Σάββατο 23 Ιουλίου 2016

ΤΟΥΡΚΙΑ " Σε Σοβαρό κίνδυνο τα Ανθρώπινα Δικαιώματα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος και τα επακόλουθα μέτρα καταστολής " Διεθνής Αμνηστία


















Μετά από την αιματηρή απόπειρα πραξικοπήματος την Παρασκευή 15 Ιουλίου, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 208 ανθρώπων και σχεδόν 8.000 συλλήψεων, τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία βρίσκονται σε κίνδυνο, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.
Αρκετοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν προτείνει την επαναφορά της θανατικής ποινής ως τιμωρία για όσους κριθούν υπεύθυνοι για το αποτυχημένο πραξικόπημα και η οργάνωση ερευνά τώρα αναφορές σύμφωνα με τις οποίες οι κρατούμενοι σε Άγκυρα και Κωνσταντινούπολη έχουν υποβληθεί σε πληθώρα πρακτικών κακομεταχείρισης, συμπεριλαμβανομένης της κακοποίησης καθώς και της στέρησης του δικαιώματος πρόσβασης σε δικηγόρο.


«Ο μεγάλος αριθμός συλλήψεων και αναστολών υπαλλήλων του κράτους από τα καθήκοντά τους από την περασμένη Παρασκευή είναι ανησυχητικός και παρακολουθούμε πολύ στενά την κατάσταση. Στο πλαίσιο της απόπειρας του πραξικοπήματος ασκήθηκε αποτρόπαιη βία και όσοι ευθύνονται για παράνομες δολοφονίες και άλλες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να προσαχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης, αλλά η καταστολή εναντίον των αντιφρονούντων και η απειλή για επαναφορά της θανατικής ποινής δεν συνιστούν δικαιοσύνη», δήλωσε ο John Dalhuisen, Διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.
Καλούμε τις τουρκικές αρχές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και σεβασμό στο κράτος δικαίου ενόσω διεξάγουν τις αναγκαίες έρευνες, εξασφαλίζοντας δίκαιες δίκες για όλους όσοι βρίσκονται υπό κράτηση και απελευθερώνοντας εκείνους για τους οποίους δεν έχουν απτές αποδείξεις ότι συμμετείχαν σε εγκληματικές ενέργειες. Ένα πισωγύρισμα στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η Τουρκία »
John Dalhuisen, Διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία

Αν και οι ακριβείς αριθμοί παραμένουν ασαφείς, οι τουρκικές αρχές αναφέρουν ότι 208 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 1.400 τραυματίστηκαν στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα τη νύχτα της Παρασκευής, όταν μια μερίδα του στρατού επιχείρησε να καταλάβει την εξουσία, εισβάλλοντας σε τηλεοπτικούς σταθμούς και ανοίγοντας πυρ εναντίον του κοινοβουλίου και των προεδρικών κτιρίων. 
Μεταξύ αυτών που έχασαν τη ζωή τους συγκαταλέγονται 24 άτομα τα οποία οι αρχές θεωρούν ως «πραξικοπηματίες», ενώ ορισμένοι εξ αυτών αναφέρεται ότι έπεσαν θύματα λιντσαρίσματος ενόσω ήταν άοπλοι και προσπαθούσαν να παραδοθούν. 
Επίσης σκοτώθηκαν άμαχοι πολίτες όταν, μετά από το σχετικό κάλεσμα του Προέδρου Tayyip Erdogan, βρέθηκαν στους δρόμους αντιμέτωποι με τανκς και ελικόπτερα.


Στις μέρες που ακολούθησαν, η τουρκική κυβέρνηση έχει κάνει σαρωτικές εκκαθαρίσεις εντός του στρατού, της δικαιοσύνης και του προσωπικού του Υπουργείου Εσωτερικών: 7.543 «πραξικοπηματίες» έχουν συλληφθεί, 318 από τους οποίους έχουν προφυλακιστεί. 7.000 αστυνομικοί έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα και 2.700 δικαστές και εισαγγελείς, οι οποίοι αποτελούν σχεδόν το ένα πέμπτο του δικαστικού σώματος, έχουν απομακρυνθεί από τις θέσεις τους. 450 επιπλέον μέλη του δικαστικού σώματος τελούν υπό κράτηση.
Είναι πιο σημαντικό από ποτέ για την τουρκική κυβέρνηση να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, σε αντίθεση με τους πραξικοπηματίες.
John Dalhuisen

Δηλώσεις του Προέδρου και των κυβερνητικών αξιωματούχων περί πιθανής επαναφοράς της θανατικής ποινής αναδρομικά ως τιμωρία για όσους ευθύνονται για την απόπειρα πραξικοπήματος εγείρουν ανησυχία, καθώς κάτι τέτοιο θα παραβίαζε συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στις οποίες η Τουρκία είναι συμβαλλόμενο μέρος, καθώς και σχετικές εγγυήσεις του Συντάγματος της χώρας.
«Μαζικές συλλήψεις και αναστολές από τα καθήκοντά τους για υπαλλήλους του κράτους είναι βαθύτατα ανησυχητικές στο πλαίσιο της αυξανόμενης μη ανεκτικότητας εκ μέρους της τουρκικής κυβέρνησης έναντι της ειρηνικής διαφωνίας, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος αυτή η καταστολή να επεκταθεί σε δημοσιογράφους και ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών. Τους τελευταίους μήνες πολιτικοί ακτιβιστές, δημοσιογράφοι και άλλοι επικριτές κρατικών αξιωματούχων ή της κυβερνητικής πολιτικής έχουν επανειλημμένως στοχοποιηθεί, ενώ επιχειρήσεις μέσων μαζικής ενημέρωσης έχουν κατασχεθεί» είπε
ο John Dalhuisen.
Η ανακοίνωση του προέδρου Erdogan για κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης δεν πρέπει να ανοίξει τον δρόμο σε συρρίκνωση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή να χρησιμοποιηθεί ως μια αφορμή για περαιτέρω καταστολή της ελευθερίας της έκφρασης και των εγγυήσεων εναντίον της αυθαίρετης κράτησης και των βασανιστηρίων, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία.
Μετά το πέρας της συνεδρίασης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και του τουρκικού υπουργικού συμβουλίου τη νύχτα της Τετάρτης, ο πρόεδρος Erdogan ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση θα κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τουλάχιστον τρεις μήνες.
«Στον απόηχο της βίας που συνόδευσε την απόπειρα πραξικοπήματος, η λήψη μέτρων που έχουν ως προτεραιότητα τη δημόσια ασφάλεια είναι κατανοητή. Ωστόσο, τα έκτακτα μέτρα πρέπει να είναι σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της Τουρκίας από το διεθνές δίκαιο, δεν θα πρέπει να καταργούν ελευθερίες και εγγυήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που με κόπο κατακτήθηκαν και δεν θα πρέπει να λάβουν μόνιμο χαρακτήρα», δήλωσε ο Andrew Gardner, ερευνητής της Διεθνούς Αμνηστίας για την Τουρκία.
Όταν περίπου 10.000 άνθρωποι βρίσκονται αυτή τη στιγμή υπό κράτηση, εν μέσω καταγγελιών για κακομεταχείριση και όταν τα υπουργεία και τα μέσα ενημέρωσης υφίστανται εκκαθαρίσεις, οι ενισχυμένες εξουσίες που συνεπάγεται η κατάσταση έκτακτης ανάγκης μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο για περαιτέρω συρρίκνωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Εν είδει αποθαρρυντικού προάγγελου αυτών που θα ακολουθήσουν, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ανακοίνωσε σήμερα ότι καθόλη τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης η κυβέρνηση θα αναστείλει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Numan Kurtulmuş
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης δίνει την εξουσία στον πρωθυπουργό και στην κυβέρνησή του να νομοθετούν με διατάγματα, παρακάμπτοντας το Κοινοβούλιο. 
Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει φόβους ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τις αρχές ως μια αφορμή για να παρατείνουν τη διάρκεια της κράτησης (πριν την προσαγωγή στον αρμόδιο δικαστή) η οποία επί του παρόντος είναι τέσσερεις ημέρες. Υπό τις τρέχουσες συνθήκες μια τέτοια παράταση θα μπορούσε να υπονομεύσει περαιτέρω τις εγγυήσεις εναντίον κακομεταχειρίσεων καθώς και το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη. Τα έκτακτα μέτρα θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να επιβληθούν αυθαίρετοι περιορισμοί στην ελευθερία της έκφρασης και στην ελευθερία του συνέρχεσθαι ειρηνικά, καθώς και για να στερηθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι του δικαιώματός του να υποβάλλουν έφεση εναντίον των αναστολών και απολύσεων.

Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τα έκτακτα μέτρα πρέπει να είναι αναγκαία και αναλογικά ως προς την εμβέλεια και τη διάρκεια και να χρησιμοποιηθούν μόνο για να αντιμετωπισθούν πραγματικές απειλές εναντίον της ασφάλειας του έθνους. Καθοριστικής σημασίας είναι τα εν λόγω μέτρα να παρακολουθούνται προσεκτικά, να είναι προσωρινά και να χρησιμοποιούνται με σύνεση, δηλαδή μόνο όταν αυτό είναι απολύτως απαραίτητο.
«Είναι ζωτικής σημασίας η τουρκική κυβέρνηση να μην χρησιμοποιήσει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης ως μια αφορμή για ακόμη πιο σκληρή καταστολή της ειρηνικής διαφωνίας. Ακόμη και σε περιόδους έκτακτης ανάγκης, το Σύνταγμα της Τουρκίας εγγυάται ότι οι υποχρεώσεις της τελευταίας από το διεθνές δίκαιο δεν θα πρέπει να παραβιάζονται» δήλωσε ο Andrew Gardner.
«Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, υπάρχουν ορισμένα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και η απαγόρευση των βασανιστηρίων και των διακρίσεων, τα οποία δεν μπορούν ποτέ ούτε να ανασταλούν ούτε να περιοριστούν με άλλο τρόπο. Η κυβέρνηση έχει παραβιάσει την ισχύουσα νομοθεσία, η κατάσταση έκτακτης ανάγκης της δίνει περισσότερα περιθώρια για να συνεχίσει σε αυτό το επικίνδυνο μονοπάτι».
Andrew Gardner
Υπόβαθρο
Η κυβέρνηση έχει δρομολογήσει μια εξαιρετικά ευρεία καταστολή, με στόχο ανθρώπους τους οποίους κατηγορεί ότι συνδέονται με τον Fethullah Gülen, τον οποίο κατηγορεί ότι ενορχήστρωσε το πραξικόπημα.
Fethullah Gülen
Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει την ανησυχία της ότι οι αρχές δρουν αυθαίρετα, θέτοντας υπό κράτηση και σε αναστολή από τα καθήκοντά τους ανθρώπους χωρίς απόδειξη διάπραξης αδικήματος.
Από την απόπειρα πραξικοπήματος τουλάχιστον 2.745 δικαστές και εισαγγελείς έχουν τεθεί σε αναστολή σύμφωνα με το Habertürk, ένα από τα κύρια προ-κυβερνητικά τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα. 
Σύμφωνα με τον Numan Kurtulmuş, 
Numan Kurtulmuş
αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, 2.277 δικαστές και εισαγγελείς κρατούνται, εκ των οποίων 1.270 προσωρινά και 730 στο πλαίσιο κράτησης προ απαγγελίας κατηγοριών.
Στις 19 Ιουλίου το Υπουργείο Παιδείας ανέφερε ότι 15.200 υπάλληλοι του Υπουργείου τέθηκαν σε αναστολή και ότι διερευνώνται οι σχέσεις τους με τον Fethullah Gülen. Σύμφωνα με την προ-κυβερνητική εφημερίδα Sabah, στις 19 Ιουλίου, το Συμβούλιο Ανώτατης Εκπαίδευσης (YÖK) ζήτησε από 1.577 κοσμήτορες πανεπιστημίων να παραιτηθούν. 195 εξ αυτών έχουν ήδη υποβάλει τις παραιτήσεις τους.
Σύμφωνα με το ημι-επίσημο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, η κυβέρνηση έχει αρχίσει τη διαδικασία για να κλείσει 524 ιδιωτικά σχολεία και 102 άλλα ιδρύματα που λειτουργούν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας εξαιτίας υποψιών για διασυνδέσεις με τον Fethullah Gülen.
Το Υπουργείο Παιδείας έχει επίσης αναστείλει το δικαίωμα των πανεπιστημιακών να διενεργούν έρευνα στην αλλοδαπή μέχρι νεωτέρας και έχει καλέσει να επιστρέψουν πίσω στη χώρα πανεπιστημιακούς οι οποίοι σήμερα εργάζονται στο εξωτερικό.
Οι αρχές έχουν αυθαίρετα απαγορεύσει την πρόσβαση σε πάνω από 20 ιστοσελίδες ειδησεογραφικού περιεχομένου, έχουν ανακαλέσει τις άδειες 25 μέσων ενημέρωσης στη χώρα, έχουν ακυρώσει τις άδειες 24 δημοσιογράφων και έχουν συλλάβει τουλάχιστον μια δημοσιογράφο εξαιτίας της κάλυψης εκ μέρους της της απόπειρας πραξικοπήματος.
Orhan Kemal Cengiz 
Σήμερα το πρωί ο αναγνωρισμένου κύρους δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοσιογράφος Orhan Kemal Cengiz συνελήφθη στην Κωνσταντινούπολη και μεταφέρθηκε στο αρχηγείο της Αστυνομίας

Δευτέρα 18 Ιουλίου 2016

Το βιαστικό πραξικόπημα και το τουρκικό Σχέδιο «Βαλκυρίες»











Η ένοπλη εξέγερση ισχυρής μερίδας των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων κατά του ισλαμιστικού καθεστώτος Ερντογάν απέτυχε, από τη στιγμή που ο ηγέτης και βασικός ΑΝΣΚ (Αντικειμενικός Σκοπός) της όλης επιχειρήσεως διέφυγε τον θάνατο ή την σύλληψη και δεν κατέστη εφικτή η κατάληψη της έδρα της ΜΙΤ και ο έλεγχος των ΜΜΕ και των κοινωνικών δικτύων.

Το πραξικόπημα έφερε στην επιφάνεια τον ρόλο των ΗΠΑ έναντι του καθεστώτος Ερντογάν, ο οποίος δεν είναι αρκούντως φιλικός ούτε υποστηρικτικός, όπως φάνηκε από την φρασεολογία που χρησιμοποιήθηκε στις δηλώσεις τις πρώτες ώρες εκδηλώσεως του κινήματος.

Η 15η Ιουλίου 2016 οδηγεί επίσης σε κάποιους συνειρμούς με την 20η Ιουλίου 1944 όταν ομάδα απελπισμένων Γερμανών αξιωματικών προχώρησαν στην εκτέλεση του Σχεδίου «Βαλκυρίες» με στόχο την εξουδετέρωση του Αδόλφου Χίτλερ.

