Τετάρτη 24 Αυγούστου 2022

«Ήρθα στο χωριό σας και σας κήρυξα. Δίκαιο είναι λοιπόν να με πληρώσετε για τον κόπο μου. Με χρήματα μήπως; Τι να τα κάνω; Η πληρωμή η δική μου είναι να βάλετε τα λόγια του Θεού στην καρδιά σας, για να κερδίσετε την αιώνια ζωή».Κοσμάς ο Αιτωλός-Πατροκοσμάς.




Ο Άγιος Κοσμάς υπήρξε φωτοφόρος απόστολος του Ευαγγελίου, στα μαύρα χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς. Η Εκκλησία του Χριστού, για να τιμήσει τον αγώνα και την προσφορά του, τον ονόμασε Ισαπόστολο.

Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός (1714 - 24 Αυγούστου 1779), γνωστός και ως Πατροκοσμάς, ήταν Ελληνορθόδοξος μοναχός.

Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Κώνστας, ενώ το επώνυμό του χάρις στις αναφορές των Βενετών προβλεπτών, που έχουν διασωθεί στα κρατικά αρχεία της Βενετίας, γνωρίζουμε πως ήταν Εσωχωρίτης.

Είχε γεννηθεί στην Αιτωλία και όπως αναφέρει ο ίδιος αόριστα:

«Η πατρίδα μου είναι Ελλάδα από το Απόκουρον».

Κατά τον βιογράφο και σύγχρονό τoυ Νικόδημο Αγιορείτη γεννήθηκε στο χωριό Μέγα Δένδρο Απόκουρου κοντά στο Θέρμο, ενώ κάποιοι μελετητές θεωρούν πιθανή γενέτειρα το γειτονικό χωριό Ταξιάρχης της επαρχίας Αποκούρου που βρίσκεται κοντά στο χωριό Μεγάλο Δένδρο Ναυπακτίας, το 1714 μ.Χ., από γονείς ευσεβείς, που τον ανέθρεψαν εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου.

Ως έτος γέννησής φέρεται το 1714, διότι ο Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρει πως πέθανε σε ηλικία 65 ετών.



Είχε μαθητεύσει στα διδασκαλεία της Παρνασσίδας και της Ναυπακτίας πλάι σε ονομαστούς ιεροδιδασκάλους: τα στοιχειώδη γράμματα τα έμαθε από τον ιεροδιάκονο Γεράσιμο Λύτσικα.

Είκοσι χρονών μετέβη στο Άγιο Όρος, για να σπουδάσει στο εκεί νεοσύστατο σχολείο του Βατοπεδίου.

Εκεί και έλαβε τα γραμματικά, δηλαδή την εγκύκλιο παιδεία

από τον ιεροδιάκονο Ανανία, ενώ δίδασκε συγχρόνως και ως υποδιδάσκαλος.

Το 1749 πήγε στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους, όπου έκανε σπουδές ανωτέρου επιπέδου στη θεολογία και τη φιλοσοφία.

Εκεί υπήρξε μοναχός για δύο περίπου χρόνια στη Μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους, (1759 μ.Χ.) και κατόπιν Ιερομόναχος και έλαβε το όνομα Κοσμάς.

Ο Άγιος γνωρίζοντας ότι το Έθνος κινδύνευε, δεν ησύχαζε και φλεγόταν νύχτα-μέρα από τον πόθο να βγει και να διδάξει στους σκλαβωμένους Έλληνες τα Άγια Γράμματα.

Όμως, θεωρούσε τον εαυτό του ταπεινό και αδύνατο να επωμισθεί τέτοιο φορτίο.

Με θεία αποκάλυψη, πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνάντησε τον αδελφό του Χρύσανθο, που ήταν δάσκαλος.

Αυτός του έκανε μερικά μαθήματα ρητορικής, που θα βοηθούσαν τον Κοσμά στο κήρυγμα.

Έπειτα, αφού πήρε την άδεια του Πατριάρχη Σεραφείμ, όργωσε στην κυριολεξία την Ελλάδα, διδάσκοντας στους «ραγιάδες» το λόγο του Θεού.

Έτσι με εντολή του Πατριάρχη Σεραφείμ ξεκίνησε τις περιοδείες του στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα και την Ήπειρο, προκειμένου να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο τότε εξισλαμισμό των Χριστιανών.

Παρακινούσε με θέρμη τους Ορθοδόξους Χριστιανούς να ιδρύσουν σχολεία που θα διδάσκουν την ορθοδοξία.

Το σχολείο αντιμετωπίζεται από τον Κοσμά σαν απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση της ορθοδοξίας και η εκπαίδευση σαν ένα εργαλείο κατήχησης στην ορθοδοξία.

Εκτός από τη σημασία της Ελληνικής γλώσσας ο Κοσμάς ο Αιτωλός αναφέρεται συχνά και στο «ποθούμενο», που ήταν η απελευθέρωση του γένους.

Η αποδοχή του κηρύγματός του συνδέεται με την αναβίωση των χιλιαστικών δοξασιών στα μέσα του 18ου αιώνα.

Ένα από τα χαρακτηριστικά του είναι η απόλυτη αφιλοχρηματία. Έλεγε επί λέξει:

«Δεν έχω άλλο ράσο από αυτό που φορώ».

Αντίθετα πίστευε πολύ στην αξία της απόκτησης τη γνώσης και της μάθησης!

Αναφέρεται ότι μέσα σε 16 χρόνια ίδρυσε περίπου 200 σχολεία.

Στις Διδαχές του παρότρυνε τους γονείς να σπουδάζουν τα παιδιά τους Ελληνικά, τα οποία είναι η «γλώσσα της Εκκλησίας».

«Να σπουδάζετε και εσείς, αδελφοί μου, να μανθάνετε γράμματα όσον ημπορείτε. Και αν δεν εμάθετε οι πατέρες, να σπουδάζετε τα παιδιά σας, να μανθάνουν τα ελληνικά, διότι και η Εκκλησία μας είνε εις την ελληνικήν.

Και αν δεν σπουδάσεις τα ελληνικά, αδελφέ μου, δεν ημπορείς να καταλάβης εκείνα οπού ομολογεί η Εκκλησία μας»

Στο κήρυγμά του επίσης αναφέρεται σε εκείνες τις καθημερινότητες που συνιστούν αμαρτίες: στιςσχέσεις ατόμων, στις σχέσεις αγοράς, στις σχέσεις ανδρών και γυναικών, και γενικότερα στις σχέσεις που ανάγονται στην ελλιπή συνείδηση για το κακό. Εδώ πηγάζει η ανάγκη για παιδεία, για θεογνωσία, μέσω της κατανόησης των ιερών Γραφών και επομένως δια της γνώσεως της ελληνικής γλώσσας, όχι όμως και της ελληνικής σκέψης.



Έτσι, ο Άγιος Κοσμάς, αρχικά κήρυξε στην Κωνσταντινούπολη και στην συνέχεια μετέβη στην Αιτωλοακαρνανία.

Με νέα άδεια περιήλθε τα Δωδεκάνησα και το Άγιο Όρος. Ακολούθως περιόδευσε στην Θεσσαλονίκη, Βέροια, σε ολόκληρη την Μακεδονία, έφθασε στην Χειμάρα, επέστρεψε στην Νότιο Ήπειρο και από εκεί κατέληξε στη Λευκάδα και την Κεφαλληνία.

Πήγε ακόμη στη Ζάκυνθο, Κέρκυρα και ξανά στην Βόρειο Ήπειρο.

Απ' οπού περνούσε, έκτιζε σχολεία, εκκλησίες, και πλήθος λαού συνέρεε και «ρουφούσε» το «νέκταρ» της αγίας διδασκαλίας του.

Το 1770, μετά την αποτυχία των Ορλωφικών στην Πελοπόννησο, μιας αντιοθωμανικής εξέγερσης των Ρωμιών με ρωσική υποκίνηση, οι Τούρκοι τον υποπτεύονταν ως πράκτορα των Ρώσων. Κατά άλλους ερευνητές στην καταδίκη του Κοσμά συνέβαλαν κάποιοι Εβραίοι της Ηπείρου, διότι με το κήρυγμά του κατόρθωσε να μεταφερθεί η διενέργεια του παζαριού από την Κυριακή στο Σάββατο, γεγονός που έφερε οικονομικές ζημίες στους Εβραίους.
Τελικά συνελήφθη και εκτελέστηκε στις 24 Αυγούστου 1779, ημέρα Σάββατο, στο χωριό Κολικόντασι κοντά στην πόλη του Βερατίου στη σημερινή Αλβανία.
Ο Άγιος συχνά αναφερόταν στα κηρύγματά του αρνητικά για τους Εβραίους, πάντως σε κήρυγμά του είχε πει ρητά: «Όσοι αδικήσατε χριστιανούς ή Εβραίους ή Τούρκους, να δώσετε το άδικον οπίσω». Εναντίον του στρέφονταν επίσης οι Ενετοί, οι κοτσαμπάσηδες, οι πλούσιοι και άλλοι ισχυροί, οι οποίοι θεωρούσαν ότι θίγονται.
Αντίθετα ο Κοσμάς είχε τη λαϊκή στήριξη από Χριστιανούς και ακόμα και από Τούρκους.
Δεν υπήρξε καμία επίσημη κατηγορία εναντίον του, ούτε δικάστηκε πριν το θάνατό του.
Για την καχυποψία των Ενετών απέναντί του σώζονται μέχρι σήμερα αναφορές κατασκόπου τους στα ενετικά αρχεία.

Αργότερα, υπό την επίδραση εθνικιστικού μύθου, ο Κοσμάς θεωρήθηκε πρόωρος εκφραστής των εθνικών ιδεωδών.

Παρόμοια άποψη εκφράζουν και οι εκπρόσωποι της αλβανικής εθνικιστικής διανόησης, οι οποίοι τον θεωρούν είτε πράκτορα του σουλτάνου είτε σπορέα της ελληνικής εθνικής ιδεολογίας στο αλβανικό έδαφος.

Το μένος των Αλβανών εθνικιστών εναντίον του ιερομάρτυρα Πατροκοσμά εκδηλώθηκε και στην επέτειο των 300 χρόνων από τη γέννησή του,

το 2014 στον εορτασμό της μνήμης του στο χώρο όπου μαρτύρησε στο Κολικόντασι.


Είναι γεγονός ότι ο Πατροκοσμάς είχε μια ηπιότερη στάση έναντι των μουσουλμάνων σε σύγκριση με τους εβραίους ή τους καθολικούς, ίσως λόγω του ότι οι πρώτοι αποδέχονταν τη δυνατότητα της μετάνοιας.

Αυτή του η πεποίθηση επιβεβαιώθηκε με έναν δραματικό τρόπο, καθώς ο Αλή Πασάς, είτε για λόγους ευγνωμοσύνης είτε σε ένδειξη μετάνοιας, ζήτησε να γίνει η ανακομιδή των λειψάνων του αγίου και να χτιστεί ναός στο όνομά του, ο οποίος ολοκληρώθηκε το 1814.

Τελικά, ο φθόνος των Εβραίων, σε συνεργασία με τους Τούρκους, είχε σαν αποτέλεσμα τον απαγχονισμό του Αγίου στο Κολικόντασι, στα χώματα της Βορείου Ηπείρου το 1779 μ.Χ.
Το λείψανό του το έριξαν στα νερά του ποταμού Άψου. Παρά την πέτρα που του είχαν δέσει στον λαιμό, το λείψανο επέπλεε.

Βρέθηκε από τον ιερέα Μάρκο κι ενταφιάσθηκε στη μονή της Θεοτόκου Αρδονίτσας Β. Ηπείρου, όπου και ανευρέθη.

Ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος από το
Οικουμενικό
Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στις 20 Απριλίου 1961 και η μνήμη του τιμάται στις 24 Αυγούστου.
Εκτός από την Ελλάδα τιμάται συχνά και στη Ρωσία, τη Σερβία, τη Βουλγαρία, την Αρμενία, τις ΗΠΑ, την Κύπρο, την Ουκρανία, τη Ρουμανία, το Μαυροβούνιο και τη Βόρεια Μακεδονία.
Ακολουθία και βίο του έγραψαν ο Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ο Σαπφείριος Χριστοδουλίδης, ο Θωμάς Πασχίδης και ο μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης. Πολλοί νεώτεροι συγγραφείς ασχολήθηκαν με τον βίο και το έργο του μεγάλoυ αγίου. Πλήθος εικόνων, χαλκογραφιών, ζωγραφιών και σχεδίων φανερώνουν την τιμή και την ευγνωμοσύνη του Γένους για τον λαμπρό αστέρα του Αγίου Όρους.

Οι Διδαχές και οι Προφητείες έτυχαν επανειλημμένων αντιγραφών και εκδόσεων και αποτέλεσαν δημοφιλή λαϊκά θρησκευτικά αναγνώσματα.

Σε ορισμένα από τα κείμενα αυτά, που έχουν τύχει ερμηνειών και παρερμηνειών, αναπτύσσονται σύγχρονοι προβληματισμοί, όπως η έννοια της Ελληνικότητας, του «Γένους» κτλ.
Τα μόνα σωζόμενα ιδιόχειρα γραπτά του Αγ. Κοσμά είναι μερικές επιστολές

Τα λόγια του ήταν προφητικά, γεμάτα θεία χάρη και απλότητα.
Κάποτε είπε στους κατοίκους κάποιου χωριού:
«Ήρθα στο χωριό σας και σας κήρυξα. Δίκαιο είναι λοιπόν να με πληρώσετε για τον κόπο μου.
Με χρήματα μήπως; Τι να τα κάνω;
Η πληρωμή η δική μου είναι να βάλετε τα λόγια του Θεού στην καρδιά σας, για να κερδίσετε την αιώνια ζωή».
Κοσμάς ο Αιτωλός - Πατροκοσμάς.
Πηγή :



Άγιος Κοσμάς Αιτωλός - Προφητείες

Μία ἀλληγορικὴ ἀπεικόνιση

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ

Τοῦ Στεργίου Σάκκου
Καθηγητοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς δὲν ἦταν μόνο ἕνας συναρπαστικὸς διδάσκαλος, ποὺ ἐκλαΐκευε τὶς μεγάλες θεολογικὲς ἔννοιες καὶ μὲ ἁπλὰ λόγια καὶ ζωντανὰ παραδείγματα τὶς ἔκανε προσιτὲς στὸ ἁπλοϊκὸ ἀκροατήριό του. Ἦταν συγχρόνως καὶ προφήτης. Ἀρκετὲς προφητεῖες ἐπιβεβαίωσαν τὴ διδασκαλία του, τὸν ἀπέδειξαν ἅγιο ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν καθιέρωσαν στὴ συνείδησι τοῦ λαοῦ καὶ στὴν ἱστορία ὡς προφήτη.

Γιὰ τὴ δόξα τοῦ Κυρίου καὶ τὴ μετάνοια ψυχῶν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς καὶ σημεῖα ἔκανε καὶ προφητεῖες εἶπε. Ὑποστηρίζεται ὅτι στὶς προφητεῖες του ἐπηρεάσθηκε ἀπὸ τὴν «Ὀπτασία τοῦ Ἀγαθαγγέλου», ἕνα χρησμολογικὸ κείμενο ποὺ κυκλοφοροῦσε εὐρύτατα στὶς μέρες του ἀνάμεσα στοὺς σκλαβωμένους Ἕλληνες καὶ καλλιεργοῦσε ψεύτικες ἐλπίδες κούφιας παρηγοριᾶς γιὰ τὸ «ξανθὸ γένος», ποὺ θὰ βοηθοῦσε στὴν ἀπελευθέρωσι ἀπὸ τοὺς Τούρκους. Ἀλλὰ πουθενὰ μέσα στὶς «Διδαχές» του, ὅπου διαφυλάσσεται ἡ αὐθεντικὴ διδασκαλία τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ, δὲν ὑπάρχει δεῖγμα αὐτῆς τῆς νοοτροπίας.

Ἔχω τὴ γνώμη ὅτι ἡ ἐντύπωσι αὐτὴ δημιουργήθηκε ἐξ αἰτίας ὡρισμένων πλαστῶν προφητειῶν καὶ διαφόρων λαϊκοθρησκευτικῶν χρησμῶν, ποὺ ἀποδόθηκαν στὸν Πατροκοσμᾶ καὶ διεκδικοῦν σήμερα τὴν πατρότητά του. Αὐτὰ προκαλοῦν βέβαια κάποια ἐντύπωσι στοὺς ἀδαεῖς, στὴν πραγματικότητα ὅμως ὄχι μόνο δὲν ὠφελοῦν, ἀλλὰ καὶ πολὺ ἐπιζήμια εἶνε, διότι, ὅταν ἀποδεικνύεται τὸ νόθο τους, τίθεται σὲ ἀμφισβήτησι καὶ ἡ γνησιότητα τῶν ἀληθινῶν προφητειῶν.

Εἶνε ἀνάγκη, λοιπόν, νὰ γίνῃ ἕνας διαχωρισμός, ἕνα ξεκαθάρισμα ἀνάμεσα στὶς πραγματικὲς προφητεῖες τοῦ ἁγίου καὶ στοὺς ἀνεύθυνους χρησμοὺς καὶ ἀφορισμούς, ποὺ τόσο ἄφθονοι κυκλοφοροῦν. Τὸ ὑγιὲς καὶ δοκιμασμένο κριτήριο καὶ τὴ διάκρισι αὐτὴ θὰ μᾶς τὰ προσφέρει ἡ Ἁγία μας Γραφή, ἡ πηγὴ καὶ τὸ ταμεῖο τῆς ἀληθινῆς προφητείας.

Καμμία ἀπὸ τὶς χιλιάδες προφητεῖες, τῆς ἁγίας Γραφῆς, δὲν ἔχει σχέσι μὲ χρησμοὺς καὶ ἐλλιπογράμματες προτάσεις, ὅπου προσθέτοντας τὰ ἀνάλογα φωνήεντα ἢ σύμφωνα, σχηματίζεται ἡ προφητικὴ ρῆσι. Ὅλα αὐτὰ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ τὰ ἀπορρίπτει καὶ ἡ Ἐκκλησία δὲν τὰ υἱοθέτησε ποτέ.

Ἡ προφητεία στὴν Ἁγία Γραφὴ ἔχει τὸ χαρακτηριστικὸ γνώρισμα ὅτι συμπλέκεται μὲ ἱστορικὰ γεγονότα, συνδέεται μὲ πρόσωπα καὶ πράγματα τῆς ἱστορίας καὶ ἐκπληρώνεται σταδιακὰ μὲ τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου. «Ἡ προφητεία ποὺ λέγεται συγκαλυμμένα, ξεκαθαρίζεται μετὰ ἀπὸ τὴν ἔκβασι τῶν πραγμάτων καὶ ποτὲ πρὶν ἀπὸ αὐτά», σχολιάζει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος. Καὶ ἀλλοῦ παρατηρεῖ· «Ὁ Θεὸς συνδέει τὴ μία προφητεία μὲ ἄλλες, τὴν ἐγγύτερη μὲ τὶς ἀπώτερες. Ἔτσι παρέχει ὡς μέγιστη ἀπόδειξι τῶν μελλόντων τὴν προφητεία ποὺ πραγματοποιεῖται στὴν παροῦσα γενιά». Ἔχουμε δηλαδὴ μία ἁλυσίδα ἀλληλένδετων προφητειῶν, στὴν ὁποία ἡ τελευταία προφητεία ἀναφέρεται στὸ μεγάλο σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας, ἐνῶ οἱ προηγούμενες ἀφοροῦν σὲ διάφορα περιστατικὰ τῆς ἱστορίας. Ἔτσι, καθὼς ἐκπληρώνονται μία μία με τὴ σειρὰ οἱ προφητεῖες σ᾿ αὐτὴ τὴν ἁλυσίδα, χαλκεύεται ἡ ἐγγύησι καὶ ἡ βεβαιότητα ὅτι καὶ ἡ τελευταία, ἡ ἐσχάτη μεγάλη προφητεία, εἶνε γνήσια καὶ θὰ ἐκπληρωθῆ ὁπωσδήποτε. Ἐξ ἄλλου, καθὼς κάθε προφητεία τῆς σειρᾶς ἐκπληρώνεται σὲ διαδοχικὲς γενιὲς καὶ ἐποχές, ἡ δύναμι τῆς προφητείας διατηρεῖται ἀκέραιη ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ ποὺ διατυπώθηκε, μέχρι τὴν τελευταία ὥρα ποὺ θὰ ὁλοκληρωθῆ.

Μὲ ἄλλα λόγια ἡ βιβλικὴ προφητεία προσφέρεται μὲ τὴν ἴδια τὴν ἱστορία καὶ μάλιστα ἡ προφητεία προηγεῖται τῆς ἱστορίας καὶ ἡ ἱστορία προωθεῖ τὴν προφητεία. Πρόσωπα, γεγονότα, περιστατικὰ τῆς ἱστορίας μεταφέρουν τὴν προφητεία καὶ διαφυλάσσουν τὸ μήνυμά της ἀπὸ γενιὰ σὲ γενιά. Τὸ προφητικὸ βλέμμα προσηλώνεται βέβαια στὸν Μεσσία καὶ τὴ μεσσιακὴ ἐποχή. Γιὰ νὰ φθάση ὅμως ἐκεῖ, διασχίζει τοὺς ἐνδιάμεσους αἰῶνες, σταματᾶ σὲ καίρια ἱστορικὰ συμβάντα, τὰ ἐπισημαίνει, τὰ προβάλλει καὶ τὰ καθιστᾶ μάρτυρες ἀξιόπιστους γιὰ τὴν ἐκπλήρωσι τῆς μεσσιακῆς προφητείας.

Οἱ προφῆτες ἐπίσης τῆς ἁγίας Γραφῆς συχνὰ χρησιμοποιοῦν διάφορα σύμβολα, τὰ ὁποῖα γίνονται ἄφωνοι ἀλλὰ παραστατικοὶ μάρτυρες τῆς προφητείας.

Κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο διατυπώνονται καὶ οἱ προφητεῖες τῆς Καινῆς Διαθήκης. Ὁ Κύριος π.χ. προφητεύοντας τὴ συντέλεια τοῦ κόσμου περιπλέκει τὴν περιγραφὴ μὲ τὴν προφητεία γιὰ τὴν καταστροφὴ τῆς Ἱερουσαλὴμ (Ματθ. 24, Μάρκ. 13, Λουκ. 21, 5-38). Ἡ καταστροφὴ τῆς Ἱερουσαλὴμ συνέβη, ὅταν ζοῦσαν ἀκόμη πολλοὶ ἀπὸ ἐκείνους ποὺ εἶχαν ἀκούσει τὴν προφητεία ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Κυρίου. Ἡ ἐκπλήρωσι αὐτῆς τῆς προφητείας ἐγγυᾶται ὅτι καὶ ἡ ἄλλη, τὴν ὁποία ὁ Κύριος εἶπε συγχρόνως, σχετικὰ μὲ τὴ συντέλεια τοῦ κόσμου θὰ ἐκπληρωθῆ στὸν κατάλληλο καιρό.

Σὲ ἄλλες περιπτώσεις οἱ προφητεῖες τοῦ Κυρίου συνδέονται μὲ διάφορα σημεῖα. Ὅταν π.χ θεράπευσε τὸ δοῦλο τοῦ ἑκατοντάρχου, προφήτευσε καὶ τὴ συμμετοχὴ τῶν ἐθνικῶν στὴν Ἐκκλησία· «Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἤξουσι καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 8,11). Ἔτσι, οἱ σύγχρονοί του ποὺ εἶδαν τὸ σημεῖο τὸ ἔχουν ὡς ἐγγύησι γιὰ τὴν ἐκπλήρωσι τῆς προφητείας καὶ ἐμεῖς ποὺ ζοῦμε τὴν ἐκπλήρωσι τῆς προφητείας, βεβαιωνόμαστε γιὰ τὴν ἀλήθεια τοῦ σημείου καὶ ὅτι αὐτὸς ποὺ τὸ πραγματοποίησε εἶνε ὁ Θεός.

