Σάββατο 29 Δεκεμβρίου 2018

Το Χριστουγεννιάτικο Μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ,
ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
* * *
Ἱερώτατοι καί Θεοφιλέστατοι ἀδελφοί,

προσφιλέστατα τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Δοξάζομεν τόν Πανάγιον καί Πανοικτίρμονα Θεόν, 

διότι ἠξιώθημεν καί ἐφέτος νά φθάσωμεν 
εἰς τήν πανέορτον ἡμέραν τῶν Χριστουγέννων, 
τήν ἑορτήν τῆς σαρκώσεως τοῦ προαιωνίου 
Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ 
«δι᾿ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν».

Διά τοῦ «ἀεί μυστηρίου» καί «μεγάλου θαύματος» 

τῆς θείας Ἐνανθρωπήσεως, τό «μέγα τραῦμα», 
ὁ ἐν σκότει καί σκιᾷ καθήμενος ἄνθρωπος, 
καθίσταται «υἱός φωτός καί υἱός ἡμέρας», 
ἀνοίγει δι᾿ αὐτόν ἡ εὐλογημένη ὁδός τῆς κατά χάριν θεώσεως. 
Ἐν τῷ θεανδρικῷ μυστηρίῳ τῆς Ἐκκλησίας καί διά τῶν ἱερῶν μυστηρίων της, γεννᾶται καί μορφοῦται 
ὁ Χριστός εἰς τήν ψυχήν καί τήν ὕπαρξίν μας.

«Ὁ τοῦ Θεοῦ Λόγος», θεολογεῖ ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, «ἐφάπαξ κατά σάρκα γεννηθείς, ἀεί γεννᾶται θέλων κατά πνεῦμα διά φιλανθρωπίαν τοῖς θέλουσι· καί γίνεται βρέφος, ἑαυτόν ἐν ἐκείνοις διαπλάττων ταῖς ἀρεταῖς καί τοσοῦτον φαινόμενος, ὅσον χωρεῖν ἐπίσταται τόν δεχόμενον».

Δέν εἶναι «Θεός - Ἰδέα», ὡς ὁ θεός τῶν φιλοσόφων, οὔτε Θεός κεκλεισμένος εἰς τήν ἀπόλυτον ὑπερβατικότητά του καί ἀπροσπέλαστος, ἀλλά εἶναι ὁ «Ἐμμανουήλ», ὁ «Θεός μεθ᾿ ἡμῶν», εὑρίσκεται ἐγγύτερον εἰς ἡμᾶς, ἀπό ὅσον ἡμεῖς οἱ ἴδιοι εἰς τόν ἑαυτόν μας, εἶναι «καί ἡμῶν αὐτῶν συγγενέστερος».

Ἡ πίστις εἰς τήν ἀπρόσιτον καί ἄσαρκον Θεότητα δέν μεταμορφώνει τήν ζωήν τοῦ ἀνθρώπου, δέν αἴρει τήν πόλωσιν μεταξύ ὕλης καί πνεύματος, δέν γεφυρώνει τό χάσμα μεταξύ οὐρανοῦ καί γῆς.

Ἡ Σάρκωσις τοῦ Θεοῦ Λόγου εἶναι ἡ φανέρωσις τῆς ἀληθείας περί Θεοῦ καί ἀνθρώπου, ἡ ὁποία σώζει τό ἀνθρώπινον γένος ἀπό τούς σκοτεινούς λαβυρίνθους, τόσον τοῦ ὑλισμοῦ καί τοῦ ἀνθρωπομονισμοῦ, ὅσον καί τοῦ ἱδεαλισμοῦ καί τοῦ δυϊσμοῦ.

Ἡ καταδίκη τοῦ νεστοριανισμοῦ καί τοῦ μονοφυσιτισμοῦ ἐκ μέρους τῆς Ἐκκλησίας σηματοδοτεῖ τήν ἀπόρριψιν δύο καθολικωτέρων τάσεων τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς, καί δή ἀφ᾽ ἑνός τῆς ἀπολυτοποιήσεως τοῦ ἀνθρωποκεντρισμοῦ καί ἀφ᾽ ἑτέρου τῆς ἐξιδανικεύσεως τῆς ἰδεαλιστικῆς ἐκδοχῆς τῆς ζωῆς καί τῆς ἀληθείας, παρεκκλίσεων ἰδιαιτέρως διαδεδομένων καί εἰς τήν ἐποχήν μας.

Ὁ σύγχρονος «νεστοριανισμός» ἐκφράζεται ὡς πνεῦμα ἐκκοσμικεύσεως, ὡς ἐπιστημονισμός καί ἀπόλυτος προτεραιότης τῆς χρηστικῆς γνώσεως, ὡς ἀπόλυτος ἰδιονομία τῆς οἰκονομίας, ὡς αὐτοσωτηρική ἀλαζονεία καί ἀθεΐα, ὡς ὁ «μή πολιτισμός» τοῦ ἀτομοκεντρισμοῦ καί τοῦ εὐδαιμονισμοῦ, ὡς νομικισμός καί ἠθικισμός, ὡς «τέλος τῆς αἰδοῦς» καί ταύτισις τῆς θυσιαστικῆς ἀγάπης καί τῆς μετανοίας μέ τήν λεγομένην «ἠθικήν τῶν ἀδυνάτων», Ὁ «μονοφυσιτισμός» πάλιν ἐκπροσωπεῖται σήμερον ἀπό τάς τάσεις δαιμονοποιήσεως τοῦ σώματος καί τοῦ φυσικοῦ ἀνθρώπου, ἀπό τόν πουριτανισμόν καί τά σύνδρομα «καθαρότητος», τήν ἐσωστρεφῆ ἄκαρπον πνευματικότητα καί τούς ποικίλους μυστικισμούς, ἀπό τήν περιφρόνησιν τοῦ ὀρθοῦ λόγου, τῆς τέχνης καί τοῦ πολιτισμοῦ, ἀπό τήν ἄρνησιν τοῦ διαλόγου καί τήν ἀπόρριψιν τοῦ διαφορετικοῦ, μέ ἐπικίνδυνον ἐκφραστήν, ἐν ὀνόματι τῆς «μόνης καί ἀποκλειστικῆς ἀληθείας», τόν θρησκευτικόν φονταμενταλισμόν, ὁ ὁποῖος τρέφεται ἀπό ἀπολυτοποιήσεις καί ἀπορρίψεις καί τροφοδοτεῖ τήν βίαν καί τήν διάσπασιν.

Εἶναι προφανές ὅτι, τόσον ἡ νεστοριανίζουσα ἀποθέωσις τοῦ κόσμου, ὅσον καί ἡ μονοφυσιτίζουσα δαιμονοποίησίς του, ἀφήνουν τόν κόσμον καί τήν ἱστορίαν, τόν πολιτισμόν καί τούς πολιτισμούς, ἐκτεθειμένους εἰς τάς δυνάμεις τοῦ «νῦν αἰῶνος», καί παγιώνουν τοιουτοτρόπως τήν αὐτονόμησιν καί τά ἀδιέξοδά των.

Ἡ χριστιανική πίστις εἶναι ἡ βεβαιότης τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου ὑπό τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης, ὁ ὁποῖος προσέλαβε φιλανθρώπως τήν ἡμετέραν φύσιν καί ἐχαρίσατο ἡμῖν πάλιν τό διά τῆς πτώσεως ἀπολεσθέν «καθ᾽ ὁμοίωσιν», ἱκανώσας ἡμᾶς εἰς τήν κατ᾽ ἀλήθειαν ζωήν ἐν τῷ Σώματι Αὐτοῦ, τῇ Ἐκκλησίᾳ.

Σύνολος ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας ἐκφράζει τό μυστήριον τῆς θεανθρωπότητος. 

Ὁ Θεάνθρωπος Σωτήρ ἀνέλαβεν «ἐκκλησίας σάρκα» καί ἔδειξε, «πρῶτος καί μόνος», «τόν ἀληθινόν ἄνθρωπον καί τέλειον καί τρόπων καί ζωῆς καί τῶν ἄλλων ἕνεκα πάντων».

Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ τόπος τῆς «κοινῆς σωτηρίας», 

τῆς «κοινῆς ἐλευθερίας» καί τῆς ἐλπίδος τῆς «κοινῆς βασιλείας», εἶναι ὁ τρόπος τῆς βιώσεως τῆς ἐλευθεροποιοῦ ἀληθείας, 
ὁ πυρήν τῆς ὁποίας εἶναι τό ἀληθεύειν ἐν ἀγάπῃ.

Ἡ ἀγάπη αὐτή ὑπερβαίνει τά ὅρια τῆς ἁπλῆς ἀνθρωπιστικῆς δράσεως, καθ᾽ ὅτι ἡ πηγή καί τό πρότυπον αὐτῆς εἶναι ἡ ὑπερβαίνουσα τόν ἀνθρώπινον λόγον θεία φιλανθρωπία.

«Ἐν τούτῳ ἐφανερώθη ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐν ἡμῖν, 

ὅτι τόν υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενῆ ἀπέσταλκεν ὁ Θεός εἰς τόν κόσμον ἵνα ζήσωμεν δι᾽ αὐτοῦ. 
Ἐν τούτῳ ἐστίν ἡ ἀγάπη, 
οὐχ ὅτι ἡμεῖς ἠγαπήσαμεν τόν Θεόν, 
ἀλλ᾽ ὅτι αὐτός ἠγάπησεν ἡμᾶς ... 
Ἀγαπητοί, εἰ οὕτως ὁ Θεός ἠγάπησεν ἡμᾶς, 
καί ἡμεῖς ὀφείλομεν ἀλλήλους ἀγαπᾶν».
Ὅπου ὑπάρχει ἀγάπη, 
ἐκεῖ εἶναι παρών ὁ Θεός.

Αὐτή ἡ σωτηριώδης ἀλήθεια πρέπει νά ἐκφράζεται καί εἰς τόν τρόπον μέ τόν ὁποῖον ἑορτάζομεν τό σεπτόν Γενέθλιον τοῦ ἐπισκεψαμένου ἡμᾶς ἐξ ὕψους Σωτῆρος ἡμῶν.

Ἡ ἑορτή εἶναι πάντοτε «πλήρωμα χρόνου», 

καιρός αὐτογνωσίας, εὐχαριστίας διά τό μέγεθος τῆς θείας φιλανθρώπου ἀγάπης, 
μαρτυρία τῆς ἀληθείας τῆς θεανθρωπότητος 
καί τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας.

Ὁ χριστοτερπής ἑορτασμός τῆς σαρκώσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου εἶναι μία πρᾶξις ἀντιστάσεως εἰς τήν ἐκκοσμίκευσιν, 

εἰς τόν ἀποχρωματισμόν τῆς ἑορτῆς καί τήν μετατροπήν της εἰς «Χριστούγεννα χωρίς Χριστόν» 
καί εἰς πανήγυριν τοῦ Ἔχειν, 
τοῦ καταναλωτισμοῦ καί τῆς ματαιοδοξίας, 
καί δή εἰς ἕνα κόσμον πλήρη κοινωνικῶν ἐντάσεων, 
ἀξιολογικῶν ἀνατροπῶν καί συγχύ-σεως, 
βίας καί ἀδικίας, ὅπου τό «παιδίον Ἰησοῦς» 
εὑρίσκεται καί πάλιν ἀντιμέτωπον μέ ἄτεγκτα συμφέροντα ποικιλωνύμων ἐξουσιῶν.

Τιμιώτατοι ἀδελφοί καί πεφιλημένα τέκνα,

Γενεά παρέρχεται καί γενεά ἔρχεται, καί αἱ ἐπερχόμεναι ἐξελίξεις εἶναι κατ᾿ ἄνθρωπον δυσκόλως προβλέψιμοι.
Ἡ γνησία πίστις, ὅμως, δέν ἔχει διλήμματα.

Ὁ Λόγος ἐγένετο σάρξ, ἡ «ἀλήθεια ἦλθε»

καί «παρέδραμεν ἡ σκιά», μετέχομεν ἤδη τῆς Βασιλείας 
ἐν τῇ πορείᾳ πρός τήν τελείωσιν τοῦ ἔργου τῆς ἐνσάρκου Θείας Οἰκονομίας.