Οφείλω να ξεκινήσω και να στηρίξω την παρούσα ανάλυση επί τριών αρχικών εκτιμήσεων και παραδοχών:

α) Το πραξικόπημα δεν ήταν στημένο, καθώς ενεπλάκησαν μεγάλοι σχηματισμοί επιπέδου Στρατιάς, Σώματος Στρατού και Ταξιαρχίας της Διοικήσεως Χερσαίων Δυνάμεων (Turk Kara Kuvvetleri) όπως αποδεικνύει π.χ. η σύλληψη των διοικητών της Β’ και Γ’ Στρατιάς, κύριες μονάδες της Διοικήσεως Αεροπορικών Δυνάμεων (THK – Turk Hava Kuvvetleri) και της Στρατοχωροφυλακής (Jandarma Genel Komutanligi), ενώ μετείχαν και μονάδες και Βάσεις της Διοικήσεως Ναυτικών Δυνάμεων (TDK – Turk Deniz Kuvvetleri),

β) Το κίνημα σαφώς και δεν οργανώθηκε από ανώτερους αξιωματικούς επιπέδου συνταγματάρχη αλλά από ανώτατους αξιωματικούς επιπέδου στρατηγού, αντιστράτηγου και ταξιάρχου (σ.σ. με τους αντίστοιχους βαθμούς σε Αεροπορία και Ναυτικό),

γ) Η κίνηση κατά του Ερντογάν δεν οργανώθηκε μονομερώς από τους οπαδούς του εξόριστου ιμάμη στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, παλαιού συνοδοιπόρου του Τούρκου προέδρου και σημερινού διαφωνούντα Φετουλάχ Γκιουλέν, αλλά υπήρξε συνδυασμένη δράση ευρύτερων αντι-εντοργανικών δυνάμεων, στους κόλπους των οποίων συστρατεύτηκαν κεμαλιστές, φιλοδυτικοί, εθνικιστές και όλοι όσοι θεωρούν την διακυβέρνηση του ΑΚΡ ως επιζήμια για τα τουρκικά εθνικά συμφέροντα.

Ωστόσο, η γρήγορη αποτυχία του πραξικοπήματος γέννησε εύλογα ερωτήματα, στα οποία θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε βασιζόμενοι στα μέχρι τώρα δημοσιοποιημένα στοιχεία από τουρκικές πρωτίστως πηγές, τις εξελίξεις που είχαν πραγματοποιηθεί το προηγούμενο διάστημα, συν τη χρήση της κοινής λογικής.


Όπως αναφέρει προφητικώς ο έγκριτος τουρκολόγος Χρ. Μηνάγιας στο βιβλίο του «Αποκαλύπτοντας τον Τουρκικό Λαβύρινθο» από το 2012:
«…Ο τουρκο-ισλαμικός μηχανισμός του Ερντογάν χρειάζεται επιπλέον 4-5 έτη για να ελέγξει πλήρως τις Ένοπλες Δυνάμεις, ώστε αυτές να αποδεχθούν πλήρως μια νέα θεσμική ταυτότητα και μια νέα στρατιωτική φιλοσοφία… Τούρκοι αναλυτές θεωρούν ότι η στρατηγική αποκαθήλωση των στρατιωτικών θα επιτευχθεί εφόσον ψηφισθεί το νέο Σύνταγμα…
Σε αντίθετη περίπτωση εάν οι γεωπολιτικές εξελίξεις πλήξουν τον μεγαλοϊδεατισμό των Τούρκων, δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο μιας αποκατάστασης του κύρους των στρατιωτικών και μιας εν μέρει παρεμβατικότητάς τους στην πολιτική… Ο Σαχίν Αλπάι ανέφερε ότι … Δεν μπορούμε να πούμε ότι από τούδε και στο εξής δεν θα γίνει πραξικόπημα, αλλά αυτό αποτελεί ένα ακραίο ενδεχόμενο».


Άρα, η απόπειρα πραξικοπήματος ελλόχευε από το 2002 
(σ.σ. χρονιά σταθμός στην εκλογή του Ερντογάν και του ΑΚΡ στην εξουσία). Τα τελευταία χρόνια οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις πέρασαν σε μια περίοδο σταδιακής και προγραμματισμένης αφομοιώσεώς τους από το ισλαμιστικό νέο-οθωμανικό καθεστώς.

Όμως οι εξελίξεις στο γεωστρατηγικό περιβάλλον της χώρας δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα κέρδη και ο κίνδυνος μείζονος ήττας των εθνικών συμφερόντων (σ.σ. όπως θα αναλύσουμε αμέσως μετά) ιδιαιτέρως στην Συρία ήταν ορατός. Στο εσωτερικό και εν όψει του δημοψηφίσματος το προσεχές Φθινόπωρο, ήταν σαφές ότι ο Ερντογάν θα ενδυναμωνόταν σε σημείο από το οποίο δεν θα υπήρχε επιστροφή.

Άρα το χρονικό περιθώριο εκδηλώσεως του πραξικοπήματος τοποθετήθηκε εντός του πρώτου εξαμήνου του 2016 με τελική προθεσμία εκδηλώσεώς του τον Ιούλιο, πριν από τις κρίσεις του Αυγούστου, όπου αρκετοί ενδεχομένως θα αποστρατεύονταν.

Ορισμένες βασικές παρατηρήσεις:

α) Οι κινηματίες γνώριζαν ότι η καταλληλότερη περίοδος εκδηλώσεως της αντιδράσεώς τους θα ήταν ένα «ανέμελο» Σαββατοκύριακο μεσούσης της θερινής τουριστικής περιόδου (σ.σ. Η φετινή περίοδος χαρακτηρίστηκε από σημαντική μείωση της τουριστικής κινήσεως) και σε συνδυασμό με την απουσία του Ερντογάν για παραθερισμό,

β) η ταυτόχρονη και εσπευσμένη αποκατάσταση των σχέσεων με την Ρωσική Ομοσπονδία και το Ισραήλ, έδειξε ότι το καθεστώς Ερντογάν έσπευσε να κλείσει τα μέτωπα εν όψει εξελίξεων στο εσωτερικό,

γ) η πιθανότητα διαρροής της υπό σχεδίαση δράσεως λόγω της αυξημένης και αναγκαίας συμμετοχής εκατοντάδων ανώτατων και ανώτερων αξιωματικών και των τεσσάρων κλάδων (σ.σ. με τη ΜΙΤ πανταχού παρούσα με άγνωστο αριθμό στοχευμένων ευήκοων ώτων…) δημιούργησε από μόνη της τη δυναμική της κλεψύδρας. Δηλαδή από τη στιγμή που αποφασίστηκε, έπρεπε να πειστούν να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι αξιωματικοί και άλλα στελέχη,

δ) Ένας βασικός οργανωτικός πυρήνας θα πρέπει να υπήρξε, μετά δε και από την αποκάλυψη της Balyoz, καθώς ο πλήρης εντοπισμός όλων των αντι-ερντογανικών αξιωματικών και η αποκάθαρση του στρατεύματος από αυτά, θα απαιτούσε αρκετά χρόνια,

ε) Οι πολιτικές ηγεσίες – όντας μεταλλαγμένες μετά από τις διαδοχικές εκλογικές ήττες από τους ισλαμιστές – θα σκέφτονταν σοβαρά να μην ταχθούν ανοικτά υπέρ του πραξικοπήματος, εκτός και αν ο Ερντογάν τίθετο εκτός μάχης σύντομα και με αποδείξεις,

στ) ο κίνδυνος μιας γενικευμένης χρήσης βίας που θα οδηγούσε σε μεγάλης κλίμακος εμφύλια σύρραξη, με την εμπλοκή του κουρδικού στοιχείου, εκτιμάται ότι βάρυνε τους αξιωματικούς εκείνους που συνηγορούσαν υπέρ της αναμονής και της μη εκδηλώσεως πραξικοπήματος.

