Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022

29 Σεπτέμβρη 1944 – Όταν οι ναζί αιματοκύλισαν το Αιγάλεω

 


29 Σεπτέμβρη 1944 – Όταν οι ναζί αιματοκύλισαν το Αιγάλεω

Σύνταξη
Νάσος Μπράτσος

Αναζητώντας ασφαλή διαφυγή από την Αθήνα οι ναζί και έχοντας την Ιερά Οδό σαν βασικό σημείο εξόδου από την κατοχική Αθήνα, στις 29 Σεπτεμβρίου 1944, αποφάσισαν να αιματοκυλήσουν το Αιγάλεω.

Πρέπει να πούμε ότι στην περιοχή είχαν ήδη απομακρυνθεί οι δοτές δημοτικές αρχές και με λαϊκή συνέλευση είχε ανακηρυχθεί δήμαρχος ο Γιάννης Μπατζακίδης, στέλεχος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.
Επίσης οι δυνάμεις του ΕΑΜ ζήτησαν από τη χωροφυλακή του Αιγάλεω
να προσχωρήσει στις τάξεις του, ή να εγκαταλείψει την πόλη.

Την αφορμή για να ξετυλιχτεί το ήδη αποφασισμένο γερμανικό σχέδιο,
δίνει μικροεπεισόδιο μεταξύ Γερμανών και εφήβων Ελασιτών στη διασταύρωση του Κηφισού με την παλαιά οδό Καβάλας.



Ακολουθεί η γερμανική επίθεση στο Αιγάλεω, από δύο σημεία και οι πρώτοι νεκροί είναι εργάτες που είχαν σχολάσει από το εργοστάσιο του Λαναρά.
Χωρίς πρόσχημα, μόνο και μόνο επειδή είχαν την ατυχία να βρεθούν μπροστά στις γερμανικές δυνάμεις, εκτελέστηκαν επί τόπου.

Μνημείο στο Μπαρουτάδικο










Περίπου 31 άοπλοι δολοφονήθηκαν με αυτό τον τρόπο.
Ακολούθως εγκλώβισαν Αιγαλεώτες στα σπίτια τους και τα πυρπόλησαν,
με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους από τις φλόγες.

Υπολογίζεται ότι πάνω από 100 σπίτια πυρπολήθηκαν, ενώ ο συνολικός αριθμός των νεκρών, αθροίζοντας διάφορα περιστατικά είναι τουλάχιστον 65-67, με αρκετούς να κάνουν εκτιμήσεις που τον ανεβάζουν κοντά στους 100, που είναι και η επίσημη θέση του Δήμου Αιγάλεω.
Πρέπει να σημειωθεί ότι υπήρξαν και δολοφονημένοι των οποίων η ταυτότητα δεν μπόρεσε να διασταυρωθεί.



Μνημεία με ονόματα των θυμάτων, υπάρχουν τόσο μέσα στο Γ΄ νεκροταφείο (με αναφορά σε 95 νεκρούς, 84 αναγνωρισμένους και 11 όχι), όσο και στον παράδρομο του Κηφισού, λίγο πριν τη διασταύρωση με την Ιερά οδό.
Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται σχετικές εκδηλώσεις τιμής και μνήμης.

Επιμέλεια αφιερώματος & φωτο: Νάσος Μπράτσος

Πηγή ertnews.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο ματωμένος “απόηχος” του Μπλόκου της Κοκκινιάς στις 24 Σεπτεμβρίου 1944

Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2022

Σαν σήμερα πριν 33 χρόνια χρόνια δολοφονήθηκε ο Παύλος Μπακογιάννης από την τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη» ! Στις 26 Σεπτεμβρίου 1989 στις 7:58 το πρωί, ήταν η μοιραία, τελευταία ημέρα, της ζωής του όταν,πυροβολήθηκε από μία ομάδα τριών ενόπλων, μέλη της διαβόητης, τρομοκρατικής,οργάνωσης 17 Νοέμβρη,στην είσοδο του γραφείου του στην οδό Ομήρου στην Αθήνα στο Κολωνάκι.

 


#Παύλος_Μπακογιάννης 

Παύλος Μπακογιάννης (1935 – 1989)

Δημοσιογράφος, πολιτικός επιστήμονας και βουλευτής με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.Δολοφονήθηκε από την τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη» στις 26 Σεπτεμβρίου 1989, στις 7:58 το πρωί, όταν πυροβολήθηκε από μία ομάδα τριών ενόπλων στην είσοδο του γραφείου του στην οδό Ομήρου στην Αθήνα στο Κολωνάκι.



Ο Παύλος Μπακογιάννης γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου στα Βελωτά της Ευρυτανίας.

Πατέρας του ήταν ο ιερέας του χωριού Κώστας Μπακογιάννης.

Λόγω του εμφυλίου πολέμου, φοίτησε στα γυμνάσια Αγρινίου, Θέρμου, Καρπενησίου και Πάτρας.

Η τραγωδία του εμφυλίου, που την έζησε από κοντά σ’ ένα από τα κυριότερα θέατρά της, άφησε στην ψυχή τού νεαρού παιδιού ανεξίτηλα ίχνη.

Μετά την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο σπούδασε πολιτικές και οικονομικές επιστήμες στην Πάντειο, ενώ παράλληλα υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία στο Λιμενικό Σώμα.

Στη συνέχεια πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Δυτική Γερμανία και ανακηρύχθηκε διδάκτορας Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Κωνσταντίας.

Δίδαξε στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου και στη Σχολή Δημοσιογραφίας τού Μονάχου και διηύθυνε για δέκα χρόνια το ελληνόφωνο πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας της Βαυαρίας, που αναμεταδιδόταν στην Ελλάδα μέσω της «Ντόιτσε Βέλε».

Λόγω της αντιδικτατορικής του δράσης την περίοδο της δικτατορίας, στερήθηκε της ελληνικής υπηκοότητας και του παραχωρήθηκε πολιτικό άσυλο στη Δυτική Γερμανία.





Σύμφωνα με μαρτυρία της συζύγου του Ντόρας Μπακογιάννη, το 1970 τοποθετήθηκε βόμβα στο σπίτι του στο Μόναχο και όπως του είχε πει η γερμανική αστυνομία υπεύθυνες ήταν οι ελληνικές μυστικές υπηρεσίες της εποχής.

Στην περίοδο της κυβέρνησης εθνικής ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή διετέλεσε αναπληρωτής γενικός διευθυντής του ΕΙΡΤ (νυν ΕΡΤ).

Τον Δεκέμβριο του 1974 νυμφεύτηκε την Ντόρα Μητσοτάκη, κόρη του πολιτικού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.













Το ζευγάρι απέκτησε δύο παιδιά, την Αλεξία (γ. 1976) και τον Κώστα (γ. 1978).



Στη συνέχεια εργάστηκε ως πολιτικός σχολιαστής στην εφημερίδα «Το Βήμα» και συνεργάστηκε με ραδιοφωνικά τηλεοπτικά ιδρύματα και έντυπα του εξωτερικού.

Το 1982 ανέλαβε την ευθύνη για την έκδοση τού εβδομαδιαίου περιοδικού «Ένα», ιδιοκτησίας του τραπεζίτη Γιώργου Κοσκωτά.

Παρέμεινε στο περιοδικό ως εκδότης - διευθυντής έως την απόλυσή του τον Φεβρουάριο του 1985, όταν ο μετέπειτα μεγαλοαπατεώνας άρχισε να φλερτάρει με το ΠΑΣΟΚ.

Εκτός από την πληθώρα άρθρων που δημοσίευσε σε ελληνικά και γερμανικά μέσα, έγραψε τα βιβλία «Στρατοκρατία στην Ελλάδα», που εκδόθηκε στα Γερμανικά στη Δυτική Γερμανία το 1972, και «Ανατομία τής ελληνικής πολιτικής», που εκδόθηκε στην Ελλάδα το 1977.

Από τον Νοέμβριο του 1985 έως τον Δεκέμβριο του 1986 ήταν πολιτικός σύμβουλος του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και από τους πρωτεργάτες της πολιτικής τού κόμματος για την εθνική συμφιλίωση.