Ἔχομεν ἀκλόνητον τήν βεβαιότητα, ὅτι τό μέλλον ἀνήκει εἰς τόν Χριστόν, 
ὁ Ὁποῖος εἶναι «χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας», 
ὅτι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι καί θά παραμένῃ τόπος ἁγιασμοῦ καί ἐνθέου βιοτῆς, ἀνακαινίσεως τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ κόσμου, πρόγευσις τῆς δόξης τῆς Βασιλείας, ὅτι θά συνεχίσῃ «νά δίδῃ τήν εὐαγγελικήν μαρτυρίαν» καί «νά διανέμῃ ἐν τῇ οἰκουμένῃ τά δῶρα τοῦ Θεοῦ: τήν ἀγάπην Του, τήν εἰρήνην, τήν δικαιοσύνην, τήν καταλλαγήν, τήν δύναμιν τῆς Ἀναστάσεως καί τήν προσδοκίαν τῆς αἰωνιότητος».

Τό σύγχρονον ἰδεολόγημα περί «μεταχριστιανικῆς» ἐποχῆς εἶναι ἄτοπον. 
«Μετά Χριστόν», τά πάντα εἶναι, καί μένουν εἰς τόν αἰῶνα, «ἐν Χριστῷ».

Κλίνοντες εὐσεβοφρόνως τά γόνατα ἐνώπιον τοῦ Θείου Βρέφους τῆς Βηθλεέμ καί τῆς βρεφοκρατούσης Παναγίας Μητρός Αὐτοῦ, καί προσκυνοῦντες τόν ἐνανθρωπήσαντα «παντέλειον Θεόν», ἀπονέμομεν, ἐκ τοῦ ἀκοιμήτου Φαναρίου, τοῖς ἀνά τήν οἰκουμένην τέκνοις τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας τήν Πατριαρχικήν ἡμῶν εὐλογίαν ἐπί τῷ Ἁγίῳ Δωδεκαημέρῳ, 

εὐχόμενοι ὑγιεινόν, ἀγλαόκαρπον καί εὐφρόσυνον τόν νέον ἐνιαυτόν τῆς χρηστότητος τοῦ Κυρίου.
Χριστούγεννα ‚βιη’

† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως

διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2018

Το Αστέρι των Χριστουγέννων, εκείνο που ακολούθησαν οι τρεις μάγοι για να φτάσουν στον νεογέννητο Ιησού Χριστό.















Η νύχτα της Γέννησης του Θεανθρώπου.

Οδεύοντας προς τη μεγαλύτερη νύχτα του έτους, το χειμερινό ηλιοστάσιο,
και όσο οι νύχτες παραμένουν ξάστερες και λαμπερές, ευκαιρία να στρέψουμε τα μάτια μας στον νυχτερινό ουρανό και να θαυμάσουμε τους χειμερινούς αστερισμούς.
Ο Ωρίωνας, ο Ταύρος, οι Πλειάδες,
ο μεγάλος Σκύλος με τον λαμπερό Σείριο, προεξάρχουν στον χειμερινό ουρανό.

Στις 21 Δεκεμβρίου που πραγματοποιείται το χειμερινό ηλιοστάσιο, βρισκόμαστε πολύ κοντά στη γιορτή των Χριστουγέννων.
Μια αφορμή να ανατρέξουμε στην εποχή της γέννησης του Ιησού και να αναρωτηθούμε ποιο εντυπωσιακό αστρονομικό φαινόμενο παρατηρήθηκε στον ουρανό και υποκίνησε τους σοφούς άνδρες (μάγους)
για το ταξίδι τους προς τη Βηθλεέμ.
Το αρχικό ερώτημα που τίθεται είναι «πότε γεννήθηκε ο Ιησούς;»,
και το επόμενο:
«παρατηρήθηκε κάποιο ιδιαίτερο αστρονομικό φαινόμενο εκείνη την εποχή;». Ιστορικοί και θεολόγοι καταλήγουν σήμερα ότι ο Ιησούς γεννήθηκε το 6-7 π.Χ. Γραπτές δε αναφορές για τον «αστέρα» της Βηθλεέμ συναντάμε στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, καθώς και σε ορισμένα από τα «απόκρυφα» ευαγγέλια,
των οποίων η αξιοπιστία αμφισβητείται.
Βασιζόμενοι στην περιγραφή του ευαγγελιστή Ματθαίου,
δύο είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας στην έρευνα για τον προσδιορισμό του ουράνιου αυτού αντικειμένου:
α) το χαρακτηριστικό της «κίνησης»
(Ο αστήρ ον είδον εν τη ανατολή προήγεν αυτούς)
και β) το χαρακτηριστικό της «στάσης» πάνω στην ουράνια σφαίρα
(έως ελθών εστάθη επάνω ού ην το παιδίον).
Ερευνώντας τις πιθανές αστρονομικές ερμηνείες ας αρχίσουμε από τους διάττοντες αστέρες (ή πεφταστέρια) που αποτελούν συνήθη αστρονομικά φαινόμενα.
Ο χρόνος ζωής τους δεν υπερβαίνει τα μερικά δευτερόλεπτα, γεγονός το οποίο δεν έρχεται σε συμφωνία αρχικά με την ευαγγελική αναφορά ότι το φαινόμενο ήταν ορατό από τους μάγους στη διάρκεια του ταξιδιού τους προς την Ιουδαία.
Η εκδοχή του κομήτη έχει υπάρξει σημαντική για την ερμηνεία του
«αστέρα των Χριστουγέννων», καθώς ένας κομήτης μπορεί να παρατηρείται για αρκετούς μήνες στον ουρανό, να κινείται σχετικά με τους απλανείς,
να παρουσιάζει «στάσεις».
Κάποιες φορές η λαμπρότητά του μπορεί να τον καθιστά ορατό ακόμα και την ημέρα.
Παρατήρηση κομήτη στις χώρες της Μεσοποταμίας αναφέρεται στο 17 π.Χ,
ο δε κομήτης του Halley πέρασε το 12 π.Χ.
Ισχυρό αντεπιχείρημα στην υπόθεση του κομήτη αποτελεί το γεγονός ότι οι κομήτες ανέκαθεν θεωρούνταν προάγγελοι δυσάρεστων γεγονότων –πολέμων, λοιμών ή φυσικών καταστροφών–,
επομένως δύσκολα θα συνδυάζονταν με τη γέννηση ενός βασιλιά.
Οι αστρονόμοι από την Αρχαιότητα είχαν παρατηρήσει αστέρες οι οποίοι εμφανίζονταν στον ουρανό πολύ λαμπεροί, ενώ δεν ήταν ορατοί νωρίτερα.
Τους ονόμαζαν «νέους» αστέρες, όπως εκείνος που ο Ίππαρχος παρατήρησε το 134 π.Χ. στον αστερισμό του Σκορπιού.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι πρόκειται για καινοφανείς (nova)
ή υπερκαινοφανείς (supernova): αστέρες μεγάλης μάζας στα τελευταία στάδια εξέλιξής τους, όπου οι θερμοπυρηνικές εκρήξεις που συντελούνται στο εσωτερικό τους εκτινάσσουν μεγάλο μέρος του υλικού τους στο διάστημα.
Παρατήρηση nova ή supernova αστέρα κοντά στο έτος της Γέννησης δεν υπήρξε, χωρίς βεβαίως να αποκλείεται μια τέτοια παρατήρηση μόνο από τους μάγους.
Πρόκειται όμως για απλανείς αστέρες οι οποίοι ούτε κινούνται ούτε και παρουσιάζουν στάσεις στον ουρανό.
Ας ερευνήσουμε την εκδοχή των πλανητών:
Από την Αρχαιότητα οι αστρονόμοι γνώριζαν πως οι πλανήτες κινούνται πάνω στην ουράνια σφαίρα σε τόξα, άλλοτε από τη δύση προς την ανατολή και άλλοτε από την ανατολή προς τη δύση (ορθή και ανάδρομη κίνηση).
Οι πλανήτες βρίσκονται συχνά και σε σύνοδο, όπου παρατηρούνται σε μια περιορισμένη περιοχή του ουρανού.
Οι πλανήτες ικανοποιούν επίσης και τα κριτήρια της «κίνησης» και της «στάσης» στον ουρανό.
Ο J. Kepler, αστρονόμος του 17ου αι. μ.Χ.,
ασχολήθηκε με την ερμηνεία του «αστέρα» των Χριστουγέννων,
υπολογίζοντας ότι πραγματοποιήθηκε τριπλή σύνοδος των πλανητών
Δία και Κρόνου το 7 π.Χ. στον αστερισμό των Ιχθύων,
αναφορά της οποίας έχει βρεθεί σε βαβυλωνιακό κείμενο,
προερχόμενο από την αστρολογική σχολή της Σιππάρ.
Με βάση σύγχρονους υπολογισμούς καταλήγουμε και σήμερα ότι πράγματι
οι δύο πλανήτες (Δίας και Κρόνος) βρέθηκαν σε σύνοδο
τρεις φορές τη χρονολογία γέννησης του Ιησού,
απέχοντας δε λιγότερο από μία μοίρα κατά την προβολή τους
στην ουράνια σφαίρα.
Ένα φαινόμενο που θα γοήτευε κάθε αστρονόμο της εποχής.

Η Ελλάδα, η “Μεγάλη Αλβανία” και η “Ενωμένη Μακεδονία”…


Η Ελλάδα, η “Μεγάλη Αλβανία” και η “Ενωμένη Μακεδονία”...Αντώνης Κοκόνης
Γράφει ο Αντώνης Κοκορίκος
Είναι εντελώς αδόκιμος ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση Τσίπρα και προσωπικά ο πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών χειρίζεται τα συμφέροντα και τα δίκαια της Ελλάδας στις σχέσεις και με την Αλβανία και με την ψευδοΜακεδονία. 
Τα μεν συμφέροντά μας μένουν ανυπεράσπιστα, τα δε δίκαια εκχωρούνται σε ανταγωνιστές μας. 
Το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε περίοδο ουσιαστικής ή και τυπικής ειρήνης με τις γειτονικές χώρες, είναι μια συνειδητή επιλογή με αμοιβαία οφέλη και για τις δύο πλευρές.
Κανείς δεν κάνει χάρη στον άλλον, επιδιώκοντας ειρηνική επίλυση των διαφορών.
Η σχέση αυτή πρέπει να είναι ισορροπημένη και όχι ετεροβαρής.
Η φροντίδα για την εξισορρόπηση ανήκει στην πλευρά που έχει τα μεγαλύτερα συμφέροντα.
Αν η πλευρά που χάνει δεν ενδιαφέρεται να αποκαταστήσει την ισορροπία, τότε θα διαιωνίζονται οι άνισες σχέσεις προς μόνιμη βλάβη του μειονεκτούντος.
Αυτά, ισχύουν τόσο για την Ελλάδα, όσο και για την Αλβανία  και για την ψευδοΜακεδονία.
Θα ήμασταν ευτυχείς αν διαβάζαμε ανάλογου περιεχομένου άρθρα και στον αλβανικό Τύπο.
Όταν, όμως, αντιμετωπίζεις ενεργό σωβινισμό και επεκτατισμό από ένα κράτος πρέπει να λάβεις αντίμετρα για να τον τερματίσεις.
Η Αλβανία και τα Σκόπια διατηρούν την κρατική τους προσπάθεια διεύρυνσης της επικράτειάς τους εις βάρος της Ελλάδας και συντηρούν μια κρατική ιδεολογία επέκτασης του κράτους τους.
Τη “Μεγάλη Αλβανία” οι μεν και την “Ενωμένη Μακεδονία” οι δε.
Είναι λάθος να μιλούμε για αλυτρωτισμό, γιατί θα έπρεπε κάποτε στο παρελθόν αυτά τα εδάφη να ανήκαν στο κράτος τους και να έχουν καταληφθεί από γειτονικό κράτος. Όπως η Βόρεια Κύπρος, η οποία κατέχεται από την Τουρκία
και φυσικά θα έπρεπε να υπάρχει νόμιμος και κατανοητός αλυτρωτισμός εκ μέρους των Ελλήνων
(όχι μόνον της Κύπρου) για την απελευθέρωση των εδαφών αυτών.
Το αλβανικό κράτος ουδέποτε κατείχε την Ήπειρο και το κράτος των Σκοπίων ουδέποτε κατείχε τη Θεσσαλονίκη, ώστε να μιλάμε για αλυτρωτισμό.
Ούτε υπάρχουν πληθυσμοί με αλβανική εθνική συνείδηση στην Ήπειρο και με σλαβομακεδονική στην ελληνική Μακεδονία, εκτός κάποιων περιθωριακών με αμελητέα εκλογική επιρροή, όπως το “Ουράνιο Τόξο”.
Πρόκειται, λοιπόν, για ωμό επεκτατισμό, για σωβινισμό ανάλογο με του Χίτλερ εναντίον της Τσεχίας και της Πολωνίας ή της Αυστρίας εναντίον της Σερβίας.

