σορός του σε ναό της Αθήνας μέχρι την αναχώρησή της για την Κρήτη.
Δυστυχώς ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Θεόκλητος δεν τόλμησε το αυτονόητο, φοβούμενος ίσως όχι αδίκως, και τις αντιδράσεις κάποιων ακραίων χριστιανικών ομάδων.
Έτσι, η σορός του συγγραφέα μεταφέρθηκε στο Ηράκλειο. Στις 5 Νοεμβρίου έπειτα από μεγάλη λειτουργία στον Ναό του Αγίου Μηνά, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κρήτης  Ευγενίου και 17 ακόμη ιερέων, έγινε η κηδεία του Νίκου Καζαντζάκη. Πλήθος Κρητικών βρέθηκαν στον Άγιο Μηνά για να αποχαιρετίσουν τον συγγραφέα που έδωσε στο νησί μας παγκόσμια φήμη και αναγνώριση. Η ταφή έγινε στο λόφο Μαρτινέγκο, πάνω στα ενετικά τείχη.
Αντίθετα με τη φημολογία που επικρατεί και διαδίδεται, ο Νίκος Καζαντζάκης ουδέποτε αφορίστηκε. Αυτό πιστοποιείται από ειδικό έγγραφο με τη σφραγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και την υπογραφή του Πατριάρχη που φυλάσσεται στο «Μουσείο Νίκος Καζαντζάκης» στη Μυρτιά Ηρακλείου.
>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ: 56 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Το γράμμα του Καζαντζάκη στην επιτροπή του βραβείου Ειρήνης .

Αγαπητοί φίλοι , 
Δέχομαι την υψηλή αυτή αμοιβή , το παγκόσμιο βραβείο της Ειρήνης , όπως ένας γέρος εργάτης το μεροκάματό του άμα πια βραδυάσει . Είμαι βαθειά συγκινημένος και ντρέπομαι και δεν ξέρω τι να
κάμω . 
      Είμαι άξιος να δεχθώ τέτοιο μεροκάματο ;
      Tις πρώτες στιγμές δίστασα και τέλος μονάχα εξ ονόματος της Κρήτης , της πατρίδας  μου , 
θεώρησα πως μπορώ να δεχτώ μια τέτοια τιμή . 
       Αυτή μονάχα , η Κρήτη , το τρααγικό νησί , που τόσο ακριβά κατάχτησε την ειρήνη , είναι άξια για μια τέτοια αμοιβή .
      Αιώνες πολλούς η Κρήτη αγωνιζόταν για την Ειρήνη , μα δεν μπορούσε να την πάρη παρά διαβαίνοντας ποτάμια αίματα και δάκρυα .  Να γιατί , από την παιδική μου ηλικία , έζησα με πολλή ένταση το τραγικό νόημα της ζωής και την πικρή γεύση του αγώνα .

Με συνεπήρε η πνοή της Κρήτης και προσπάθησα , ως άνθρωπος κι ως συγγραφέας , να πολεμώ για την ελευθερία , την ειρήνη και την σξιοπρέπεια του ανθρώπου . 

Τρίτη 23 Αυγούστου 2016

Σαν σήμερα 23 Αυγούστου το 1864 είχε γεννηθεί ο΄Εθνάρχης΄Ελευθέριος Βενιζέλος , ο πολιτικός που δημιούργησε την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών , και επέζησε μετά από δύο απόπειρες δολοφονίας.