Οι κινηματίες όμως αντιμετώπιζαν ένα ανυπέρβλητο πρόβλημα, καθώς μετά από 14 χρόνια παραμονής του ΑΚΡ στην εξουσία, αρκετοί αξιωματικοί εκτιμάται ότι δεν ήταν σίγουροι εάν και κατά πόσον μια βίαιη ενέργεια θα εκδίωκε τον Ερντογάν από την εξουσία. Πιθανότατα ο αντίλογος τον οποίον αντέτασσαν θα ήταν εύλογος και θα στηριζόταν στο επιχείρημα της επεμβάσεως μόνον μετά από μια σοβαρή αποτυχία της κυβερνήσεως που θα δημιουργούσε βλάβη στα εθνικά συμφέροντα της χώρας.

Όμως μια τέτοια εξέλιξη θα απαιτούσε περισσότερο χρόνο και τέτοια πολυτέλεια δεν υπήρχε. Συνεπώς εάν λάβουμε υπόψη τα ανωτέρω οι κινηματίες πιέζονταν από τον χρόνο (λόγω κρίσεων και Φθινοπώρου) και δεν θα είχαν – όπως αποδείχθηκε – την εξ’ αρχής υποστήριξη του συνόλου του Στρατεύματος.

Η ταχεία στοχοποίηση και εξουδετέρωση του Ερντογάν, λογικώς θα ήταν ο βασικός και πρώτιστος ΑΝΣΚ των κινηματιών. Στη συνέχεια ή και εκ παραλλήλως η έδρα της ΜΙΤ θα έπρεπε να καταληφθεί και να προχωρήσει ο έλεγχος των ΜΜΕ και των κοινωνικών δικτύων.

Σε μια τέτοια εξέλιξη ο ρόλος των ΗΠΑ θα ήταν καθοριστικός, ενώ η περεταίρω εξουδετέρωση και άλλων κεφαλών του ΑΚΡ θα έδινε στο πραξικόπημα μια άλλη δυνατότητα διαπραγματεύσεως με τους πολιτικούς και θα ενέτασσε με ταχύ ρυθμό στις τάξεις του ακόμη και τους πλέον διστακτικούς αξιωματικούς.

Τα γεγονότα όπως διαδραματίστηκαν διέψευσαν τις αρχικές εκτιμήσεις και προβλέψεις καθώς όλα κρίθηκαν από:

α) Την ταχεία και αρίστως σχεδιασμένη διαφυγή Ερντογάν, παρά την προσβολή του ξενοδοχείου όπου διέμενε από επιθετικό ελικόπτερο, εν είδει χειρουργικού πλήγματος,

β) τη σθεναρή άμυνα των Ερντογανικών στην έδρα της ΜΙΤ(σ.σ. Η οποία από χρόνια μαζί με την Αστυνομία – αμφότεροι στυλοβάτες του καθεστώτος – δια νόμου είχαν εφοδιαστεί με βαρέα όπλα με προφανή σκοπό την απόκτηση επιχειρησιακής δυνατότητας ικανής να αντιμετωπίσει ένα ενδεχόμενο πραξικόπημα του Στρατεύματος,

γ) την αδυναμία ελέγχου των ΜΜΕ και ιδίως των κοινωνικών δικτύων, τα οποία έπρεπε πρώτα από όλα και με προτεραιότητα να διακοπούν (σ.σ. Ίσως ο ρόλος της τεχνικής υποδομής που βρίσκεται εντός των κτιρίων της ΜΙΤ να αποτέλεσε και το κλειδί στον έλεγχο των κοινωνικών δικτύων, αυτό βεβαίως πρέπει να αποδειχθεί),

δ) την έγκαιρη προειδοποίηση την οποία είχε το επιτελείο Ερντογάν, ο οποίος φέρεται να έχει ενημερωθεί πολύ πριν την απόπειρα εναντίον του,

ε) την από χρόνια ύπαρξη εναλλακτικών σχεδίων διαφυγής και διασώσεως του Ερντογάν από την έμπιστη ΜΙΤ και την άριστη οργάνωση της προσωπικής του ασφάλειας,

στ) την αντεπίθεση που διέταξε ο Ερντογάν όταν ζήτησε από τα εκατομμύρια των υποστηρικτών του να αντιπαρατεθούν στους κινηματίες,

ζ) την εκ των υστέρων διαπίστωση ότι η κατάληψη του Αρχηγείου Ενόπλων Δυνάμεων και η ομηρία του Αρχηγού δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, καθώς μεσολάβησαν άλλοι παράγοντες και παράμετροι καθορισμού της επιτυχίας ή της αποτυχίας και

η) από την επιβεβαίωση της ουδετερότητας την οποία τήρησαν κομβικές στρατιωτικές διοικήσεις (π.χ. Διοικητής της Α’ Στρατιάς) έως ότου επιβεβαιωθεί ότι ο Ερντογάν είναι ελεύθερος και έχει τα ηνία.

Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε ότι μέχρι να γίνει γνωστός ο τελικός αριθμός και η ιδιότητα των προσχωρησάντων στο κίνημα θα περάσουν ημέρες. Στο μεταξύ, ενδιαφέρον αλλά και αποκαλυπτικό της καταστάσεως, είναι το φαινόμενο της διπλής καλύψεως την οποία φαίνεται ότι έδωσαν ανώτατοι αξιωματικοί, όπως π.χ. ο διοικητής του 3ου ΣΣ της Α’ Στρατιάς, ο οποίος ενώ υποστήριζε την κυβέρνηση τελικώς συγκαταλέγεται μεταξύ των συλληφθέντων…



Η κομβική στιγμή για το πραξικόπημα μετά τη διάσωση Ερντογάν ήταν η απόφαση του διοικητού της Α’ Στρατιάς να στηρίξει την κυβέρνηση. Σημειώνεται, ότι ο Ερντογάν κατά το διάστημα όπου βρισκόταν στο αεροσκάφος και ανέμενε το πράσινο φως να προσγειωθεί σε «καθαρό» αεροδρόμιο, επικοινώνησε προσωπικώς με όλους τους ανώτατους αξιωματικούς που μπορούσε να επηρεάσει.

Ο διοικητής της Α’ Στρατιάς, του ισχυρότερου σχηματισμού του Στρατεύματος, εκτιμάται ότι δεν «παζάρεψε», ούτε και κάποιος άλλος ανώτατος αξιωματικός, καθώς ο Ερντογάν ως απόλυτος γνώστης της τακτικής εργαλειοποιήσεως της λαϊκής ισχύος και απόλυτος κυρίαρχος της επόμενης ημέρας θα πρέπει να αναμένεται ότι δεν θα τηρήσει λόγω ενισχυμένης θέσεως καμία τέτοιου είδους ετεροβαρή συμφωνία.

Μια γεωπολιτική ερμηνεία του πραξικοπήματος

Ίσως εάν επικρατούσε το κίνημα να ομιλούσαμε για την τουρκικής έκδοση της «Αραβικής Ανοίξεως»; Τι χρώμα φερ’ ειπείν θα μπορούσε να δοθεί στην τουρκική «επανάσταση», εάν είχε καταρρεύσει το ισλαμιστικό καθεστώς Ερντογάν;

Οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία δεν βρίσκονταν στο καλύτερο μεταξύ τους επίπεδο, καθώς η αναθεωρητική νέο-οθωμανική πολιτική των Ερντογάν-Νταβούτογλου επέτεινε προβλήματα και δημιούργησε εμπόδια στην αγγλοσαξονική γεωστρατηγική.

Η δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι στην αρχή της κρίσεωςπερί εξέγερσης στην Τουρκία, αναμφίβολα φέρνει στον νου μνήμες χρησιμοποιήσεως παρόμοιας φρασεολογίας κατά την περίοδο της πυροδοτήσεως της αλυσίδος γεγονότων που οδήγησαν στην «Αραβική Ανοιξη».