Στις εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989 εξελέγη βουλευτής στη μονοεδρική περιφέρεια της Ευρυτανίας με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.

Ο Παύλος Μπακογιάννης δολοφονήθηκε στις 26η Σεπτεμβρίου 1989, την ημέρα που η Βουλή επρόκειτο να αποφασίσει αν θα παρέπεμπε τον Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο για το σκάνδαλο Κοσκωτά, στο πλαίσιο της λεγόμενης «Κάθαρσης» ή «Βρώμικου 89» κατ’ άλλους.

Στις 7:58 το πρωί, πυροβολήθηκε από μία ομάδα τριών ενόπλων στην είσοδο του γραφείου του στην οδό Ομήρου στο Κολωνάκι.

Διακομίστηκε βαρύτατα τραυματισμένος στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», όπου εξέπνευσε μία ώρα αργότερα. 

Σύμφωνα με μαρτυρία της συζύγου του στη δίκη της 17Ν, ο Παύλος Μπακογιάννης είχε περάσει το προηγούμενο βράδυ της δολοφονίας του στα γραφεία του Συνασπισμού (νυν ΣΥΡΙΖΑ) κι έτσι το επίμαχο πρωινό είπε στον φρουρό του να μην τον συνοδεύσει ως το γραφείο του στο Κολωνάκι.

Την ίδια μέρα, σε πρωινή συνεδρίαση της Βουλής που μεταδιδόταν την ίδια ώρα από την τηλεόραση, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, χειροκροτούμενος απ’ όλες τις πτέρυγες, ευχήθηκε: 

«Να είναι το αίμα τού Παύλου Μπακογιάννη το τελευταίο που χύνεται άδικα σ’ αυτόν τον τόπο».

Την ευθύνη για τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη ανέλαβε με 12σέλιδη προκήρυξή της, που εστάλη στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», στις 9 Οκτωβρίου 1989, η τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη». Στην προκήρυξή της με τίτλο «Άρχισε η κάθαρση» αναφερόταν μεταξύ άλλων ότι «Αποφασίσαμε λοιπόν να εκτελέσουμε τον απατεώνα και ληστή του λαού Μπακογιάννη.

Ο κύριος αυτός είναι υπεύθυνος όχι μόνο γιατί έκλεψε τα πρώτα 60 εκατομμύρια του ιδρυτικού κεφαλαίου της Γραμμής, αλλά και για τις εκατοντάδες εκατομμύρια που είτε έκλεψε μαζί με τον συνεργάτη του Κοσκωτά για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Γραμμής, αλλά και για την αγορά μέσω της Γραμμής της Τράπεζας Κρήτης».

Για τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη καταδικάστηκαν στις 17 Δεκεμβρίου 2003, από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών, σε ισόβια κάθειρξη ο Δημήτρης Κουφοντίνας, ο Ηρακλής Κωστάρης και ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος και σε 15 χρόνια κάθειρξη ο Σάββας Ξηρός και ο Βασίλης Τζωρτζάτος. 26 Σεπτεμβρίου 2022



«Πόσο σ’ ευχαριστώ….»: Το συγκινητικό μήνυμα του Κώστα Μπακογιάννη για την επέτειο της δολοφονίας του πατέρα του Παύλου
Με μία συγκινητική ανάρτηση στα social media o δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης αναφέρθηκε στην 33η επέτειο της δολοφονίας του πατέρα του από την τρομοκρατική οργάνωση 17 Νοέμβρη.
«Η συνείδηση μου. Κι ας πέρασαν 33 χρόνια. Είμαι ένας πολύ τυχερός άνθρωπος. Πόσο σε ευχαριστώ», ήταν το μήνυμα του δημάρχου Αθηναίων ο οποίος συνόδευσε την ανάρτησή του με μία φωτογραφία στην οποία απεικονίζεται ο ίδιος μαζί με τον πατέρα του Παύλο Μπακογιάννη.
Δείτε την ανάρτηση του Κώστα Μπακογιάννη:


Νωρίτερα η Ντόρα Μπακογιάννη, τιμώντας τη μνήμη του αδικοχαμένου της συζύγου, έκανε μια ανάρτηση Twitter  στην οποία αναφέρεται στις ιδέες και τις αξίες του.
«33 χρόνια πίσω, για μας είναι σαν να μην πέρασε μια μέρα. Σήμερα στον κόσμο που ζούμε οι ιδέες και οι αξίες σου είναι πιο σημαντικές από ποτέ», έγραψε στην ανάρτησή της.

pic.twitter.com/f440QJChZw
— Ντόρα Μπακογιάννη (@Dora_Bakoyannis) September 26, 2022


Η ανακοίνωση της Νέας Δημοκρατίας για τα 33 χρόνια από την δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη
«Τριάντα τρία χρόνια μετά την εν ψυχρώ δολοφονία του ο Παύλος Μπακογιάννης καθοδηγεί και αφυπνίζει τον λαό μας, στον διαρκή αγώνα για τα ιδανικά της Δημοκρατίας, ενώ συμβολίζει την ακατάπαυστη μάχη υπέρ της ενότητας και κατά της τρομοκρατίας», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΝΔ για την επέτειο της δολοφονίας του Παύλου Μπακογιάννη.
Το κυβερνών κόμμα προσθέτει: 

«Ο Παύλος Μπακογιάννης παραμένει πάντα στις καρδιές μας ένας φωτεινός ηγέτης, ένας ακατάβλητος αγωνιστής της ελευθερίας, της ενότητας και της Δημοκρατίας

Μαχόταν για τις αξίες του έθνους μας και αντιμαχόταν συνειδητά τη βία, τον φανατισμό και τις ανισότητες.
Οι αξίες και οι ιδέες του αποτελούν για την παράταξή μας και για όλους τους Έλληνες φάρο προόδου».

Πηγή:SanSimera.gr

Διαβάστε επίσης:
Παύλος Μπακογιάννης. “Το στόμα αυτό πρέπει να παραμείνει κλειστό”. Η εν ψυχρώ εκτέλεση από τη 17 Νοέμβρη και οι τελευταίες στιγμές στην οδό Ομήρου

#Τρομοκρατία #Τρομοκρατική_Οργάνωση



Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2022

Μια σημαία από κομμένα μαλλιά αποτυπώνει την οργή των γυναικών στο Ιράν.



Μια σημαία από κομμένα μαλλιά αποτυπώνει την οργή των γυναικών στο Ιράν.
Ένα έργο της #Edith_Dekyndt από το 2014 αποκτά νέα ζωή και γίνεται σύμβολο αντίστασης των γυναικών στο Ιράν.
Μια σημαία φτιαγμένη από κομμένα μαλλιά, μια σημαία που ίσως σηματοδοτήσει μία γυναικεία επανάσταση που δεν θα περιοριστεί στην Τεχεράνη, ούτε καν στη χώρα.
Στο Ιράν μετά τον θάνατο της 22χρονης Mahsa Amini, η οποία προσήχθη και βασανίστηκε από την αστυνομία επειδή δεν είχε φορέσει «σωστά»την χιτζάμπ, επικρατεί
οργή εκ μέρους των γυναικών και ανάκτηση.




Ο άδικος θάνατος της 22χρονης προκάλεσε τέτοια οργή που οι γυναίκες ξεχύθηκαν στους δρόμους να διαμαρτυρηθούν για την γυναικεία καταπίεση και κακοποίηση στο Ιράν, καίγοντας μαντίλες και κόβοντας σε δημόσια θέα τα μαλλιά τους ενώ οι ακόμα πιο τολμηρές κυκλοφορούσαν στους δρόμους χωρίς χιτζάμπ αναρτώντας βίντεο στα social media.
Την οργή πυροδότησε και η μετέπειτα θέση της αστυνομίας του Ιράν που μίλησε πως
«Ατυχές συμβάν», ήταν ο θάνατος της  22χρονης που δε φορούσε «σωστά» το χιτζάμπ...



Η "άτυχη" 22χρονη Mahsa Amini, πέθανε στις 16 Σεπτεμβρίου μετά τον ξυλοδαρμό της από την «αστυνομία ηθών» του Ιράν, που την συνέλαβε γιατί δεν είχε καλύψει αρκετά το κεφάλι της! Αυτόπτες μάρτυρες αναφέρουν
στο BBC, ότι η γυναίκα «γρονθοκοπήθηκε μέσα σε ένα αστυνομικό βαν και στη συνέχεια έπεσε σε κώμα»
Ο πατέρας της Μαχσά Αμινί ξέσπασε κατηγορώντας τις αρχές ότι ψέυδονται για τις συνθήκες θανάτου της κοπέλας.
Μιλώντας στο BBC Persia ο πατέρας της 22χρονης είπε ότι οι γιατροί δεν του επέτρεψαν να δει την κόρη του μετά τον θάνατό της. «Λένε ψέματα. Λένε ψέματα. Όλα είναι ψέματα… όσο κι αν παρακάλεσα, δεν με άφησαν να δω την κόρη μου», είπε και υποστήριξε ότι η κόρη του είχε μώλωπες στα πόδια με το υπόλοιπο σώμα εκτός από το κεφάλι να είναι τυλιγμένο με σεντόνι.  «Δεν έχω ιδέα τι της έκαναν», είπε.
Σημειώνεται πως Ιρανοί αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν ότι η 22χρονη πέθανε αφού υπέστη «καρδιακή προσβολή» και έπεσε σε κώμα, αλλά η οικογένειά της σύμφωνα με το Emtedad news, ένα ιρανικό μέσο ενημέρωσης υποστηρίζει πως δεν υπάρχει ιστορικό καρδιακής πάθησης στην οικογένεια.
Πάντως πλάνα από κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης που είδαν το φως της δημοσιότητας μέσα από τα ιρανικά ΜΜΕ έδειξαν την κοπέλα να καταρρέει σε ένα κέντρο «αναμόρφωσης» όπου την είχε μεταφέρει η Αστυνομία Ηθών για να λάβει «καθοδήγηση» σχετικά με την ενδυμασία της.
Υπενθυμίζεται ότι από τις σφοδρές αναταραχές που έχουν ξεσπάσει στο Ιράν
από την «επανάσταση των γυναικών»,
31 άνθρωποι έχουν χάσει μέχρι στιγμής τη ζωή τους ενώ η βία και η καταστολή στους δρόμους συνεχίζεται. Συλλήψεις ζητούν οι Φρουροί της Επανάστασης
Καθεστώς απαρτχάιντ
Σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο (σαρία) του Ιράν, που επιβλήθηκε μετά την επανάσταση του 1979, είναι υποχρεωτικό για τις γυναίκες να καλύπτουν τα μαλλιά τους και να φορούν μακριά, φαρδιά ρούχα για να μην διαγράφεται καν η σιλουέτα τους.
Όσες παραβιάζουν το νόμο έχουν αντιμετωπίσει δημόσια επιτίμηση και κάποιες από αυτές έχουν συλληφθεί, ενώ σε άλλες έχουν επιβληθεί πρόστιμα.
Εξηγώντας την κατάσταση που βιώνει μαζί με τις υπόλοιπες γυναίκες του Ιράν, η δημοσιογράφος και ακτιβίστρια από τη χώρα Masih Alinejad δήλωσε ότι αν οι γυναίκες δεν καλύπτουν τα μαλλιά τους, δεν τους επιτρέπεται να πάνε στο σχολείο ή να βρουν δουλειά. «Έχουμε βαρεθεί αυτό το καθεστώς απαρτχάιντ των φύλων», πρόσθεσε.
Δημοσίευμα του ειδησεογραφικού πρακτορείου The Associated Press, αναφέρει ότι η “αστυνομία ηθικής” στο Ιράν συνέλαβε τη γυναίκα επειδή φορούσε το χιτζάμπ της «πολύ χαλαρά», ενώ αρνείται ότι η Amini έπεσε θύμα άγριου ξυλοδαρμού, επιμένοντας στο σενάριο που θέλει τη νεαρή να πέθανε από ανακοπή.
Την ίδια στιγμή, η βυθισμένη στο πένθος οικογένεια της Amini δήλωσε ότι δεν είχε ιστορικό καρδιακών προβλημάτων. Ισχυρίστηκαν μάλιστα ότι δεν τους επέτρεψαν να δουν τη σορό της κόρης τους πριν από την ταφή της.
Πηγή: in.gr 
Διαβάστε επίσης στο in.gr
Ιρανές γυναίκες στην Τεχεράνη πριν και μετά την Ισλαμική Επανάσταση
Η Ισλαμική Επανάσταση του 1979 έφερε σεισμικές αλλαγές στο Ιράν, όχι μόνο για τις γυναίκες. Κυρίως, όμως, για αυτές.



'Αφιερώνω το παρακάτω ποίημα του αείμνηστου #Μίκη_Θεοδωράκη με τον τίτλο

" Ονομάζομαι Κώστας Στεργίου" στον Αδέκαστο και Αιμοδιψή  φονιά των λαών τον #Πούτιν με αφορμή την γενική επιστράτευση που επέβαλε στον λαό του και κυρίως στους νέους που όμως εκείνοι αντιδρούν και βγαίνουν από εχθές στους δρόμους & διαδηλώνουν πως δεν θέλουν τον πόλεμο!
Διαδηλώνουν πως θέλουν την ΕΙΡΗΝΗ !
Η αντίδραση του Πούτιν σ ' αυτή την αντίσταση του λαού του; Να συλλαμβάνονται πάραυτα και να στέλνονται κατευθείαν στο μέτωπο του πολέμου...ΕΛΕΟΣ




#Σαν_Σήμερα #ΜΙΚΗΣ_ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ
Ονομάζομαι Κώστας Στεργίου
Ποίημα του Μίκη Θεοδωράκη, που έγραψε στις 22 Σεπτεμβρίου 1969 στο χωριό #Ζάτουνα της ορεινής #Αρκαδίας, όπου βρισκόταν εξόριστος μαζί με την οικογένειά του από τη δικτατορία των συνταγματαρχών. Ανήκει στην ποιητική ενότητα Αρκαδία Χ.
Την ημέρα εκείνη ο σπουδαίος Έλληνας συνθέτης δέχτηκε την επίσκεψη του 
#Κώστα_Στεργίου, ενός σκληροτράχηλου υπομοίραρχου της Χωροφυλακής, που μαζί με τους άνδρες του ερεύνησε εξονυχιστικά το σπίτι, όπου διέμενε, με αφορμή την αναχώρηση της οικογένειάς του για την Αθήνα.

Κλεισμένος στην κουζίνα του σπιτιού, ο Θεοδωράκης, οργισμένος για τα πάνδεινα που τραβούσε η οικογένειά του εκείνη την στιγμή στο διπλανό δωμάτιο, έγραψε σε μια χαρτοπετσέτα το ποίημα αυτό για να εξευτελίσει τον Στεργίου, αφού προς στιγμήν πέρασε από το μυαλό του η ιδέα να τον σκοτώσει.

Αλλά προτίμησε, όπως έγραψε αργότερα, «Να σκοτώσω την τιμή του, την υπόληψή του. Να περνά αύριο στο δρόμο και να τον φτύνουν. Να μείνει το όνομά του πλάι στου Εφιάλτη».
Ο Θεοδωράκης έντυσε με μουσική το ποίημα και το παρουσίασε για πρώτη φορά   σε συναυλία στο Μενίδι στις αρχές του 1975, λίγους μήνες μετά την πτώση της δικτατορίας.

Το τραγούδι παραμένει αδισκογράφητο, με δική του απόφαση.

Ίσως να έπαιξε ρόλο και η προτροπή του πατέρα του, που όπως λέγεται είδε τον Κώστα Στεργίου να είναι ανάμεσα στους θεατές μιας συναυλίας του Μίκη στην Ελευσίνα το 1975 και να φεύγει συντετριμμένος, μόλις άκουσε το τραγούδι με το όνομά του.

Ο Μίκης Θεοδωράκης στη Ζάτουνα με τα παιδιά του


Ονομάζομαι Κώστας Στεργίου
Ονομάζομαι Κώστας Στεργίου
προέρχομαι από τους Βησιγότθους,
Οστρογότθους, Μαυρογότθους.
Κατοικώ σε σπήλαια
λαξεύω ρόπαλα
πίνω νερό σε κρανία.
Επάγγελμά μου ο θάνατος.
Όμως προσωρινώς υπηρετώ
το μεγάλο Δράκο
που με έχει αποσπάσει στην Αρκαδία.
Πάνω απ’ το δέρμα μου
φορώ στολή
στους ώμους έχω αστέρια,
κρύβω το ρόπαλο επιμελώς
μέσα στη χλαίνη.
Ονομάζομαι Κώστας Στεργίου
προέρχομαι από τους Μαμελούκους
Μαυρολούκους, Σουσουλούκους
είμαι διασταύρωση Νεάντερνταλ και λύκου.
Όμως σήμερα, προσωρινώς,
κυκλοφορώ με τζιπ,
τρομοκρατώ παιδιά και γυναίκες.
Έχω ειδικότητα στο ψάξιμο
ψάχνω ψυχές παιδιών
και σταλάζω το φόβο
επιβάλλω το Νόμο
το Νόμο του μεγάλου Δράκου
που μ’ έχει αποσπάσει προσωρινώς
στην Αρκαδία.
Μίκης Θεοδωράκης (1925 - 2021)

sansimera.gr

Διαβάστε περισσότερα για την επιστράτευση στη Ρωσία του Πούτιν εδώ:

Πρώην διοικητής του αμερικανικού στρατού στην Ευρώπη: Ο Πούτιν θυμίζει τον Χίτλερ

Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2022

Ο Νικόλαος Καπετανίδης υπήρξε μαχητικός δημοσιογράφος και εκδότης της ελληνικής εφημερίδας του Πόντου «Εποχή».Καταδικάστηκε σε θάνατο κι εκτελέστηκε δια απαγχονισμού από τους Τούρκους, μαζί με άλλους 68 ελληνοπόντιους σαν σήμερα, στις 21 Σεπτεμβρίου 1921 στην Αμάσεια. Τα τελευταία του λόγια στην αγχόνη ήταν: «Ζήτω η Ελλάς!»

 



Ο Νικόλαος Καπετανίδης υπήρξε μαχητικός δημοσιογράφος και εκδότης της ελληνικής εφημερίδας του Πόντου «Εποχή».Καταδικάστηκε σε θάνατο κι εκτελέστηκε δια απαγχονισμού από τους Τούρκους, μαζί με άλλους 68 ελληνοπόντιους σαν σήμερα, στις 21 Σεπτεμβρίου 1921 στην Αμάσεια. Τα τελευταία του λόγια στην αγχόνη ήταν: «Ζήτω η Ελλάς!»

Γεννήθηκε το 1889 στη Ριζούντα του Πόντου, τότε περιοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (σήμερα στην Τουρκία).
Φοίτησε στο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας, ένα από τα σημαντικότερα εκπαιδευτικά του ποντιακού ελληνισμού και μετά τη αποφοίτησή τους εργάστηκε για λίγο ως δάσκαλος και κατόπιν ως δημοσιογράφος στο περιοδικό «Επιθεώρηση», που εξέδιδε ο Φίλων Κτενίδης.

Η έκδοση της εφημερίδας «Εποχή»

Το 1918 ξεκίνησε τη δική του εκδοτική προσπάθεια με την εφημερίδα «Εποχή». Μέσα από τις στήλες της εφημερίδας του αποκάλυπτε τις τουρκικές διώξεις και τα εγκλήματα εις βάρος των Ελλήνων.
Υπήρξε υπέρμαχος της δημοτικής γλώσσας στην εκπαίδευση, και μαζί με άλλους επιφανείς Πόντιους της εποχής, αποτέλεσε την πνευματική ηγεσία του Πόντου, η οποία αγωνίστηκε για την προστασία του ελληνικού στοιχείου.
Η πνευματική δραστηριότητά του δεν περιορίστηκε εκεί, αλλά συμμετείχε και στο γλωσσικό ζήτημα ως υποστηρικτής της δημοτικής γλώσσας στην εκπαίδευση.
Επίσης υποστήριζε ότι η εκπαίδευση δεν πρέπει να ελέγχεται από τις θρησκευτικές αρχές.



Άγαλμα του Νικόλαου Καπετανίδη στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη
Στις 20 Μαρτίου 2020 συναντήθηκε με τον σφαγέα των Αρμενίων και Ελλήνων του Πόντου, Τοπάλ Οσμάν (1883-1923). «Γιατί γράφεις εναντίον μου στην εφημερίδα σου» του είπε. «Εγώ αγαπάω τους Έλληνες και υπολήπτομαι αυτούς που κάθονται ήσυχα, αλλά δεν συγχωρώ αυτούς που δεν είναι πιστοί στην πατρίδα μου.
Μην γράφεις ψέματα, γράφε την αλήθεια». Παρά την απειλή του Τοπάλ Οσμάν, ο Καπετανίδης συνέχισε να γράφει για τα δεινά των Ελλήνων του Πόντου.

«Ζήτω η Ελλάς!»
Το τελευταίο φύλλο της «Εποχής» κυκλοφόρησε στις 5 Μαρτίου 1921. Πέντε ημέρες αργότερα συνελήφθη και οδηγήθηκε ενώπιον του «Δικαστηρίου της Ανεξαρτησίας» με την κατηγορία ότι βρέθηκε στο σπίτι του ένα γράμμα του εμπόρου Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδη (1856-1930) που αναφερόταν στη δημιουργία ανεξάρτητου Ποντιακού Κράτους. «Όχι κύριε πρόεδρε. Εγώ θέλω την ένωση του Πόντου με την Ελλάδα» τόνισε εμφατικά και θαρραλέα κατά τη διάρκεια της δίκης του.
Ο Νικόλαος Καπετανίδης καταδικάστηκε σε θάνατο κι εκτελέστηκε δια απαγχονισμού μαζί με άλλους 68 ελληνοπόντιους στις 21 Σεπτεμβρίου 1921 στην Αμάσεια. Τα τελευταία του λόγια στην αγχόνη ήταν: «Ζήτω η Ελλάς!»
Ο αδελφός του Κώστας Καπετανίδης κατάφερε να διασώσει το πλήρες αρχείο της εφημερίδας «Εποχή», που αποτελεί μία μοναδική ιστορική πηγή για τα τελευταία χρόνια του Ποντιακού Ελληνισμού.

Στις 7 Μαΐου 2017 έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του στο Μαρούσι (στη συμβολή των οδών Διονύσου, Σκρα και Μπραχαμίου), που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Γκάγκικ Αλτουμιάν.

Στις 21 Σεπτεμβρίου 2021 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του αγάλματός του στο χώρο του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη. Το άγαλμα, που φτάνει τα έξι μέτρα, φιλοτέχνησε ο γλύπτης Γιώργος Κικώτης.

Στις 2 Μαρτίου 2022, με πρωτοβουλία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ), αποφασίστηκε η 21η Σεπτεμβρίου να ανακηρυχτεί Ημέρα Μνήμης 

του Νικόλαου Καπετανίδη.

Πηγή: 

©SanSimera.gr

Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2022

 Η " Γλώσσα, είναι Εργαλείο της Θείας Χάρης" #Γεώργιος_Σεφέρης 

γι'αυτό  και 

"Δε θέλω τίποτε ἄλλο παρὰ νὰ μιλήσω ἁπλά, νὰ μοῦ δοθεῖ ἐτούτη ἡ χάρη.

Γιατί καὶ τὸ τραγούδι τὸ φορτώσαμε μὲ τόσες μουσικὲς ποὺ σιγὰ - σιγὰ βουλιάζει

καὶ τὴν τέχνη μας τὴ στολίσαμε τόσο πολὺ ποὺ φαγώθηκε ἀπὸ τὰ μαλάματα τὸ πρόσωπό της

κι᾿ εἶναι καιρὸς νὰ ποῦμε τὰ λιγοστά μας λόγια γιατί ἡ ψυχή μας αὔριο κάνει πανιά".



#Γιώργος_Σεφέρης(απόσπασμα από τον λόγο του στην απονομή του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας που, έλαβε τον Δεκέμβριο του 1963, από το "  Ἕνας γέροντας στὴν ἀκροποταμιά", που είχε γράψει όταν ήταν 42 ετών, αυτοεξόριστος στο Κάιρο).



51χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τον θάνατο του νομπελίστα 'Ελληνα ποιητή, Γιώργου Σεφέρη, που έφυγε από τη ζωή 

#Σαν_Σήμερα στις 20 Σεπτεμβρίου 1971.



Δύο ημέρες μετά  πραγματοποιήθηκε σε κλίμα μεγάλης συγκίνησης η κηδεία του, με την  μαζική προσέλευση του λαού μας και τελικά εξελίχθηκε σε σιωπηρή πορεία κατά της δικτατορίας και σε μια μεγάλη διαδήλωση κατά της Χούντας!



Κλείνοντας ο Σεφέρης τον λόγο του στην #Ακαδημία_Νόμπελ με τα εξής λόγια: 



"...Έχω φτάσει στο τέλος. Σας ευχαριστώ για την υπομονή σας. Είμαι επίσης ευγνώμων που «η γενναιοδωρία της Σουηδίας» μου επέτρεψε στο τέλος να νιώσω σαν να είμαι «κανείς» – καταλαβαίνοντας αυτή τη λέξη με την έννοια που την έδωσε ο Οδυσσέας όταν απάντησε στον Κύκλωπα, τον Πολύφημο: « outiz » – κανείς, σε εκείνο το μυστηριώδες ρεύμα που είναι η Ελλάδα".

Τρεις ημέρες μετά τον θάνατό του, στις (23-9-71), θα δημοσιευτεί στην εφημ.το Βήμα 

 το τελευταίο ποίημά του

 "Επί Ασπαλάθων…",  βασισμένο στο  616 χωρίο

της Πολιτείας του Πλάτωνα, που αναφέρεται στη μεταθανάτια τιμωρία των αδίκων και πιο  συγκεκριμένα του τύραννου Αρδιαίου. 

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι με τους ασπαλάθους( αρχαίο φυτό που περιγράφεται από τον Διοσκουρίδη ) χτυπούσαν και τιμωρούσαν του τυράννους στον Άδη. 

Το φυτό "Ασπάλαθος" ανθισμένο


Σε αυτήν την ιστορική αναφορά βασίζεται το τελευταίο ποίημα που έγραψε ο Γιώργος Σεφέρης στις 31 Μαρτίου 1971, το οποίο ονομάζεται "Επί Ασπαλάθων".

'Εκεί ο Σεφέρης θα κάνει ξεκάθαρα τα αισθήματά του για τους απανταχού τυράννους!

Ήταν ωραίο το Σούνιο τη μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού."

πάλι με την άνοιξη.

Λιγοστά πράσινα φύλλα γύρω στις σκουριασμένες πέτρες

το κόκκινο χώμα και οι ασπάλαθοι

δείχνοντας έτοιμα τα μεγάλα τους βελόνια

και τους κίτρινους ανθούς.

Απόμερα οι αρχαίες κολόνες,χορδές μιας άρπας που αντηχούν

ακόμη...

Γαλήνη

-Τι μπορεί να μου θύμισε τον Αρδιαίο εκείνον;

Μια λέξη στον Πλάτωνα θαρρώ,χαμένη στου μυαλού

τ'αυλάκια.

τ΄όνομα του κίτρινου θάμνου

δεν άλλαξε από κείνους τους καιρούς.

Το βράδυ βρήκα την περικοπή:

"τον έδεσαν χειροπόδαρα" μας λέει

"τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν

τον έσυραν παράμερα τον καταξέσκισαν

απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους

και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο κουρέλι".

Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του

Ο Παμφύλιος ο Αρδιαίος ο πανάθλιος Τύραννος

Γιώργος Σεφέρης (31 του Μάρτη 1971).

Διαβάστε περισσότερα για τη ζωή και το έργο του Γιώργου Σεφέρη σε παλιότερες αναρτήσεις μου εδώ: 

Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2022

«Ονομάζομαι Σοφία, πατρίδα μου είναι η Ιταλία, κι οι γονείς μου ήταν από τους πρώτους άρχοντες της χώρας. Είμαι Χριστιανή, δούλη του αληθινού Θεού, στον οποίο αφιερώθηκα από την γέννησή μου».Με αυτά τα λόγια απάντησε η Αγία Σοφία στην ερώτηση του αυτοκράτορα Αδριανού, λίγο πριν και οι τρεις κόρες της αποκεφαλιστούν και εκείνη παραδώσει το πνεύμα της στον Κύριο Ιησού Χριστό!

Βίος και Πολιτεία της Αγίας Σοφίας - Ποια ήταν η θεοσεβούμενη μητέρα και οι κόρες της, Πίστη, Αγάπη και Ελπίδα!



Ποια ήταν όμως η Αγία Σοφία; 

Η Αγία Σοφία καταγόταν από μια μεγάλη πόλη της Ιταλίας.

 Ήταν γυναίκα σεμνή και ευσεβής. Έμεινε χήρα πολύ νωρίς και εγκαταστάθηκε στη Ρώμη με τις τρεις κόρες της, την Πίστη δώδεκα ετών, την Ελπίδα δέκα και την Ανέτρεφε τις κόρες της με ιδιαίτερη επιμέλεια και τις προέτρεπε να στολίζονται με αρετές.

Όλοι επαινούσαν τη μητέρα με τις τρεις κόρες, για τα σωματικά και ψυχικά τους χαρίσματα.

Ο επιστάτης της πόλεως Αντίοχος, είπε στον αυτοκράτορα Αδριανό για τη χριστιανική πίστη της Σοφίας και των τριών θυγατέρων της. Κι αυτός έδωσε εντολή να τις οδηγήσουν στο δικαστήριο.

Όταν τις αντίκρισε, έμεινε έκθαμβος από την ευγένεια και τον στολισμό της ψυχής τους. Προσπάθησε τότε με κολακείες να τις ξεγελάσει ν ’αρνηθούν την πίστη τους.

Στην ερώτηση του, η μητέρα αποκρίθηκε:

«Ονομάζομαι Σοφία, πατρίδα μου είναι η Ιταλία, κι οι γονείς μου ήταν από τους πρώτους άρχοντες της χώρας.

Είμαι Χριστιανή, δούλη του αληθινού Θεού, στον οποίο αφιερώθηκα από την γέννησή μου».

Ο Αδριανός θαύμασε το θάρρος, τη σύνεση και τη σεμνότητα της Σοφίας. Νικημένος από την απόκρισή της, στράφηκε στις κόρες της.




Αφού βρήκε σ’ αυτές το ίδιο θάρρος, τις παρέδωσε στην αρχόντισσα Παλλαδία, να τις κατηχήσει στην ασέβεια, μέσα σε τρεις μέρες.
Μάταια όμως, γιατί βρήκε εμπόδια το γενναίο τους φρόνημα και τη δυνατή τους πίστη.

Έφεραν τότε μπροστά του την Πίστη και την παρακίνησε να θυσιάσει στην Αρτέμιδα. Η κόρη όμως αρνήθηκε να υπακούσει.

Κι ο δικαστής οργισμένος δίνει εντολή ν’ αρχίσουν τα μαρτύρια.

Λίγο πριν ο δήμιος αποκεφαλίσει την Πίστη, η μητέρα της της είπε: 

«Αγαπημένο μου κορίτσι, πολλούς πόνους υπέφερα κατά την γέννησή σου και πολύ κουράστηκα να φτάσεις σ’ αυτή την ηλικία.

Τώρα όμως πληρώθηκαν οι κόποι μου με το παραπάνω,

καθώς βλέπω να υπομένεις τα μαρτύρια για το Χριστό μας».

Αμέσως η Πίστη έσκυψε το κεφάλι και με χαρά δέχτηκε τον αποκεφαλισμό της. 



Ήρθε έπειτα η σειρά της Ελπίδας, πού πέρασε μέσα από τα ίδια μαρτύρια κι είχε το ίδιο τέλος με την αδελφή της.

Τέλος διέταξε να φέρουν την Αγάπη.

Νόμιζε πώς σαν πιο μικρή και αδύνατη, θα την έπειθε να θυσιάσει στα είδωλα.

«Μη σε ξεγελά η ηλικία μου, του λέει εκείνη.

Μην ελπίζεις, πώς θα με πείσεις με τις κολακείες σου».

Τη στιγμή εκείνη, η ευλογημένη μητέρα έλεγε στην κόρη της:

«Κορίτσι μου! Με το μαρτύριο πού έζησες τίμησες τους γονείς σου και δόξασες το Θεό.

Πήγαινε τώρα κοντά στον Νυμφίο σου Χριστό».

Τότε ο αυτοκράτορας έδωσε διαταγή να την αποκεφαλίσουν.



Τρεις μέρες αργότερα η μητέρα τους Σοφία, ήρθε στο μνήμα τους. Έκλεισε τα μάτια της και παρέδωσε την ψυχή της στα χέρια του Θεού με τα παρακάτω λόγια:

«Αγαπημένα μου παιδιά, δεχτείτε τη μητέρα σας εκεί, όπου και εσείς αναπαύεστε ».


Δείτε το βίντεο "Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΑΓΑΠΗ, ΕΛΠΙΔΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗ" 


Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου 2022

" Το χωριό μου μ’ έμαθε τον τρόπο που παίζω. Όλες οι μνήμες που παραμένουν ζωντανές, η παιδική ηλικία, τα νερά, τα πουλιά, το φεγγάρι, η αστροφεγγιά, οι ίσκιοι, το κριτς-κριτς που κάνουν τα φυτά μέσα στη νύχτα καθώς μεγαλώνουν, κι εσύ τ’ ακούς ενώ κοιμάσαι σε μια ταράτσα, και το πρωί τα βλέπεις δέκα πόντους μακρύτερα» Η σπουδαία Ελληνίδα ηθοποιός με τη διεθνή ακτινοβολία και τις διακρίσεις, Ειρήνη Παππά έφυγε την Τρίτη 13 του Σεπτέμβρη από τη ζωή, σε ηλικία 96 ετών.  

 Ειρήνη Παππά (1926-2022)




Ειρήνη Παππά (1926-2022)

Αναδημοσιεύουμε από:. Lifo 

Γράφει ο 

Χρήστος Παρίδης

Αυτά έλεγε η Ειρήνη Παππά σε μία από τις τελευταίες της τηλεοπτικές συνεντεύξεις, θέλοντας να εξηγήσει όλη της την κοσμοθεωρία τόσο σε σχέση με την τέχνη της υποκριτικής όσο και με τη στάση ζωής που ακολούθησε καθόλη τη διάρκεια της εντυπωσιακής διεθνούς κινηματογραφικής της καριέρας. 

Γεννημένη στις 3 Σεπτεμβρίου του 1926
–η ίδια διατεινόταν ότι γεννήθηκε το 1929‒ στο Χιλιομόδι Κορινθίας, ήταν το τέταρτο και τελευταίο κορίτσι της οικογένειας Λελέκου, όπου όλοι, πατέρας, μητέρα και θεία ήταν δάσκαλοι. 

Έτσι, από τη μια μεγάλωσε δίπλα στη φύση και τις αφηγήσεις της γιαγιάς της, που, όπως έλεγε, ήταν σπουδαία παραμυθατζού, σαν τη μάνα της, και από την άλλη καθοριστική υπήρξε η επιρροή του πατέρα της, ο οποίος της εμφύσησε από νωρίς την αγάπη για την αρχαία ελληνική γραμματεία. 

Στη μακρόχρονη καριέρα της τιμήθηκε με ουκ ολίγα βραβεία και τίτλους. Σημαντικές στιγμές ήταν το 1995, οπότε έλαβε το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο, το 2000, που αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Ρώμης, το 2002 που ανακηρύχθηκε «Γυναίκα της Ευρώπης».

Ο ίδιος αρνήθηκε να γράψει τα παιδιά του στην ΕΟΝ, διατηρώντας ένα ελεύθερο πνεύμα σε όλα τα επίπεδα, με βασικό στόχο και επιδίωξη να μορφώσει τις κόρες του μακριά από την παραδεδομένη αντίληψη ότι η μόνη προοπτική για τις γυναίκες ήταν να γίνουν νοικοκυρές. 

Η ίδια είχε να λέει ότι αν για κάτι τον θυμόταν πάντα ήταν γιατί της δίδαξε την ασέβεια! Και ότι η μοναδική αριστοκρατία είναι εκείνη του πνεύματος. 

Στα 12 της η Ρηνούλα, όπως την αποκαλούσαν τότε, μετακόμισε με την οικογένειά της στην Αθήνα στην οδό Ξενοκράτους και στο σχολείο είχε να αντιμετωπίσει συμμαθήτριες του «δεξιού» Κολωνακίου. Εκείνη, μια ανυπόταχτη χωριατοπούλα, που με την ενηλικίωσή της θα γινόταν μέλος του ΚΚΕ και θα έπαιρνε την απόφαση να γίνει ηθοποιός. Μια επιλογή εντελώς απαράδεκτη ηθικά για οποιοδήποτε καθωσπρέπει σπίτι της εποχής, που εξομοίωνε, ούτε λίγο ούτε πολύ, τις γυναίκες ηθοποιούς με πόρνες. 

Ειρήνη Παππά στον ρόλο της Μπουμπουλίνας.


Η σύγκρουση με τη μητέρα της ήταν σφοδρή και ιδιαίτερα προσβλητική από την πλευρά της τελευταίας, όπως και όταν αποφάσισε να παντρευτεί τον συγγραφέα Άλκη Παππά.
Ο γάμος τους κράτησε από το 1943 έως το 1947 και όταν εν τέλει χώρισαν φιλικά, εκείνη διατήρησε το επίθετό του, με το οποίο έμελλε να γίνει μία από τις πιο γνωστές ηθοποιούς διεθνώς. 
Μαθήτρια του
 μεγάλου 
Ροντήρη αλλά και της Παξινού στη σχολή του Εθνικού, αρνιόταν να μπει σε καλούπια και να υποταχτεί στο «ψεύτικο», κατά τη γνώμη της, σύστημα υποκριτικής των μεγάλων τραγωδών της εποχής.
Όταν, λοιπόν, ο Αλέκος Σακελλάριος της πρότεινε, τελειόφοιτη της δραματικής πια, να εμφανιστεί σε επιθεώρηση, δέχτηκε με μεγάλη χαρά, θεωρώντας ότι εκεί τουλάχιστον οι ηθοποιοί έπαιζαν και μιλούσαν σαν φυσιολογικοί άνθρωποι.  

Έτσι, η πρώτη της εμφάνιση στο θέατρο ήταν το 1948, στην ιστορική επιθεώρηση των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου 

«Άνθρωποι… Άνθρωποι», στη Λυρική Σκηνή, δίπλα στους Ορέστη Μακρή, Χρήστο Τσαγανέα, Μίμη Φωτόπουλο, Σπεράντζα Βρανά, Ντίνο Ηλιόπουλο, Νίκο Ρίζο, Σμαρούλα Γιούλη.

Παράλληλα, επειδή ο ευφυής σκηνοθέτης τη θεωρούσε καλλονή την οδήγησε στη Φίνος Φιλμς, όπου το 1948 έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στην ταινία «Χαμένοι Άγγελοι». Ακολούθησε το 1951 η «Νεκρή Πολιτεία» του Φρίξου Ηλιάδη με τον Γιώργο Φούντα, η οποία συμμετείχε στο Φεστιβάλ Καννών.

Τον Μάιο του 1952 η Ευρώπη ανακάλυπτε ένα νέο, ξεχωριστής ομορφιάς πρόσωπο και μια ιδιαίτερα εκφραστική ηθοποιό.

Είχε μια δωρική κατατομή με αρχαιοελληνικά χαρακτηριστικά που δεν πέρασε απαρατήρητη, με αποτέλεσμα να την προσεγγίσουν Ιταλοί παραγωγοί, προτείνοντάς της ρόλους στη γειτονική χώρα. 

Η Ειρήνη Παππά ως Ηλέκτρα και η Αλέκα Κατσέλη δεξιά στον ρόλο της Κλυταιμνήστρας.