Τὰ γνωρίσματα τῆς βιβλικῆς προφητείας παρουσιάζουν ὑπὸ κλίμακα καὶ οἱ προφητεῖες τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ. Συμπλέκονται δηλαδὴ μὲ ἱστορικὰ γεγονότα καὶ λαμβάνουν ὡς μάρτυρες διάφορα σημάδια, κυρίως σταυρούς, ποὺ ἔστηνε ὁ ἴδιος. Θὰ ἀναφέρω μερικὲς τέτοιες προφητεῖες, οἱ ὁποῖες μαρτυροῦνται ἀναμφισβήτητα, ἂν καὶ εἶνε ἀπὸ τὶς πλέον ἄγνωστες. Οἱ δυὸ πρῶτες εἶνε ἀνέκδοτες καὶ ἀποτελοῦν προσωπική μου κατάθεσι. Ἡ τρίτη καὶ ἡ τέταρτη δὲν ἔχουν ἐπισημανθῆ, ὅσο γνωρίζω, ἀπὸ ἄλλον ἑρμηνευτή, τὴν δὲ πέμπτη θεωρῶ κατ᾿ ἐξοχὴν χαρακτηριστικὴ τῆς προφητικῆς νοοτροπίας τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ...

ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ

Σημείωσις: Οἱ προφητεῖες αὐτούσιες καὶ τὰ σχόλια στὶς παρενθέσεις ἐλήφθησαν ἀπὸ τὸ βιβλίο «ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ» τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης κ. Αὐγουστίνου Καντιώτου.

1. «Αὐτὸ μιὰ μέρα θὰ γίνῃ Ρωμαίϊκο καὶ καλότυχος ὅποιος ζήση σὲ ἐκεῖνο τὸ βασίλειο».
(Συνήθιζε νὰ λέγη εἰς διάφορα μέρη τῆς ὑποδούλου Ἑλλάδος, τὰ ὁποῖα μετὰ ταῦτα ἀπηλευθηρώθησαν).

2. Ὦ εὐλογημένο βουνό, πόσες ψυχὲς γυναικόπαιδα θὰ σώσης ὅταν ἔλθουν τὰ χαλεπὰ χρόνια!».
(Εἶπε τὴν προφητεία αὐτὴν ἐν Σιατίστῃ καὶ ἀλλαχοῦ ἀντικρύζων τὰ βουνά, τὰ ὁποῖα κατὰ τοὺς χρόνους τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως ἔγιναν κρησφύγετα τῶν γυναικοπαίδων).

3. «Καλότυχοι σεῖς, οἱ ὁποῖοι εὑρέθητε ἐδῶ πάνω εἰς τὰ ψηλὰ βουνά, διότι αὐτὰ θὰ σᾶς φυλάξουν ἀπὸ πολλὰ δεινά. Θὰ ἀκοῦτε καὶ δὲν θὰ βλέπετε τὸν κίνδυνο. Τρεῖς ὦρες ἢ τρεῖς μέρες θὰ ὑποφέρετε».
(Ἐλέχθη εἰς τὴν περιφέρειαν Σιατίστης).

4. «Τὸ ποθούμενο θὰ γίνῃ στὴν τρίτη γενεά. Θὰ τὸ ἰδοῦν τὰ ἐγγόνια σας».
(Ἐλέχθη ἐν Χειμάρρᾳ).

5. «Θἄρθη καιρὸς νὰ σᾶς πάρουν οἱ ἐχθροὶ σας καὶ τὴ στάχτη ἀπὸ τὴ φωτιά, ἀλλὰ σεῖς νὰ μὴν ἀλλάξετε τὴν πίστιν σας, ὅπως θὰ κάμουν οἱ ἄλλοι».
(Ἐλέχθη ἐν Σιατίστῃ).

6. «Σᾶς λυπᾶμαι γιὰ τὴν περηφάνεια, ὁποὺ ἔχετε. Τὸ ποδάρι μου ἐδῶ δὲν θὰ ξαναπατήση. Καὶ ἐὰν δὲν ἀφήσετε αὐτὰ τὰ πράγματα ποὺ κάνετε, τὴν αὐθαιρεσία καὶ ληστεία, θὰ καταστραφῆτε. Σὲ κεῖνο τὸ κλαρί, ποὺ κρεμᾶτε τὰ σπαθιὰ σας, θἀρθῇ μιὰ μέρα ποὺ θὰ κρεμάσουν οἱ γύφτοι τὰ ὄργανά τους».
(Ἐλέχθη εἰς χωρίον Ἅγιος Δονᾶτος Σουλίου).

7. «Θἄρθουν οἱ κόκκινοι σκοῦφοι κι᾿ ὕστερα οἱ Ἄγγλοι ἐπὶ 54 χρόνια, καὶ κατόπιν θὰ γίνῃ Ῥωμαίϊκο».
(Ἐλέχθη ἐν Κεφαλληνίᾳ περὶ τῆς ἀπελευθερώσεως τῆς Ἑπτανήσου).

8. «Τὰ ὅρια τοῦ Ῥωμαίϊκου θἆνε ἡ Βωβούσα (ὁ ποταμὸς Ἀῶος)».
(Ἐλέχθη ἐν Παλαιᾷ Ἄρτῃ).

9. «Ἐκεῖθε θἄρθη τὸ Ῥωμαίϊκο».
(Τὴν προφητεία ταύτην εἶπεν ὁ Ἅγιος ἐν Πρεβέζῃ δεικνύων τὸ μέρος τῆς Στερεᾶς, ἀπὸ τὸ ὁποῖον θὰ προήρχετο ὁ στρατὸς τῆς ἐλευθερίας. Ἡ προφητεία ἐπραγματοποιήθη τῷ 1912).

10. «Τὰ βάσανα εἶνε ἀκόμη πολλά. Θυμηθῆτε τὰ λόγιά μου· προσεύχεσθε, ἐνεργεῖτε καὶ ὑπομένετε στερεά. Ἕως ὅτου νὰ κλείσῃ αὐτὴ ἡ πληγὴ τοῦ πλατάνου, τὸ χωριό σας θἆνε σκλαβωμένο καὶ δυστυχισμένο».
(Ἐλέχθη εἰς Τσαραπλανά, τὸ σημερινὸν Βασιλικὸν τῆς Ἠπείρου. Ἡ πληγὴ τοῦ πλατάνου ἔκλεισε τῷ 1912, ἔτος ἀπελευθερώσεως τῆς Ἠπείρου).

11. «Πότε θαρθῆ τὸ ποθούμενον;», ἠρώτησαν τὸν Ἅγιον εἰς Τσαραπλανὰ τῆς Ἠπείρου. «Ὅταν σμίξουν αὐτά», ἀπήντησεν ὁ Ἅγιος δεικνύων δυὸ δενδρύλια.
(Τὰ δενδρύλια ἐμεγάλωσαν, ἐπάχυναν καὶ ἔσμιξαν τῷ 1912).

12. «Τὸ ποθούμενον θὰ ἔρθη ὅταν θαρθοῦν δυὸ πασχαλιὲς μαζί».
(Πράγματι τῷ 1912 αἱ ἑορταὶ Εὐαγγελισμοῦ καὶ Πάσχα συνέπεσαν).

13. «Ἅμα κλείσῃ τὸ δένδρον καὶ κλεισθῇ μέσα τὸ παλούκι, τότε θὰ ἔλθῃ τὸ ποθούμενον. Θὰ γίνῃ κάποιο σημάδι καὶ νὰ μὴ φοβηθῆτε. Νὰ πηγαίνετε βασίλεμα ἡλιοῦ σ᾿ ἐκεῖνα τὰ βουνὰ (τῆς Ὁμάλιας καὶ τῆς Μερόπης), ὅπου θὰ γλυτώσουν πολλὲς ψυχές. Μαζί σας μὴ πάρετε τίποτε, μόνον τὶς ψυχές σας νὰ γλυτώσετε. Καὶ δὲν θὰ βαστάξῃ τὸ κακὸ περισσότερο ἀπὸ 24 ὦρες».

14. «Τὰ χωριὰ τοῦ κάμπου θὰ πάθουν χαλάστρα, ἐνῶ στὶς ποδιὲς τοῦ Κισσάβου θὰ κοιμηθοῦν σκλάβοι καὶ θὰ ξυπνήσουν ἐλεύθεροι».
(Ἐλέχθη ἐν Λαρίσῃ).

15. «Ἂν τὸ κυπαρίσσι αὐτὸ ξεραθῇ ἀπὸ τὴν κορυφή, ἡ Ἑλλὰς θὰ ἐλευθερωθῇ· ἂν ξεραθῇ ἀπὸ κάτω, δὲν θὰ ἐλευθερωθῇ».
(Ἐλέχθη ἐν Ζελενίτσᾳ (Πρασιά) τῆς Εὐρυτανίας).

16. «Μὲ δυσκολία θἄρθη».
(Ἐννοεῖται τὸ ποθούμενον).

17. «Ὅταν θὰ ἰδῆτε τὸ χιλιάρμενο στὴν Ἄσπρη θάλλασα, θἄρθη τὸ ποθούμενον».

18. «Ὅταν θὰ ἰδῆτε τὸ χιλιάρμενο στὰ ἑλληνικὰ νερά, τότε θἄρθη».

(Πρβλ. προηγουμένην).

19. «Ὅταν θὰ ἰδῆτε τὸ χιλιάρμενον στὰ ἑλληνικὰ ὕδατα, τότε θὰ λυθῆ τὸ ζήτημα τῆς Πόλης».

20. «Θἄρθη ξαφνικά. Νὰ ἔχετε ἕνα σακκούλι σιτάρι κρεμασμένο στὴ θύρα. Αὐτὸ θὰ σᾶς ἐμποδίση φεύγοντας. Μὴ τὸ ἀφήσετε. Νὰ τὸ πάρετε μαζὶ σας, γιὰ νὰ φᾶνε τὰ παιδιά σας».

21. «Στὴν Αὐλώνα θὰ γίνῃ χαλασμός. Θὰ ἔλθουν στρατεύματα νὰ ἐλευθερώσουν τὸν τόπο».

22. «Στὸ Μπουκορμὲ θὰ χυθῆ πολὺ αἷμα».

23. «Ὅταν ἀκούετε ὅτι ὁ πόλεμος ἄρχισε, τότε κοντὰ εἶνε».

24. «Ὅσα χωριὰ εἶνε κοντὰ σὲ δρόμο πολλὰ θὰ τραβήξουν».

25. «Ἡ Δρόπολις θὰ πάθη, διότι ὁ τόπος εἶνε γυμνός».

26. «Ἡ Δρόπολις θὰ εἶνε γεμάτη στρατεύματα».

27. «Θὰ χαθῇ ἡ σοδιὰ τῆς χρονιᾶς ἀπὸ τὴν εὔφορη Δρόπολι καὶ - μάνα μου! - αἷμα πολὺ ποὺ ἔχει νὰ χυθῇ».

28. «Λάκκοι καὶ βράχοι στὴ Δρόπολι θὰ εἶνε γεμάτοι φεύγοντας».

29. «Εἰς τὰ χωρία Πέπελη, σεῖς ἄδικα θὰ φοβάσθε· τίποτε δὲν θὰ πάθετε. Μόνον τὰ παιδιά σας ποὺ θὰ εἶνε στοὺς δρόμους θὰ κλαῖτε».

30. «Οἱ ἀντίχριστοι θὰ φύγουν, ἀλλὰ θἄρθουν πάλι· ἔπειτα θὰ τοὺς κυνηγήσετε ἕως τὴν Κόκκινη Μηλιά».

31. «Θἄρθῃ ὅταν ἔρθουν δυὸ καλοκαίρια καὶ δυὸ πασχαλιὲς μαζί».

32. «Ξένος στρατὸς θὰ ἔλθη, Χριστὸ θὰ πιστεύη, γλώσσα δὲν θὰ ξέρη...».