Σαν σήμερα 23 Αυγούστου το 1864 ( 11Αυγούστου με το παλιό ημερολόγιο) είχε γεννηθεί στις Μουρνιές Χανίων ο  Εθνάρχης Ελευθέριος Βενιζέλος
Ο μεγαλύτερος πολιτικός της νεώτερης Ελλάδας , 
επτά φορές πρωθυπουργός της ΄Ελλάδος στα συνολικά 25 χρόνια της έμπρακτης παρουσίας του στην πολιτική και ιστορική ζωή της ΄Ελλάδος .
Υπήρξε κορυφαίος πρωθυπουργός της ΄Ελλάδος με τα σημαντικότερα επιτεύγματα στον τομέα κυρίως της εξωτερικής πολιτικής και της οικονομικής ευημερίας.
Πρωταγωνίστησε στην αυτονομία της Κρητικής Πολιτείας με την οριστική ένωση της Κρήτης με την ΄Ελλάδα, 
συνέβαλε στην απελευθέρωση της Μακεδονίας, 
στην είσοδο της΄Ελλάδος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ( από την πλευρά των νικητών )
και εν γένει συνέβαλε στην ουσιαστική οργάνωση της χώρας 
στα πρότυπα αστικού κράτους αλλά ταυτόχρονα και μοναδικά 
έως σήμερα θα λέγαμε είναι ο πολιτικός οραματιστής 
της Μεγάλης Ιδέας  ( Πρόκειται για την ιδεολογία της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας όπου είχε ως στόχο και όραμα τη χειραφέτηση των ελληνικών πληθυσμών της Εγγύς Ανατολής και των Βαλκανίων και τη δημιουργία ενός ενιαίου κράτους με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη.)


Ο Ελευθέριος Βενιζέλος με τον Ισμέτ Ινονού κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Τουρκία
Φωτογραφία
1930

΄Εφέτος τον Μάρτιο συμπληρώθηκαν 80 χρόνια από το θάνατο του Εθνάρχη .
Στο Ακρωτήρι Χανίων τελέστηκε το ετήσιο πολιτικό μνημόσυνο των Ελευθερίου και Σοφοκλή Βενιζέλου που συνέπεσε με την επέτειο των 80 χρόνων από το θάνατο του ΄Ελευθερίου Βενιζέλου
Ο πρώην βουλευτής, συγγραφέας Μίμης Ανδρουλάκης 
χαρακτήρισε τον 'Ελευθέριο Βενιζέλο αξεπέραστο πρότυπο του οραματιστή, τόνισε δε τα εξής :
 «ο Βενιζέλος είναι ο ορισμός του μεταρρυθμιστή ηγέτη»
«Ο Ελευθέριος Βενιζέλος με το αξεπέραστο πρότυπό του
 μας δίνει τον ορισμό της ηγεσίας σε συνθήκες
 μεγάλης αβεβαιότητας και κρίσης.
Ηγέτης γίνεσαι, μας λέει με το έργο του, όταν το εσωτερικό σου ρολόι συγχρονίζεται με το ρολόι της ιστορίας όταν το εσωτερικό σου κάλεσμα συγχρονίζεται με το κάλεσμα της ιστορίας».


Χειρόγραφο του Ελευθερίου Βενιζέλου με υπογραφή του σχετικά με τα εθνικά ιδανικά
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος έλκει την καταγωγή του από τη Λακωνία
«Αισθάνομαι υπερηφάνεια, διότι στις φλέβες μου ρέει διασταυρωμένο Λακωνικό και Κρητικό αίμα και άμα έχω κοντά μου τους Κρητικούς και τους Μανιάτες έχω ολόκληρη την Ελλάδα».