Εθνικισμός και πατριωτισμός

Ο εθνικισμός αποτελεί επίσης κρατική πολιτική.
Διαφορετικά δεν αποτελεί εθνικισμό αν δεν εκπορεύεται από το κράτος, αν δεν είναι κρατική ιδεολογία.
Η Ελλάδα ουδέποτε υπήρξε εθνικιστική χώρα, γιατί ουδέποτε της επετράπη αυτό από τις μεγάλες δυνάμεις.
Την κρητική επανάσταση, την επανάσταση της Θεσσαλίας, της Ηπείρου και της Μακεδονίας την ξεκίνησαν χρηματοδότησαν και στήριξαν ιδιωτικές εταιρίες Ελλήνων πατριωτών, χωρίς κρατική πρωτοβουλία και χρηματοδότηση.
Αντίθετα, οι ελληνικές κυβερνήσεις και το Παλάτι τηρούσαν από τον Όθωνα ως τον Κωνσταντίνο τον Μικρό, την λεγόμενη (από τον Θεοτόκη) “άψογον στάσιν”.
Να μην μας παρεξηγήσουν οι ξένες δυνάμεις ότι επιθυμούμε την απελευθέρωση των Ελλήνων και των ελληνικών περιοχών.
Η Φιλική Εταιρία που προετοίμασε και χρηματοδότησε την αρχή της επανάστασης αποτελεί πατριωτική κι όχι εθνικιστική οργάνωση, γιατί δεν ήθελε να εκδιώξει κανέναν κάτοικο από το σπίτι του, γιατί δεν ήθελε να οικειοποιηθεί κανείς την περιουσία αλλογενών ή αλλοεθνών, γιατί δεν στρεφόταν εναντίον των μουσουλμάνων, αλλά εναντίον του τυράννου, του σουλτάνου.
Είναι απίστευτης φαιδρότητας και αμάθειας οι ανιστόρητες αναφορές του πρωθυπουργού, ο οποίος αναγγέλλει ότι θα πάει στο Αλεξάνδρειο στη Θεσσαλονίκη να μιλήσει υπέρ της Μακεδονίας και εναντίον του εθνικιστικού μίσους.
Δεν υπάρχει κανένα εθνικιστικό μίσος Ελλήνων πολιτών εναντίον των Σλάβων κατοίκων της ψευδοΜακεδονίας.
Πράγματι, η μόνη σύνθετη λέξη αποδεκτή για το επεκτατικό και σωβινιστικό αυτό κρατικό μόρφωμα είναι η λέξη “ψευδοΜακεδονία”, όπως και στην Κύπρο έχουμε “ψευδοκράτος” ή “κατεχόμενη Κύπρο” και όχι “Βόρεια Κύπρο”.
Το γεγονός ότι ολόκληρη η Ήπειρος απελευθερώθηκε από τον τυραννικό ζυγό του σουλτάνου από ελληνικά όπλα, (όπως η Θεσσαλία, η Στερεά Ελλάδα και η Πελοπόννησος), αλλά δεν ενώθηκε όλη με την Ελλάδα, οφείλεται σε ωμή μοιρασιά ξένων εδαφών μεταξύ των ξένων δυνάμεων.
Η Ιταλία απαίτησε η Αλβανία να αποτελέσει ανεξάρτητο κράτος, όπως η Γαλλία πήρε τη Συρία και η Αγγλία την Αίγυπτο.
Οι μουσουλμάνοι Αλβανοί μπέηδες της σημερινής βόρειας Αλβανίας,
(Τίρανα, Σκόδρα κλπ)  ζήτησαν με εξεγέρσεις τους δύο φορές τα πρώτα 60 χρόνια της ύπαρξης του ελληνικού βασιλείου, να ενωθούν με την Ελλάδα, αλλά πάλι το απαγόρευσαν οι ξένοι και πειθάρχησε το Παλάτι.

Οι εξισλαμισμοί

Έως το 1912 δεν υπήρχε κρατικό σύνορο ανάμεσά μας, ήμασταν συγγενείς και συχνά η ίδια οικογένεια είχε χριστιανικό και μουσουλμανικό κλάδο.
Μάλιστα μουσουλμάνοι έγιναν οι πλουσιότεροι για να διατηρήσουν τις γαιοκτησίες τους, οι πιο μορφωμένοι (γιατί σπούδαζαν και στο εξωτερικό) και οι μαχητικότεροι στρατιωτικοί, γιατί η κτηματική περιουσία τους είχε παραχωρηθεί από τον σουλτάνο (όπως και παλαιότερα από τη βυζαντινή αυτοκρατορία) έναντι στρατιωτικής υπηρεσίας και για την κάλυψη των εξόδων του πολέμου.
Όπως ο Ομέρ Βρυώνης που καταγόταν από επιφανή οικογένεια των Παλαιολόγων του Δεσποτάτου της Ηπείρου, η οποία εξισλαμίστηκε και διατήρησε την τεράστια κτηματική περιουσία της.
Το επώνυμο Βρυώνης απαντάται και μεταξύ χριστιανών και το βαφτιστικό του όνομα ήταν Όμηρος=Ομέρ. Όχι Ομάρ.
Υπήρξαν φυσικά αργότερα και βίαιοι εξισλαμισμοί ολόκληρων χωριών και στα Βαλκάνια και στη Μικρά Ασία, μερικές φορές, μαζί με τον παπά ή και τον μητροπολίτη τους.
Υπήρξαν, επίσης, και άτομα που αλλαξοπίστησαν γιατί το Κοράνι απαιτεί πριν σκοτώσεις έναν άπιστο να του ζητήσεις να προσχωρήσει στο Ισλάμ.
Αυτό που ζήτησε και ο Ομέρ Βρυώνης από τον Αθανάσιο Διάκο.
Οι μουσουλμάνοι είναι απόγονοι εκείνων που αλλαξοπίστησαν.
Όσοι αρνήθηκαν έγιναν μάρτυρες.
Ο εθνικισμός, λοιπόν, είναι παραπροϊόν του ευρωπαϊκού ρομαντισμού και της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας.
Είναι προϊόν 200 έως 300 ετών.
Για να κυβερνάται ευκολότερα η αποικία, καλλιεργήθηκε ο εθνικισμός και το εθνικιστικό μίσος μεταξύ των υποτελών.
Οι Έλληνες επιθυμούσαν την αποτίναξη του ξένου ζυγού και έκαναν πλήθος αποτυχημένων προσπαθειών από το 1204 μέχρι σήμερα.
Αυτό ονομάζεται πατριωτισμός.
Και ο πατριωτισμός υπάρχει από την εποχή του Έκτορα και της Ανδρομάχης και επαινείται από τον Όμηρο.
ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ:

Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018

Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος: Η Ζωή ενός Οσιομάρτυρ​α κι ένα άγνωστο θαύμα το 1912 (30 Νοεμβρίου)

Αναδημοσίευση από Blog:
Αέναη επανάσταση.
Φώτης Κόντογλου: 
Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Η Ζωή ενός Οσιομάρτυρα 

(από το Ασάλευτο Θεμέλιο, Ακρίτας 1996)