33. «Θἄρθῃ καὶ μία φορὰ ἀσκέρι ξένο ποὺ τὸ Χριστὸ θὰ πιστεύη. Ἀλλὰ σεῖς δὲν θὰ τὸ ξέρετε».

34. «Μὲ ἄλλους θὰ κοιμηθῆτε καὶ μὲ ἄλλους θὰ ξημερώσετε».

35. «Θὰ ἰδῆτε τρεῖς φαμίλιες σ᾿ ἕνα σπίτι».

36. «Ἐσεῖς θὰ πᾶτε νὰ κατοικήσετε ἀλλοῦ καὶ ἄλλοι θἀρθοῦν νὰ κατοικήσουν σὲ σᾶς».

37. «Θὰ δῆτε 40 ἄλογα νὰ τὰ δένουν σὲ ἕνα παλούκι».

38. «Πολλοὶ θὰ χάνωνται ἀπὸ τὴν πείνα».

39. «Οἱ πλούσιοι θὰ γίνουν πτωχοὶ καὶ οἱ πτωχοὶ θὰ πεθάνουν».

40. «Μιὰ χούφτα μάλαμα μία χούφτα ἀλεύρι».

41. «Θὰ ἔρθη καιρὸς ποὺ οἱ Ρωμιοὶ θὰ τρώγωνται ἀναμεταξύ τους. Ἐγὼ συστήνω ὁμόνοιαν καὶ ἀγάπην».

42. «Θὰ ἰδῆτε καὶ τακτικὸ στρατό, θὰ ἰδῆτε καὶ ρέμπελο (ἀντάρτικο)· ἀπὸ αὐτοὺς πολλὰ θὰ ὑποφέρετε».

43. «Θὰ σᾶς ζητήσουν τὰ ντουφέκια· νὰ ἔχετε διπλά· νὰ δώκετε τὸ ἕνα καὶ νὰ κρατήσετε τὸ ἄλλο. Ἕνα ντουφέκι 100 ψυχὲς θὰ γλυτώσῃ».

44. «Θὰ ἔρθῃ καιρὸς ποὺ θὰ διευθύνουν τὸν κόσμο τὰ ἄλαλα καὶ τὰ μπάλαλα».

45. «Ἡ αἰτία τοῦ γενικοῦ πολέμου θὰ εἶνε ἀπὸ τὴ Δαλματία».

46. «Ἡ αἰτία τοῦ γενικοῦ πολέμου θἄρθη ἀπὸ τὴ Δαλματία. Πρῶτα θὰ διαμελισθῇ ἡ Αὐστρία καὶ ὕστερα ἡ Τουρκία».

47. «Ὁ χαλασμὸς θὰ γίνῃ ἀπὸ ἕνα κασσιδιάρη».

48. «Θὰ προσπαθοῦν νὰ τὸ λύσουν μὲ τὴν πέννα, μὰ δὲν θὰ μποροῦν. 99 φορὲς μὲ τὸν πόλεμο καὶ μία με τὴν πέννα».

49. «Ἂν βρεθοῦν 3 δυνάμεις σύμφωνες, τίποτε δὲν θὰ πάθετε».

50. «Ἂν τὸ ζήτημα λυθῇ μὲ τὸν πόλεμο, θὰ πάθετε πολλὲς καταστροφές· σὲ τρεῖς χῶρες μία θὰ μείνῃ...».

51. «Θὰ ἔρθῃ καιρὸς ποὺ δὲν θὰ ἀκοῦτε (μαθαίνετε) τίποτε».

52. «Ὅ,τι σᾶς ζητοῦν, νὰ δίνετε· ψυχὲς μόνον νὰ γλυτώνετε».

53. «Ἂν βρίσκουν στὸ δρόμο ἀσήμι, δὲν θὰ σκύβουν νὰ τὸ πάρουν. Γιὰ ἕνα ὅμως ἀστάχυ θὰ σκοτώνωνται ποιὸς νὰ τὸ πρωτοπάρῃ...».

54. «Τὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθῃ ἀπὸ τοὺς διαβασμένους».

55. «Ἢ τρεῖς μέρες ἢ τρεῖς μῆνες ἢ τρία χρόνια θὰ βαστάξῃ».

56. «Θἄρθη καιρὸς ποὺ δὲν θὰ ὑπάρχη αὐτὴ ἡ ἁρμονία ποὺ εἶνε σήμερα μεταξὺ λαοῦ καὶ κλήρου».

57. «Οἱ κληρικοὶ θὰ γίνουν οἱ χειρότεροι καὶ οἱ ἀσεβέστεροι τῶν ὅλων».

58. «Στὴν Πόλι θὰ χυθῆ αἷμα ποὺ τριχρονίτικο δαμάλι θὰ πλέξη (πλεύση)».

59. «Καλότυχος ὅποιος ζήσει μετὰ τὸ γενικὸ πόλεμο. Θὰ τρώγη μὲ ἀσημένιο κουτάλι...».

60. «Μετὰ τὸ γενικὸ πόλεμο θὰ ζήσῃ ὁ λύκος μὲ τ᾿ ἀρνί».

61. «Θἄρθη πρῶτα ἕνα ψευτορωμαίϊκο· νὰ μὴ τὸ πιστέψετε· θὰ φύγῃ πίσω».

62. «Θὰ μαζωχτῆ τὸ χιλιάρμενο στὸ Σκάλωμα (Ἅγιοι Σαράντα) καὶ θἄρθουν κοκκινογέλεκοι, νὰ πολεμήσουν γιὰ σᾶς».

63. «Οἱ Τοῦρκοι θὰ φύγουν, ἀλλὰ θὰ ξανάρθουν πάλι καὶ θὰ φθάσουν ὡς τὰ Ἑξαμίλια. Στὸ τέλος θὰ τοὺς διώξουν εἰς Κόκκινη Μηλιά. Ἀπὸ τοὺς Τούρκους τὸ 1/3 θὰ σκοτωθῆ, τὸ ἄλλο τρίτο θὰ βαπτισθῇ καὶ μονάχα τὸ 1/3 θὰ πάῃ στὴν Κόκκινη Μηλιά».

64. «Τόσα πολλὰ θὰ γίνουν, ποὺ οἱ μανάδες θὰ γεννήσουν πρόωρα ἀπὸ τὸ φόβο τους».

65. «Ζῶα δὲν θὰ μείνουν· θὰ τὰ φᾶνε. Φᾶτε καὶ σεῖς μαζὶ μ᾿ αὐτούς. Στὰ Τζουμέρκα θὰ πάρετε σπόρο».

66. «Σπίτια μεγάλα μὴ κάμετε. Λιάσες νὰ κάμνετε νὰ μὴ σᾶς ἔρχωνται μέσα».

67. «Θὰ σᾶς ἐπιβάλουν μεγάλο καὶ δυσβάστακτο φόρο, ἀλλὰ δὲν θὰ προφθάσουν».

68. «Θὰ βάλουν φόρο στὶς κότες καὶ στὰ παράθυρα».

69. «Θὰ ζητήσουν νὰ σᾶς πάρουν καὶ στρατιῶτας. Δὲν θὰ προφθάσουν ὅμως».

70. «Οἱ Τοῦρκοι θὰ μάθουν τὸ μυστικὸ 3 μέρες γρηγορώτερα ἀπὸ τοὺς Χριστιανούς».

71. «Ὅταν ἀκούσετε ὅτι ὁ πόλεμος πιάστηκε ἀπὸ κάτω, τότε κοντὰ θὰ εἶνε».

72. «Ἂν ὁ πόλεμος πιαστῆ ἀπὸ κάτω, λίγα θὰ πάθετε· ἂν πιαστῆ ἀπὸ πάνω, θὰ καταστραφῆτε».

73. «Οἱ βράχοι καὶ οἱ λάκκοι θὰ εἶνε γεμάτοι κόσμο».

74. «Θἄρθη ξαφνικά· ἢ τὸ βόϊδι στὸ χωράφι ἢ τὸ ἄλογο στ᾿ ἁλώνι».

75. «Λυπηρὸν εἶνε νὰ σᾶς τὸ εἰπῶ· σήμερον, αὔριον καρτεροῦμεν δίψες, πεῖνες μεγάλες ποὺ νὰ δίδωμεν χιλιάδες φλουριὰ καὶ νὰ μὴν εὑρίσκωμεν ὀλίγον ψωμί».

76. «Μετὰ τὸν πόλεμον οἱ ἄνθρωποι θὰ τρέχουν μισὴ ὥρα δρόμο, γιὰ νὰ βρίσκουν ἄνθρωπο καὶ νὰ τὸν κάμνουν ἀδελφό».

77. «Ἀμπέλια μὴ φυτεύετε, διότι θὰ χαλάσουν καθὼς ἐκεῖνα στὴ Δρυϊνούπολι».

78. «Θὰ γίνῃ ἕνα χαρτοβασίλειο, ποὺ θὰ ἔχῃ μέγα μέλλον στὴν Ἀνατολή».

79. «Ὁ κόσμος τόσον θὰ πτωχεύση, ποὺ θὰ ζώνεται μὲ κληματσίδες».

80. «Ἡ αἰτία θὰ ἔλθη ἀπὸ τὰ Δελειατά».

81. «Ἡ Γαλλία θὰ ἐλευθερώση πολλὰ ἑλληνικὰ μέρη καὶ ἰδίως οἱ Ἰταλοί».

82. «Ἡ Γαλλία θὰ λευτερώση τὴν Ἑλλάδα, τὴν Ἤπειρο ἡ Ἰταλία».

83. «Ἀπὸ τρία μπουγάζια στενά, Κρά, Κράψη καὶ Μουζίνα, θὰ περνοῦν πολλὰ στρατεύματα γιὰ τὴν Πόλι. Καλὸν εἶνε τὰ γυναικόπαιδα νὰ βγοῦν στὰ βουνά. Θὰ σᾶς ρωτοῦν ἂν εἶνε μακρυὰ ἡ Πόλι· ἐσεῖς νὰ μὴ λέτε τὴν ἀλήθεια, διότι θὰ σᾶς κακοποιήσουν. Ὁ στρατὸς αὐτὸς δὲν θὰ φθάση στὴν Πόλι, στὴ μέση του δρόμου θὰ μάθη ὅτι ὁ πόλεμος ἐτελείωσε».

84. «Θὰ ἔρθη καιρός, ποὺ θὰ φέρη γύρες ὁ διάβολος μὲ τὸ κολοκύθι του».

85. «Θὰ βλέπετε νὰ πηγαίνουν ἄλλοι ἐπάνω καὶ ἄλλοι κάτω».

86. «Ἡ λευτεριὰ θἀρθῆ ἀπὸ κάτω ἀπὸ ὅπου χύνονται τὰ νερά».

87. «Ἀπὸ πάνω καὶ ἀπὸ τὴ σκάλα χαλασμὸ μὴ περιμένετε».

88. «Ἕνα ψωμὶ θὰ χαθῆ τὸ μισό, καὶ ἕνα ὁλόκληρο».

89. «Θὰ ἔρθη καιρὸς ποὺ μιὰ γυναίκα θὰ διώχνη δέκα Τούρκους μὲ τὴ ρόκα».

90. «Τὸν Πάπαν νὰ καταρᾶσθε, διότι αὐτὸς θὰ εἶνε ἡ αἰτία».

91. «Ὁ χαλασμὸς στὸν τόπο θὰ γίνῃ ἀπὸ ἕνα ὄνομα ἀξιωματούχου... (δυσανάγνωστον)».

92. «Πολλὰ χωριὰ θὰ καταστραφοῦν, οἱ τρεῖς χῶρες θὰ γίνουν μία».

93. «Νὰ ἔχετε τρεῖς θύρες· ἂν σᾶς πιάσουν τὴ μιά, νὰ φύγετε ἀπὸ τὴν ἄλλη».

94. «Πίσω ἀπὸ τὴ μιὰ θύρα νὰ κρυφθῆ κανείς, γλυτώνει· θὰ εἶνε βιαστικό».

95. «Νὰ παρακαλῆτε νὰ εἶνε μέρα καὶ ὄχι νύκτα, καλοκαίρι καὶ ὄχι χειμώνας».