Ανταποκρίθηκε στη νέα πρόκληση άμεσα και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της στην Ιταλία, ενώ συγχρόνως ο Ελία Καζάν την προσκάλεσε στην Αμερική ‒ σε δική του ταινία δεν έπαιξε ποτέ.

Της έδωσαν πρωταγωνιστικό ρόλο στο γουέστερν του Ρόμπερτ Γουάιζ «Tribute to a bad man» με τον Τζέιμς Κάγκνεϊ, αλλά το Χόλιγουντ δεν είναι Μεσόγειος.

Πίσω στην Αθήνα γυρίζει την «Μπουμπουλίνα» και τη «Γέφυρα των Στεναγμών» όπου υποδύεται την κυρα-Φροσύνη. 

Τα χρόνια που ακολούθησαν συμμετείχε σε όλο και σημαντικότερες με σπουδαίους συμπρωταγωνιστές, ενώ η Ρώμη έγινε το δεύτερο σπίτι της.

Δεν απασχόλησε ποτέ τα σκανδαλοθηρικά έντυπα με ερωτικά σκάνδαλα και μεγάλους έρωτες, αν και λεγόταν ότι ο Αγά Χαν ήταν ξετρελαμένος μαζί της και με δεκαετίες καθυστέρηση η ίδια αποκάλυψε την κρυφή της σχέση με τον Μάρλον Μπράντο κατά τη διάρκεια γυρισμάτων του στη Ρώμη το ’55. 

Σε συνεντεύξεις της ωριμότητάς της έλεγε ότι ποτέ δεν αγαπήθηκε και ότι η ίδια αγάπησε μόλις δύο φορές στη ζωή της:

«Η αγάπη θέλει χρόνο.

Δεν έχω εμπνεύσει κανέναν.

Είναι δύσκολο να είσαι γυναίκα».

Το 1960 η υπερπαραγωγή «Τα κανόνια του Ναβαρόνε», βασισμένη στη μάχη της Λέρου και σε γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, γυρίζεται στη Ρόδο με τους Γκρέγκορι Πεκ, Ντέιβιντ Νίβεν, Άντονι Κουίν και Άντονι Κουέιλ.

Η Παππά υποδύεται μια αντιστασιακή, πιστοποιώντας στο διεθνές κοινό ότι, πέρα από εξαιρετική ηθοποιός, ήταν και μια γυναίκα που αντιπροσώπευε την ελληνική ομορφιά. 



Η κινηματογραφική μεταφορά της «Αντιγόνης» από τον Γιώργο Τζαβέλα την ίδια χρονιά τής χάρισε το πρώτο της βραβείο ερμηνείας στην Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου, δηλαδή στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. 

Αμέσως μετά, το 1962, με την περίφημη «Ηλέκτρα» του Μιχάλη Κακογιάννη κέρδισε το δεύτερο βραβείο, πάλι στη Θεσσαλονίκη, αλλά και μια μεγάλη φιλία και συνεργασία με τον Κύπριο σκηνοθέτη, που το 1964 της πρόσφερε έναν από τους πιο εμβληματικούς ρόλους της καριέρας της, εκείνον της χήρας στον «Ζορμπά». 

Η ηρωίδα Παππά στον Ζορμπά, η χήρα, θύμα των πατροπαράδοτων προκαταλήψεων, έγινε σύμβολο της γυναικείας χειραφέτησης. Φωτ.: FilmPublicityArchive/United Archives via Getty Images/Ιdeal Image


Η ταινία έγινε τεράστια διεθνής επιτυχία όχι μόνο χάρη στην ιστορία της αλλά και χάρη στη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.

Η ηρωίδα Παππά, δε, η χήρα, θύμα των πατροπαράδοτων προκαταλήψεων, έγινε σύμβολο της γυναικείας χειραφέτησης. 

Καμία από τις ταινίες που γύρισε αμέσως μετά τον θρίαμβο του «Ζορμπά»

δεν ήταν του ύψους του «Ζ» (1968) του Κώστα Γαβρά, όπου υποδύθηκε τη γυναίκα του Λαμπράκη.

Πρόκειται για μια πολιτική καταγγελία
που κέρδισε το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Η συμβολή της ως μιας συντετριμμένης φιγούρας, σε αντίστιξη με τον Ιβ Μοντάν, ήταν τεράστια. 

Η Ειρήνη Παππά με τον Κώστα Γαβρά, τον Ιβ Μοντάν και τον Ζακ Περίν από το «Ζ». Φωτ.: Gilbert TOURTE/Gamma-Rapho via Getty Images/Ideal Image

Το ίδιο ισχύει και για την ιταλική τηλεοπτική σειρά «Οδύσσεια» σε σκηνοθεσία Φραντσέσκο Ρόσι, που παιζόταν το ίδιο διάστημα στα μεγαλύτερα δίκτυα του κόσμου. Εκεί κρατούσε τον ρόλο της Πηνελόπης. 

Το 1969 ήταν η Αικατερίνη της Αραγωνίας στην «Άννα των χιλίων ημερών» δίπλα στον Ρίτσαρντ Μπάρτον

και στις «Τρωάδες», που ο Κακογιάννης αναγκάστηκε να γυρίσει το 1971 στην Ισπανία λόγω της δικτατορίας στην Ελλάδα, ήταν η Ωραία Ελένη, δίπλα στην Κάθριν Χέπμπορν ως Εκάβη,

στη Βανέσα Ρεντγκρέιβ ως Ανδρομάχη και στη Ζενεβιέβ Μπιζό ως Κασσάνδρα. 

Το ίδιο διάστημα ερμηνεύει για το θέατρο «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» στη Νέα Υόρκη με σκηνοθέτη τον Κακογιάννη και «Μήδεια» σε σκηνοθεσία του Βολανάκη. Επίσης, παίζει στο «Εκείνο το καλοκαίρι, εκείνο το φθινόπωρο» του Φρανκ Γκιλρόι με συμπρωταγωνιστή τον Γιον Βόιτ. 

Ωστόσο το θέατρο ποτέ δεν το αγάπησε πραγματικά, την ενοχλούσε η επανάληψη, προτιμούσε το παιχνίδι με τον φακό. 

Ήταν το 1969 που κυκλοφόρησε το άλμπουμ «Ειρήνη Παππά - Σε ένδεκα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη», όπου ερμήνευε η ίδια επιτυχίες του παλιού της συντρόφου, και το 1972 το «666», το τελευταίο άλμπουμ του θρυλικού συγκροτήματος Aphrodite’s Child, εμπνευσμένο από την «Αποκάλυψη του Ιωάννη» σε μουσική Βαγγέλη Παπαθανασίου και τη συμμετοχή του Ντέμη Ρούσσου.
Η προσποίηση οργασμού της Παππά σκανδάλισε, αλλά αντανακλούσε απόλυτα την εποχή των παιδιών των λουλουδιών. 

Ο διεθνής Τύπος αρεσκόταν να την αποκαλεί «ζωντανή Καρυάτιδα», οι Ιταλοί την θεωρούσαν δική τους και την ανήγαγαν σε πρότυπο μεσογειακής ομορφιάς, χαρακτηρίζοντάς την «Ρωμαία», και οι Έλληνες περηφανευόντουσαν για τη διάσημη συμπατριώτισσά τους με το αγέρωχο προφίλ. 

Η ίδια, ως αντι-στάρ, δεν έπαυε να ταξιδεύει όπου και να της πρότειναν ενδιαφέροντες ρόλους, απορρίπτοντας πολλούς άλλους. 

Ο Άντονι Κουίν και η Ειρήνη Παππά διασκεδάζουν με τον Γιώργο Ζαμπέτα στις Κάννες το 1976. Φωτ.: Gilbert TOURTE/Gamma-Rapho via Getty Images/Ideal Image



Έχει συμμετάσχει σε πλήθος ταινιών σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, αλλά έχει χάσει και την ευκαιρία να παίξει σε πολλές λόγων διαφόρων ατυχιών. 