Πορτραίτα Ελευθερίου Βενιζέλου σε παιδική και μεγάλη ηλικία 

Από το βιβλίο του Πάνου Ι. Καλλιδώνη διαβάζουμε:
Μετά την Επανάσταση του 1770 (των Ορλωφικών) και των φοβερών διώξεων που επηκολούθησαν, κρίνουμε σκόπιμο να προσθέσωμε και τα ακόλουθα.
Μεταξύ των εγκρίτων οικογενειών του Μωριά που εξεπατρίσθησαν ήταν και η οικογένεια Κρεββατά του Μυστρά.
Ένα μέλος της ισχυρός αυτής οικογενείας, ο Μπενιζέλος Κρεββατάς διέφυγε στην Μονεμβασία και εκείθεν εις τα Χανιά της Κρήτης, όπου το επίθετο του Κρεββατάς αντικατεστάθη
 (για να μη διακινδύνευση από τους Τούρκους της Κρήτης που εγνώριζαν την ισχύ της οικογενείας Κρεββατά του Μυστρά
με το Μπενιζέλος
Ένα από τα παιδιά του Μπενιζέλου Κρεββατά (τα Μπενιζελάκια όπως τα αποκαλούσαν) και συγκεκριμένα, ο Πέτρος γράφτηκε στα βιβλία ως Πέτρος Βενιζέλος, αποκτήσας πέντε υιούς, μεταξύ των οποίων και τον Κυριάκο, που γεννήθηκε στα Χανιά το 1810
Ο Κυριάκος απέκτησε ομοίως πέντε υιούς, μεταξύ των οποίων και το Λευτέρη (τον ΄Εθνάρχη ΄Ελευθέριο Βενιζέλο) που γεννήθηκε στις Μουρνιές Χανίων στις 23 Αυγούστου 1864.
Εκτός του ότι τα ανωτέρω διαπιστώνονται από αναμφισβήτητες Ιστορικές πηγές. (Νεώτερο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό ΗΛΙΟΥ - Τόμος Δ', σελίς 341 και «Η ΣΠΑΡΤΗ ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ» του Γυμν/ρχου Παν. Δούκα
υπάρχει και ζωντανή μαρτυρία του ίδιου του 
΄Εθνάρχη ΄Ελευθερίου Βενιζέλου
ο οποίος εδήλωσε εν έτει 1932-33 (τότε που ο αείμνηστος συμπατριώτης μας Ιατρός Βασίλης Μιχαλέας είχε καλέσει σε μονομαχία τον Παύλο Γύπαρη - Κρήτα οπλαρχηγό του Μακεδονικού αγώνα) ότι αισθάνεται περηφάνεια, διότι στις φλέβες του ρέει διασταυρωμένο Λακωνικό και Κρητικό αίμα και ότι άμα έχει κοντά του τους Κρητικούς και τους Μανιάτες έχει ολόκληρη την ΄Ελλάδα. 
Αυτή η παρέμβασις του Ελευθερίου Βενιζέλου όχι μόνον απεσώβησε την μονομαχία Μιχαλέα - Γύπαρη
αλλά εκαλλιέργησε αναμφισβητήτως το πνεύμα 
της αμοιβαίας εκτιμήσεως μεταξύ των υπερήφανων 
Λαών της Λακωνικής και της Κρήτης.
Τα παραπάνω δεν τα γράφουμε διεκδικούντες τον Ελ. Βενιζέλο (όπως έχει γραφτή ότι οι Μανιάτες διεκδικούν και τον Ναπολέοντα) αλλά τα γράφουμε προς αποκατάσταση της Ιστορικής αληθείας».


Πορτραίτο Ελευθερίου Βενιζέλου σε παιδική ηλικία

“Η αριστοκρατική παρουσία του, σε συνδυασμό με την ακαταπόνητη βουλητικότητα του αυτοδημιούργητου πολιτευτή, ξάφνιαζε πάντοτε εχθρούς και φίλους”

Ελ. Βενιζέλος: τότε, μετά και τώρα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΑΓΚΟΣ



«Ο Βενιζέλος δεν είναι αθάνατος, αλλά εφήμερος, και δεν είναι μόνον εφήμερος, αλλά σε ό,τι αφορά την Ελλάδα είναι ένα φαινόμενο. Με αυτό εννοώ ότι δεν διαθέτει διάδοχο του δικού του διαμετρήματος. Με άλλα λόγια δεν είναι η Ελλάδα»
Με αυτά τα λόγια εκφράστηκε –και είχε δίκιο– για τον Ελευθέριο Βενιζέλο ο Βρετανός ύπατος αρμοστής στην Κωνσταντινούπολη, ναύαρχος σερ Τζον ντε Ρόμπεκ, σε επιστολή του προς τον λόρδο Κούρζον, υπουργό Εξωτερικών της χώρας του, τον Μάρτιο του 1920. [....]
Αφιέρωμα του περιοδικού Time στον Ελευθέριο Βενιζέλο, 18 Φεβρουαρίου 1924, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος».
Δεν αμφισβητείται πλέον ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος είναι ο κορυφαίος ανάμεσα στους ξεχωριστούς Έλληνες πολιτικούς ηγέτες που άφησαν τη σφραγίδα τους στην ιστορία του τόπου. Κυριάρχησε στα ελληνικά πράγματα περισσότερα από 25 χρόνια, χωρίς να περιλαμβάνεται η θητεία του στην υπόδουλη Κρήτη, και στη διάρκεια της περιόδου αυτής η Ελλάδα μεγαλούργησε, έκανε βήματα εκσυγχρονισμού, αλλά παράλληλα υπέστη μεγάλες καταστροφές και διχάστηκε.
 Η χώρα μπόρεσε να αντεπεξέλθει στη μεγάλη Μικρασιατική Καταστροφή, αλλά ο διχασμός μεταξύ «δημοκρατικών» και «βασιλοφρόνων» έφτασε στο τέλος του μόνο το 1974, με το δημοψήφισμα για τη βασιλεία και το αποτέλεσμά του. [....]


Στα όσα επισημαίνει ο Θάνος Βερέμης ως γνωρίσματα του Ελευθέριου Βενιζέλου και της εποχής του υπάρχουν πολλά στα οποία υπάρχει συνέχεια.
 Ο Βενιζέλος γνώριζε ότι η Ελλάδα δεν μπορούσε να πορευτεί προς τους στόχους της χωρίς στήριξη από μεγάλες ξένες δυνάμεις και συμμαχίες.
 Η εξωτερική αλλά και η εσωτερική πολιτική του ήταν απόλυτα προσαρμοσμένες σε αυτή η ρεαλιστική άποψη σε όλη τη διάρκεια της ζωής του και τα αποτελέσματα, θετικά ή αρνητικά, τον δικαίωναν συνεχώς, γεγονός που κατέγραψε και η ιστορία. Άλλωστε, σε όλη την ελληνική ιστορία, πριν και μετά τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο ξένος παράγοντας έπαιζε σημαντικότατο ρόλο με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.
Λιθογραφία εποχής με την ακόλουθη λεζάντα:
 «Ο δαφνοστεφής βασιλεύς και ο πολυμήχανος πρωθυπουργός μετά του επιτελείου, καθορίζοντες εν Χατζή-Μπεκλίκ τους όρους της εν Βουκουρεστίω συνθήκης, την 14η Ιουλίου 1913».
 Οι μεγάλοι πόλεμοι της Ελλάδος, Εκδόσεις Κ. Κουμουνδουρέα.


«Σήμερα στην Ελλάδα, και ειδικά στη συγκυρία που βιώνει, ο λαϊκισμός έχει καλλιεργήσει την πεποίθηση ότι η χώρα μπορεί να προχωρεί μόνη της, δίχως εξάρτηση από τον οποιοδήποτε, ακόμη και σε σύγκρουση με τους πάντες, αγνοώντας τα πραγματικά δεδομένα. Με αυτή την έννοια, η αποτίμηση του Ελευθέριου Βενιζέλου από τον Γεώργιο Σκληρό (από τους πρώτους Έλληνες μαρξιστές), που επισημαίνει ο Θάνος Βερέμης, είναι χρήσιμη. Έγραψε ο Σκληρός ότι το 1909 ο Βενιζέλος κατάλαβε πως «η επανάσταση για νάχη σημασία πρέπει να θίξη τις βαθειές ρίζες των κοινωνικών συστημάτων, τις ψεύτικες ιστορικές παραδόσεις και τις προλήψεις του λαού, να είναι δηλαδή ψυχική και πνευματική επανάσταση».


Οποιαδήποτε αναλογία με τη σημερινή Ελλάδα της κρίσης και της κοινωνίας της, δεν είναι βέβαια συμπτωματική … Άλλωστε, μπορεί ο μεγαλοϊδεατισμός να εγκαταλείφτηκε ως «κρατική πολιτική» με τη Μικρασιατική Καταστροφή, όπως πολύ σωστά αναφέρει ο Θ. Βερέμης, αλλά είναι πολύ αμφίβολο ότι έπαψε να υπάρχει ως «λαϊκή ιδεολογία», όπως προσθέτει. Η άποψη ότι οι Έλληνες είναι περιούσιος λαός, που βάλλεται από παντού και υπονομεύεται από τους πάντες, παραμένει κυρίαρχη και σήμερα. Η επίσημη παιδεία συμβάλλει επί δεκαετίες στην εδραίωση αυτής της άποψης.


