Ο Σταυρός του Χριστού προαναγγελλόταν και προτυπωνόταν μυστικώς από παλαιές γενεές και κανείς ποτέ δεν συμφιλιώθηκε με το Θεό χωρίς τη δύναμη του Σταυρού. Πραγματικά μετά τη προγονική εκείνη παράβαση στο παράδεισο του Θεού δια του δένδρου, η μεν αμαρτία αναπτύχθηκε, εμείς δε πεθάναμε, έχοντας υποστεί το θάνατο της ψυχής και πριν από το σωματικό θάνατο, που είναι ο από το Θεό χωρισμός της.
Ο Θεός είναι πνεύμα και αυταγαθότης και αρετή και αυτού κατ' εικόνα και ομοίωση είναι το δικό μας πνεύμα.
Για να ανανεωθεί και φιλιωθεί οποιοσδήποτε με το Θεό κατά το πνεύμα, πρέπει να καταργηθεί η αμαρτία.
Τούτο είναι ο Σταυρός του Κυρίου.
Πολλοί φίλοι του Θεού μαρτυρήθηκαν από τον ίδιο το Θεό και πρίν από το νόμο, χωρίς να έχει φανεί ακόμα ο Σταυρός.
Ο Δαβίδ λέγει: <<από εμένα τιμήθηκαν υπερβολικά οι φίλοι σου, Θεέ>> (Ψαλμ.138,16). Πως λοιπόν υπάρχουν άνθρωποι που ήταν φίλοι του Θεού πριν από το Σταυρό;
Διότι ενεργείτο σε αυτούς το μυστήριο του Σταυρού.
Ας αρχίσουμε πρώτα από τον Αβραάμ.
Ο Θεός του είπε: Έβγα από τη γη σου και τη συγγένειά σου και έλα στη γη πού θα σου δείξω.
Δεν είπε που θα σου δώσω, αλλά που θα σου δείξω.
Αυτός ο λόγος φέρει μέσα του το μυστήριο του Σταυρού.
Προς τον Μωυσή δε, όταν έφυγε από την Αίγυπτο και ανέβηκε στο όρος του είπε ο Θεός:
λύσε το υπόδημα από τα πόδια σου
Τούτο είναι άλλο μυστήριο του Θεού.
Να λύσει το υπόδημα από τα πόδια, να αποθέσει τους δερμάτινους χιτώνες μέσα στους οποίους ενεργεί η αμαρτία και αποσπά από την αγία γη.
Να μη ζεί πλέον κατά σάρκα και στην αμαρτία, αλλά να καταργηθεί και να νεκρωθεί η αντικειμένη στο Θεό ζωή. Όπως λέγει ο θείος Παύλος να σταυρώσει κανείς τη σάρκα μαζί με τα παθήματα και τις επιθυμίες.
Επειδή δεν είναι δυνατό να φύγουν τελείως από μας τα πονηρά πάθη και ο κόσμος της αμαρτίας και να μη ενεργούν σε μας συλλογιστικά , εάν δεν φθάσουμε στη θεωρία του Θεού, γι' αυτό μυστήριο του Θεού είναι και η θεωρία του είδους αυτού που σταυρώνει για το κόσμο εκείνους που την αξιώθηκαν.
Έτσι και η στη περίπτωση του Μωυσή εκείνη θεωρία της καιομένης και μη κατακαιομένης βάτου ήταν μυστήριο του Σταυρού, μεγαλύτερο και τελειότερο από το μυστήριο εκείνο το καιρό του Αβραάμ.
Άραγε λοιπόν ο μεν Μωυσής εμυήθηκε το τελειότερο μυστήριο του Σταυρού, ο δε Αβραάμ όχι;
Στον Αβραάμ πού αξιώθηκε τη θαυμασιωτέρα θεοπτία, όταν είδε τον ένα τρισυπόστατο Θεό στη Βαλανιδιά του Μαβρή (Γεν.18,1), ενεργήθηκε το μυστήριο του Σταυρού όταν θυσίαζε το γιό του Ισαάκ.
Ο Ισαάκ ήταν ο ίδιος τύπος εκείνου που προσηλώθηκε σ' αυτόν, αφού έγινε υπήκοος στο πατέρα του μέχρι θανάτου, όπως ο Χριστός.
Και το κριάρι που του δόθηκε σε σφαγή υπέρ ημών, και το φυτό, στο οποίο ήταν το κριάρι δεμένο, είχε το μυστήριο του τύπου του Σταυρού, γι' αυτό και λεγόταν Σαβέκ, φυτό αφέσεως, όπως και ο Σταυρός λεγόταν ξύλο σωτηρίας.
Ενεργούσε δε το μυστήριο και ο τύπος του Σταυρού και στον Ιακώβ, το γιό του Ισαάκ, διότι αύξησε τα ποίμνιά του με ξύλα και ύδωρ.
Το ξύλο λοιπόν προετύπωνε το σταυρικό ξύλο, το δε ύδωρ το θείο βάπτισμα που περικλείει μέσα του το μυστήριο του Σταυρού.
Ο Ιακώβ και όταν προσκυνούσε έως το άκρο της ράβδου του και όταν ευλογούσε τους εγγονούς του (Γεν. 48,9-20), υπεδήλωνε ακόμη καθαρώτερα το τύπο του Σταυρού.
Όπως λοιπόν στον μεν Αβραάμ ενεργούσε το μυστήριο του Σταυρού, ο δε γιός του Ισαάκ ήταν τύπος του ύστερα σταυρωθέντος, έτσι πάλι στου Ιακώβ το βίο ολόκληρο ενεργούσε το μυστήριο του Σταυρού, ο Ιωσήφ δε ο γιός του Ιακώβ ήταν τύπος και μυστήριο του Θεανθρώπου Λόγου που αργότερα πρόκειτο να σταυρωθεί.
Διότι από φθόνο οδηγήθηκε και αυτός προς τη σφαγή και μάλιστα από τους κατά σάρκα συγγενείς.
Εάν δε δεν σφάχθηκε, αλλά πωλήθηκε ο Ιωσήφ και ούτε ο Ισαάκ σφάχθηκε δεν είναι περίεργο, γατί αυτοί δεν ήσαν η αλήθεια, αλλά τύπος της μελλοντικής αληθείας.
Η σφαγή προεφανέρωνε το κατά σάρκα πάθος του Θεανθρώπου, η δε αποφυγή του πάθους προεφανέρωνε το απαθές της Θεότητος.
Να επανέλθουμε στο Μωυσή που σώθηκε ο ίδιος με ξύλο και ύδωρ, όταν εκτέθηκε μέσα σε ένα καλάθι στα ρεύματα του Νείλου, που όπως είπαμε προεφανέρωνε το Σταυρό και το βάπτισμα.
Προχωρώντας ο Μωυσής προανέδειξε σαφέστατα τον τύπο ακόμη και το σχήμα του Σταυρού και τη σωτηρία δι' αυτού του τύπου.
Γιατί αφού έστησε όρθια τη ράβδο, άπλωσε πάνω σε αυτήν τα χέρια του και σχηματίζοντας έτσι τον εαυτό του σταυρικώς πάνω στη ράβδο, κατατρόπωσε τους εχθρούς. (Εξ.17,8). Επίσης τοποθετώντας το χάλκινο φίδι πλάγια πάνω σε σημαία, αναστηλώνοντας το τύπο του Σταυρού, παρήγγειλε στους δαγκαμένους από φίδια Ιουδαίους να τον βλέπουν και έτσι να θεραπεύονται από τα δαγκώματα των φιδιών.
Δεν θα επαρκέσει ο χρόνος να διηγούμαι σε πόσους άλλους ενεργούσε το μυστήριο του Σταυρού, όπως περί του Ιησού και των έπειτα από αυτών κριτών και προφητών, του Δαβίδ και των μετέπειτα, οι οποίοι ανέκοψαν ποταμούς, σταμάτησαν τον ήλιο, κατεδάφισαν πόλεις ασεβών, έγιναν νικηφόροι στο πόλεμο, απέφυγαν θάνατο από μαχαίρι ή από φωτιά ή από λιοντάρια, έλεγξαν βασιλείς, ανέστησαν νεκρούς, έφεραν ξηρασία και πάλι όταν το ζήτησαν έφεραν βροχή και όλα όσα αναφέρει ο θείος Παύλος για τη πίστη ίδιαίτερα στο Σταυρό, που είναι δύναμις Θεού για μας τους σωζουμένους, ενώ είναι μωρία για τους αφανιζομένους.
Αλλά να αφήσουμε όλους με το παλαιό νόμο, και να πάμε στον ίδιο το Κύριο, για τον οποίο και δια του οποίου έγιναν τα πάντα, ο οποίος έλεγε πριν από το Σταυρό:
όποιος δεν παίρνει το σταυρό του για να με ακολουθήσει, δεν είναι άξιός μου
όποιος θέλει να έλθει πίσω μου, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει το σταυρό του και ας με ακολουθήσει.
Η εντολή διατάσσει να αρνήται κανείς το σώμα και να σηκώνει το σταυρό του.
Το έχουν το σώμα οι ζώντες κατά Θεό, αλλά δεν είναι πολύ προσδεδεμένοι σε αυτό, το χρησιμοποιούν ως συνεργό στα αναγκαία, αν δε το καλέσει ο καιρός είναι έτοιμοι να το προδώσουν και αυτό, όπως και κτήματα και ότι άλλα μέσα χρειασθούν.
Τέτοιος είναι ο λόγος του Σταυρού, ως τέτοιος δε, όχι μόνο στους προφήτες πριν συντελεσθεί, αλλά και τώρα μετά τη τέλεσή του, είναι μυστήριο μέγα και πραγματικά θείο.
Πως; Διότι φαινομενικά μεν παρουσιάζεται να προξενεί ατίμωση στον εαυτό του αυτός που εξευτελίζει τον εαυτό του και τον ταπεινώνει σε όλα, και πόνο και οδύνη, αυτός που αποφεύγει τις σωματικές ηδονές, αυτός που δίνει τα υπάρχοντα καθίσταται αίτιος πτωχείας στον εαυτό του.
Δια της δυνάμεως του Θεού όμως αυτή η πτωχεία και η οδύνη και ατιμία, γεννά δόξα αιώνια και ηδονή ανέκφραστη και ανεξάντλητο πλούτο, τόσο στο παρόντα όσο και στο μέλλοντα εκείνο κόσμο.
Τούτο λοιπόν είναι η σοφία και δύναμη του Θεού, το να νικήσει δι' ασθενείας, το να υψωθεί δια ταπεινώσεως, το να πλουτήσει δια πτωχείας.
Όχι μόνο δε ο λόγος και το μυστήριο του Σταυρού, αλλά και ο τύπος είναι θείος και προσκυνητός, διότι είναι σφραγίδα ιερά, σωστική και σεβαστή, αγιαστική και τελεστική των υπερφυών και απορρήτων αγαθών που ενεργήθηκαν στο γένος των ανθρώπων από το Θεό, αναιρετική κατάρας και καταδίκης, καθαιρετική φθοράς και θανάτου, παρεκτική αϊδίου ζωής και ευλογίας, σωτηριώδες ξύλο, βασιλικό σκήπτρο, θείο τρόπαιο κατά ορατών και αοράτων εχθρών, έστω και αν οι οπαδοί των αιρετικών φρενοβλαβώς δυσαρεστούνται.
Ο Σταυρός του Κυρίου παριστάνει όλη την οικονομία της σαρκικής παρουσίας και περικλείει όλο το κατ' αυτήν μυστήριο, εκτείνεται προς όλα τα πέρατα και περιλαμβάνει όλα, τα άνω, τα κάτω, τα γύρω, τα ενδιάμεσα και το οποίο ο ίδιος ο Κύριος ονομάζει φανερώς ύψος και δόξα του, όταν επρόκειτο να ανεβεί σε αυτό, κατά τη μέλλουσα δε παρουσία και επιφάνειά του προαναγγέλλει ότι θα έλθει το σημείο τούτου του Υιού του ανθρώπου με πολλή δύναμη και δόξα.
Ο απόστολος Παύλος γράφει προς του Κολοσσαείς:
ενώ είσαστε νεκροί από τα παραπτώματα και την ακροβυστία της σάρκας, σας εζωοποίησε μαζί του, χαρίζοντάς σας όλα τα παραπτώματα, εξαλείφοντας το χειρόγραφο που περιείχε τις εναντίον μας αποφάσεις, σηκώνοντάς το από τη μέση και καρφώνοντάς το στο Σταυρό, ξεγυμνώνοντας δε τις αρχές και τις εξουσίες, τις διεπόμπευσε δημόσια θριαμβεύοντάς τες πάνω στο Σταυρό (Κολ.2,13).
Εμείς κλίνοντας τα γόνατα και τις καρδιές, ας προσκυνήσουμε μαζί με τον ψαλμωδό και προφήτη Δαβίδ (Ψαλμ.131,7) στο τόπο όπου στάθηκαν τα πόδια του και όπου εξαπλώθηκαν τα χέρια που συνέχουν το σύμπαν και όπου ετεντώθηκε για μας το ζωαρχικό σώμα και προσκυνώντας και ασπαζόμενοι αυτόν με πίστη, ας παίρνουμε πλούσιο τον απο εκεί αγιασμό και ας τον φυλάττουμε.