Βεβαίως, ο Κέρι, όταν αργότερα δήλωνε ότι στηρίζει την κυβέρνηση και τη δημοκρατία στην Τουρκία, πιθανόν να σκεφτόταν ότι οι ΗΠΑ είχαν αναγνωρίσει λίγα χρόνια πριν το καθεστώς που προέκυψε από την ανατροπή της επίσης ισλαμιστικής κυβερνήσεως του Μόρσι στην Αίγυπτο από τον στρατηγό – και σημερινό πρόεδρο – Αλ Σίσι…

Επίσης, φαντάζει περίεργη η δημόσια εξομολόγηση ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες δεν γνώριζαν τίποτε για το πραξικόπημα στο οποίο ενεπλάκησαν χιλιάδες στελέχη των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.


Όμως οι Τούρκοι ισλαμιστές, οι οποίοι δεν αναγνωρίζουν την ταύτιση των αγγλοσαξονικών γεωστρατηγικών συμφερόντων με τα δικά τους, βρήκαν την ευκαιρία να κατηγορήσουν την Ουάσιγκτον ευθέως ως μη φιλική προς την Τουρκία δύναμη. Ο πρόεδρος Ερντογάν απευθύνθηκε με αποφασιστικότητα σήμερα στις ΗΠΑ λέγοντας:
«Αν είμαστε στρατηγικοί σύμμαχοι σας λέω να εγκρίνετε το αίτημά μας για την παράδοση αυτού που βρίσκεται στην Πενσυλβάνια (σ.σ. απαξιωτική αναφορά στον Γκιουλέν). Εσείς όποιον τρομοκράτη μας ζητήσατε σας τον παραδώσαμε. Τώρα και εσείς παραδώστε σε μας αυτό το άτομο, το οποίο βρίσκεται στον κατάλογο των τρομοκρατών».

Τη σκυτάλη έλαβε και ο υπουργός Εργασίας ο οποίος μιλώντας στο Haberturk κατέστησε σαφές ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται πίσω από το πραξικόπημα, το οποίο – σύμφωνα με τους ισλαμιστές της Αγκύρας – φέρεται να έχει οργανώσει ο Γκιουλέν και κατά συνέπεια η μη παράδοσή του συνιστά απόδειξη της αμερικανικής εμπλοκής!

Οι δηλώσεις αυτές συνιστούν ακόμη μια περίτεχνη τακτική διαπραγματεύσεως του Ερντογάν με τις ΗΠΑ, κρύβοντας πίσω από αυτήν το πραγματικό αίτιο της γεωπολιτικής διαστάσεως μεταξύ μιας χώρας βασικού μέρους της Rimland (σ.σ. γεωγραφικός δακτύλιος ανασχέσεως της ρωσικής επιρροής και ισχύος), η οποία συνεργάζεται με την Μόσχα στα ενεργειακά και όχι μόνον, με την επικρατούσα υπερδύναμη.

Η δήλωση του Ρώσου υπουργού επί των εξωτερικών Λαβρόφ, η οποία αναγνωρίζει τον ρόλο της Τουρκίας ως σημαντικής περιφερειακής δυνάμεως, δεν διέλαθε της αμερικανικής προσοχής. Η ταυτόχρονη εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας με Μόσχα και Τελ Αβίβ εκτιμάται ότι έχει σημαντικό αντίκτυπο (σ.σ. και υπόβαθρο) στην προσπάθεια για τον σχεδιασμό των νέων αγωγών φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την ΕΕ.


Η Τουρκία χρησιμοποιεί το ρωσικό φόβητρο, προβάλλοντας την γεωγραφική της θέση. Απομένει να δούμε πως θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ στη νέα τουρκική πρόκληση και αν θα ενδώσουν στις τουρκικές απαιτήσεις, με αφορμή την υπόθεση Γκιουλέν.
Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι ο εν πολλοίς γεωστρατηγικώς αυτονομημένος Ερντογάν έχει παραβιάσει αρκετές κόκκινες γραμμές και θα έπρεπε να του δοθεί ένα «μάθημα». Η κάκιστη σχέση που συνεχίζει να διατηρεί με το Ισραήλ και οι μεγαλοϊδεατικοί του οραματισμοί θα μπορούσαν να πριονισθούν αποφασιστικά από μια «εξέγερση» του στρατεύματος.

Εκτίμησή μου είναι, ότι το κίνημα, κατευθυνόμενο ή μη, συνέβαλε προς αυτήν την κατεύθυνση και το επόμενο βήμα – εάν δεν συνετισθεί ο σουλτάνος – θα πρέπει να αναζητηθεί στην αναζωπύρωση του κουρδικού ζητήματος με επίκεντρο τις εξελίξεις στην Βόρειο Συρία.

Εκεί πράγματι θα πρέπει σύντομα να αναμένονται εξελίξεις καθώς οι Κούρδοι της Συρίας εκμεταλλευόμενοι την συγκυρία να επιχειρήσουν με την αμερικανική αρωγή να συνδέσουν και τα τρία καντόνια, καθιστώντας δυνατή την συγκρότηση μιας νέας (δεύτερης) κρατικής οντότητος στην Μέση Ανατολή.

Απομένει η τουρκική αντίδραση και το πώς θα γίνει ανεκτή χωρίς απάντηση μια ενδεχόμενη κουρδική προέλαση προς Αφρίν, η οποία είχε αντιμετωπισθεί δυναμικώς λίγους μήνες πριν από την Άγκυρα. Βεβαίως στην όλη εξίσωση τοποθετείται και η μεταβλητή Κύπρος, η οποία αποτελεί αντικείμενο ιδιαιτέρας αναλύσεως.

Μαύρο βιβλίο σελ. 87
Οι ισλαμιστικές λεγεώνες στέφουν τον Ερντογάν Σουλτάνο

Η εκκαθάριση της καταστάσεως και η αναμενόμενη – εν όψει των ετησίων τακτικών κρίσεων του Αυγούστου – μαζική αποστρατεία μη φιλικών (και υπόπτων) αναφορικώς με την πίστη τους προς το καθεστώς αξιωματικών των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, θα οδηγήσει στην αποκάλυψη της νέας πολύ πιο «θεοσεβούμενης» και υπάκουης ηγεσίας, αρεστής στον Ταγίπ Ερντογάν.

Με ενδιαφέρον θα αναμένουμε να μελετήσουμε την εικόνα που θα παρουσιαστεί από το ισλαμιστικό καθεστώς στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση την ημέρα της Νίκης στις 30 Αυγούστου, παρουσία του μεγάλου νικητού, Τούρκου προέδρου.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην ταχεία αντίδραση και επιτυχημένη δράση – απόρροια οργανώσεως – των «ισλαμιστικών λεγεώνων» που χρησιμοποιήθηκαν με εξαιρετική απόδοση ως εργαλείο επιβολής της ισλαμιστικής θελήσεως του Ερντογάν στην Τουρκία. Η αυτοθυσία και αυταπάρνηση την οποίαν επέδειξαν – όπως και η τυφλή βία που άσκησαν σε επίπεδο μεσαιωνικής βαρβαρότητας – απέναντι σε οπλισμένους στρατιώτες, φωνάζοντας θρησκευτικού τύπου συνθήματα, οφείλει να μελετηθεί με ιδιαίτερη προσοχή και σοβαρότητα.