“O Ελευθέριος Βενιζέλος είναι ο κορυφαίος ανάμεσα στους ξεχωριστούς Έλληνες πολιτικούς ηγέτες που άφησαν τη σφραγίδα τους στην ιστορία του τόπου.”

Ο Ελ. Βενιζέλος ασχολήθηκε σοβαρά με την εκπαίδευση τα 25 χρόνια της παρουσίας του στην πολιτική σκηνή.
 Εξελικτικά και σύμφωνα με τις δυνατότητες της κάθε στιγμής, αλλά πάντα με στόχο την ικανοποίηση των απαιτήσεων των καιρών. Το έργο των κυβερνήσεών του ήταν σπουδαίο, αλλά είχε και συμπαράσταση από φωτισμένους ανθρώπους. [....]
 Θα μπορούσε να αναφερθεί και η πτώχευση της χώρας το 1932 στα γεγονότα της εποχής του Ελευθέριου Βενιζέλου που αναλογούν στα σημερινά.
 Ωστόσο, οι συνθήκες ήταν πολύ διαφορετικές και δεν υπάρχουν περιθώρια σύγκρισης.
 Εκτός από ένα.
 Ότι οι δανειστές, πάντοτε στην ιστορία της Ελλάδας αλλά και παντού, καθορίζουν τις οικονομικές πολιτικές και τις υποχρεώσεις των δανειζομένων.
 Έτσι λοιπόν τότε, έτσι και τώρα.
Πάνω απ' όλα, γενναίος
ΚΕΙΜΕΝΟ
ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ

Ο Βενιζέλος, όπως όλα τα πολύπλοκα φαινόμενα, αντιστέκεται σε κάθε εύκολο προσδιορισμό. Είναι αδύνατο να τον συγκρίνει κανείς με κάποιο πρότυπο, γιατί είναι μοναδικός. Αριστοκρατικός και λαϊκός, ευσυγκίνητος και απρόσιτος, δημοκρατικός και αυταρχικός – τα στοιχεία ήταν έτσι συνταιριασμένα μέσα του ώστε να ξαφνιάζει εχθρούς και φίλους. Ως προς τις επιλογές και τις ενέργειές του οι αντιδράσεις του ήταν ακαριαίες. Στην πολιτική αυτό που μετράει είναι η έγκαιρη παρέμβαση, ακόμη και όταν κάποιες ομάδες προηγούνται της εποχής τους ή μεγάλοι αριθμοί πολιτών υπολείπονται.
Οι μελετητές του Ελευθέριου Βενιζέλου θα συμφωνήσουν ότι υπήρξε αριστοτέχνης της έγκαιρης ενέργειας και της υλοποίησης του εφικτού. 
Απόδειξη του ρεαλισμού και της ευελιξίας που διέθετε υπήρξε το γεγονός ότι, ενώ ως επαναστάτης του Θερίσου αγωνιζόταν για την ταχεία ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, λίγα χρόνια αργότερα, ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας, αντιτάχθηκε στην πραξικοπηματική είσοδο των Κρητών αντιπροσώπων στη Βουλή των Ελλήνων.


Ο Ελευθέριος Βενιζέλος με τον κρητικό γέροντα Τραχαλάκη
Ο Βενιζέλος προσπαθούσε πάντοτε να μη θυσιάζει το εφικτό για το ιδεώδες, και γι’ αυτό η πολιτική του φιλοσοφία παρακολουθούσε εκείνη του Αριστοτέλη.
Έδινε δηλαδή μεγαλύτερη σημασία στα άτομα που στελεχώνουν το κράτος απ’ ό,τι στο ίδιο το θεσμικό πλαίσιο. 
Θεωρούσε συνεπώς ότι υπήρχαν ορθές και εκφυλισμένες μορφές του ίδιου πολιτεύματος: το αριστοκρατικό ή το δικτατορικό, το δημοκρατικό ή το οχλοκρατικό.