΄Ετσι και κατά την υπερένδοξη μέλλουσα παρουσία του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος μας Ιησού Χριστού, βλέποντάς τον να προηγείται λαμπρώς, θα αγαλλιάζωμε και θα χοροπηδούμε διαπαντός, διότι πετύχαμε την από τα δεξιά θέση, σε δόξα του σαρκικώς σταυρωθέντος για μας Υιου του Θεού, στον οποίο πρέπει δοξολογία μαζί με τον άναρχο Πατέρα του και το πανάγιο και αγαθό και ζωοποιό Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων. Γένοιτο.
(Απόσπασμα από: ΠΑΤΕΡ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΓΡΗΓ. ΠΑΛΑΜΑΣ" Τ. 9ος)
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΝΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ (Α' ΚΑΙ Β ΥΨΩΣΗ)
|
Η ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού από την βασιλομήτωρα Αγία Ελένη αναφέρεται από πολλούς ιστορικούς της πρωτοβυζαντινής περιόδου (Σωκράτης, Σωζόμενος Θεοδώρητος, Ρουφίνος και Αμβρόσιος).
Σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες, ο αυτοκράτωρ Αδριανός Αίλιος (117-138) είχε ανασκάψει την αγία Πόλη και είχε καταχώσει όλα τα ιερά της, σε αντίποινα σε εξέργεση των Ιουδαίων (132-135).
Επίσης είχε οικοδομήσει επί του τάφου του Ιησού Χριστού στο Γολγοθά, ειδωλολατρικό ναό αφιερωμένο στην Αφροδίτη.
Η Αγία Ελένη εστάλη από το γιό της Μ. Κωνσταντίνο να βρεί τον Τίμιο Σταυρό από πόθο που έτρεφε όταν τον είδε να σελαγίζει στον ουρανό το 312 όταν εξεστράτευσε κατά του Μαξεντίου.
Από τον επίσκοπο Αιλίας Μακάριο στην Α' Οικ. Σύνοδο έμαθε για την ύπαρξη του Σταυρού και οδηγούμενη από τοπικές παραδόσεις σε συνδυασμό με την ευωδία του φυτού ''βασιλικού'' προέβη σε κατεδάφιση του ναού, κάτω από τα θεμέλιά του οποίου βρήκε τρεις σταυρούς, τα τρία καρφιά και την ξύλινη πινακίδα με την επιγραφή.
Προκειμένου να διαπιστωθεί ποιός σταυρός ήταν εκείνος του Ιησού Χριστού ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Μακάριος ακούμπησε στο σώμα μίας ευσεβέστατης νεκρής γυναίκας διαδοχικά και τους τρεις σταυρούς.
Μόλις το νεκρό σώμα της γυναίκας ακούμπησε τον Τίμιο Σταυρό αναστήθηκε.
Την επομένη, την 14η Σεπτεμβρίου του 335 έγινε η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού εντός του ναού σε περιφανές μέρος, από τον άμβωνα για να μπορούν να τον δουν και να τον προσκυνήσουν όλοι οι περιχαρείς πιστοί, που έσπευσαν εκεί αμέσως όταν έμαθαν την χαρμόσυνη είδηση.
Ο Τίμιος Σταυρός ήταν κατασκευασμένος από τριών ειδών ξύλα:κυπαρίσσι, πεύκο και κέδρο.
(Προφητεία Ησαίου 60,13)
Όμως την αγία αυτή ημέρα εορτάζουμε και την δεύτερη ύψωση.
Στα 613 οι Πέρσες κυρίεψαν την Παλαιστίνη, λεηλάτησαν και κατέστρεψαν τα ιερά προσκυνήματα και πήραν ως λάφυρο τον Τίμιο Σταυρό και τον μετέφεραν στη χώρα τους. Η παράδοση αναφέρει ότι άπειρα θαύματα γινόταν εκεί.
Οι πυρολάτρες Πέρσες θεώρησαν το Τίμιο Ξύλο μαγικό και γι' αυτό το φύλασσαν και το προσκυνούσαν, χωρίς να γνωρίζουν την πραγματική του φύση και ιδιότητα!
Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος μετά την νίκη του εναντίον των Περσών παρέλαβε τον Τίμιο Σταυρό και τον μετέφερε στην Ιερουσαλήμ.
Ο Πατριάρχης Ζαχαρίας τον ύψωσε εκ νέου στο ναό της Αναστάσεως.
Ήταν 14 Σεπτεμβρίου του 626.
|
|