Χάρη σε αυτές τις μάζες οι οποίες κινητοποιήθηκαν από τους ιμάμηδες και τους χότζες των τζαμιών, τους μουχτάρηδες (σ.σ. είδος πολιτικο-θρησκευτικού συνδέσμου του κόμματος ΑΚΡ με την λαϊκή βάση), οι οποίοι ανήκουν στους οικονομικώς και κοινωνικώς ευνοημένους του Ερντογάν (σ.σ. ο οποίος εγκαίρως διέγνωσε την ανάγκη συγκροτήσεως και οργανώσεως ισλαμιστικών λεγεώνων, μετά δε και από τις τελευταίες εκλογές).

Αυτές οι δυνάμεις που έκαναν δυναμικώς την εμφάνισή τους και κατίσχυσαν των στρατιωτικών σε όλες σχεδόν τις αναμετρήσεις, αποτελούν τα σύγχρονα ισλαμιστικά SA (Sturm Abteilung) του Ερντογάν.

Οι λεγεώνες αυτές θα βρίσκονται πλέον ως εργαλείο ασκήσεως εσωτερικής πολιτικής στη διάθεση του νέο-σουλτάνου, ο οποίος αναμένεται να σκληρύνει ακόμη περισσότερο την αλαζονική στάση του και να πραγματοποιήσει πλέον με ελάχιστη αντίσταση το όνειρο του. Εκεί ακριβώς όμως ανιχνεύεται η πραγματική του αδυναμία.

Ο Ερντογάν δεν μπορεί – ως εκλεκτός της Θείας Πρόνοιας και επίλεκτος του Αλλάχ, εντολοδόχος σωτήρας – να κάνει πίσω. Ο ίδιος απέδωσε την σωτηρία του στην παρέμβαση του Θεού (σ.σ. όπως άλλωστε συμφωνεί και η σύζυγός του Εμινέ) και υπό αυτήν την έννοια και φιλοσοφικοθρησκευτική θέση, δεν υπάρχουν όρια ή εμπόδια για την ολοκλήρωση του θεόπνευστου έργου του. Εμείς θα πρέπει να αναμείνουμε να δούμε εάν στην περίπτωσή του θα ισχύσει το: «Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απωλέσαι».

Στην κεραυνόπληκτη Αθήνα και στους παροικούντες των υπουργείων Εξωτερικών και Εθνικής Αμύνης, όπως και στο Μέγαρο Μαξίμου, ελπίζουμε να έχουν κατανοήσει – επιτέλους – ότι την επόμενη φορά που θα καταγραφούν υπερπτήσεις στο Αιγαίο, μαζί με άλλες προκλητικές κινήσεις κατά της εθνικής μας κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, η ευθύνη να αποδοθεί καθαρώς στην νέο-οθωμανική ηγεσία της Τουρκίας.

Πηγή Defence-Point

Τετάρτη 13 Ιουλίου 2016

ΦΡΙΝΤΑ ΚΑΛΟ η ημιπαράλυτη Μεξικάνα ζωγράφος του 20ου αιώνα , που η ζωή της έγινε ταινία 6 Ιουλίου 1907 – 13 Ιουλίου 1954 .

ΦΡΙΝΤΑ ΚΑΛΟ ( 6 Ιουλίου 1907 – 13 Ιουλίου 1954 )





























Η Φρίντα Κάλο (Magdalena del Carmen 
Frida Kahlo y Calderón, η ορθή προφορά
είναι Φρίδα Κάλο: ισπανική προφορά
[fɾiða 'kalo], 6 Ιουλίου 1907 –
13 Ιουλίου 1954), ήταν Μεξικάνα
ζωγράφος.
Στη ζωγραφική της κυριαρχούν
τα έντονα χρώματα.
Το στυλ που χρησιμοποιεί φαίνεται επηρεασμένο από
τους πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν
στο Μεξικό αλλά φαίνεται να έχει δεχτεί
και επίδραση Ευρωπαϊκών ρευμάτων
στα οποία συμπεριλαμβάνονται
ο Ρεαλισμός, ο Συμβολισμός και ο Υπερρεαλισμός.
Αρκετά έργα της είναι αυτοπροσωπογραφίες,
μέσα από τις οποίες εκφράζεται ο προσωπικός
πόνος και η σεξουαλικότητά της.

Frida Kahlo Diego Rivera 1932





























Το 1929 η Φρίντα Κάλο παντρεύτηκε
το Μεξικάνο τοιχογράφο Ντιέγκο Ριβέρα,
με τον οποίο μοιράζονταν
τις ίδιες πολιτικές απόψεις.
Ο Ντιέγκο Ριβέρα δώρισε το 1957
το "Γαλάζιο Σπίτι" της στο Κογιοακάν
(Coyoacán), στην Πόλη του Μεξικού,
και λειτουργεί πλέον ως μουσείο.

Νεανικά χρόνια
Γεννήθηκε από γερμανοεβραίο πατέρα και ισπανομεξικάνα μητέρα στο (Κογιοακάν) στην Πόλη του Μεξικού.
Ο πατέρας της ήταν μορφωμένος, άθεος και είχε έρθει σε νεαρή ηλικία στο Μεξικό όπου είχε γίνει φωτογράφος. 

Η μητέρα της ήταν Καθολική.
Στην ηλικία των έξι αρρώστησε από πολιομυελίτιδα, με αποτέλεσμα το ένα της πόδι να είναι μικρότερο από το άλλο και ημιπαράλυτο.
Παρακολούθησε την Escola Preparatoria μία από τα 35 κορίτσια ανάμεσα σε 2000 άτομα όπου και είδε για πρώτη φορά τον μετέπειτα σύζυγό της, τοιχογράφο Ντιέγκο Ριβέρα, ο οποίος ζωγράφιζε τους τοίχους της σχολής.
To 1925, στα 18 ένα τραμ συγκρούστηκε με το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε.
Υποβλήθηκε σε μεγάλο αριθμό εγχειρήσεων και έκτοτε η ζωή της σημαδεύτηκε από πόνο και θλίψη για την αδυναμία της να κάνει παιδιά.



Πρώτα Έργα
Το 1926, ενώ ανάρρωνε από το ατύχημα η Φρίντα Κάλο ξεκίνησε μαθήματα ζωγραφικής.
Η οικογένειά της δε μπορούσε να υποστηρίξει την καλλιτεχνική της δραστηριότητα οικονομικά, για αυτό και την προέτρεψαν να εικονογραφεί βιβλία ιατρικής.
Το 1929 έδειξε τη δουλειά της στον Ντιέγκο Ριβέρα, τον οποίο είχε γνωρίσει στους καλλιτεχνικούς κύκλους του Μεξικού που σύχναζε.
Την ίδια χρονιά παντρεύτηκαν.


self portrait
Οι πίνακές της είναι αντιδιαμετρικοί από τους πίνακες του Ριβέρα.
Eνώ ο Ριβέρα αντλούσε τα θέματά του από το Μεξικό της προκολομβιανής εποχής, η Φρίντα παρέμεινε πιστή στην τάση της mexicanidad, τη μεξικανική κουλτούρα που ανθούσε εκείνη την περίοδο.
Συχνά οι πίνακές της επηρεάζονται τα δημοφιλή λαϊκά χριστιανικά τάματα (retablos) και αποτελούν ευχαριστία στην Παρθένο Μαρία για την πραγματοποίηση μιας ευχής.
Ο Ριβέρα ήταν ήδη αναγνωρισμένος ζωγράφος και οι τοιχογραφίες του είχαν μεγάλη ζήτηση στις Η.Π.Α..
Το ζευγάρι μετακόμισε στο Σαν Φρανσίσκο και αργότερα στο Ντητρόιτ.
Εκεί η Φρίδα απέβαλλε, η θλίψη της για τις αποβολές της αποτυπώνεται στους πίνακες "Αποβολή στο Ντητρόιτ" και "Νοσοκομείο Χένρι Φόρντ".
Αναγνώριση
Κατά τη διάρκεια της ζωής της η Φρίντα Κάλο ήταν κυρίως γνωστή ως γυναίκα του Ριβέρα και όχι ως ξεχωριστή καλλιτέχνης.
Το 1938 ο Αντρέ Μπρετόν γνώρισε την Κάλο και τον Ριβέρα κατά το ταξίδι του στο Μεξικό.
Εκείνος εντυπωσιάστηκε από τη δουλειά της, την κάλεσε να πάρει μέρος στην έκθεση μαζί με άλλους σουρρεαλιστές ζωγράφους και οργάνωσε μια έκθεση της προσωπικής της δουλειάς στο Παρίσι.
Εκείνη ωστόσο τόνισε πως οι πίνακές της δεν ήταν όνειρα, αλλά η δική της πραγματικότητα.
Στη διάρκεια της ζωής της πραγματοποίησε τρεις μόνο εκθέσεις: στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη και στο Μεξικό.