96. «Οἱ ἄνθρωποι θὰ μείνουν πτωχοί, γιατὶ δὲν θἄχουν ἀγάπη στὰ δένδρα».

97. «Οἱ ἄνθρωποι θὰ καταντήσουν γυμνοί, γιατὶ θὰ γίνουν τεμπέληδες».

98. «Ἀπὸ ψηλά, μέσα ἀπὸ τὸ λιμάνι θἄρθῃ ὁ χαλασμός».

99. «Θὰ σᾶς ρίξουν παρὰ πολύ· θὰ σᾶς ζητήσουν νὰ τὸν πάρουν πίσω, ἀλλὰ δὲν θὰ μπορέσουν».

100. «Ἐσεῖς θὰ σώσετε ἄλλους καὶ οἱ ἄλλοι ἐσᾶς».

101. «Ἐσεῖς θὰ φύγετε ἀπ᾿ τ᾿ ἀριστερὰ βουνά· ἀπὸ τὴ δεξιὰ μεριὰ ὄχι· ἀπὸ τὶς σπηλιὲς μὴ φοβάστε».

102. «Θἀρθῆ ξαφνικά· τ᾿ ἄλογα θ᾿ ἀπομείνουν ζεμένα στὶς δουλειές τους καὶ σεῖς θὰ φύγετε».

103. «Θἆνε ὄγδοος αἰώνας ποὺ θὰ γίνουν αὐτά».

104. «Νὰ κρυφθῆτε ἢ κοντὰ στὴν πόρτα ἢ κοντὰ στὴν πλάκα, ἂν εἶνε βιαστικὸ καὶ γρήγορο».

105. «Πολλὰ θὰ συμβοῦν. Οἱ πολιτεῖες θὰ καταντήσουν σὰν μπαράγκες».

106. «Θἀρθῆ καιρὸς ποὺ θὰ βγῆ ὁ καταραμένος δαίμονας ἀπὸ τὸ καυκί του».

107. «Θἀρθῆ μία φορὰ ἕνας ψευτοπροφήτης· μὴ τὸν πιστέψετε καὶ μὴ τὸν χαρῆτε. Πάλι θὰ φύγῃ καὶ δὲν θὰ μεταγυρίσῃ».

108. «Θἀρθῆ καιρὸς ποὺ οἱ χριστιανοὶ θὰ ξεσηκωθοῦν ὁ ἕνας κατὰ τοῦ ἄλλου».

109. «Νἄχετε τὸ σταυρὸ στὸ μέτωπο, γιὰ νὰ σᾶς γνωρίσουν ὅτι εἶσθε χριστιανοί».

110. «Δὲν θὰ φτάση ὁ στρατὸς στὴν Πόλι· στὴ μέση του δρόμου θἄρθῃ τὸ μαντᾶτο, ὅτι ἔφθασε τὸ ποθούμενο».

111. «Πήγαινε καὶ στὸ δρόμο θ᾿ ἀνταμειφθῇς».

(Ἐλέχθη ἐν Δερβιστάνῃ περὶ τίνος, ὅστις εἰρωνεύθη τὸν Ἅγιον. Οὗτος μετ᾿ ὀλίγον ἐτραυματίσθη καθ᾿ ὁδὸν ὑπό τινος ἐχθροῦ του).

112. «Εἰπὲ εἰς τὰ εἴδωλα ἐκεῖνα νὰ μὴν ἔρθουν ἐδῶ, ἀλλὰ νὰ γυρίσουν εἰς τὰ ὀπίσω».

(Καθὼς ὁ Ἅγιος ἐδίδασκεν εἰς Ἄσσον τῆς Κεφαλληνίας, διέκοψε μίαν στιγμὴν τὸ κήρυγμά του καὶ ἀπέστειλεν ἕνα ἀκροατήν του εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ ἄρχοντος τοῦ τόπου εἰπὼν τοὺς λόγους τούτους. Οὗτος ἀπελθὼν εὗρε 4 κυρίας τῆς ἀριστοκρατίας ἀσέμνως ἐνδεδυμένας, «κατὰ τὸν τότε ἑνετικὸν συρμὸν ξεστήθωτες», αἱ ὁποῖαι ἦσαν ἕτοιμοι νὰ ἔλθουν καὶ νὰ παρακολουθήσουν τὸ κήρυγμα τοῦ Ἁγίου).

113. «Φτιάνετε σπίτια τορνευτὰ καὶ δὲν πρόκειται νὰ κατοικήσετε σ᾿ αὐτά».
(Εἶπε τοὺς λόγους τούτους ὁ ἅγιος εἰς Ἄσσον τῆς Κεφαλληνίας, ὅταν μίαν ἡμέραν διήρχετο πρὸ μιᾶς νεοκτίστου οἰκίας. Μετ᾿ ὀλίγον ὅλοι οἱ ἰδιοκτῆται ἀπέθανον πλὴν μιᾶς μοναχῆς).

114. «Τὸ παιδὶ αὐτὸ θὰ προκόψῃ, θὰ κυβερνήσῃ τὴν Ἑλλάδα καὶ θὰ δοξασθῇ».
(Ἐλέχθη περὶ τοῦ Ἰωάννου Κωλέττη).

115. «Θὰ γίνῃς μεγάλος ἄνθρωπος, θὰ κυριεύσης ὅλη τὴν Ἀρβανιτιά, θὰ ὑποτάξῃς τὴν Πρέβεζα, τὴν Πάργα, τὸ Σούλι, τὸ Δελβίνο, τὸ Γαρδίκι καὶ αὐτὸ τὸ τάχτι τοῦ Κοὺτρ πασᾶ. Θὰ ἀφήσῃς μεγάλο ὄνομα στὴν οἰκουμένη. Καὶ στὴν Πόλι θὰ πᾶς, μὰ μὲ κόκκινα γένεια. Αὐτὴ εἶνε ἡ θέλησι τῆς θείας προνοίας. Ἐνθυμοῦ ὅμως εἰς ὅλην τὴν διάρκειαν τῆς ἐξουσίας σου νὰ ἀγαπᾷς καὶ νὰ ὑπερασπίζεσαι τοὺς χριστιανούς, ἂν θέλῃς νὰ μείνῃ ἡ ἐξουσία εἰς τοὺς διαδόχους σου».
(Ἐλέχθη ἐν Τεπελενίῳ περὶ τοῦ Ἀλῆ πασᾶ).

116. «Θὰ βγοῦν πράγματα ἀπὸ τὰ σχολεῖα ποὺ ὁ νοῦς σας δὲν φαντάζεται».

117. «Θὰ δῆτε στὸν κάμπο ἁμάξι χωρὶς ἄλογα νὰ τρέχῃ γρηγορώτερα ἀπὸ τὸν λαγό».
(Ἐλέχθη ἐν Βουλιαράταις παρὰ τὴν Δρόπολιν).

118. «Θαρθῆ καιρὸς ποὺ θὰ ζωσθῇ ὁ τόπος μὲ μιὰ κλωστή».
(Ἐλέχθη ἐν Ἄσσῳ τῆς Κεφαλληνίας).

119. «Θαρθῆ καιρὸς ποὺ οἱ ἄνθρωποι θὰ ὁμιλοῦν ἀπὸ ἕνα μακρυνὸ μέρος σὲ ἄλλο, σὰν νἆνε σὲ πλαγιανὰ δωμάτια, π.χ. ἀπὸ τὴν Πόλι στὴ Ρωσία».

120. «Θὰ δῆτε νὰ πετᾶνε ἄνθρωποι στὸν οὐρανὸ σὰν μαυροπούλια καὶ νὰ ρίχνουν φωτιὰ στὸν κόσμο. Ὅσοι θὰ ζοῦν τότε θὰ τρέξουν στὰ μνήματα καὶ θὰ φωνάζουν: Ἐβγᾶτε σεῖς οἱ πεθαμένοι νὰ μποῦμε μεῖς οἱ ζωντανοί».

121. «Τὸ κακὸ θὰ ἔλθῃ μέχρι τὸν Σταυρὸν καὶ δὲν θὰ μπορέσῃ νὰ πάῃ κάτω. Μὴ φοβηθῆτε. Μὴ φύγετε ἀπὸ τὰ σπίτια σας».
(Ἐλέχθη εἰς τὴν περιοχὴν Πολυνερίου Γρεβενῶν. Πράγματι τῷ 1940 οἱ Ἰταλοὶ ἔφθασαν μέχρι τὴν τοποθεσίαν Σταυρός, ὅπου εἶχε κηρύξει ὁ Ἅγιος, καὶ ἐσταμάτησαν).

122. «Ὅταν θὰ πέσῃ ὁ κλῶνος (ποὺ εἶνε στημένος ὁ Σταυρός), θὰ γίνῃ μεγάλο κακόν, ποὺ θὰ ἔλθῃ ἀπὸ τὸ μέρος ὅπου θὰ δείξῃ ὁ κλῶνος· καὶ ὅταν θὰ πέσῃ τὸ δένδρον, θὰ γίνῃ ἕνα μεγαλύτερον κακόν».
(Ἐλέχθη εἰς χωρίον Τσιράκι (σήμερον Ἅγιος Κοσμᾶς) Γρεβενῶν. Πράγματι τῷ 1940 ἔπεσεν ὁ κλῶνος καὶ ὁ Σταυρὸς πρὸς τὸ μέρος τῆς Ἀλβανίας, ὅθεν ἐπετέθησαν οἱ Ἰταλοί, καὶ τῷ 1947 τὸ δένδρον, ὅτε ἡ περιοχὴ κατεστράφη ἐντελῶς λόγῳ τοῦ ἐμφυλίου πολέμου).

Πηγή :










Κυριακή 21 Αυγούστου 2022

Δαμάστα: Δε στέρεψε ποτέ το δάκρυ για τους ήρωες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.



Μνήμες αυγουστιάκες, γεμάτες δάκρυα, σαν την πρωινή δροσούλα της 21 Αυγούστου του 1944 στους πρόποδες του Ψηλορείτη, που δεν έπαψαν να κυλούν εδώ και 78 ολόκληρα χρόνια στη Δαμάστα



Μνήμες αυγουστιάκες, γεμάτες δάκρυα, σαν την πρωινή δροσούλα στους πρόποδες του Ψηλορείτη, που δεν έπαψαν να κυλούν εδώ και 78 ολόκληρα χρόνια στη Δαμάστα. Εκείνο το μικρό χωριό που πλήρωσε βαρύ τίμημα στην αυλαία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με κάθε σχεδόν οικογένεια να έχει και από ένα θύμα ανάμεσα στα 30 παλικάρια του χωριού που στις 21 Αυγούστου του 1944, μαζί με τους νέους από το γειτονικό Μάραθος, έπεφταν νεκροί από τις σφαίρες των γερμανικών πολυβόλων.



Μπορεί να κύλισαν κοντά 8 δεκαετίες από εκείνα τα δραματικά γεγονότα, μπορεί οι περισσότεροι από τους πρωταγωνιστές να έχουν φύγει, όμως όσοι συνεχίζουν το ταξίδι της ζωής κουβαλούν μαζί τους εκείνες τις σκληρές μνήμες, τις οποίες κληροδότησαν ως βαρύτιμο χρέος στους απογόνους τους. Παιδιά, εγγόνια, ανίψια, δισέγγονα που κάθε χρόνο εκείνη την ημέρα ανηφορίζουν το μονοπάτι ως το Κερατίδι, τον τόπο που έμελλε να γίνει ο Γολγοθάς των Δαμαστιανών. Και λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά, στο Μάραθος, όπου η ιστορία επαναλήφθηκε με τον ίδιο τραγικό τρόπο. Το ίδιο εκείνο μαρτυρικό πρωινό.

