Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2012

«Ύστατο χαίρε» στον Θόδωρο Αγγελόπουλο

O ΞΕΝΟΣ ΤΥΠΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΟ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟ
«Ο σκηνοθέτης της ευρωπαϊκής μελαγχολίας»
Επιμέλεια: Ακης Καπράνος
Με το σινεμά του να έχει συλλέξει βραβεία στα σημαντικότερα φεστιβάλ του πλανήτη και τις συνεργασίες του να έχουν περάσει τα ελληνικά σύνορα, η γραφή του Αγγελόπουλου άρχισε να ξεχωρίζει και να αποκτά επιρροή δίνοντας το στίγμα της στο χωνευτήρι της Εβδομης Τέχνης.
Και, όπως ήταν φυσικό, τη διασημότητά του ανάμεσα στους ευρωπαίους σινεφίλ διαδέχθηκε η θλίψη, αμέσως μόλις άρχισε να γίνεται γνωστή η είδηση του άδικου χαμού του. «Πέθανε ο σκηνοθέτης της ευρωπαϊκής μελαγχολίας», έγραψε η ισπανική El Pais, ενώ η γαλλική Le Monde (οι Γάλλοι τού είχαν ιδιαίτερη αδυναμία) στο αποχαιρετιστήριο σημείωμά της ανέφερε την «εμβληματική φιγούρα του νέου ελληνικού κινηματογράφου που μας ταξίδεψε στον χώρο και τον χρόνο διά μέσου της ύλης και του πνεύματος».
 
«Χάθηκε ο μεγάλος δημιουργός», έγραψε η Figaro αναφερόμενη στις μεγαλύτερες επιτυχίες του αλλά και στον Χρυσό του Φοίνικα, όπως έκανε και η αμερικανική Washington Post, υπογραμμίζοντας την παρουσία του Χάρβεϊ Καϊτέλ στο «Βλέμμα του Οδυσσέα» το 1995.
Στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters έκαναν αμέσως τη σύνδεση του θανάτου του με την οικονομική κρίση μιας χώρας που, από, ό,τι δείχνουν τα πράγματα, φτωχαίνει και στον πολιτισμό της. Η κρίση άλλωστε αποτελούσε τη βασική θεματική της ταινίας που γύριζε την ώρα που τον παρέσυρε η μοιραία μοτοσικλέτα.
«Μετριοπαθής αλλά ασυμβίβαστος», για τη βρετανική Telegraph που σημειώνει πως «στα 40 χρόνια της καριέρας του βραβεύτηκε πάμπολλες φορές κυρίως σε ευρωπαϊκά φεστιβάλ». «Την ημέρα που οι σινεφίλ όλου του κόσμου ανέλυαν τις οσκαρικές υποψηφιότητες του 2012, ο κόσμος του κινηματογράφου θρηνεί μία από τις πιο αξιοσέβαστες μορφές του», έγραψε στην ιστοσελίδα του το CNN.
 
Στη γειτονική Ιταλία, η Corriere Della Serra είπε «αντίο στον Θόδωρο Αγγελόπουλο, τον ανθρωπολόγο του σινεμά» και τόνισε πως «ήταν ένας από τους πλέον προβοκάτορες και αδιάλλακτους μετρ του ευρωπαϊκού κινηματογράφου του μεγάλου κινήματος του τέλους της δεκαετίας του '60».
Για τη Stampa ο σκηνοθέτης «αφηγήθηκε την πιο αληθινή Ελλάδα, με ένστικτο και ευαισθησία που κάνουν έναν σκηνοθέτη μεγάλο δημιουργό», ενώ η Repubblica έγραψε πως «ο Αγγελόπουλος ήταν ένας μεγάλος μαέστρος, ένας ποιητής που έγραφε με σιωπές και εικόνες και ήξερε να ενσαρκώνει τη μνήμη της εποχής του». Για έναν «βραβευμένο έλληνα κινηματογραφιστή που ξεχώρισε με το εμβληματικό αργό και ονειρικό ύφος του» έκανε λόγο η βρετανική Guardian, ενώ ο Εμίρ Κουστουρίτσα, ο μεγάλος «αντίζηλός» του τότε, το 1995, μίλησε στο πρακτορείο ειδήσεων Tanjug της Σερβίας. «Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος υπήρξε σημαντική μορφή του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Είχε ακόμη πολλά να δώσει, πολλές ταινίες να γυρίσει», είπε ο σκηνοθέτης που έχει βραβευτεί δύο φορές με τον Χρυσό Φοίνικα.
Τέλος, το περιοδικό Time που παλαιότερα είχε κατατάξει τον «Θίασο» στη λίστα με τις σημαντικότερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου, έγραψε πως «λίγοι συγκέντρωσαν τόσες διακρίσεις όσες ο Θόδωρος Αγγελόπουλος στα 40 χρόνια της καριέρας του».

Σαν σήμερα 27 του Γενάρη γεννήθηκε ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες όλων των εποχών ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ : " Κάνουν λάθος αυτοί που νομίζουν ότι κέρδισα εύκολα την τέχνη μου. Κανείς δεν έχει αφιερώσει τόσο χρόνο και τόση σκέψη στη σύνθεση όσο εγώ . Δεν υπάρχει μεγάλος συνθέτης που να μην έχω μελετήσει τη μουσική του ξανά και ξανά " .


Ο Μότσαρτ είναι ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες όλων των εποχών , είχε γεννηθεί σαν σήμερα 27 Ιανουαρίου το 1756 ,  η απαράμιλλη μουσική ωραιότητα και ίσως ο απόλυτος μουσικός συνθέτης που έζησε ποτέ .  Στη μουσική του το υποκειμενικό συναίσθημα εξυψώνεται στο επίπεδο του οικουμενικού . Η ανησυχία και ο πόθος εξορκίζονται από την ιδανική ομορφιά της απολλώνιας τέχνης .  

Tα τελευταία χρόνια η φτώχεια του μεγαλώνει . Ο ίδιος ο Μότσαρτ περιγράφει τον εαυτό του « συνεχώς επικρεμάμενο ανάμεσα στην ελπίδα και την αγωνία » . Τον έσχατο χρόνο της ζωής του , μετά από μία περίοδο ύφεσης , θα συγκεντρώσει τις δυνάμεις του σε μία τελική προσπάθεια . Με πυρετώδη απελπισία στρέφεται στο ύστατο έργο του , το Ρέκβιεμ . Ο Μότσαρτ , εξαντλημένος , διακατέχεται από την έμμονη ιδέα πως αυτή η Νεκρώσιμη Λειτουργία προορίζεται για τον ίδιο και πως δεν θα καταφέρει να την τελειώσει πριν πεθάνει .Το προαίσθημά του βγαίνει αληθινό . Φθίνει γρήγορα κατά τη διάρκεια της σύνθεσής της , και τελικά πεθαίνει στις 5 Δεκεμβρίου το 1791 , λίγο πριν συμπληρώσει τα τριάντα έξι χρόνια .
Λόγω των χρεών του η κηδεία του είναι  « της κατώτερης τάξης » . Οι φίλοι του τον ακολουθούν μέχρι τις πύλες της πόλης , αλλά όταν θα ξεσπάσει μία ξαφνική θύελλα , θα γυρίσουν πίσω αφήνοντας το νεκρό δίχως συνοδεία . « ‘ Ετσι, χωρίς μία νότα μουσικής , ξεχασμένος από όσους αγαπούσε , τάφηκε αυτός ο πρίγκηπας της αρμονίας »