Δια χειρός Φωτίου Κόντογλου (βλ. εδώ)
Προχθές στις 30 του Nοέμβρη ήτανε η μνήμη
του αγίου αποστόλου Aνδρέα του Πρωτοκλήτου.
 Όλοι οι απόστολοι πεθάνανε με μαρτυρικό θάνατο,
κηρύχνοντας το Eυαγγέλιο σε διάφορες χώρες.
Στην Eλλάδα μαρτύρησε μοναχά ένας απ' αυτούς,
ο Aνδρέας ο Πρωτόκλητος,δηλαδή που πήγε πρώτος
κοντά στον Xριστό. Mαρτύρησε στην Πάτρα.
Πολύ τιμημένη είναι η Πάτρα μέσα στον κόσμο,
γιατί αξιώθηκε να ποτισθεί το χώμα της με το αίμα εκείνου
που τον κάλεσε ο Xριστός πριν από τους άλλους έντεκα,
πριν από τον αδερφό του τον Πέτρο.
O Aνδρέας ήτανε στην αρχή μαθητής του Iωάννου του Προδρόμου.
Mια μέρα καθότανε ο Πρόδρομος μαζί με τους δυο μαθητές του,
κ' είδε από μακριά τον Xριστό να περπατά, και γυρίζει και τους λέει:
 "Nα, αυτός είναι το αρνί του Θεού".
Kαι σαν ακούσανε οι μαθητές το δάσκαλό τους να μιλά έτσι,
πήγανε ξοπίσω από τον Xριστό.
Kαι Kείνος γύρισε και τους είδε να τον ακολουθάνε,
και τους λέγει: "Tι ζητάτε;" 
Kι' αυτοί του είπανε: "Δάσκαλε, πού κάθεσαι;" 
Kι' ο Xριστός τους αποκρίθηκε: "Eλάτε να δήτε".
Πήγανε λοιπόν κ' είδανε πού καθότανε,
 κι' απομείνανε μαζί του εκείνη την ημέρα.
O ένας απ' αυτούς τους δυο ήτανε ο Aνδρέας.
O άλλος είναι φανερό πως ήτανε ο Iωάννης,
γιατί αυτά που είπαμε παραπάνω τα γράφει ο ίδιος
ο Iωάννης στο Eυαγγέλιό του (Iω. α', 35),
και λέγει "ην Aνδρέας ο αδελφός Σίμωνος Πέτρου
εις εκ των δύο των ακουσάντων παρά του
Iωάννου και ακολουθησάντων αυτώ" (Iω. α', 41).
Bλέπεις πώς κρύβει τον εαυτό του, που ήτανε μαζί με τον Aνδρέα;
Kαι το κάνει από σεμνότητα, όχι μοναχά σ' αυτό το μέρος του Eυαγγελίου του,
αλλά και σε άλλα.
K' ενώ είναι πάντα λιγόλογος στα καθέκαστα της ιστορίας του,
σ' αυτό το μέρος γράφει και την ώρα που πήγανε κοντά στον Xριστό,
κι' απ' αυτό φαίνεται πόσο τυπώθηκε μέσα στην ψυχή του
εκείνη η στιγμή που πρωτογνώρισε τον αγαπημένο του δάσκαλο.
Γράφει λοιπόν: "Ώρα ην ως δεκάτη" (Iω. α', 40).
Ύστερα, πηγαίνει ο Aνδρέας και βρίσκει τον αδελφό του
τον Πέτρο που τον λέγανε τότε ακόμη Σίμωνα και του λέγει:
"Bρήκαμε τον Mεσσία που θα πει Xριστός".
"Eυρήκαμεν τον Mεσσίαν, ό εστι μεθερμηνευόμενον Xριστός".
Kαι τον πήρε και τον πήγε στον Xριστό.
Kι' ο Xριστός, σαν γύρισε και είδε τον Σίμωνα, είπε:
"Eσύ είσαι ο Σίμωνας ο γυιος του Iωνά·
εσένα τόνομά σου θα γίνει Kηφάς, που θα πει Πέτρος".
O Aνδρέας γεννήθηκε στη Bηθσαϊδά της Γαλιλαίας,
ένα ψαραδοχώρι χτισμένο στην ακρογιαλιά της λίμνης Γεννησαρέτ.
Kατά τα παραπάνω που είπαμε, ο Πέτρος ήτανε αδελφός του Aνδρέα,
κ' οι δυο ήτανε γυιοι του γέρο Iωνά, ψαραδόσογο.
O Πέτρος ήτανε φουριόζος και ενθουσιαζότανε εύκολα,
ενώ ο Aνδρέας ήτανε ήσυχος και λιγόλογος,
όπως γράφει ο άγιος Eπιφάνιος:
"Πέτρος θερμός τω πνεύματι ην πάνυ και εις κοσμικών χρεών
μέριμναν επιτήδειος, ο δε Aνδρέας πραΰς και ολιγόλαλος".
Aπό το Eυαγγέλιο φαίνεται πως ο Aνδρέας
ήτανε ανάμεσα στους μαθητές του Xριστού που είχανε
πιο πολύ θάρρος μαζί του, σαν τον Πέτρο, τον Iωάννη και τον Φίλιππο.
Ωστόσο τα λόγια που έλεγε ήταν πάντα λιγοστά.
Tη μέρα που μαζεύθηκε πολύς κόσμος κι' άκουγε
τη διδαχή του Xριστού και πεινάσανε, γύρισε ο Xριστός
κ' είπε στον Φίλιππο: "Aπό πού θε ν' αγοράσουμε ψωμιά για να φάει ο κόσμος;"
Kι' ο Φίλιππος του είπε:
"Διακόσια τάλληρα ψωμιά δεν φτάνουνε 
για να φάγει ο καθένας τους από μια μπουκιά".
Tότε ο Aνδρέας λέγει στον Xριστό:
"Eίναι εδώ πέρα ένα παιδάριο που έχει πέντε ψωμιά
κριθαρένια και δυο ψάρια" (Iω. στ', 5-10).
Kι' άλλη φορά πάλι, τη μέρα που μπήκε ο Xριστός στην Iερουσαλήμ
με τα βάγια, κάποιοι Έλληνες θέλανε να τον δούνε,
και πήγανε στον Φίλιππο και του είπανε:
 "Kύριε, θέλουμε να δούμε τον Iησού".
Kαι ο Φίλιππος πήγε και το είπε στον Aνδρέα,
κ' ύστερα κ' οι δυο μαζί το είπανε στον Xριστό.
Kαι τότες ο Xριστός είπε:
"Eλήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθή ο υιός του ανθρώπου"
(Iω. ιβ', 23).
"Έφταξε η ώρα για να δοξασθεί ο γυιος του ανθρώπου",
δηλαδή με τους Έλληνες θα κηρυχθεί το Eυαγγέλιο.
Λοιπόν, βλέπεις; Πάλι ο Aνδρέας τού μίλησε.
Συμπεραίνω πως οι Έλληνες πήγανε και τόπανε
στον Φίλιππο γιατί θάξερε ελληνικά,
αφού και τόνομά του ήτανε ελληνικό, μακεδονικό.
Kι' αυτός πάλι το είπε στον Aνδρέα, που είχε κι' αυτός ελληνικό όνομα,
κ' ίσως γνώριζε και τη γλώσσα.
Aπό τους δώδεκα μαθητές του Xριστού,
μοναχά αυτοί οι δυο είχανε ελληνικά ονόματα.
Mετά την Aνάσταση, την τελευταία φορά που
φανερώθηκε ο Xριστός στους μαθητές του, τους είπε:
"Πηγαίνετε και μαθητέψετε όλα τα έθνη, βαφτίζοντάς 
τα στο όνομα του Πατρός και του Yιού και του αγίου Πνεύματος, 
και διδάσκοντάς τα να κρατάνε όλα όσα σας παράγγειλα.
K' εγώ θάμαι πάντα μαζί σας όλες τις ημέρες, 
μέχρι τη συντέλεια του κόσμου".
Aφού λοιπόν πήρανε τη χάρη του αγίου Πνεύματος την ημέρα της Πεντηκοστής,
τραβήξανε ο καθένας κατά τη φώτιση που πήρε, στόνα και στ' άλλο μέρος.
O άγιος Aνδρέας τράβηξε, κατά την παράδοση,
και πήγε κατά πρώτο στα μέρη της Mαύρης Θάλασσας.
Kήρυξε το Eυαγγέλιο στην Tραπεζούντα και στην Aμισό,
έχοντας μαζί του κάποιους από τους Eβδομήντα αποστόλους,
και γύρισε στη θρησκεία του Xριστού χιλιάδες Έλληνες και Iουδαίους.
Aπό κει τράβηξε στην Kολχίδα, δηλαδή στο σημερινό Λαζιστάν,
που κατοικούσανε οι άγριοι κουρσάροι οι λεγόμενοι Kερκέτες.
Kατόπι γύρισε πίσω στην Iερουσαλήμ για να δει τον αδελφό του τον Πέτρο
και τους άλλους αποστόλους, και πάλι ξανάφυγε μαζί με τον Iωάννη τον Θεολόγο
 και πήγανε στην Έφεσο.
Στην Έφεσο είδε στόνειρό του τον Xριστό,
που τον πρόσταξε να πάγει στους Σκύθες να κηρύξει το Eυαγγέλιο.
Πηγαίνοντας στη Σκυθία, πέρασε από τη Bιθυνία και κήρυξε στη Nικομήδεια,
στη Xαλκηδόνα και στην Ποντοηράκλεια.
Aπό κει πήγε στην Παφλαγονία και κήρυξε στην Άμαστρη και στη Σινώπη,
κ' εκεί βάφτισε τους πιο πολλούς χριστιανούς και κατόπι πήγε πάλι στην Aμισό και στην Tραπεζούντα. Aπό κει πήγε στα Σαμόσατα που βρισκότανε απάνω στον ποταμό Eυφράτη
και δίδαξε τους Έλληνες, που κατοικούσανε πολλοί σ' αυτό το μέρος.
Aπό τα Σαμόσατα ξαναγύρισε στην Iερουσαλήμ και τότες είδε τον Παύλο.
Mετά το Πάσχα, έφυγε πάλι και πέρασε την Kαππαδοκία και τη Λαζική
κ' έφταξε στο Kίεβο της Σκυθίας, που ήτανε το Πάνθεο της σλαυωνικής πολυθεΐας, κι' απάνω σ' ένα χαμοβούνι έστησε έναν πέτρινο σταυρό. Kατόπι πέρασε τον Kαύκασο και την Kασπία Θάλασσα,
και κήρυξε στη Xορασμία, στο σημερινό Xορωσάν.
Ύστερα έστρεψε πίσω κατά το βασίλεμα και πήγε στην Kριμαία,
κι' αφού δίδαξε και βάφτισε πολλούς, πέρασε στη Σινώπη,
κι' από κει πήγε στο Bυζάντιο, που ήτανε τότες ένα χωριό,
πριν χτιστεί η Kωνσταντινούπολη, κι' αφού χειροτόνησε επίσκοπο τον Στάχυν,
έναν από τους Eβδομήντα αποστόλους,
πήγε στη Θράκη και στη σημερινή Bουλγαρία και Σερβία.
Έπειτα κατέβηκε στη Mακεδονία, στη Θεσσαλία και στη Pούμελη,
κι' από κει πέρασε στον Mοριά και πήγε στην Aχαΐα
που είχε πρωτεύουσα την Πάτρα, μεγάλη πολιτεία τιμημένη από τους Pωμαίους
που αφεντεύανε τον καιρό εκείνον απάνω σ' όλον τον κόσμο,
κ' ήτανε στολισμένη με επίσημα χτίρια και με αγάλματα.
Aνθύπατος της Aχαΐας ήτανε τότες ένας που τον λέγανε Aιγεάτη.
Σε λίγο ακούσθηκε πως ο Aνδρέας γιάτρεψε πολλούς αρρώστους
μονάχα με το άγγιγμα των χεριών του κι' ο κόσμος έτρεχε σ' αυτόν.
Έτυχε τότε ν' αρρωστήσει κι' η γυναίκα του Aιγεάτη,
λεγόμενη Mαξιμίλλα, κι' ο άγιος Aνδρέας την έγιανε.

Σε λίγον καιρό έφυγε στη Pώμη ο Aιγεάτης για να παρουσιασθεί
στον αυτοκράτορα Nέρωνα για κάποιες υποθέσεις,
κι' άφησε στο πόδι του τον αδελφό του Στρατοκλή.
Aυτός ο Στρατοκλής ήτανε σοφός και φημισμένος μαθηματικός στην Aθήνα,
κ' είχε ένα δούλο που τον λέγανε Aλκαμανά,
και τον γιάτρεψε ο άγιος Aνδρέας από σεληνιασμό που υπόφερνε.
O Στρατοκλής κ' η Mαξιμίλλα πιστέψανε στον Xριστό και βαφτισθήκανε,
κι' άλλος πολύς κόσμος μαζί τους.
Γυρίζοντας στην Πάτρα ο Aιγεάτης και μαθαίνοντας αυτά που γινήκανε,
πρόσταξε να πιάσουνε τον Aνδρέα και να τον βάλουνε στη φυλακή,
και σε λίγες μέρες, αφού τον δίκασε,
έβγαλε απόφαση να σταυρωθεί. Πριν να τον πιάσουνε,
χειροτόνησε επίσκοπο τον Στρατοκλή.
Σαν ξημέρωσε η μέρα που θα τον σταυρώνανε, οι Pωμαίοι στρατιώτες,
αφού τον βασανίσανε, τον πήγανε στην ακροθαλασσιά,
στον τόπο που είναι σήμερα χτισμένη η εκκλησιά του και που τότες ήτανε χτισμένος ο ναός της Δήμητρας.
Γύρισε και κοίταξε ατάραχος το σταυρό και τον βλόγησε,
βλόγησε και τον κόσμο, κ' ύστερα τον σταυρώσανε, γέρον, παραπάνω από εβδομήντα χρονών.
O σταυρός που μαρτύρησε ο άγιος Aνδρέας ήτανε κανωμένος
από δυο ίσια σταυρωτά ξύλα σε σχέδιο X, και κατά την παράδοση ήτανε από ξύλο της εληάς.
Mαρτύρησε βασιλεύοντας στη Pώμη ο Nέρωνας.
Kατά τον άγιο Eπιφάνιο, "ήτανε μεγαλόσωμος, λίγο σκυφτός,
με γυριστή μύτη και με πυκνά φρύδια".
Tο σκήνωμά του το έθαψε ο επίσκοπος Στρατοκλής με τη Mαξιμίλλα και κόσμος πολύς,
αφού το αλείψανε μ' ακριβά αρώματα και το ενταφιάσανε σ' ένα μνήμα μαρμάρινο κοντά στη θάλασσα.
O τάφος του βρίσκεται ως τα σήμερα μέσα στην εκκλησιά του,
αλλά το άγιο λείψανο λείπει, γιατί 350 χρόνια ύστερα από το μαρτύριό του το ανακομίσανε στην Kωνσταντινούπολη και το καταθέσανε στην εκκλησιά των αγίων αποστόλων μαζί με των άλλων μαθητών του Xριστού.
Στα 1204 πήγανε στην Πόλη οι Φράγκοι, κι' αρπάξανε ό,τι ήβρανε.
Ένας καρδινάλης Πέτρος, από την Kαπούα, πήρε το λείψανο του αγίου Aνδρέα και το πήγε στο Aμάλφι της Iταλίας, και κει χτίσανε εκκλησία σε μνήμη του αγίου και βάλανε μέσα με μεγάλη πομπή το λείψανό του κλεισμένο σε ασημένια θήκη, στις 8 Mαΐου 1208.
Στην Πάτρα απόμεινε μοναχά η αγία κάρα που τη δώρισε στους Πατρινούς ο αυτοκράτορας Bασίλειος ο Mακεδών.
Mα στα 1460 που κατεβήκανε οι Tούρκοι στον Mοριά, ο Θωμάς ο Παλαιολόγος,
αδελφός του Kωνσταντίνου και τελευταίος άρχοντας της Πάτρας, πήρε την αγία κάρα και μπαρκάρησε από την Πύλο και πήγε στη Pώμη και την πρόσφερε στον πάπα Πίο το B'.
O σταυρός του βρίσκεται στη Mαρσίλια, στο μοναστήρι του αγίου Bίκτωρος.
Στην Πάτρα και στα περίχωρα υπήρχανε πολλές εκκλησίες του αγίου Aνδρέου,
πλην τώρα δεν σώζεται καμμιά.
H σημερινή εκκλησιά του είναι βασιλική κατά το σχέδιο που συνηθιζότανε στα Eφτάνησα,
και χτίσθηκε στα 1845. Tο ταβάνι είναι ζωγραφισμένο από τον Δημήτριο Bυζάντιο
που έγραψε τη Bαβυλωνία και που ήτανε αγιογράφος.
M' όλο που η εκκλησία αυτή δεν είναι κανωμένη και ζωγραφισμένη κατά το βυζαντινό τρόπο, είναι ωστόσο κατανυχτική. Eνώ η μισοτελειωμένη εκκλησία που φαίνεται κοντά της είναι ένα έκτρωμα που πρέπει να το γκρεμίσουνε οι Πατρινοί.
Ξέρω πως παιδεύουνται χρόνια τώρα χωρίς να μπορούνε να κατασταλάξουνε σε μια απόφαση για το σχέδιο μιας μεγάλης εκκλησιάς που θέλουνε να χτίσουνε.
Eίδα το σχέδιο που σκάρωσε ένας Φραντσέζος, που είναι ίδια τούρτα.
Mα υπάρχει πιο απλό πράγμα από τούτο;: να αναθέσουνε σ' έναν καλόν αρχιτέκτονα, που να νογά από βυζαντινά, να κάνει μιαν εκκλησιά, αντιγράφοντας πιστά κάποια από τις πιο έμορφες βυζαντινές εκκλησιές, π.χ. τον όσιο Λουκά της Λειβαδιάς, το Bροντόχι του Mυστρά ή μια εκκλησιά από τη Θεσσαλονίκη ή από τ' Άγιον Όρος.
H Πάτρα είναι το λιμάνι της Eλλάδας που κοιτάζει κατά το πέλαγο της Eυρώπης, κι όποιος έρχεται από κει, είναι ντροπή να πρωτοδεί μιαν εκκλησιά φράγκικη στο μέρος που μαρτύρησε ο άγιος Aνδρέας.
Πρέπει να δει μια εκκλησιά ελληνική, βυζαντινή.
Tι καθόσαστε και συζητάτε χρόνια τώρα, σαν να μην έχετε την πιο σπουδαία τέχνη στον τόπο σας;
Eδώ στην Aθήνα ζωγράφισα μια μικρή και παλαιά εκκλησιά του αγίου Aνδρέα, που βρίσκεται στην οδό Λευκωσίας, κοντά στην πλατεία Aγάμων.
H πιο πολλή δουλειά έγινε.
Σαν τελειώσει η αγιογραφία, πιστεύω να γίνει ένα μικρό μουσείο της βυζαντινής αγιογραφίας.
 (Αφιέρωμα στον Φ. Κόντογλου)
«Στα Βήματα του Πρωτοκλήτου»
ραδιοφωνική εκπομπή Επιμέλεια,
παρουσίαση: Νώντας Σκοπετέας
Συνοδοιπόροι σε μια αγαπητική εν Κυρίω συναλληλία,
που συναντά την θέρμη και την ψυχωφελή αγωνία
κάθε σύμπονου αδελφού-τεθλιμμένου συνοδίτη,
στα ερτζιανά του Θεού και στα ευλογημένα
ραδιοφωνικά καταφύγια της Πατρίδας μας…[4]
Κλικ στην εικόνα ή τον σύνδεσμο για να δείτε τα Video
57:36
Στα Βήματα του Πρωτοκλήτου (Άγιος Ανδρέας)

Μεγαλυνάριον: Πρώτος προσπελάσας τω Ιησού, Πρωτόκλητος ώφθης, 
και ακρότης των Μαθητών, Ανδρέα θεόπτα, 
εντεύθεν διανύεις, παθών τας αναβάσεις της αναστάσεως.
Η Ανακομιδή των λειψάνων του Πρωτοκλήτου Αποστόλου Ανδρέα,
έγινε στις 26 Σεπτεμβρίου 1964 μ.Χ. από την πόλη της Ρώμης
στην πόλη του μαρτυρίου του, την Πάτρα.
Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ'.
Ὡς τῶν Ἀποστόλων Πρωτόκλητος
Καὶ τοῦ κορυφαίου αὐτάδελφος
τῷ Δεσπότῃ τῶν ὅλων, Ἀνδρέα, ἱκέτευε,
εἰρήνην τῇ Οἰκουμένη δωρήσασθαι
καὶ ταῖς ψνχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.
Η μεγαλοσύνη του αγίου Ανδρέα είναι φανερή από το πλήθος
των τόπων όπου διασώζεται η ανάμνηση της παρουσίας του,
κατά την επίγεια ζωή του. Σήμερα συχνά μας αρέσει να ονομάζουμε
 αυτές τις αναμνήσεις «παραδόσεις»,
εννοώντας «μεταγενέστερες φανταστικές επινοήσεις», «μύθους».
Έτσι, ακόμα και η σταύρωση του αγίου ή η σταύρωσή του σε σταυρό σχήματος Χ
αμφισβητείται ως επινόηση.
Δε θα συμμεριστώ αυτή την προσέγγιση,
αλλά θα προσκυνήσω με ευλάβεια το μεγάλο μαθητή του Χριστού
(όπως όλοι τους είναι μεγάλοι),
συγκεντρώνοντας posts που δημοσίευσαν άλλοι -νά 'ναι ευλογημένοι- σ' ένα μικρό αφιέρωμα.
Ας έχετε/έχουμε την ευχή και τις πρεσβείες του.
Κι η Πάτρα ας μην ξεχνά τον προστάτη της - Πάτρα
δεν είναι μόνο το καρναβάλι... Δόξα τω Θεώ![1]
Ο ΜΑΘΗΤΗΣ ΜΕ Τ’ ΑΝΑΚΑΤΑ ΜΑΛΛΙΑ

«Από μικρός ξεχώριζα εύκολα τη μορφή του
ανάμεσα στους άλλους Αποστόλους.

Έψαχνα με μια ματιά όλους τους Μαθητές γρήγορα,
και αμέσως καταλάβαινα ποιος είναι ο Ανδρέας:
Ήταν πάντα αυτός με τ’ ανάκατα μαλλιά.
Ποτέ δεν λάθευα.

Τώρα προσεύχομαι να έχω όχι τα μαλλιά του,
μα τα μυαλά του, τη μιλιά του, την καρδιά του,
τη χαρά του.» π. Ανδρέας Κονάνος [2
«30 Νοεμβρίου: του αγίου αποστόλου Ανδρέα του Πρωτόκλητου.
Ο άγιος Ανδρέας είναι ένας από τους 12 αποστόλους (τους μαθητές του Χριστού),
αδελφός του αγίου αποστόλου Πέτρου.
Λέγεται «πρωτόκλητος» (πρωτοκαλεσμένος),
επειδή φαίνεται στο Ευαγγέλιο ότι είναι ο πρώτος μαθητής που κάλεσε ο Χριστός.

Μετά την ανάσταση του Χριστού και την Πεντηκοστή
(την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος στους αποστόλους),
ο άγιος ταξίδεψε σε πολλά μέρη διδάσκοντας τους ανθρώπους.
Πήγε στη Γεωργία, στη Ρουμανία και αλλού, βάφτισε πολλούς χριστιανούς,
αλλά υπέστη και πολλές διώξεις και βασανιστήρια, και κατέληξε στην Πελοπόννησο.
Εκεί συνελήφθη από τον κυβερνήτη της Πάτρας Αιγεάτη,
που ήταν διώκτης των χριστιανών, και σταυρώθηκε σε σταυρό σχήματος Χ.
Είναι ο προστάτης άγιος της Πάτρας.

Είναι επίσης προστάτης άγιος της Σκωτίας,
γι’ αυτό η σημαία της Σκωτίας έχει το σταυρό σε σχήμα Χ.
Ο σταυρός αυτός πέρασε στη σημαία της Μεγάλης Βρετανίας,
συνδυασμένος με τους σταυρούς της Αγγλίας και της Ουαλίας (
που όλες μαζί αποτελούν το κράτος της Μ. Βρετανίας),
γι’ αυτό η βρετανική σημαία έχει αυτό τον πολυσύνθετο σταυρό παράξενου σχήματος.»[3]
Άγιος απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΝ (παπά Γιώργης Δορμπαράκης)

Ο άγιος Ανδρέας ήταν από την πόλη της Βηθσαϊδά,
υιός κάποιου Εβραίου Ιωνά και αδελφός του Πέτρου
του αποστόλου και κορυφαίου των μαθητών του Χριστού.
Αυτός προηγουμένως μαθήτευσε στον Πρόδρομο και Βαπτιστή Ιωάννη,
κι έπειτα, όταν άκουσε από τον διδάσκαλό του, που δακτυλοδεικτούσε τον Ιησού,
το, Ίδε ο αμνός του Θεού, τον άφησε και ακολούθησε τον Χριστό.
Είπε και στον Πέτρο το, Ευρήκαμεν Ιησούν τον από Ναζαρέτ,
και αποσπάστηκε στην αγάπη του Χριστού. Και πολλά άλλα είναι γραμμένα γι’ αυτόν στη θεόπνευστη Γραφή.
Αυτός λοιπόν με τον τρόπο αυτό ακολούθησε τον Χριστό.
Μετά την Ανάληψη Εκείνου, για τον κάθε απόστολο κληρώθηκε και διαφορετική χώρα.

Στον πρωτόκλητο έτυχε η χώρα των Βιθυνών και ο Εύξεινος Πόντος,
τα μέρη της Προποντίδας, μαζί με τη Χαλκηδόνα και το Βυζάντιο και τη Θράκη και τη Μακεδονία, που έφθαναν μέχρι τον Ίστρο ποταμό, η Θεσσαλία και η Ελλάδα και τα μέρη της Αχαΐας.
Αλλά και η Αμινσός, η Τραπεζούντα, η Ηράκλεια και η Άμαστρις.
Αυτές τις χώρες δεν τις πέρασε, σαν λόγια που χάνονται, αλλά σε κάθε πόλη υπέστη πολλές δυσκολίες, συνάντησε πολλές δυσχέρειες, μολονότι με τη βοήθεια του Χριστού τις ξεπερνούσε όλες.
Θα θυμηθούμε το τι πέρασε σε μία πόλη, αφήνοντας τις άλλες στους γνώστες του έργου του.
Όταν ο Ανδρέας έφτασε στη Σινώπη και κήρυξε εκεί τον λόγο του ευαγγελίου, υπέστη πολλές θλίψεις.
Δηλαδή τον έριξαν στη γη και τον τραβούσαν από τα χέρια και τα πόδια, τον κατασπάρασσαν με τα δόντια και τον κτυπούσαν με ξύλα, τον λιθοβολούσαν και τον τράβηξαν μακριά από την πόλη, αφού του έκοψαν το δάκτυλο με τα δόντια. Αλλά αυτός φάνηκε και πάλι άρτιος και υγιής από τις πληγές του, με επέμβαση του Σωτήρα και Διδασκάλου του. Από εκεί σηκώθηκε και επισκέφτηκε πολλές πόλεις και χώρες, όπως τη Νεοκαισάρεια, τα Σαμόσατα, τους Αλανούς, τους Αβασγούς, τους Ζήκχους, του Βοσποριανούς και τους Χερσωνίτας.
Έπειτα διέπλευσε στο Βυζάντιο, χειροτόνησε τον Στάχυ επίσκοπο, πέρασε από τις υπόλοιπες χώρες, και έφτασε προς την ένδοξη Πελοπόννησο.
Εκεί φιλοξενήθηκε από τον Σωσίο, τον οποίο, επειδή ήταν βαριά άρρωστος, τον θεράπευσε. Και αμέσως όλη η πόλη εκείνη των Πατρών προσήλθε στον Χριστό.
Τότε ήταν που και η γυναίκα του ανθυπάτου Μαξιμίλλα λύθηκε από τα χαλεπά δεσμά της αρρώστιας της και έγινε γρήγορα καλά, οπότε πίστεψε και αυτή. Και ο σοφότατος Στρατοκλής, ο αδελφός του ανθυπάτου Αιγέατου, και άλλοι πολλοί που ταλαιπωρούνταν από ποικίλα νοσήματα, βρήκαν την υγεία τους με το ακούμπισμα των χεριών του αποστόλου.Για όλα αυτά, περιέπεσε σε μανία ο Αιγεάτης και προσήλωσε σε σταυρό τον απόστολο, οπότε και ο απόστολος έφυγε από τη ζωή αυτή.
Ο ίδιος δε, έπεσε στη γη από ψηλό γκρεμό και συνετρίβη. Το λείψανο του αποστόλου, μετά από πολύ χρόνο, μετατέθηκε στη Κωνσταντινούπολη, επί της βασιλείας του Κωνσταντίνου του Μεγάλου, με δική του διαταγή, από τον άγιο Αρτέμιο τον μάρτυρα. Και κατατέθηκε μαζί με τον άγιο Λουκά και τον άγιο Τιμόθεο στο περίβλεπτο τέμενος των Αγίων Αποστόλων».

Ο άγιος Ανδρέας ο πρωτόκλητος, ο πρώτος δηλαδή που κλήθηκε από τον Χριστό να γίνει μαθητής Του, δεν κλήθηκε απροϋπόθετα και ως έτυχε.
Υπήρξε από εκείνους που είχαν αναζητήσεις σχετικά με τον Μεσσία, που ο πόθος τους για τον Θεό ήταν έντονος. Κι αυτό φάνηκε και από το γεγονός ότι ανήκε στην ομάδα των μαθητών του Ιωάννου του Προδρόμου, ο οποίος προετοίμαζε τους ανθρώπους ακριβώς προς υποδοχή του Μεσσία, και από το γεγονός ότι μετά την κλήση του ένιωσε την ανάγκη να καλέσει τον αδελφό του Πέτρο, με τη διαπίστωση ότι «ευρήκαμεν τον Μεσσίαν».

Ο υμνογράφος του, ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, επισημαίνει και τα δύο αυτά γεγονότα.
«Ο τω Προδρόμου φωτί μεμορφωμένος, ότε το απαύγασμα το ενυπόστατον της πατρικής δόξης έφανεν…τότε πρώτος ένδοξε, τούτω προσέδραμες». (Συ που μορφώθηκες από το φως του Προδρόμου, όταν ο Χριστός, το ενυπόστατο απαύγασμα της δόξας του Θεού Πατέρα φάνηκε…τότε πρώτος, ένδοξε, έτρεξες σ’ αυτόν).
Και: «Τον ποθούμενον Θεόν εν σαρκί κατιδών επί γης βαδίζοντα, θεόπτα Πρωτόκλητε, τω μεν ομαίμονι εβόας αγαλλόμενος∙ Ευρήκαμεν ω Σίμων τον ποθούμενον». (Όταν είδες τον Θεό που ποθούσες να βαδίζει ως άνθρωπος στη γη, θεόπτη πρωτόκλητε, φώναζες με χαρά στον αδελφό σου: Βρήκαμε, Σίμων, τον ποθούμενο».τον ποθούμενο».


Ο συναξαριστής του αυτήν την αναζήτηση, η οποία αποτέλεσε προφανώς και την προϋπόθεση για να γίνει άμεσος συνεργάτης του απολυτρωτικού στον κόσμο έργου του Κυρίου, την καταγράφει ως εξής:

«Ένας από τους μαθητές του Ιωάννη Προδρόμου ήταν και ο Ανδρέας, άνδρας κατά τα άλλα σεμνός και αξιοσέβαστος, που έψαχνε την αλήθεια πίσω από το γράμμα του νόμου με βαθύ φρόνημα, και που αναζητούσε στον λόγο, σαν πίσω από παραπέτασμα, τις κρυμμένες προφητείες για τον Χριστό, ακολουθώντας μέσω αυτών αυτό που δηλωνόταν». Τα παραπάνω σημαίνουν ότι η αφελής πεποίθηση πολλών ότι οι μαθητές του Κυρίου ήταν απλοϊκοί άνθρωποι, διότι ήταν ψαράδες, δεν ισχύει. Ψαράδες ήταν, απλοί άνθρωποι μπορεί, όχι όμως απλοϊκοί, με την έννοια του απροβλημάτιστου και επιφανειακού ανθρώπου. Καθώς τα πράγματα φανερώνουν, η ύπαρξή τους φλεγόταν από το ερώτημα περί της αληθείας, περί του Θεού και των ενεργειών Του, περί των δηλουμένων από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Κι είναι φυσικό: ο Κύριος δεν θα μπορούσε να έχει ως αμέσους συνεργάτες Του, ανθρώπους χωρίς πάθος για την αλήθεια.

Ο ίδιος άλλωστε το είχε επισημάνει: Θα με ακολουθήσουν και θα με ακούσουν όσοι αγαπούν την αλήθεια. «Πας ο ων εκ της αληθείας ακούει μου της φωνής». Ένας τέτοιος λοιπόν άνθρωπος, σοβαρός και σεβαστός, με βαθειά αναζήτηση ήταν και ο απόστολος Ανδρέας. Οι ύμνοι της Εκκλησίας μας διαπιστώνουν και αυτοί την παραπάνω πραγματικότητα: «Εζήτησας Χριστόν την όντως ζωήν, και ζητήσας πρώτος εύρες». (Ζήτησες τον Χριστό, που είναι η πραγματική ζωή, και επειδή την ζήτησες, πρώτος και την βρήκες).

Η βαθύτητα της αναζήτησης του Ανδρέα περί τα τίμια και αληθή της ζωής κάνει τον άγιο υμνογράφο να επικεντρώσει την προσοχή του και στο ιεραποστολικό πια έργο του αποστόλου.
Όπως δηλαδή ο ίδιος στρεφόταν πάντα στο βάθος των πραγμάτων, εκεί που «η αλήθεια κρύπτεσθαι φιλεί», εκεί που αγαπά να κρύβεται η αλήθεια, κατά τον Έλληνα φιλόσοφο, έτσι και η δράση του ως αποστόλου λειτουργούσε στο βάθος της καρδιάς των ανθρώπων.
Αυτό ήταν το ζητούμενο από τον άγιο Ανδρέα: πώς ο λόγος του θα κρούσει τις βαθειές χορδές της καρδιάς του ανθρώπου, πώς ο λόγος του σαν αγκίστρι θεϊκό θα σαγηνεύσει τον αληθινό άνθρωπο. «Ο τη τέχνη αλιεύς και τη πίστει μαθητής, ως βυθόν διερευνών τας καρδίας των πιστών, το άγκιστρον χαλά του λόγου, και σαγηνεύει ημάς». (Ο αλιέας κατά την τέχνη και μαθητής κατά την πίστη, διερευνώντας τις καρδιές των πιστών σαν να είναι βυθός, ρίχνει το αγκίστρι του λόγου και μας σαγηνεύει).

Κι αυτό βεβαίως επιτυγχανόταν με τη δύναμη του αγίου Πνεύματος που είχε λάβει κατά την Πεντηκοστή ο άγιος Ανδρέας, με τη φλόγα που προσέλαβε και έγινε θεόληπτος.
«Του Πνεύματος την φλόγα τη γλώσση προσλαβών, γέγονας, Απόστολε, θεόληπτος ανήρ, των ουρανίων τα κάλλη περιπολεύων».
Ο σεμνός και αξιοσέβαστος από τη φύση του χαρακτήρας του αγίου, ενισχυόμενος από τη φλόγα της Πεντηκοστής τον έκανε, κατά τον υμνογράφο, σαν τεντωμένο βέλος, που τραυμάτιζε τους δαίμονες και θεράπευε τους τραυματισμένους από την απιστία ανθρώπους.
«Εντείνας σε δυνατόν, ώσπερ βέλος, μακάριε, επαφήκεν εις τον σύμπαντα κόσμον ο Κύριος, τραυματίζων δαίμονας και δυσσεβεία τους ανθρώπους τραυματισθέντας ιώμενος».

Ο «αδίστακτος πόθος του να ακολουθεί θερμά τον Χριστό» έκανε τον άγιο Ανδρέα, σημειώνει ο άγιος Ιωάννης ο υμνογράφος του, να προσθέτει πόθο πάνω στον πόθο αυτό, τόσο ώστε να μιμηθεί τον Κύριό Του και στον τρόπο του διά Σταυρού θανάτου Του.
Με σταυρικό θάνατο τελειώθηκε και ο απόστολος, διαβαίνοντας πια κοντά σ’ Εκείνον τον οποίο πράγματι επόθησε σαν αληθινός μαθητής και σοφός μιμητής Του.
«Πόθω πόθον προσθείς, διά σταυρού διαβαίνεις προς ον επόθησας, ως αληθής μαθητής και σοφός μιμητής γενόμενος του διά Σταυρού αυτού πάθους».
Μακάρι «η φωτιά της αγάπης του Χριστού που περιέφερε στην καρδιά του» ο άγιος Ανδρέας, να ανάψει λίγο και στη δική μας καρδιά. Θα είναι η απόδειξη ότι πράγματι ο ερχομός του Χριστού που ευαγγελίστηκαν οι απόστολοι, σαν τον άγιο Ανδρέα, βρήκε την εκπλήρωσή του και σε εμάς.»[1]
Ευχαριστώ τον άγιο Ανδρέα
που με αξίωσε να έχω το όνομά του.
Ευγνωμονώ το Θεό για τα δώρα Του,
που έρχονται διαρκώς,
αδιαλείπτως και αφθόνως στη ζωή μου.
(Αφθόνως! Τι ωραία λέξη.
Θα πει, δίνει χωρίς να φθονεί!)
Ευχαριστώ πολύ το Θεό
και για σένα φίλε μου, και φίλη μου!
Που επέτρεψε να σε συναντήσω
στην αγία Του Εκκλησία,
μα κι εδώ, στο διαδίκτυο.
Νιώθω ευγνώμων
για όσα βλέπω στα μάτια σου
όλα αυτά τα χρόνια.
Τη χαρά, τη ζωντάνια κι έκστασή σου.
Τη δίψα σου για τον Χριστό
και την αλήθεια Του.

Με συγκινεί η εμπιστοσύνη σου.
Εκατοντάδες είναι οι φορές
που με αφήνεις
να βλέπω το δάκρυ σου
χωρίς ντροπή και φόβο.

Με κάνεις κοινωνό των προβλημάτων σου,
των καημών και πόνων σου.

Ευχαριστώ για τη θέση που μου δίνεις
στην υπέροχη καρδιά σου.

Για τα άπειρα «σ’ αγαπώ»
που ακούω
από μικρούς και μεγάλους.

Για όσα λες,
μα και για την κατανυκτική
σιωπή σου,
όταν ακούς τα φτωχά μου λόγια.
Με βοηθάς κι εσύ πολύ,
να ξέρεις. Είμαστε Ένα.
Μέσα σου βλέπω το Χριστό,
όπως είπε ο Ίδιος να κάνουμε.