Παιδί ακόμα, θυμάμαι τη γιαγιά μου με το ξεθωριασμένο γαλάζιο αλλά πάντα διαυγές εκείνο βλέμμα, γεμάτο πόνο αλλά και σοφία, να ετοιμάζεται μέρες πριν για το μνημόσυνο. Βουβή, προσπαθώντας να συγκρατήσει τα δάκρυά της, ετοίμαζε τα κόλλυβα, κοίταζε το πέλαγος χαμένη στις σκέψεις και τις μνήμες και θύμιαζε μνημονεύοντας τους νεκρούς της. Τον άντρα της που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς, αφήνοντας πίσω ένα τσούρμο παιδιά, που εκδιώχθηκαν από το χωριό με ό,τι φορούσαν εκείνο το πρωί και κατέφυγαν στα γειτονικά της Δαμάστας χωριά. Παιδιά που μόλις είχαν κάνει τα πρώτα βήματα της ζωής τους, μη συνειδητοποιώντας το μέγεθος ενός δράματος που βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη. Μιας τραγωδίας σκληρής, όπως οι αρχαίες, χωρίς όμως μια ορατή κάθαρση.

Με παιδική αθωότητα, το σμήνος των εγγονιών, που μαγευόταν από εκείνες τις διηγήσεις, ρωτούσε τη γιαγιά για να μάθει λεπτομέρειες, να συγκρατήσει όσο περισσότερα μπορούσε στη μνήμη. Και εκείνη, παρά τον πόνο που της προκαλούσε αυτή η ανάκληση των γεγονότων, τους μιλούσε για τον παππού τους που έχασε τη ζωή του εκείνο το πρωινό. Για τον πεθερό της, που είδε την καρδιά του να ραγίζει από τον πόνο και να πεθαίνει. Για τον αδερφό της, που αγνοούταν από το μέτωπο, με τις ελπίδες κάποια στιγμή να βρεθεί να μη σβήνουν. Κυρίως όμως για τον Ματθαίο, ένα από τα παλικάρια του χωριού, τον τσαγκάρη της Δαμάστας, που εκείνο το χάραμα είδε τους Γερμανούς να εισβάλουν και στο δικό τους σπίτι, όπως στα περισσότερα του χωριού, ζητώντας τους να κατέβουν στον «αμαξωτό».

Ο Ματθαίος, όπως οι άλλοι άνδρες του χωριού μετά το σαμποτάζ εναντίον των Γερμανών στο Δαμαστό, λίγο έξω από το χωριό, μερικές μέρες πριν είχε καταφύγει στα βουνά, εκείνα τα σκληροτράχηλα μέρη όπου κρύβονταν οι αντάρτες, με όλο το χωριό να τους προσφέρει προμήθειες. Μια φυγή που στόχο είχε οι Δαμαστιανοί να αποφύγουν τα αναμενόμενα αντίποινα. Όμως οι Γερμανοί είχαν στήσει μια μεθοδική παγίδα. Εκμεταλλευόμενοι το πανηγύρι της Παναγίας στο χωριό τον Δεκαπενταύγουστο, έσπευσαν να καθησυχάσουν τους Δαμαστιανούς ότι δεν είχαν κακές προθέσεις εναντίον τους. Η επιστροφή στις οικογένειές τους έκλεινε τον σατανικό κύκλο που είχαν ανοίξει οι ναζί.

Το ξημέρωμα της 21ης Αυγούστου, οπλισμένοι, ξύπνησαν με φωνές τους κατοίκους βγάζοντάς τους στον δρόμο.

«Ο πατέρας μου, ο Ματθαίος, είχε κατέβει από τον οντά, να φροντίσει τα ζωντανά στο ισόγειο, όπως έκανε κάθε πρωί», ξεδιπλώνει τις αναμνήσεις της η Φωτεινή Τριγώνη. «Την ώρα που άρμεγε τις κατσίκες, ήρθανε οι Γερμανοί στην πόρτα και χτυπούσανε και του λένε “δύο μερών μαντζαρία και παρτί”. Και κλοτσήσανε τη λεκανίδα που άρμεγε τις κατσίκες, και χύσανε το γάλα και τον πήρανε και φύγανε. Μας πήρε κι εμάς η μάνα μου μετά και κατεβήκαμε κάτω. Δεν τον ξαναείδα...».

Ο αποχαιρετισμός

Και εκεί, στην έξοδο του χωριού, ξεδιπλώθηκε σε όλο της το μέγεθος η τραγωδία. Ο Νίκος, ο Γιώργος, η Φωτεινή, η Μαρία η Χρυσούλα είδαν για τελευταία φορά τον πατέρα τους να απομακρύνεται με τη βία μαζί με άλλους 29 Δαμαστιανούς, τους πιο εκλεκτούς του χωριού, και να οδηγείται άγνωστο πού ως τα τότε. Και μαζί η Σταυρωτή, με τα ξανθά μαλλιά της, ύστατη φορά χωρίς το μαύρο μαντίλι, που μαζί με τα μαύρα ρούχα θα τη συνόδευαν πια ως το τέλος της ζωής της, να αποχαιρετά με το βλέμμα τον άντρα της. Σαν χορός αρχαίου δράματος, οι συγγενείς δεν ήθελαν να πιστέψουν το χειρότερο. Έλπιζαν ότι απλά οι άνθρωποί τους θα οδηγούνταν σε κάποια από τις αγγαρείες και σύντομα θα επέστρεφαν στα σπίτια τους. Ελπίδα που δε σταμάτησε να φωτίζει τις σκοτεινές νύχτες τους στα χωριά όπου κατέφυγαν. Μη γνωρίζοντας ότι, μετά την έξοδο από τη Δαμάστα, οι Γερμανοί θα ολοκλήρωναν το φρικτό έργο τους, οδηγώντας κατά ομάδες των 15 τα παλικάρια στο Κερατίδι, εκτελώντας τους, και αμέσως μετά θα λεηλατούσαν τα σπίτια και θα τα ισοπέδωναν, πολλά εκ θεμελίων.

Το έμαθαν μέρες μετά, όταν κάποια παλικαράκια βρήκαν το θάρρος να επιστρέψουν για να δουν τι είχε συμβεί. Και ανάμεσά τους μια παρέα “ντελικανήδων”, που παρακινημένοι από την αγωνία τι είχε συμβεί στους δικούς τους ανθρώπους, με τον βάσιμο πια φόβο ότι είχαν εκτελεστεί, έφτασε τέσσερις μέρες μετά ως το Κερατίδι. Ανάμεσά τους ο 16χρονος τότε Γιώργος Τριγώνης ή Μπίλιαρης, που έψαχνε τον αδερφό του.

Η αποκάλυψη του φρικτού νέου -  «Πάω να βρω τους σκοτωμένους»

Λίγο πριν φύγει από τη ζωή, μας είχε διηγηθεί εκείνες τις τρομακτικές ώρες. «Όταν κατέβαινα απέναντι στους Σπήλιους, με έσμιξε ένα Ανωγειανάκι και μου λέει: “Πού πας;”. Του λέω “πάω να βρω τους σκοτωμένους”. Μου λέει: “Πόσες μέρες είναι σκοτωμένοι;”. Λέω “τέσσερις”. “Αν τους δεις, δε θα τους γνωρίσεις”, μου είπε, συμβουλεύοντάς με: “Και να μην είναι και Γερμανοί, γιατί θα σε σκοτώσουνε”».

Ο ίδιος άρχισε να ψάχνει την περιοχή, εντοπίζοντας τα ίχνη πάνω στο ξερό χώμα από τα βήματα πολλών ανθρώπων. Και η υποψία δεν άργησε να γίνει βεβαιότητα λίγο αργότερα, όταν αντίκρισε το αποτρόπαιο θέαμα, καθοδηγούμενος από τη φρικτή μυρωδιά της αποσύνθεσης των πτωμάτων κάτω από τον καυτό αυγουστιάτικο ήλιο: τις σορούς των εκτελεσμένων, αγνώριστες από τα σκυλιά και τα άγρια ζώα που τις είχαν κατασπαράξει, σκεπασμένες με κουβέρτες, που άγνωστο ποιος είχε χρησιμοποιήσει για να καλύψει τα πτώματα.

«Βρήκα τρεις κοπελιές και έναν ντελικανή 12 χρονών, και τους λέω: “Τους βρήκα”. Λέει “πού;”. Λέω “εκεί από πάνω στο μασκάλι πρέπει να τους έχουνε, γιατί άκουσα τη μυρωδιά”». Τα παιδιά ειδοποίησαν τους γέρους, που δεν άργησαν να φτάσουν στο Κερατίδι. Οι σκηνές που εκτυλίχθηκαν δεν μπορούν να λησμονηθούν, όσα χρόνια και αν περάσουν.

«Όταν ήρθανε εδώ, εγώ βέβαια γνώρισα τον αδερφό μου και ήτανε και ο μπάρμπας μου, ο κουβαρντο-Δημήτρης που λέγανε, και μου λέει: “Σήκω, μωρέ, φύγε, ήντα γυρεύεις επαέ; Σήκω φύγε μην έρθουνε οι Γερμανοί να μας σκοτώσουνε, να ξεκληριστεί το σπίτι σας”. Και έτσι με έβγαλε. Και του λέω: “Τον αδερφό μου;”. Και μου λέει: “Εμείς θα τoνε θάψουμε”. Αλλά δεν είχανε το κουράγιο και τη δύναμη, γιατί δε βαστούσανε εργαλεία, δε βαστούσανε τίποτα και βγάλανε τα κλαδιά με τα χέρια τους και τα βάζανε απάνω στους νεκρούς και πετρώνανε τα σώματα με πέτρες».

Στο άκουσμα της είδησης - Ράγισαν και οι πέτρες από τον θρήνο

«Έφυγα εγώ εντωμεταξύ, πήγα στον κάμπο στο Χάνι, όπου ήτανε οι πιο πολλές χωριανές εκεί συγκεντρωμένες και τους λέω: “Εμείς τους βρήκαμε”», ανέφερε η μαρτυρία του Γιώργου Τριγώνη. «“Πού;” ήταν η ερώτηση». Αυτό που ακολούθησε έκανε και τους πιο δυνατούς να λυγίσουν: «Ήτανε όλο πια το χωριό εκεί και μου λέγανε: “Είδες τον μπάρμπα μου; Είδες τον αδερφό μου; Είδες τον κουνιάδο μου; Είδες τον πατέρα μου;”. Τους είπα για όσους γνωρίσαμε βέβαια, γιατί δεν τους γνωρίσαμε όλους. Γιατί ήτανε λίγη η ώρα που κάτσαμε και δεν τους γνωρίσαμε όλους. Εκείνη τη στιγμή έρχεται ένας μπάρμπας μου από ’κει, από το Χάνι, και λέει: “Οι Γερμανοί έρχονται”, μόνο γίνονται θρήνος, κλάματα, κακό. “Οι Γερμανοί έρχονται και θα μας σκοτώσουνε όλους και διαλύσαμε”. Και έφυγα και πήγα στο Χώνος. Πέρασε βέβαια ο αδερφός μου επτά μέρες να θαφτεί και δεν ήτανε μόνο αυτός. Ήτανε 5-6 άθαφτοι. Ερχόντανε ένας-ένας, έθαβε τον δικό του και σηκωνότανε και έφευγε».

Όσοι δεν είχαν κάποιον να πάει να τους θάψει, περίμεναν υπομονετικά. «Και ύστερα ένας μπάρμπας μου έθαψε τον γαμπρό του και έθαψε τον πεθερό μου και έθαψε και τον αδερφό μου, και ήτανε κι άλλοι και θάψανε δυο-τρεις ακόμη», είχε καταθέσει τις αναμνήσεις του ο Γιώργος Τριγώνης, με τα δάκρυα να μουσκεύουν τα βλέφαρά του καθώς ξαναζούσε εκείνες τις στιγμές.

«Δε μου έχει φύγει ούτε ένα λεπτό αυτή η εικόνα. Πώς είχε πέσει ο καθένας, πού είχε πέσει, ακόμα τα θυμάμαι. Η εικόνα αυτή δε φεύγει από το μυαλό μου ποτέ, και τη νύχτα που κοιμάμαι όλο βλέπω αυτά τα πράγματα».