selfportrait 1926
Το 1939 χώρισε προσωρινά από τον Ριβέρα και αποσύρθηκε στο Μεξικό, στο "Γαλάζιο Σπίτι".
Εκεί ζωγράφισε τον πίνακα "Οι δύο Φρίδες", στον οποίο απεικονίζει το δίλημμά της για το διαζύγιο.
Σε όλη τη διάρκεια του 1939 διατηρούσε εξωσυζυγική σχέση με τον Νίκολας Μάρεϊ, τον οποίο είχε γνωρίσει μαζί με τον Ριβέρα στη Νέα Υόρκη.
Σύντομα μετά το διαζύγιο, το 1940 χώρισε με τον Μάρεϊ και ξαναπαντρεύτηκε με τον 
Ριβέρα .
Το 2010, η κυβέρνηση του Μεξικού, σε αναγνώριση της συνεισφοράς της Φρίντα Κάλο αλλά και του Ντιέγκο 
Ριβέρα  απεικόνισε τα πρόσωπά τους στις δύο όψεις του χαρτονομίσματος των 500 πέσος, στην έκδοση για τον εορτασμό της 200ής επετείου της ανεξαρτητοποίησης της χώρας και της 100ής επετείου της Μεξικανικής Επανάστασης.
La Casa Azul


Το Γαλάζιο Σπίτι της Φρίντα Κάλο (ισπανικά:La Casa Azul
όπου έζησε και δούλεψε στην Πόλη του Μεξικού είναι πλέον 
μουσείο, στο οποίο εκτίθενται προσωπικά της αντικείμενα.
Η λήψη φωτογραφιών επιτρέπεται μόνο στο εξωτερικό του σπιτιού και στην αυλή του.

the dream 1940
mydresshangsthere 1933






moses 1945

the littledeer 1946

the love embrace of theun

the-two-frida





















Roots 1943  

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ από το BLOG 

ΠΗΓΕΣ 

Τρίτη 12 Ιουλίου 2016

Ο χιλιανός Μεφταλί Ρικάρντο Ρέγιες θεωρείται ο σημαντικότερος ποιητής του 20ού αιώνα της Λατινικής Αμερικής.Πρόκειται φυσικά , για τον βραβευμένο με Νόμπελ Λογοτεχνίας (1971) ποιητή Πάμπλο Νερούντα , που σαν σήμερα 12 Ιουλίου είχε , γεννηθεί στο Παράλ της Χιλής το 1904.


(12 Ιουλίου 1904 , Παράλ , Χιλή -23 Σεπτεμβρίου 1973 (69 ετών) Σαντιάγο, Χιλή - 
Πάμπλο Νερούντα 
΄Αλήθεια ποιός είναι ο πολυγραφώτατος Χιλιανός ποιητής και συγγραφέας πραγματικά ; 

Είναι ένας ερωτικός ποιητής ; η ένας βαθύτατα πολιτικοποιημένος και στρατευμένος κουμουνιστής ποιητής ;
Ο ίδιος πίστευε ότι ο ποιητής οφείλει να συμμετέχει στα κοινά 
και δεν διαχώριζε την ποίηση από την πολιτική. 
Όταν το 1948 το Κομμουνιστικό Κόμμα κηρύχτηκε παράνομο,
ο Νερούντα ταξίδεψε αρχικά στην Αργεντινή και αργότερα στη Σοβιετική Ένωση. 
Επέστρεψε στη Χιλή τέσσερα χρόνια αργότερα και το 1953 του απενεμήθη το Βραβείο Λένιν. Παράλληλα όμως με τα πολιτικοποιημένα ποιήματά του, 
ο Νερούντα έγραψε και μεγάλο αριθμό προσωπικών και οικείων ποιημάτων. 
Τα πιο ερωτικά από αυτά περιλαμβάνονται στη συλλογή 
"Εκατό ερωτικά σονέτα" και απευθύνονται στη Ματίλντε Ουρούτια, 
με την οποία άρχισε να συζεί το 1955. 
Η φήμη του Χιλιανού ποιητή είχε απλωθεί σε όλο τον κόσμο και το 1971, 
περίοδος που ο Νερούντα ήταν πρεσβευτής στη Γαλλία, 
του απονέμεται το Νόμπελ Λογοτεχνίας. 
Άλλα έργα του ποιητή είναι: 
"Η τρίτη κατοικία", "Κάντο Χενεράλ" 
(το μεγαλειώδες έργο του ,που μελοποιήθηκε στην Ελλάδα,από το Μίκη Θεοδωράκη), 
"Το αλλοπρόσαλλο βιβλίο", "Γήινη κατοικία", κ.ά.
Όταν πέθανε το 1973 σε ηλικία 69 ετών η κηδεία του 
ήταν το πρώτο ξέσπασμα των Χιλιανών εναντίον της δικτατορίας.
' Εχω επιλέξει μερικά διαφορετικά ποιήματά του για να δείτε 
το πόσο περικλείει πολλά και διαφορετικά πράγματα α
λλά πάντοτε έχοντας ως βάση το ίδιο και απαράλλαχτο 
ποιητικό υπόστρωμα που δεν είναι άλλο από μια 
βαθύτατη- εσωτερική -ερωτική ματιά με την οποία περιβάλλει 
τα πάντα γύρω του και ως έτσι πλέον τα ζει , 
τα ερμηνεύει και τα αναπλάθει σε ποίηση ...















"Σ 'αγαπώ χωρίς να ξέρω πώς ή πότε, ή από πού. 
Σ 'αγαπώ απλά, χωρίς προβλήματα ή περηφάνια: 
σ' αγαπώ με τον τρόπο αυτό, επειδή δεν ξέρω κανένα άλλο τρόπο της αγάπης, 
αλλά αυτό, στο οποίο δεν υπάρχει εγώ ή εσείς, 
τόσο οικεία ότι το χέρι σας πάνω στο στήθος μου είναι το χέρι μου, 
τόσο οικεία ότι όταν παίρνει ο ύπνος μάτια σου κοντά. "
Πάμπλο Νερούντα , 100 Αγάπης σονέτα
.....................
" Υποχρέωση Ποιητή "
Για όποιον δεν ακούει τη θάλασσα
το πρωί της Παρασκευής, σε όποιον είναι κλεισμένος
στο σπίτι ή το γραφείο, το εργοστάσιο ή γυναίκα
ή στο δρόμο ή στο δικό του  σκληρό κελί της φυλακής
γι΄αυτόν  έρχομαι, και, χωρίς να μιλήσω ή να αναζητώ,
Φθάνω και Θα ανοίξω την πόρτα της φυλακής του,
και μια δόνηση ξεκινά, αόριστη και επίμονος,
ένα μεγάλο κομμάτι της βροντής θέτω σε κίνηση
το βουητό του πλανήτη και του αφρού,
τα τραχιά ποτάμια της πλημμύρας των ωκεανών,
το αστέρι δονείται γρήγορα στο στέμμα του,
και η θάλασσα είναι σε ξυλοδαρμό, πεθαίνουν και συνεχίζουν.