Και όταν κάνω προσευχή,
όπως όλοι οι ιερείς,
σε βάζω μέσα στο Έλεος
και την Αγάπη Του,
και βλέπω τον άγιο Θεό
να σε βοηθά
σε όλα όσα έχεις ανάγκη!
π. Ανδρέας Κονάνος
Θαύμα του αγίου Ανδρέα: 
Κύπρια μάνα βρίσκει
το χαμένο γιο της, ως Τούρκο δερβίση

Απόσπασμα από τη μελέτη
Χριστιανικά θαύματα σε μουσουλμάνους
του θεολόγου Θεόδωρου Ρηγινιώτη
«Ανεύρεσις απολεσθέντος υιού»
Στην εφημερίδα Φωνή της Kύπρου της 24/6.4.1912
(η διπλή ημερομηνία δηλώνει παλαιό και νέο ημερολόγιο)
διαβάζουμε την ακόλουθη εντυπωσιακή είδηση:

Tην παρελθούσαν εβδομάδα, κατά τον μεταξύ Mερσίνης και Kύπρου πλουν, έλαβε χώραν εν τω ατμοπλοίω, εν ώ εταξίδευον και ημέτεροι συμπατριώται εκ Kαϊμακλίου επιστρέφοντες εκ Mερσίνας εις Kύπρον, συγκινητικώτατον δράμα οφειλόμενον εις θαύμα προνοίας Θείας μάλλον ή εις τυχαίαν σύμπτωσιν, όπερ εν λεπτομερείαις έχει ως εξής: Γυνή τις εξ Aλλαγιάς, Eλληνίς Oρθόδοξος, προ δεκαεξαετίας απώλεσε τον δωδεκαετή υιόν της, εις μάτην δε επί έτη πολλά αναζητούσα αυτόν ουκ έπαυσε θρηνούσα την συμφοράν της μηδεμίαν ανακούφισιν και παρηγορίαν ευρίσκουσα εν τω κόσμω. Eις τοιαύτην ευρίσκετο κατάστασιν, ότε, προ ολίγων εβδομάδων, είδε καθ’ ύπνους άνθρωπόν τινα ονόματι Aνδρέαν, όστις διεβεβαίου αυτήν ότι θα ανεύρη τον απολεσθέντα υιόν. Φιλόθρησκος και ευσεβής μετά πίστεως απέβλεψεν εις τον καθ’ ύπνους παρουσιασθέντα Ανδρέαν, ως τον Aπόστολον Aνδρέαν, εφ ώ και ήρχετο εις Kύπρον την παρελθούσαν εβδομάδα διά προσκύνημα εις την Mονήν του Aποστόλου Aνδρέου μετά πίστεως ότι θα ανεύρισκε τον απολεσθέντα υιόν, ότε κατά τον πλουν, μετά θρήνων διηγείτο εις τους διερωτώντας αυτήν τα κατά την συμφοράν της και το όνειρον.

Mεταξύ των επιβατών ήσαν και τινές Δερβίσαι, ών είς μετά πολλού ενδιαφέροντος και παθητικοτάτης στάσεως παρηκολούθει την δυστυχή γυναίκα, ήν και πλησιάσας ιδιαιτέρως και λεπτομερέστερον μαθών τα κατ’ αυτήν ανεγνώρισεν αυτήν ως μητέρα του και εαυτόν ως υιόν της επιδείξας και το γνωστόν τη μητρί αυτού επί του προσώπου σημείον, εξ ού η μήτηρ εβεβαιώθη ότι είχεν ενώπιόν της τον προσφιλή υιόν της. H συγκινητική σκηνή της αναγνωρίσεως βεβαίως δεν περιγράφεται διά λόγων, αλλά ούτε επί νεκραναστάσει δύναται να υπάρξη τόση χαρά, θερμότατοι δε και διαρκείς υπήρξαν οι ασπασμοί και αι περιπτύξεις, καθ’ άς και εξηγήθη η απώλεια του αρπαχθέντος υπό Tούρκων εξισλαμισθέντος και εκπαιδευθέντος εις Tουρκικόν Iεροσπουδαστήριον. O φιλόστοργος υιός αμέσως απέβαλε το δερβισικόν της κεφαλής κάλυμμα, καθώς και την ενδυμασίαν, ξυρισθείς υπό ενός των ημετέρων συμπατριωτών, οίτινες παρόντες εις την συγκινητικήν σκηνήν μετέσχον της χαράς και εκοινώνησαν του ενθουσιασμού, εξεδήλωσε δε εαυτόν χριστιανόν, πιστόν της μητρός του τέκνον και περιεβλήθη χριστιανικήν ενδυμασίαν. Ήδη ευρίσκεται εις Kύπρον μετά της μητρός του εις την Mονήν του Aποστόλου Aνδρέα, όθεν βραδύτερον θα διέλθωσιν εκ Λευκωσίας διά να μεταβώσιν εις Kύκκον.
Ένα άγνωστο μεγάλο θαύμα του του Αγίου Ανδρέου το 1912

Διαβάστε τι αποκαλύπτεται για ένα μεγάλο θαύμα του Αποστόλου Ανδρέου, που έγινε το 1912, όπως τουλάχιστον καταγράφεται μέσα σε ιστορικά ντοκουμέντα και κείμενα, που ίσως λίγοι Έλληνες γνωρίζουν!...
(α. περιγραφή) Την 10ην Αυγούστου 1912 γίνεται μέγα και πρωτάκουστον θαύμα. Ακούσατε με πολλή προσοχή να θαυμάσετε και να δοξάσετε τον πανεύφημον θαυματουργόν Απ. Ανδρέαν. Από την πόλιν Αλλαγίαν της Μικράς Ασίας ήταν μια γυναίκα Ελληνίδα ονόματι Μαρία, που είχε έναν υιόν 13 ετών, τον Παντελή. Μίαν ημέραν ενώ είχε βγη έξω ο Παντελής, τον επήραν οι Τούρκοι και τον έφεραν κρυφά στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί τον εσπούδασαν, παρά τη θέληση του, τα τούρκικα και τον έκαμαν δερβίσην. Φανερά ήταν δερβίσης, αλλά εις το κρυπτόν ήτο ορθόδοξος Χριστιανός και έκρυπτε πολύ μυστικά μέσα στα ενδύματα του ένα εικόνισμα της Παναγίας της Ευαγγελίστριας, το οποίον προσκυνούσε τακτικά.
Η δυστυχής μητέρα, που δεν εγνώριζε πού ευρίσκετο ο υιός της και αν ήταν ζωντανός ή πεθαμένος, έκλαιε απαρηγόρητα ημέρα και νύκτα. Εγονάτιζε και παρακαλούσε θερμά το Θεό και όλους τους Αγίους δια να της φανερώσουν πού βρίσκεται ο υιός της, αν ζη ή απέθανε δια να υπάγη να τον εύρη. Μια νύχτα ενώ ήταν γονατισμένη και έκλαιγε απαρηγόρητα παρακαλώντας το Θεό και τους Αγίους, απεκοιμήθη με συντροφιά τον πόνο. Ενώ εκοιμάτο είδε στο όνειρο της τον πολυθαύμαστον Απόστολον Ανδρέαν, ο οποίος της είπε:
-”Γρηά, γιατί κλαίεις απαρηγόρητα;” Κι’ αυτή του αποκρίνεται:
- “Έχασα το γιο μου 20 χρόνια τώρα, εγύρισα πόλεις και χωριά πολλά, μα δεν άκουσα πουθενά αν ζη ή απέθανε”.
Και τότε ο Άγιος με τη χάρη του Θεού, της λέγει:
-”Ακουσε γρηά να σε καθοδηγήσω για να βρης το γιο σου. Να υπάγης την τάδε ημέρα του τάδε μηνός με ένα Αυστριακό καράβι, που πηγαίνει στην Κύπρο και εκεί θα βρης το γιο σου, ο οποίος ζη και είναι καλά. Να επιστρέψης με το ίδιο πλοίο. Να σημειώσης την ημερομηνία κατά την οποίαν θα υπάγης στο λιμένα της Μερσίνας και θα εύρης το πλοίο. Θα παρακαλέσης τον Καπετάνιο και θα του πης όλα τα συμβάντα”.
Πραγματικώς όταν κατέβη η γρηά στο λιμένα την ημέρα που της είπεν ο άγιος, ήταν το πλοίο έτοιμο για το ταξείδι του. Το καράβι ανεχώρησε για την Κύπρο. Κάποτε εφάνησαν τα παράλια της και στο βάθος πρόβαλλε η Εκκλησία του Αποστόλου Ανδρέου. Οι Κύπριοι επιβάται όταν την είδαν, έκαμαν το σταυρό τους λέγοντας: Να, η Εκκλησία του Αποστόλου Ανδρέου.
Σε μια στιγμή την πλησιάζει και ένας δερβίσης (ο υιός της), που είχε την ίδια επιθυμία, δηλ. να ανταμωθή με τους γονείς του και να απαλλαγή από αυτή τη μισητή ζωή. Ο δερβίσης, λοιπόν, που ήταν μορφωμένος και φορούσε τούρκικο σαρίκι και μεγάλο γένι, λέγει της γρηάς:
- Γιατί, κυρά μου, κλαίεις έτσι απαρηγόρητα; Τι έχεις;
Η γρηά βλέποντας και ακούοντας έναν τούρκο, του λέγει:
-Αφέντη, αφού τόσον επιμένεις και θέλεις να μάθης τους πόνους μου, άκουσε. Προ 20 ετών εχάθη ο υιός μου πηγαίνοντας σχολείο και από τότε δεν ηκούσθη τίποτε πού βρίσκεται. Μετά, όμως, από πολλάς δεήσεις που έκαμα εις τον Θεόν και τους αγίους, με ωραμάτισεν ο Απόστολος Ανδρέας να υπάγω στην Κύπρο όπου είναι η Εκκλησία του για να προσκυνήσω. Τότε, Θεού οικονομία και του Αγίου ενεργεία, ο δερβίσης εγύριζε κι αυτός να βρη τους γονείς του. Λέγει, λοιπόν, προς αυτήν:
- Άκουσε γρηά, να σου ειπώ κάτι γι’ αυτά που ζητάς vq μάθης. Πες μου, ο σύζυγος σου ζη ακόμη και πώς ονομάζεται; Η γρηά του λέγει:
-Έχει καιρόν που απέθανεν ο άνδρας μου και ωνομάζετο Δημήτριος.
-Έχεις και άλλον υιόν;
- Μάλιστα.
- Πες μου, εσύ πώς ονομάζεσαι;
- Μαρία, του λέγει εκείνη.
- Και το όνομα του υιού σου, που εχάθηκε;
- Παντελής, του λέγει η γρηά.
Ο δερβίσης όταν άκουσε το όνομα του πατέρα του, της μητέρας του, του αδελφού του, το δικό του, συνεκινήθη πολύ, αλλά εβάσταξε ακόμη την τελευταίαν και σπουδαιοτέραν απόδειξιν, που είχε για τον εαυτό του, δηλαδή το σημάδι που είχεν εκ γενετής πάνω του, μια εληά κάτω από το μάγουλο.
- Γρηά, θα σε ερωτήσω ακόμη κάτι. Ενθυμείσαι αν ο υιός σου είχε κανένα σημάδι πάνω του; Τότε η γρηά συγκινήθηκε γιατί κατάλαβε ότι κάτι ήξευρεν ο δερβίσης για το γιο της και του λέγει: – Μάλιστα, είχε μίαν εληά κάτω από το μάγουλο.
Ο δερβίσης με τρεμάμενο χέρι σηκώνει το μεγάλο του γένι, το υψώνει και παρουσιάζεται η εληά, στο ίδιο σημείο που την είχεν ο υιός της ο Παντελής.
Η γρηά βλέποντας την ελιποθύμησε, έπεσε κάτω. Αμέσως ο δερβίσης και οι άλλοι επιβάται έχυσαν νερό στη γρηά και την συνέφεραν. Τότε αναστέναξε βαθειά και φώναξε άγρια:
- Αχ Θεέ μου και Απ. Ανδρέα, αυτός είναι ο χαμένος γιος μου που τον ζητώ 20 χρόνια… Τότε ενηγκαλίσθη τη γρηά μητέρα του και εφιλήθηκαν επί ένα λεπτόν, συνοδευόμενοι από δάκρυα χαράς και συγκινήσεως. Πόση χαρά δοκίμασαν, που εκφράστηκε σαν δοξολογία προς το Θεό και τον Άγιον. Μετά την βάπτισιν του Παντελή επήγαν και οι τρεις εις την εκκλησίαν του Απ. Ανδρέου, τον οποίον και προσεκύνησαν με δάκρυα χαράς, μετανοίας και συγκινήσεως. Όλη δε η Κύπρος εχάρη δια το θαύμα του Απ. Ανδρέου.

Ο Παντελής με τη μητέρα του.
(β. περιγραφή) Την περίοδο της ηγουμενίας του Οικονόμου Χριστόφορου Κυκκώτη συνέβηκε ένα θαυμαστό γεγονός, που συγκλόνισε τους κατοίκους της Κύπρου και αύξησε το σεβασμό και την αγάπη τους προς τον Απόστολο Ανδρέα και το μοναστήρι του. Συγκεκριμένα γύρω στο 1896, οι Τούρκοι είχαν απαγάγει στην πόλη Αλλαγιά της Μικράς Ασίας το μοναχογιό μιας φτωχής Ελληνίδας της Μαρίας. Παρά τις προσπάθειες της γυναίκας να επανεύρει το γιο της, τούτο δυστυχώς δεν κατέστη δυνατό. Ο μικρός Παντελής Χατζηγεώργη είχε οδηγηθεί από τους απαγωγείς του στις στρατιωτικές σχολές του κατακτητή και τα ισλαμικά τάγματα ώστε, μετά την αποφοίτησή του, να υπηρετήσει το Σουλτάνο και το Μωάμεθ. Έκτοτε η μητέρα του εναπόθεσε στο Θεό τις ελπίδες της για την ανεύρεσή του και με καθημερινές και συνεχείς προσευχές Τον ικέτευε να την ελεήσει.
Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1912, είδε στον ύπνο της κάποιον Ανδρέα, και της ανακοίνωσε ότι σύντομα θα συναντούσε το χαμένο γιο της. Η μάνα πεπεισμένη ότι ο επισκέπτης της δεν ήταν άλλος από το πρωτόκλητο μαθητή του Χριστού, αναχώρησε αμέσως με το αυστριακό ατμόπλοιο που εκτελούσε το δρομολόγιο Σμύρνης – Λάρνακας για προσκύνημα στο μοναστήρι του Αγίου, στην Κύπρο. Με το ίδιο καράβι ταξίδευαν επίσης πολλοί Κύπριοι – άνδρες και γυναίκες – οι οποίοι εργάζονταν στη Μερσίνα και στα Άδανα ως υπάλληλοι γερμανικής εταιρίας που κατασκεύαζε τα μεγάλα σιδηροδρομικά έργα της Ανατολής. Στο καράβι υπήρχε επίσης και μια μικρή ομάδα από δερβίσηδες, που επισκέπτονταν την Κύπρο για να διευθετήσουν διάφορες οικονομικές εκκρεμότητες των τεκέδων του νησιού.
Σε κάποια στιγμή, η Μαρία διηγήθηκε τα συμβάντα στις άλλες γυναίκες που συνταξίδευαν μαζί της και εξέφρασε τη βαθιά της πεποίθηση πως με τη βοήθεια του Αγίου θα επανεύρισκε το γιο της. Τη διήγησή της ακροαζόταν με πολύ ενδιαφέρον ένας από τους Δερβίσηδες, ο οποίος και παρατηρούσε προσεχτικά τη γυναίκα. Τελικά την πλησίασε και της απηύθυνε το λόγο, διαπιστώνοντας ότι ήταν η μητέρα του, αφού όπως φαίνεται, παρά την πολύχρονη παραμονή του στα τουρκικά ιεροδιδασκαλεία, εξακολουθούσε να διατηρεί ενθυμήσεις από την παιδική του ζωή. Αφαίρεσε τότε το κάλυμμα της κεφαλής και αφού ντύθηκε με ελληνικά ρούχα, ομολόγησε την χριστιανική του πίστη.
Η χαρά και των δύο, όπως και όσον άλλων Χριστιανών ταξίδευαν μαζί τους, ήταν πολύ μεγάλη και ξεπερνούσε τα όρια της συγκίνησης. Μόλις δε το καράβι προσάραξε στη Λάρνακα, μητέρα και γιος έτρεξαν στο ναό του Αγίου Λαζάρου, όπου προσευχήθηκαν θερμά και ευχαρίστησαν τον Απόστολο Ανδρέα. Στη συνέχεια ο Παντελής ομολόγησε για δεύτερη φορά, μπροστά στον ιερέα του ναού παπά Ιωάννη Μακούλη, πίστη στο Τριαδικό Θεό. Ο παπά Ιωάννης σφράγισε την επάνοδο του Παντελή στο Χριστιανισμό με την τέλεση του μυστηρίου του χρίσματος. Ακολούθως αφού επισκέφθηκαν το μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα, όπου προσκύνησαν τον Άγιο και τον ευχαρίστησαν για τη θαυμαστή βοήθειά του, μετέβησαν στο μοναστήρι του Κύκκου στο οποίον παρέμειναν για λίγες μέρες. ”ΠΟΛΙΤΗΣ” 14/2/1999 Πηγή: http://www.rizokarpason.com/apost_An.htm
Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε το λαϊκό ποίημα που γράφτηκε για το θαύμα αυτό. Το ποίημα γράφτηκε από τον αείμνηστο λαϊκό ποιητή μας Ανδρέα Π. Μαππούραν το 1973.

Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Βίντεο: ταινία κινουμένων σχεδίων

Η μικρή αυτή ταινία είναι ρωσικής παραγωγής.
Ως εκ τούτου, αναφορικά με κάποια γεγονότα του βίου του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα,
πηγή τους αποτελεί η ρωσική παράδοση.
Σύμφωνα με τον καθ΄ ημάς Συναξαριστή, ο Άγιος Ανδρέας καρφώθηκε
 (δεν δέθηκε με σχοινιά) πάνω στον σταυρό (σχήματος Χ),
ίσως μάλιστα και ανάποδα (υπάρχουν τέτοιες εικονογραφήσεις).
Το ότι έφθασε μέχρι το σημερινό Κίεβο κι ότι ευλόγησε τον τόπο
και προφήτεψε την δόξα της Εκκλησίας στη Ρωσία, είναι ρωσικός θρύλος.
Μία μικρή επισήμανση: αναφέρεται στην ταινία η κακομεταχείριση
του Αποστόλου Ανδρέα από τους κατοίκους της Σινώπης.
Ο Συναξαριστής αναφέρει ότι του επιτέθηκαν με μανία και αγριότητα,
τον κακοποίησαν άσχημα, τον έσυραν, σχεδόν πεθαμένο,
έξω από την πόλη τους, και τον παράτησαν πάνω στην κοπριά.
Μάλιστα, κάποιος αγριάνθρωπος, με τα δόντια του,
έκοψε ένα δάχτυλο από το χέρι του Αγίου Ανδρέα.
Όμως, ο Χριστός δεν άφησε αβοήθητο τον άνθρωπό Του.
Του εμφανίστηκε, του θεράπευσε τις πληγές, του αποκατέστησε το χέρι,
και του σύστησε να μήν αμελεί το κήρυγμα του Ευαγγελίου.
Όταν την άλλη μέρα οι Σινωπείς είδαν τον Απόστολο απολύτως υγιή,
χωρίς ίχνος κακοποίησης, θαύμασαν, και πίστεψαν στον Χριστό.
Αυτό που εντυπωσιάζει είναι ότι ο Χριστός, ζήτησε από τον Άγιο Ανδρέα,
με αυστηρή σύσταση, να μήν αμελεί τον ευαγγελισμό του κόσμου.
Είναι συγκλονιστικό το γεγονός, από τη μιά να βλέπουμε τον Θεό
να αγωνιά για την σωτηρία των ανθρώπων, και από την άλλη εμείς
να αμελούμε και να αδιαφορούμε.
Ο ευαγγελισμός των γύρω μας είναι έργο όλων μας.
Ο καθένας όπου έχει ταχθεί. Και το καλύτερο κήρυγμα είναι η ίδια μας η ζωή.
Όταν ζούμε το Ευαγγέλιο, όταν βιώνουμε τον Χριστό, τότε μιλάνε τα έργα μας.
Οι Απόστολοι περιόδευσαν σ' όλο τον τότε γνωστό κόσμο
και κήρυτταν στους ανθρώπους το Ευαγγέλιο της Βασιλείας του Θεού.
Ο Κύριος ήταν πάντα μαζί τους, και επιβεβαίωνε του λόγου το αληθές
 «δια των επακολουθούντων σημείων», δηλαδή με τα αναρίθμητα θαύματα που αυτοί επιτελούσαν στο όνομά Του.
Μετάφραση από τα ρωσικά: Ευγενία Τελιζένκο.
Επεξεργασία: Ενορία Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου 40 Εκκλησιών,
Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης.[5]
Ευχόμαστε ο άγιος Ανδρέας να προστατεύει όλο τον κόσμο,
"πιστούς" & "άπιστους", και με τη μεσολάβησή του ο παράδεισος
να βρεθεί για όλους μας ανοιχτός.
Παραπομπές: 1. Τα ταξίδια, τα βάσανα, τα λείψανα & η αξία του αγι-Αντρέα!...
2. P. Andreas Konanos 30/11/2016 / www.facebook.com/AndreasKonanosPage
3. Απόσπασμα από το θέμα «Άγιοι του Νοεμβρίου», www.sophia-ntrekou.gr
4. Κάνε μου ένα δώρο - π. Ανδρέας Κονάνος, logia-tou-aera.blogspot.gr
5. Ενορία Ι.Ν.Κοιμήσεως Θεοτόκου 40 Εκκλησιών, Ι. Μητρ. Θεσσαλονίκης.
Πηγή: Αέναη επΑνάσταση www.sophia-ntrekou.gr
Βίντεο επιλεγμένα για τον Άγιο Ανδρέα τον Πρωτόκλητο



ΛΥΧΝΟΣ ΤΟΙΣ ΠΟΣΙ ΜΟΥ: Ο Απόστολος Ανδρέας, ο Πρωτόκλητος (30 Νοεμβρίου 2006) 2 Ομιλίες του Πανοσιολογιοτάτου Αρχιμανδρίτη π. Ανανία Κουστένη. Εκπομπή του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ο Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένηςείναι μια πνευματική μορφή του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Γεννήθηκε το έτος 1945 στην Δημητσάνα Αρκαδίας και ακολούθησε τον δρόμο του μοναχισμού, για να δοθεί στον Θεό και τον άνθρωπο. Έλαβε ανθρωπιστική παιδεία με σπουδές στην Θεολογία και την Βυζαντινή Φιλολογία του Πανεπιστημίου Αθηνών, αξιοποιώντας τις γνώσεις του στην υπηρεσία των ανθρώπων. Έχει μεταφράσει τον Ρωμανό τον Μελωδό και η πνευματική του δραστηριότητα είναι ανεξάντλητη. Ο λόγος του είναι ένας λόγος τιμής και αρχοντιάς, θαλπωρής και παραμυθίας, ελπίδας και χάριτος. Είναι ένας λόγος που εμπνέει και ενθουσιάζει, που διδάσκει και ξεκουράζει και που ενώνει τον Θεό με τον άνθρωπο. Ο πατήρ Ανανίας Κουστένης, όπως ο Θεοφάνης, μας παίρνει απαλά από το χεράκι και μας υψώνει πνευματικά και ψυχικά, φέρνοντας στην καρδιά το φως και την δροσιά της άνοιξης. Είναι η λεβέντικη και συνάμα ταπεινή ελληνική ψυχή με την αστείρευτη καλοσύνη και την αφειδώλευτη αγάπη.


















Εξωτερικοί σύνδεσμοι:

  • Παναγιώτης Ν. Τρεμπέλας (1886 - 1977): Ο Απόστολος Ανδρέας: Βίος, δράσις και μαρτύριον αυτού εν Πάτραις. Έκδοσις Ι.Ν. Αποστόλου Ανδρέου, Πάτραι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α'
ΑΠΟ ΤΗΣ ΠΕΡlΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΙΟΡΔΑΝΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΟΥ ΥΠΕΡΩΟΥ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β'
Η ΔΡΑΣΙΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΗΣ ΑΦΙΞΕΩΣ ΤΟΥ ΕΙΣ ΠΑΤΡΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ'
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΝ ΠΑΤΡΑΙΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ'
ΚΑΤΑΔΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε'
ΤΑ ΚΑΤΑ ΤΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

  • Βασίλειος Ιωαννίδης, (1896-1963): Απόστολος Ανδρέας (Πληροφορίες εκ της Καινής Διαθήκης) Ἀπὸ «Θρησκευτικὴ καὶ Ἠθικὴ Ἐγκυκλοπαιδεία», τόμ. 2ος, Ἀθῆναι 1963.
  • Βασίλειος Ιωαννίδης, (1896-1963): Απόστολος Ανδρέας (Πληροφορίες εκ των Αποκρύφων)
  • Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (1749 - 14 Ιουλ 1809): Τὸ Συναξάρι του Αγίου Ανδρέα
  • Ο ΑΓΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ Ο ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΣ Ο ιδρυτής της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως και πολιούχος άγιος των Πατρών [Σύνδεσμος Κληρικών Χίου]