Ο “Γολγοθάς”

Ο χρόνος κυλούσε και το καλοκαίρι τελείωνε, με τις μαυροφορεμένες γυναίκες και τους συγγενείς των νεκρών να πηγαίνουν στο Κερατίδι προσπαθώντας να απαλύνουν με τη μνήμη τον ανείπωτο πόνο. Κουβαλώντας, υπό τον φόβο των Γερμανών, στις πλάτες τους τα πήλινα σταμνιά και τις κανίστρες, ανηφόριζαν στο Κερατίδι για να φροντίσουν τους νεκρούς, να φυτέψουν δέντρα και λουλούδια, να φτιάξουν τα μνήματα. Δυόμισι μήνες μετά την τραγωδία, ήρθε η ώρα της επιστροφής στο χωριό. Ο πόλεμος είχε τελειώσει, οι Γερμανοί είχαν φύγει, όμως ο όλεθρος ήταν εκεί.

«Το μισό χωριό ήτανε χαλασμένο»

Η περιγραφή της κ. Φωτεινής συγκλονίζει: «Το μισό χωριό ήτανε χαλασμένο, και ήτανε λίγα σπίτια που είχανε αφήσει όρθια, εκείνα που καθόντουσαν αυτοί. Το σπίτι μας δεν είχε πέσει, δεν το χαλάσανε. Στο πατρικό μου σπίτι γυρίσαμε και κάτσαμε. Ήμασταν πέντε κοπέλια, η γιαγιά μου, ο παππούς μου, η μάνα μου, και βρήκαμε ένα γερμανικό πιάτο στην αυλή του σχολείου, και ένα κουτάλι, και φάγαμε 11 άτομα με ένα κουτάλι. Από εκεί άρχισε η ζωή μας μετά σιγά-σιγά».

Οι Γερμανοί δεν είχαν αφήσει τίποτα. Είχαν λεηλατήσει τα πάντα. «Όλα τα είχανε διαλύσει, καρπούς, ζώα, κρασιά, λάδια...».

«Δεν είχαμε τίποτα»

Το σκηνικό τραγικό... Χωρίς σπίτια, χωρίς καν ρούχα, χωρίς τρόφιμα, αναζήτησαν καταφύγιο ακόμα και στο σχολείο. «Δεν είχαμε τίποτα, παρά μόνο το ξερό μας κορμί: ούτε καρέκλα, ούτε πιάτο, ούτε πιρούνι, ούτε τίποτα. Μόνο αν μας δίνανε συγγενείς μας κανένα πιρούνι και κανένα πιάτο. Άλλο τίποτα, ούτε φαΐ, ούτε ψωμί, ούτε τίποτα, και περνούσανε και 5 και 6 μέρες να φάμε πράμα. Αν βρίσκαμε κανένα χαρούπι, μα δε βρίσκαμε ούτε χαρούπια. Ένα δράμα ζήσαμε».

Και ο χειμώνας προμηνυόταν βαρύς και ακόμα πιο δύσκολος χωρίς βοήθεια. «Από πουθενά...». Και «ύστερα ήρθε ο Ερυθρός Σταυρός και μας έφερε κάτι ρεβίθια μαροκινά, και το καθένα ροβίθι είχε 6-7 μαμούνια μέσα. Από εκεί και ύστερα δεν ξανάφαγα ροβίθια...».

Το δάκρυ δε στέρεψε ποτέ

«Κάθε Αύγουστο από την πρώτη μέρα, μέχρι που θα έρθει το ξημέρωμα του μνημοσύνου, δε στερεύει το δάκρυ». Τα λόγια της Φωτεινής Τριγώνη, που έχασε τον πατέρα της πριν ακόμα κλείσει τα 10 της χρόνια, είναι συγκλονιστικά, όπως και της αδερφής της, της Χρυσούλας, και του αγέννητου ακόμα τότε Μανόλη, που μαζί στέκονται δίπλα στον τάφο του πατέρα τους, του Ματθαίου, αφήνοντας το αυλάκι των δακρύων να χαράσσει με την υγρή πορεία τις ρυτίδες στο πρόσωπο, στο αποκορύφωνα ενός σπαράγματος, ενός ακόμα ηχηρού ή σιωπηλού λυγμού. Γιατί, ακόμη και αν πέρασαν τόσα χρόνια, είναι για όλους εκείνους σαν χθες.

«Δεν μπορώ, παιδί μου, να ξεχάσω. Όσο κι αν με ρωτούν πώς τα θυμάμαι ακόμα μετά από τόσα χρόνια», λέει κλαίγοντας η κυρα-Φωτεινή, την ώρα που βάζει ένα “κλαδί” λιβάνι για να θυμιάσει τον τάφο του πατέρα της. «Σήμερα δεν μπορώ να σύρω τα πόδια μου, όμως τότε κουβαλούσα τη γερμανική κανίστρα με το νερό από το χωριό με τα πόδια για να ποτίσω τα τριαντάφυλλα και τα μοσχοβολιστά λουλούδια που είχαμε φυτέψει πάνω από τα μνήματα. Πια δε σώζονται, παρά μονάχα τα γέρικα κυπαρίσσια και τα πεύκα, ένα για κάθε θύμα, που ποτίστηκε με το ίδιο τους το αίμα», αναπολεί, δείχνοντάς μας τριγύρω τον χώρο, που παραπέμπει ως τόπος μαρτυρίου στην υπέρτατη θυσία και στον απόλυτο πόνο, που ο χρόνος δεν έχει καταφέρει να απαλύνει.

'Εγραψε ο Σταύρος Μουντουφάρης και δημοσίευσε εδώ:


Σάββατο 20 Αυγούστου 2022

Αντιγόνη Ντρισμπιώτη: Η πρωταθλήτρια Ευρώπης που έκανε προπόνηση όταν τελείωνε η βάρδια της στην ταβέρνα!

Αντιγόνη Ντρισμπιώτη: Όσα δεν γνωρίζεις για τη γυναίκα που απέδειξε ότι τίποτα δε μπορεί να σταθεί εμπόδιο στα όνειρά της

Γράφει ιστορία η Αντιγόνη Ντρισμπιώτη καθώς πέτυχε το αδιανόητο, τέσσερις ημέρες μετά το χρυσό μετάλλιο στα 35 χλμ. βάδην, έγινε πρωταθλήτρια Ευρώπης και στα 20 χλμ. βάδην στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του Μονάχου.

Η Αντιγόνη. Σε ηλικία 38 ετών και 148 ημερών, έγινε επιπλέον η μεγαλύτερη σε ηλικία βαδίστρια που κατακτά 2 χρυσά μετάλλια σε μεγάλη διοργάνωση.

Η ιστορία της είχε γίνει ευρέως γνωστή μετά τη διάκρισή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, όπου είχε κατακτήσει την 8η θέση στα 20 χλμ. βάδην.

Γιατί αυτό δεν είναι το μόνο της κατόρθωμα. Πρόκειται για μια κάθε άλλο παρά τυπική περίπτωση αθλήτριας.

Γνωρίζουμε ότι οι αθλητές προπονούνται σκληρά, πολλές ώρες μέσα στην ημέρα και στη χώρα μας όχι πάντα με τα απαραίτητα μέσα και την υποστήριξη που τους αξίζει. Είναι γνωστές από πολλούς αθλητές οι ανεπάρκειες σε αθλητικούς χώρους, εξοπλισμούς και χρηματική στήριξη. Τα παραπάνω υπενθυμίζουν ότι η χαρά της νίκης και οι πανηγυρισμοί, κρύβουν πίσω τους πολλή προσπάθεια, μεγάλη θέληση, στερήσεις και σκληρό αγώνα από τους πρωταγωνιστές.

Ωστόσο, η Αντιγόνη πάει ακόμη πιο πέρα από τα παραπάνω.

Ανέκαθεν συνδύαζε τον αθλητισμό με τη δουλειά στην οικογενειακή επιχείρηση εστίασης στο κέντρο της Καρδίτσας, σερβίροντας μεζέδες της μαμάς ΝτρισμπιώτηΛίγο μετά τα μεσάνυχτα και αφού ολοκλήρωνε σέρβις και καθαριότητες, ξεκινούσε την προπόνησή της.

Γεννημένη στην Καρδίτσα, μέχρι τα 10 της χρόνια έζησε στην Αταλάντη όπου ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τον αθλητισμό, αφού ασχολήθηκε με την ρυθμική γυμναστική.

Αργότερα, επέστρεψαν οικογενειακώς στην Καρδίτσα όπου η μητέρα της άνοιξε το τσιπουράδικο στο οποίο η Αντιγόνη εργάζεται μέχρι σήμερα και μέσα στο οποίο είχε περάσει άπειρες ώρες παρέα με τις τρεις αδελφές της. 

Πολλοί δεν της έδιναν τύχη, καθώς έχει κλείσει ήδη το 38ο έτος της ηλικίας της (γεννημένη στις 21 Μαρτίου 1984). Η ίδια, ωστόσο, κάθε άλλο παρά αγχώθηκε με την ηλικία της.

«Είναι πολύ λίγοι όσοι έχουν φτάσει σε αυτή την ηλικία και έχουν καταφέρει ανάλογες επιτυχίες. Αισθάνομαι πολύ περήφανη γι’ αυτό. Χρειάζεται πάρα πολλή δουλειά και προσήλωση στο στόχο. Νομίζω πως και οι νεότεροι θα πιαστούν από τη δική μου επιτυχία και θα προσπαθήσουν ακόμη περισσότερο να την επαναλάβουν».

Σύμμαχοί της στην προσπάθεια της ήταν πάντα η οικογένειά της και ο σύζυγός της και τελικά το πείσμα και το πάθος της για το βάδην, τη δικαίωσε. Κόντρα σε όλους όσοι έλεγαν ότι έχει μεγαλώσει αρκετά για να ασχολείται με τον πρωταθλητισμό, και παρά την παντελή έλλειψη βοήθειας από την πολιτεία, η Αντιγόνη Ντρισμπιώτη κατάφερε να κατακτήσει δυο χρυσά μετάλλια.

Αμέσως μετά το τέλος του αγώνα έτρεξε να αγκαλιάσει τον σύζυγό της και λίγα λεπτά μετά ξέσπασε σε κλάματα, όχι από λύπη, αλλά από υπερηφάνεια.

Βλέποντας πως οι κόποι μιας ολόκληρης ζωής και οι θυσίες της έπιασαν τόπο και την ανέβασαν στην κορυφή της Ευρώπης.

Πρώτη Ελληνίδα αθλήτρια με double χρυσό σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα

Η Ελληνίδα πρωταθλήτρια εφάρμοσε για ακόμα μία φορά ένα έξυπνο τρικ. Έμεινε από την αρχή κοντά στις πρωτοπόρες χωρίς να ανεβάσει στροφές.

Την ώρα που οι αντίπαλες της έδειχναν να έχουν μείνει από δυνάμεις στους τελευταίους γύρους, η Αντιγόνη Ντρισμπιώτη ανέβασε ρυθμό και στις άφησε πίσω.

Δεύτερη τερμάτισε η Πολωνή Καταρζίνα Ζβιζμεμπλο με 1:29.20 και τρίτη η Γερμανίδα Σάσκια Φέιγκε με 1:29.25. Η έτερη Ελληνίδα, Χριστίνα Παπαδοπούλου πέρασε 12η τη γραμμή του τερματισμού, με χρόνο 1:35.19.

Σημειώνεται πως η Ελληνίδα αθλήτρια γίνεται στα 38 της χρόνια η πρώτη από τη χώρα μας που κάνει «νταμπλ» χρυσών μεταλλίων σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.

Πηγή:

————————------

Αντιγόνη Ντρισμπιώτη: «Έχω ζητήσει να πιω μια μπύρα»

Tlife
Αντιγόνη Ντρισμπιώτη: «Έχω ζητήσει να πιω μια μπύρα»

Η Αντιγόνη Ντρισμπιώτη δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο χαρούμενη και περήφανη για τον εαυτό της, μετά το δεύτερο χρυσό μετάλλιο της στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου στο Μόναχο.

Η Ελληνίδα πρωταθλήτρια αναφέρθηκε στον τρόπο που κατάφερε να τερματίσει πρώτη και στα 20χλμ. βάδην, ενώ τόνισε ότι έχει ζητήσει από τον προπονητή της να πιει μία μπύρα για… αποκατάσταση.