Έτσι, δεν πήρε τον ρόλο της Μαρίας στον «Ιησού» του Τζεφιρέλι, αφού δεν βρέθηκε νεότερη Ελληνίδα ηθοποιός να της μοιάζει για τα πρώτα χρόνια της Παναγίας, όπως ούτε και αυτόν της υψιφώνου, αργότερα, στο «Και το πλοίο σαλπάρει» του Φελίνι, παρόλο που ο σπουδαίος δημιουργός δήλωνε ότι τη θεωρούσε την καλύτερη κινηματογραφική ηθοποιό στον κόσμο. 

Στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης υποδύθηκε την Κλυταιμνήστρα στην «Ιφιγένεια» του Κακογιάννη, που έφτασε μέχρι τις υποψηφιότητες των Όσκαρ του 1978, ενώ πρωταγωνίστησε στο «Αντώνιος και Κλεοπάτρα» του Σαίξπηρ με τον Καζάκο, σε σκηνοθεσία πάλι του Κακογιάννη, στο Ηρώδειο.

Η παράσταση συνοδεύτηκε από μια δημόσια κόντρα με τον Δημήτρη Χορν που αμφισβήτησε το δικαίωμά της να παίξει στο Ρωμαϊκό Θέατρο, καθώς την θεωρούσε αποκλειστικά του κινηματογράφου. 

Ίσως και να μην είχε άδικο. Συνολικά, οι συμμετοχές της ξεπερνάνε τις 80, έχοντας γυρίσει ταινίες σε κάθε πιθανή και απίθανη χώρα,

με τους πλέον ταλαντούχους σκηνοθέτες και πάντα με ηχηρό καστ.

Από τις «αραβικές» ταινίες, το «Μήνυμα» και το «Λιοντάρι της ερήμου» με τον Άντονι Κουίν, μέχρι τη «Γραμμή Αίματος» με τους
με τους Όντρεϊ Χέπμπορν, Μπεν Γκαζάρα, Ομάρ Σαρίφ και Ρόμι Σνάιντερ, και από το «Ο Χριστός σταμάτησε στο Έμπολι» με τον Τζιαν Μαρία Βολοντέ μέχρι τη μεξικανική «Ερέντιρα» του νομπελίστα Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. 

Τα τελευταία χρόνια της ενεργούς δράσης της ασχολήθηκε έντονα με τη διάδοση της αρχαίας τραγωδίας, ερμηνεύοντας ρόλους και σκηνοθετώντας παραστάσεις σε Αμερική, Ιταλία και Ισπανία. Παράλληλα, ανέβασε δικό της κείμενο, τη «Θεοδώρα», στην Ιταλία και στη Γαλλία όπως και την «Αποκάλυψη» με τον Ανδρέα Βουτσινά στην Πάτμο αλλά και στη Βαλένθια σε συνεργασία με τη Γιόκο Όνο.

Ο Μιχάλης Κακογιάννης, η Ειρήνη Παππά, η Κατερίνα Παπαμόσχου και ο Κώστας Καζάκος στις Κάννες το 1977. Φωτ.: Keystone/Hulton Archive/Getty Images/Ιdeal Image


Με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου και την Αριάννα Στασινοπούλου-Χάφινγκτον στους στίχους δημιούργησαν το 1978 τις «Ωδές», όπου ερμήνευσε δημοτικά τραγούδια και εκκλησιαστικούς ύμνους, εγχείρημα που επαναλήφθηκε με τις «Ραψωδίες» το 1986. 

Με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου.


Το 1993 συναντήθηκαν για τελευταία
φορά με τον Κακογιάννη στα πλατό με την κωμωδία «Πάνω, κάτω και πλαγίως», όπου είχε τα κότσια να συνδράμει σε μια άκρως τολμηρή ερωτική και συγχρόνως σατιρική σκηνή με τον Πάνο Μιχαλόπουλο. 

Με τον Πάνο Μιχαλόπουλο στο Πάνω Κάτω και Πλαγίως.


Το 1997 έπαιξε σε μια σύγχρονη τηλεοπτική μεταφορά της «Οδύσσειας», όπου ήταν πια η γηραιά μάνα του Οδυσσέα, η Αντίκλεια, και την ίδια χρονιά εμφανίστηκε στο «Πάρτι» του σπουδαίου Πορτογάλου σκηνοθέτη Μανοέλ Ντε Ολιβέιρα με τον Μισέλ Πικολί.

Επίσης, συμμετείχε στο «Μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι» που γυρίστηκε το 2001 στην Κεφαλονιά.

Η μακριά λίστα έκλεισε το 2003 με το «Um Filme Falado» του αιωνόβιου Ντε Ολιβέιρα και πάλι, με τους Τζον Μάλκοβιτς, Κατρίν Ντενέβ και Στεφανία Σαντρέλι. 

Συνδέθηκε με στενή φιλία και αισθήματα αλληλοεκτίμησης με τον Ανδρέα Παπανδρέου την εποχή της μεγάλης του κυριαρχίας και με τη στήριξη της κυβέρνησής του δημιούργησε το «Σχολείον», ένα σύμπλεγμα θεατρικών χώρων επί της οδού Πειραιώς, για την οποία έλεγε ότι είναι ο ωραιότερος δρόμος της Ευρώπης, με θέα την Ακρόπολη, και θα έπρεπε να τον κάνουμε «δρόμο πολιτισμού».

Αυτός ακριβώς ο χώρος σήμερα έχει παραχωρηθεί στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. 

Στη μακρόχρονη καριέρα της τιμήθηκε με ουκ ολίγα βραβεία και τίτλους. Σημαντικές στιγμές ήταν το 1995, οπότε έλαβε το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο, το 2000, που αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Ρώμης, το 2002 που ανακηρύχθηκε «Γυναίκα της Ευρώπης».

Επίσης, δέχτηκε τιμητική διάκριση από τον Πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, έχει τιμηθεί επίσης με το Βραβείο Ρώμη στο αρχαίο θέατρο της Όστια Αντίκα το 2008 και με τον Χρυσό Λέοντα της Μπιενάλε Θεάτρου Βενετίας το 2009. 

Μεγάλη τιμή αποτέλεσε και το ότι ήταν ανάμεσα στους 260 καλλιτέχνες απ’ όλο τον κόσμο που προσκάλεσε ο Πάπας Βενέδικτος στην Καπέλα Σιξτίνα του Βατικανού για να τους ζητήσει «να μεταδώσουν με την τέχνη τους το μήνυμα του Θεού και να μη φοβούνται ότι η πίστη θα μπορούσε να μειώσει τον οίστρο και τη δημιουργικότητά τους». 

Η φιλική συμμετοχή της στο συμβούλιο του Ιδρύματος Άννα-Μαρία προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις το 2003 που την οδήγησαν σε παραίτηση.

Η ίδια δήλωσε τότε:

«Αν η παρουσία μου στο φιλανθρωπικό ίδρυμα Άννα-Μαρία ενοχλεί τη χώρα μου, παραιτούμαι αμέσως». 

Καθώς ο χρόνος κυλούσε και όλο και περισσότεροι σημαντικοί καλλιτέχνες και πνευματικοί άνθρωποι μιας ολόκληρης εποχής έφευγαν από τη ζωή, η Ειρήνη Παππά έμπαινε στο περιθώριο.

Όταν το καλοκαίρι του 2011 πέθανε ο Μιχάλης Κακογιάννης δεν παρευρέθηκε καν στην κηδεία του -
είχαν παρεξηγηθεί και δεν επικοινωνούσαν πια.

Η τηλεφωνική της δήλωση ήταν σύντομη και όχι ιδιαίτερα θερμή. 

Τα επόμενα χρόνια σταδιακά διέκοπτε την επικοινωνία με όλο και περισσότερους ανθρώπους, καθώς έπασχε από Αλτσχάιμερ.

Αυτή η λαμπερή προσωπικότητα, η δυναμική γυναίκα, βυθίστηκε στη σιωπή.

Απομονωμένη στο σπίτι της στην Πλάκα, θα περνούσε τα περισσότερα από τα τελευταία χρόνια της ζωής της χωρίς καμία επαφή με τον έξω κόσμο.

Η Ειρήνη Παππά δεν έκανε παιδιά. Στους πιο κοντινούς της συγγενείς συγκαταλέγονται ο σκηνοθέτης Μανούσος Μανουσάκης και ο ηθοποιός Αίας Μανθόπουλος, παιδιά των αδελφών της.