O Ελευθέριος Βενιζέλος και η δεύτερη σύζυγός του Έλενα Σκυλίτση-Βενιζέλου (πάνω), στο σπίτι της αδελφής του, Κατίγκως Μητσοτάκη, στη "Γαλαρία" της Χαλέπας το 1927 (στο κέντρο) και με τον Γεώργιο Παπανδρέου στον Παρθενώνα, στην αναστήλωση της Ακρόπολης το 1930 (κάτω).


Κληρονόμος της πολιτικής πελατείας του Θεόδωρου Δηλιγιάννη το 1910, που μετά τη δολοφονία του αρχηγού της περιπλανήθηκε χωρίς άξιο ποιμένα για πέντε χρόνια, ο Βενιζέλος φρόντισε να προετοιμάσει κατά την τρικουπική παράδοση τη χώρα προτού την εκθέσει στην επόμενη εθνική της περιπέτεια.
Ο προσεταιρισμός του στέμματος το 1910 εξασφάλισε την ενότητα που είχε διασαλευτεί από το κίνημα στο Γουδί το 1909, ώστε ο ευγνώμων μονάρχης να αναθέσει στον Βενιζέλο εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. [....]


Αναλαμβάνοντας την πρωθυπουργία, ο Βενιζέλος βρήκε τους Έλληνες εμβολιασμένους κατά της γοητείας των πολιτικών της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα. Όμως ο ελληνικός λαός δεν ήταν προετοιμασμένος για τον ασυνήθιστο βενιζελικό μαγνητισμό που σάρωσε τις αντιστάσεις του. 
Η αριστοκρατική παρουσία του, σε συνδυασμό με την ακαταπόνητη βουλητικότητα του αυτοδημιούργητου πολιτευτή, ξάφνιαζε πάντοτε εχθρούς και φίλους.
Το μεταρρυθμιστικό του έργο κατά την πρώτη θητεία του συνοψίζεται στην αναθεώρηση του συντάγματος του 1864, από την οποία προήλθαν βασικοί θεσμοί του δημοσίου δικαίου που ισχύουν ακόμη. Πρόκειται για τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, την υποχρεωτική και δωρεάν στοιχειώδη εκπαίδευση, τη δημιουργία του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Εκλογοδικείου, τις εγγυήσεις για την ανεξαρτησία των δικαστών και τη δυνατότητα κήρυξης κατάστασης πολιορκίας σε περίπτωση εξωτερικού κινδύνου. Το κράτος δικαίου που θεσπίζεται από τις κυβερνήσεις του Βενιζέλου εγγυήθηκε για την εφαρμογή των νόμων. Η ύπαιθρος ανακουφίστηκε από την παρανομία που ίσχυε με την ανοχή των αρχών, και οι δημόσιοι υπάλληλοι έπαψαν να είναι ανδρείκελα πολιτικών προστατών.


Παράλληλα, με τους Βαλκανικούς Πολέμους και τις αριστοτεχνικές του διαπραγματεύσεις, ο Βενιζέλος ολοκλήρωσε τις εδαφικές βλέψεις των Ελλήνων. Η πανελλήνια γοητεία του μεγάλου πολιτικού κράτησε έως τον Μεγάλο Διχασμό. Η αρχική συναίνεση ανάμεσα στον αρχηγό της κυβέρνησης και τον αρχηγό του κράτους, τον μονάρχη, άρχισε να φυλλορροεί αμέσως μετά τη δολοφονία του Γεώργιου Α ' στη Θεσσαλονίκη. [....]


Ποια ήταν όμως η προσφορά του Βενιζέλου που επηρέασε αποφασιστικά την κατοπινή εξέλιξη της χώρας; Ήταν σίγουρα το ίδιο το ηγετικό του τάλαντο που έκανε κάθε του απόφαση εφικτή –από την ανόρθωση του 1910–1911, τους Βαλκανικούς του 1912–1913, την έξοδο στον Α ' Παγκόσμιο, τις διαπραγματεύσεις στη Λοζάνη, τον διακανονισμό των διμερών σχέσεων από το 1928 έως το 1930– και βέβαια η μοναδική του ευχέρεια να επιλέγει τους αρίστους για συνεργάτες και υπουργούς.


Ποτέ ξανά δεν θα γνωρίσει η Ελλάδα τα υπουργικά συμβούλια του Βενιζέλου, με τον Νικόλαο Δημητρακόπουλο, τον Εμμανουήλ Ρέπουλη, τον Λάμπρο Κορομηλά, τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου, τον Ανδρέα Μιχαλακόπουλο, τον Γεώργιο Καφαντάρη, τον Κωνσταντίνο Ρακτιβάν, τον Κωνσταντίνο Γόντικα, τον Θεμιστοκλή Σοφούλη, τον Παναγή Βουρλούμη, τον Γεώργιο Παπανδρέου και τόσους άλλους.
 Δεν φοβήθηκε ποτέ να στέκονται δίπλα του άτομα με εξαιρετικές ικανότητες και ανάλογη με τη δική του βουλητικότητα.
 Κανείς δεν μπορούσε να τον επισκιάσει.
 Ο φόβος άλλωστε δεν έγινε ποτέ σύμβουλός του – ήταν πάνω απ’ όλα ένας γενναίος.


Ελευθέριος Βενιζέλος και εκπαίδευση


Το ζήτημα της εκπαίδευσης απασχόλησε σοβαρά τον Βενιζέλο από την πρώτη κιόλας πρωθυπουργία του. Ο Αλέξης Δημαράς συνοψίζει με τον ακόλουθο τρόπο τα κύρια σημεία του βενιζελικού έργου στον εκπαιδευτικό τομέα: «Τη διατύπωση και ένταξη στο σύνταγμα του 1911 των άρθρων που επέβαλαν την καθαρεύουσα ως επίσημη γλώσσα του κράτους … το νομοπαρασκευαστικό έργο του 1913 κατά τη διακυβέρνηση του 1910–1915∙ την επιβολή της δημοτικής στα δημοτικά σχολεία και τις σχετικές ενέργειες στην περίοδο 1916–1920· το νομοπαρασκευαστικό και νομοθετικό έργο της περιόδου 1929–1932».


Τις προεκλογικές του υποσχέσεις ο Βενιζέλος περιέλαβε πρώτα στα νομοσχέδια του 1913 για την εκπαιδευτική ανόρθωση. Η προοδευτική τους τάση εκδηλωνόταν στη μέριμνα η οποία προβλεπόταν για τους αναλφάβητους ενήλικες, διανοητικά καθυστερημένους και γενικά για άτομα με ειδικές ανάγκες. Με τα νομοσχέδια, επίσης, προετοιμαζόταν το έδαφος για την υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση και προβλεπόταν μέριμνα για τη μόρφωση των κοριτσιών και των αγροτών. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι στη βενιζελική προσπάθεια μετείχαν και τα προβεβλημένα μέλη του ρηξικέλευθου Εκπαιδευτικού Ομίλου (Μανόλης Τριανταφυλλίδης, Δημήτρης Γληνός, Αλέξανδρος Δελμούζος), οι αποφάσεις της κυβέρνησης ήταν πολύ λιγότερο νεωτεριστικές από τις προσδοκίες των προοδευτικών. Σταδιακά ο ίδιος ο Εκπαιδευτικός Όμιλος αλλά και η Διδασκαλική Ομοσπονδία χωρίστηκαν σε τρεις τάσεις, τη συντηρητική, την προοδευτική και την αριστερή.


Όταν ο Βενιζέλος ασχολήθηκε ξανά με την εκπαίδευση βρισκόταν ήδη στην τρίτη και τελευταία του θητεία στην εξουσία. Το μέγεθος του ζητήματος είχε αποκτήσει σχεδόν τριπλάσιες διαστάσεις από εκείνο του 1911. Οι μαθητές του δημοτικού, από 273.788 τότε, έφτασαν τις 752.937 το 1931–1932. Οι φοιτητές που αποφοίτησαν το 1932 ήταν 1.212, σε αντίθεση με τους 518 απόφοιτους του 1911. Η απήχηση των μεταρρυθμίσεων του 1929, επί υπουργίας Γόντικα, ήταν πολύ σημαντικότερη από τις προηγούμενες. Η καινοτομία του νέου νόμου ήταν η κατάργηση του «ελληνικού σχολείου» και η διαίρεση της εκπαίδευσης σε δύο κύκλους: έξι χρόνια δημοτικό και έξι γυμνάσιο.


Ανάλογης σημασίας υπήρξαν και οι μεταρρυθμίσεις των ετών 1931–1932 επί υπουργίας Γεωργίου Παπανδρέου, με ανεγέρσεις σχολείων (κατασκευάστηκαν 3.167 σχολικά κτίρια μεταξύ 1928–1932), πρόβλεψη προαιρετικών μαθημάτων, ίδρυση Γυμναστικής Ακαδημίας και κυρίως αναδιοργάνωση των πανεπιστημίων.
 Η κυβέρνηση του 1928–1932 θέλησε να περιορίσει τον αριθμό των εισακτέων στα πανεπιστήμια. Στους πρόσφυγες φοιτητές παραχωρήθηκε το δικαίωμα δωρεάν εγγραφής στα πανεπιστήμια, δόθηκαν δωρεάν συγγράμματα και σίτιση – σε 600–700 πρόσφυγες σπουδαστές. Αναγνωρίστηκε ακόμη η προϋπηρεσία εκπαιδευτικών στη Μικρά Ασία. Χάρη στους πρόσφυγες ο δημοτικισμός κέρδισε έδαφος και στον έντεχνο λόγο αλλά και την εκπαίδευση.


Οι περιορισμοί στους εισακτέους στο πανεπιστήμιο, συνέπεσαν με τις πολιτικές αναστατώσεις στα ιδρύματα. Ήταν η εποχή που περιγράφει ο Γιώργος Θεοτοκάς στο μυθιστόρημα του Αργώ το 1929. Οι φοιτητές της Νομικής Αθηνών χωρίζονταν σε δεξιούς, κεντρώους και αριστερούς, ενώ οι καθηγητές ήταν χαμένοι στον κόσμο τους μέσα σε σκονισμένα βιβλία. Για τον Βενιζέλο έγραφε: «Ήδη, παντού γινόταν λόγος για τον πρόεδρο. Μόλις ξαναπάτησε τα ελληνικά χώματα έγινε πάλι μονομιάς, ο Πρόεδρος. Η λέξη, έτσι χωρίς να συνοδεύεται από κανένα όνομα, δήλωνε αυτόν και όλοι το ήξεραν. Αρχηγός, σωτήρας, σύμβολο της μισής Ελλάδας, σατανάς για την άλλη μισή, είταν οπωσδήποτε για όλους ο Πρόεδρος των ελληνικών ζητημάτων, ο άξονας που γύρω του ξανάρχιζε να στροβιλίζεται το έθνος. Κανείς δεν καταλάβαινε τι ακριβώς είχε στο νου του, μα η παρουσία του έφτανε για να αναστατώσει τα πάντα, σαν να ανάδινε η παρουσία αυτή κάποιο μυστηριώδες ρεύμα, που τράνταζε μονομιάς όλες τις δυνάμεις του εθνικού οργανισμού, τις δυνάμεις της πίστης και του ηρωισμού, της περιπέτειας και της αρπαγής, της δημιουργίας και της διάλυσης, της μοχθηρίας και του φθόνου. Όλες οι ζωικές ορμές που κοιμόντανε αχρησιμοποίητες, ξυπνούσανε πάλι και κοχλάζανε δυνατά στα ρόδινα ακρογιάλια της Ανατολικής Μεσογείου: Βενιζέλος, Βενιζέλος! …»
ΠΗΓΗ :
....................
Διαβάστε εδώ: H
Γιώργου Ατσαλάκη - Οικονομολόγου Λέκτορα Πολυτεχνείου Κρήτης και του
Καθηγητή Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη , Ακαδημαϊκού.
.........................
Διαβάστε εδώ:Ο Βενιζέλος και η Μικρασιατική Καταστροφή
Βίντεο για τον Ελ. Βενιζέλο από την μαθήτρια Μικαέλα Τζιράκη.
............................

''Ελευθέριος Βενιζέλος'' Ελληνική Ταινία Μέρος 1