«Δεν ξέρω τι να πω, ήξερα ότι είμαι πολύ καλά και ζήτησα από τον προπονητή μου να αγωνιστώ. Έκανα ατομικό ρεκόρ, όμως μπορούσα να κάνω και πανελλήνιο ρεκόρ, από το οποίο ήμουν μόλις 5” μακριά, όμως δεν το κατάλαβα γιατί δεν κοίταξα ποτέ το ρολόι μου.

Οι άλλες κοπέλες ανέβαζαν ρυθμό και μετά έπεφταν, εγώ αντίθετα ήμουν σταθερή. Είχα υπομονή και τις περίμενα. Ήξερα ότι στο τέλος θα μου έρθουν. Έξι χιλιόμετρα πριν από το τέλος συνέβη ακριβώς αυτό και έκανα την επίθεση μου.

Ήδη από τη δεύτερη μέρα ένιωθα πολύ καλύτερα, ένιωθα ότι είχα ανακτήσει το 70% των δυνάμεων μου και ότι μπορούσα να είμαι στην δεκάδα. Κοιτούσα συνεχώς γύρω μου. Όταν κατάλαβα ότι είμαι στις 7 πρώτες και έβλεπα πόσο έχουν κουραστεί, ενώ εγώ ήμουν ξεκούραστη κατάλαβα ότι ήμουν έτοιμη και γι αυτό δεν άκουσα τον προπονητή μου και έφυγα νωρίτερα γιατί ήθελα τη νίκη.

Αυτό που έχω να διαχειριστώ τώρα είναι πολύ δύσκολο. Πρέπει πρώτα να διαχειριστώ τα δικά μου συναισθήματα, του προπονητή μου και μετά της οικογένειας μου. Ο κόσμος με έχει βάλει στην καρδιά του και τον ευχαριστώ. Έτρεξα για όλους αυτούς που πρέπει να πιστεύουν στον εαυτό τους και να μην το βάζουν ποτέ κάτω.

Χάρηκα πολύ με τον καιρό είναι για μένα ιδανικό να βρέχει, με ήλιο είναι πιο δύσκολα θέλει καλύτερη διαχείριση και να ακούω τον κόουτς απόλυτα. Σήμερα δεν το έκανα έφυγα πιο νωρίς. Ήταν όλη η ομάδα εδώ, η στήριξη τους ήταν μεγάλη μου χαρά και την είχα ανάγκη. Τους άξιζε η νίκη και πιο πολύ στον προπονητή μου, από τον οποίο έχω ζητήσει μία μπύρα, η οποία δεν έχει έρθει ακόμα. Όχι τίποτα άλλο για αποκατάσταση».


Τετάρτη 17 Αυγούστου 2022

Το Μπλόκο της Κοκκινιάς

H αντιστασιακή δράση των κατοίκων της Κοκκινιάς (σημερινή Νίκαια Αττικής) μέσα από τις τάξεις του ΕΑΜ, προκάλεσε την οργή των γερμανών κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους, που με επανειλημμένες επιθέσεις στην περιοχή προσπάθησαν να την εξουδετερώσουν...

H αντιστασιακή δράση των κατοίκων της Κοκκινιάς (σημερινή Νίκαια Αττικής) μέσα από τις τάξεις του ΕΑΜ, προκάλεσε την οργή των γερμανών κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους, που με επανειλημμένες επιθέσεις στην περιοχή προσπάθησαν να την εξουδετερώσουν. Η μεγαλύτερη επίθεση, γνωστή στην ιστορία της Αντίστασης ως «Μπλόκο της Κοκκινιάς», πραγματοποιήθηκε στις 17 Αυγούστου 1944 και κατέληξε σε λουτρό αίματος.

Η επιχείρηση είχε προπαρασκευαστεί με λεπτομέρειες και το μυστικό είχε διαφυλαχτεί καλά. Πήραν μέρος γύρω στους 2.500 άνδρες - Γερμανοί, μέλη των Ταγμάτων Ασφαλείας[1] και το μηχανοκίνητο τμήμα της Αστυνομίας Πόλεων[2] υπό τον περιβόητο αστυνομικό διευθυντή Νίκο Μπουραντά. Πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιχείρηση είχε ο αρχηγός των Ταγμάτων Ασφαλείας, συνταγματάρχης Ιωάννης Πλυτζανόπουλος.

Η ισχυρή αυτή δύναμη, που ήταν οπλισμένη με βαριά πολυβόλα, όλμους και ελαφρά άρματα, έφθασε στην Κοκκινιά τα ξημερώματα της Παρασκευής 17 Αυγούστου. Αμέσως κύκλωσε την περιοχή και στη συνέχεια διέταξε να συγκεντρωθεί όλος ο ανδρικός πληθυσμός, ηλικίας από 14 ως 60 ετών, στην πλατεία της Οσίας Ξένης (σημερινή Πλατεία 17ης Αυγούστου 1944).

Γύρω στις 9 το πρωί, η πλατεία είναι γεμάτη από κόσμο. Οι Γερμανοί δίνουν εντολή στους συγκεντρωμένους να γονατίσουν. Αμέσως, αρχίζουν να κυκλοφορούν ανάμεσά τους, έλληνες προδότες, που φορούν κουκούλες για να μην αναγνωρίζονται και υποδεικνύουν στους Γερμανούς τους αγωνιστές και τα ηγετικά στελέχη του ΕΑΜ. Όσους συλλαμβάνουν, τους σέρνουν σ’ ένα γειτονικό οικόπεδο και στα υπόγεια διπλανών σπιτιών και τους βασανίζουν φριχτά.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, 76 στελέχη του ΕΑΜ εκτελούνται, όπως και 46 πατριώτες στη συνοικία «Αρμένικα». 30 ακόμη Κοκκινιώτες σκοτώνονται σε μεμονωμένα επεισόδια, ενώ 4 άλλοι καίγονται από την πυρπόληση τουλάχιστον 100 σπιτιών από τους επιδρομείς. Συνολικά, τα θύματα του «Μπλόκου της Κοκκινιάς» ανέρχονται σε 315. Την ίδια ώρα, γύρω στους 6.000 άνδρες οδηγούνται με ισχυρή συνοδεία στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Ύστερα από λίγες μέρες θα μεταφερθούν σε γερμανικά στρατόπεδα περίπου 1.200, αρκετοί από τους οποίους θα εκτελεστούν ή θα πεθάνουν από τις κακουχίες.

Σχετικά

  • Τα γεγονότα του «Μπλόκου της Κοκκινιάς» αναπαριστά η ταινία «Το Μπλόκο», που γύρισε το 1964 ο Άδωνις Κύρου (1923-1985), με πρωταγωνιστές τους Κώστα ΚαζάκοΜάνο Κατράκη, Αλεξάνδρα Λαδικού, Γιάννη Φέρτη και Ξένια Καλογεροπούλου. Το σενάριο της ταινίας είναι του Γεράσιμου Σταύρου, η διεύθυνση φωτογραφίας του Γιώργου Πανουσόπουλου και του Γρηγόρη Δανάλη και η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στους αθηναϊκούς κινηματογράφους στις 7 Δεκεμβρίου 1965 κι έκοψε 165.426 εισιτήρια.
  • Το 1982, o σκηνοθέτης Διονύσης Γρηγοράτος γύρισε για λογαριασμό της ΕΡΤ το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ «Το Μπλόκο της Κοκκινιάς».

1. Τα Τάγματα Ασφαλείας δημιουργήθηκαν από τον κατοχικό πρωθυπουργό Ιωάννη Ράλλη το καλοκαίρι του 1943 με τη σύμφωνη γνώμη σημαντικής μερίδας του αστικού πολιτικού κόσμου, προκειμένου να αναχαιτισθεί η διαρκώς αυξανόμενη δύναμη του ΕΑΜ, στο οποίο κυριαρχούσε το ΚΚΕ. Ο Ράλλης εκτιμούσε ότι η τελική έκβαση του Πολέμου θα έβρισκε νικητές του Συμμάχους, οπότε θα έπρεπε άμεσα να αντιμετωπισθεί ο κομουνιστικός κίνδυνος. Οι άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας ήταν γνωστοί με τον απαξιωτικό χαρακτηρισμό «γερμανοτσολιάδες». Ο Ιωάννης Πλυτζανόπουλος μετά την απελευθέρωση προήχθη σε υποστράτηγο, ενώ o ανηψιός του Νικόλαος Πλυτζανόπουλος διετέλεσε δήμαρχος Νικαίας την περίοδο της χούντας.

2. Το Μηχανοκίνητο Τμήμα της Αστυνομίας Πόλεων, με επικεφαλής τον αστυνομικό διευθυντή Νίκο Μπουραντά (1900-1981), συνεργάστηκε με τους κατακτητές και πολύ σύντομα εξελίχθηκε σε φόβητρο των πολιτών. Η Αριστερά αποκαλούσε του άνδρες του «μπουραντάδες». Ήταν γνωστοί για τα αντικομουνιστικά τους φρονήματα, όπως και ο επικεφαλής τους. Ο Νίκος Μπουραντάς δικάσθηκε ως δοσίλογος, αλλά απηλλάγη στις 26 Νοεμβρίου 1945.

Πηγή:

Παναγία των κρίνων (Πάστρα Κεφαλονιάς)

Η Παναγία των κρίνων ονομάζεται και Παναγία η Γραβαλιώτισσα, εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας στην Πάστρα Κεφαλονιάς. Η εικόνα βρέθηκε με θαυμαστό τρόπο.

Ήταν αρχές Αυγούστου (1720) και οι προετοιμασίες για την νέα σοδειά είχαν αρχίσει. Με διαταγή του Κόντε Λιανού, που ήταν ο τοπικός άρχοντας, όλοι οι αγρότες ξεκίνησαν να καθαρίζουν τα αμπέλια τους. Ενώ καθάριζαν τα ξερά χόρτα με τη γραβάλα (τσουγκράνα), συνέβη κάτι το απίθανο. Στην τσουγκράνα ενός υπηρέτη, που δούλευε κάτω από τις υπηρεσίες του Κόντε, είχε παγιδευτεί ένα ξύλο. Προσπαθώντας να το τραβήξει διαπίστωσε ότι το ξύλο ήταν μια εικόνα της Παναγίας. Σταμάτησε την εργασία και έτρεξε να ειδοποιήσει τον Κόντε. Εκείνος ήταν απασχολημένος με τις δουλειές του και με την κόρη του που ήταν καθηλωμένη σε αναπηρική καρέκλα. Τον πρόσταξε να μεταφέρει την εικόνα στην Εκκλησία του Αγίου Δημητρίου.

Το ίδιο βράδυ ο Κόντε είδε την Παναγία στον ύπνο του να του λέει: «Γιατί με πήρες από το σπίτι μου;». Τρέχει στην εκκλησία να πάρει την εικόνα και να την μεταφέρει στο σπίτι του. Γυρίζοντας από την εκκλησία, τον Άγιο Δημήτριο, γεμάτος δέος μπαίνει στο σπίτι του. Η παράλυτη κόρη του, μόλις αντίκρισε την εικόνα, ανασηκώθηκε στα δύο της πόδια και με πολύ αργά βήματα την προσκυνά. Μετά από αυτό ο Κόντε αποφασίζει να κτιστεί εκκλησία Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο μέρος όπου βρέθηκε η εικόνα.

Στο προαύλιο του Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου υπάρχουν παρτέρια και οι γυναίκες του χωριού φυτεύουν βολβούς των παρθενοκρίνων. Τον Μάιο που αρχίζουν να ανθίζουν τα κρίνα, τα κόβουν και τα τοποθετούν σε ανθοδέσμη, μπροστά στη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Τα κρίνα ξεραίνονται. Την 1η Αυγούστου, που αρχίζουν οι Παρακλήσεις, τα κρίνα σιγά-σιγά αρχίζουν να ανασταίνονται. Μετά τη θεία λειτουργία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ο Ιερέας του χωριού τα μοιράζει ως ευλογία στους χριστιανούς.

Ιωάννης  Δρούγκας

Παναγία των κρίνων (Πάστρα Κεφαλονιάς)

Σας φάνηκε ενδιαφέρον; Κοινοποιήστε το και σε άλλους: