#Σαν_Σήμερα 110χρόνια πριν...
1η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1913. #ΚΡΗΤΗ #CRETE
Στο #Φρούριο_Φιρκά των #Χανίων σε επίσημη τελετή υψώνεται η ΓΑΛΑΝΟΛΕΥΚΗ 🇬🇷
από τον #Βασιλέα_Κωνσταντίνο_Α΄ & τον Π/Θ #Ελευθέριο_Βενιζέλο ο συγκεντρωμένος λαός της Κρήτης παραληρεί από ενθουσιασμό.
Η #ΕΝΩΣΗ_της_ΚΡΗΤΗΣ με τη μητέρα Ελλάδα επισφραγίζεται επίσημα.
#Σαν_Σήμερα
#Η_Ένωση_της_Κρήτης_με_την_Ελλάδα
Την 1η Δεκεμβρίου του 1913 η Κρήτη ενσωματώθηκε &επίσημα στο ελληνικό κράτος. Αιώνες αιμάτων & δακρύων έβρισκαν επιτέλους την ιστορική τους δικαίωση.
«Η πόλις ηγρύπνησε στολιζομένη. Εορτάζει δε ο ουρανός, αποκατασταθείσης από της νυκτός της γαλήνης και ανατείλαντος εαρινού ηλίου. Οι δρόμοι παρουσιάζουν όψιν λειμώνων ευωδιαζόντων από τας μυρσίνας. Παντού είναι ανηρτημέναι Βυζαντιναί σημαίαι μεταξύ των κυανολεύκων. Συνωστίζονται παντού χωρικοί υψηλόκορμοι ζώσαι εικόνες του Θεοτοκοπούλου. Τα Κρητικόπουλα εις σμήνη κυκλοφορούν με τις φουφουλίτσες των. Από του Νικηφόρου Φωκά του εκδιώξαντος εκ Κρήτης τους Άραβας πρώτην φοράν Έλλην βασιλεύς αποβιβάζεται εις την νήσον» γράφει σε ανταπόκρισή της από τα Χανιά η αθηναϊκή εφημερίδα «Εστία».
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν στις 11:50 το πρωί, όταν οι γηραιοί αγωνιστές
#Αναγνώστης_Μάντακας, 94 ετών, & ο #Χατζημιχάλης_Γιάνναρης, 88 ετών, ύψωσαν την ελληνική σημαία στο #φρούριο_Φιρκά, ενώ την ίδια ώρα ερρίπτοντο 101 κανονιοβολισμοί από τα ναυλοχούντα ελληνικά πολεμικά πλοία.
Αιώνες αιμάτων &δακρύων
στη μαρτυρική #Κρήτη έβρισκαν επιτέλους την ιστορική τους δικαίωση.
Η επίσημη ανακήρυξη της ένωσης έγινε στα ηλιόλουστα #Χανιά την Κυριακή 1η Δεκεμβρίου 1913, παρουσία του
#Βασιλιά_Κωνσταντίνου & του πρωθυπουργού
# Ελευθέριου_Βενιζέλου, μέσα σε ιδιαίτερα πανηγυρικό κλίμα.
Η Κρήτη είχε περιέλθει ολοκληρωτικά στην #Οθωμανική_Αυτοκρατορία στις 4 Οκτωβρίου
του 1669, όταν ο μέγας Βεζύρης #Κιοπρουλής εισήλθε πανηγυρικά στον #Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο), θέτοντας τέλος στην Ενετοκρατία στο νησί, που κράτησε 465 χρόνια (1204-1669). Παρά τη φυγή πολλών κατοίκων & την πληθυσμιακή αλλοίωση από τους νέους κατακτητές, οι Κρήτες ποτέ δεν έσκυψαν το κεφάλι στους Οθωμανούς.
Το μαρτυρούν οι εξεγέρσεις του 1692 («Κίνημα του 1692») & του 1770 («Επανάσταση του Δασκαλογιάννη»).
Το 1821, οι Κρήτες συμμετείχαν στον εθνικό ξεσηκωμό, αλλά οι προσπάθειές τους δεν ευοδώθηκαν, εξαιτίας του μεγάλου αριθμού Τούρκων & Τουρκοκρητικών στο νησί &της έλλειψης εφοδίων.
Οι εξεγέρσεις κατά του κατακτητή συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση & πυκνότητα, το 1833 («Κίνημα των Μουρνιών»), το 1841 («Επανάσταση των Χαιρέτη &Βασιλογεώργη»), το 1858 («Κίνημα του Μαυρογένη»), την τριετία 1866-1869 («Μεγάλη Κρητική Επανάσταση»), το 1878 («Επανάσταση του 1878»), το1889 («Επανάσταση του 1889») &τη διετία 1897-1898 («Επανάσταση του 1897-1898»), οπότε η Κρήτη κέρδισε την αυτονομία της υπό τις ευλογίες των Μεγάλων Δυνάμεων, μετά τις απίστευτες ωμότητες που διέπραξαν οι βαζιβουζούκοι (Τούρκοι άτακτοι) στο Ηράκλειο στις 25 Αυγούστου του 1898.
Στις 2 Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου και ο τελευταίος τούρκος στρατιώτης εγκατέλειπε το κρητικό έδαφος.
Η Κρήτη τέθηκε υπό την προστασία των Μεγάλων Δυνάμεων & την υψηλή μόνο επικυριαρχία του σουλτάνου. Από το 1898 έως το 1913 δημιουργήθηκε η Κρητική Πολιτεία, με αρμοστή τον έλληνα βασιλόπαιδα Γεώργιο & κυβέρνηση αποτελούμενη από 5 χριστιανούς & ένα μουσουλμάνο(Οιμουσουλμάνοι αντιπροσώπευαν περίπου το 25% των κατοίκων της Κρήτης το 1900).
Δεσπόζουσα μορφή εκείνης της περιόδου αναδείχθηκε ο νεαρός δικηγόρος Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος γρήγορα ήλθε σε σύγκρουση με τον Γεώργιο, εξαιτίας των υπερεξουσιών του.
Η «Επανάσταση στον Θέρισο» (10 Μαρτίου 1905), που οργάνωσε ο Βενιζέλος ανάγκασε τον Γεώργιο σε παραίτηση & την ανάληψη της ύπατης αρμοστείας από τον ελλαδίτη πολιτικό Αλέξανδρο Ζαΐμη. Κύριο αίτημα των εξεγερμένων ήταν η άμεση ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Η νικηφόρα έκβαση των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913) για την Ελλάδα, εξαιτίας και της διορατικής πολιτικής του Έλληνα πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου, επιτάχυνε τις εξελίξεις.
Στις 30 Μαΐου 1913 ο παραπαίων σουλτάνος παραιτήθηκε όλων των δικαιωμάτων του στην Κρήτη με τη Συνθήκη του Λονδίνου (άρθρο 4), ενώ με ιδιαίτερη συνθήκη παραιτήθηκε και από την επικυριαρχία του στο νησί (1 Νοεμβρίου 1913).
Η Κρήτη ήταν ελεύθερη και η ένωσή της με την Ελλάδα είχε πραγματοποιηθεί.
Το #Κρητικό_1Ζήτημα, που απασχόλησε επί μακρόν τη διεθνή πολιτική, είχε επιλυθεί.
Το 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας &Τουρκίας έφυγαν & οι τελευταίοι μουσουλμάνοι από την Κρήτη.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/704?utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=sinevi_san_simera&utm_term=2023-12-01