Έτσι, συνταχθούν από το πεπρωμένο μου,
Θα ασταμάτητα πρέπει να ακούει και να διατηρήσουν
θρηνώντας για την θάλασσα στην ευαισθητοποίηση μου,
Θα πρέπει να αισθάνονται τη συντριβή του σκληρού νερού
και συγκεντρώνονται σε ένα αέναο κύκλο
έτσι ώστε, όποτε εκείνοι στη φυλακή μπορεί να είναι,
όπου και αν πάσχουν διαπόμπευση του φθινοπώρου,
Μπορεί να είμαι εκεί με ένα περιπλανώμενο κύμα,
Εγώ μπορεί να κινηθώ, περνώντας μέσα από τα παράθυρα,
και με την ακοή, και τα μάτια και τη ματιά  προς τα πάνω
λέγοντας «Πώς μπορώ να φτάνουν μέχρι τη θάλασσα;»
Και θα μεταδοθεί, λέγοντας τίποτα, μέσα από
την έναστρο ηχώ του κύματος, 
μέσα από
τη διάλυση του αφρού και την κινούμενη άμμο,
ένα θρόισμα του 
γκρι αλατιού μέσα από την απόσυρση, 
και την  κραυγή των θαλάσσιων πτηνών στην ακτή.
Έτσι, μέσα μου, η ελευθερία και η θάλασσα
θα δώσουν την απάντησή τους στο πέταγμα της  καρδιάς .













Το χάσαμε κι αυτό το ηλιοβασίλεμα.
Κανείς δεν μας είδε εμάς χεράκι, χεράκι το βράδυ εκείνο
όπου έπεφτε η γαλάζια η νύχτα και εσκέπαζε τον κόσμο.

Απ' το παράθυρο μου είδα μόνος εγώ
τη φιέστα του ηλιογέρματος ψηλά στ χάη.

Και πότε, πότε σαν πυρακτωμένο κέρμα
κράταγα ένα κομματάκι ήλιο στην παλάμη μου.

Και σε συλλογιζόμουν με τη καρδιά σφιγμένη
από κείνο εκεί το σφίξιμο που ξέρεις πως με κυβερνάει.

Λέγε μου, που ήσουνα?
Με τι κόσμο?
Και τι τους έλεγες?
Και γιατί ακαριαία με κυριεύει ακέριος ο έρωτας εμένα
μόλις νιώσω μοναχός, με σένανε μακριά μου?

Μου 'φυγε το βιβλίο που πάντα ανοίγω το βραδάκι
και σα λαβωμένο κουτάβι γλίστρησε
κι έπεσε στα πόδια μου το παλτό.
Μα όλο φεύγεις εσύ, φεύγεις τα βράδια
με το δειλινό παρέα που πιλαλάει και αφανίζει τ' αγάλματα.


Για τη καρδιά μου αρκεί το στήθος σου, 
για την ελευθερία σου αρκούν τα φτερά μου.
Απ' το δικό σου στόμα φτάνουν ως τον ουρανό
όσα κοιμούνταν στην ψυχή σου μέσα.

Μέσα σου στέκει το ξεγέλασμα της κάθε μέρας
Έρχεσαι σαν τη δροσιά πάνω στα στόματα των λουλουδιών.
Στέλνει στα καταχθόνια τους ορίζοντες η απουσία σου.
Στους αιώνες των αιώνων αλαργεύοντας
σαν της θάλασσας τα κύματα.

Και είπα τότε πως τραγούδαγες στον άνεμο
ωσάν τα πεύκα και ωσάν τα κατάρτια των πλοίων.
Σαν πεύκο είσαι εσύ και σαν κατάρτι πανύψηλη και αμίλητη.
Και ξαφνικά μελαγχολείς, σαν επιβάτης σε μπάρκο.

Φιλόξενη, ανοιχτόκαρδη σα δρόμος παλιός.
Σε κατοικούν φωνές και αντίλαλοι της νοσταλγίας.
Ξυπνάω εγώ, και τότε, κάπου, κάπου, αποδημούνε
τα πουλιά που κοιμούνταν στην ψυχή σου μέσα.










Με μικρά χι τσεκάριζα πυρπολημένους τόπους
στον γαλατένιο άτλαντα του κορμιού σου επάνω.
Ήταν αράχνη το στόμα μου που έστηνε τον ιστό της χιαστί.
Μέσα σου, επάνω στην πλάτη σου, διψαλέο, περίτρομο.

Σου έλεγα παραμύθια και θρύλους στις όχθες του εσπερινού,
κουκλί μου λυπημένο και γλυκό,
για να σου τήνε πάρω έτσι τη λύπη.
Για 'ναν κύκνο, για 'να δέντρο, για κατιτί αλαργινό κι αλέγρο.
Για την ώρα των σταφυλιών, για τον καιρό της ώριμης οπώρας.

Ζούσα αραγμένος σε λιμάνι ώσπου σ' αγάπησα,
και τη μοναξιά μου την τραβέρσωναν τα όνειρα και η σιωπή.
Δεσμώτης ήμουν ανάμεσα σε θάλασσα και θλίψη.
Βουβός, αλλοπαρμένος,
ανάμεσα σε ασάλευτους βαρκάρηδες του πόρτου.

Από τα χείλια ως τη φωνή κάτι όλο χάνεται.
Κάτι φτεροκοπάει, του τρόμου κάτι και της λησμονιάς.
Έτσι, να, σαν δίχτυα που δεν δύνονται να κρατήσουν το νερό,
μαμούνι μου εσύ, παρά σταγόνες κάποιες μόνο
στους βρόχους τους τρεμουλιαστές.
Κι ωστόσο, πάντα κάτι τραγουδάει
σ' αυτά εδώ τα έπεα πτερόεντα.

Κατιτίς τραγουδάει,
κατιτίς αναθρώσκει ως το άπληστο στόμα μου.
Να ήτανε λέει να σου ψάλλουνε μεγαλυνάρια
μ' όλα τα λόγια της χαράς.
Διθυράμβους ν' ακούσεις, να σ' ανάψουνε και να πετάξεις
σαν καμπαναριό στα χέρια ενός θεότρελου.
Τρυφερή μου εσύ, λυπημένη - τι τρέχει, ξαφνικά? Τι έγινε?
Καλά, καλά δεν πρόλαβα
στην κορφή του ωραίου όρους ν' ανέβω
κι η καρδιά μου έκλεισε σα νυχτολούλουδο.

Μ' αρέσει άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν απουσία
κι ενώ μεν απ' τα πέρατα με ακούς, 
η φωνή μου εμένα δε σε φτάνει. 
Μου φαίνεται ακόμα ότι τα μάτια μου σε σκεπάζουν πετώντας
κι ότι ένα φιλί, μου φαίνεται, 
στα χείλη σου τη σφραγίδα του βάνει. 

Κι όπως τα πράγματα όλα ποτισμένα είναι από την ψυχή μου, 
έτσι αναδύεσαι κι εσύ μες απ' τα πράγματα, 
ποτισμένη απ' τη δική μου ψυχή. 
Του ονείρου πεταλούδα, της ψυχής μου εσύ της μοιάζεις έτσι, 
σαν όπως μοιάζεις και στη λέξη μελαγχολία, καθώς ηχεί. 

Μ' αρέσεις άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν ξενιτιά. 
Κι άμα κλαις μου αρέσεις, 
απ' την κούνια σου πεταλούδα μικρή μου εσύ. 
Κι ενώ μεν απ' τα πέρατα με ακούς, 
η φωνή μου εμένα δεν μπορεί να σ' αγγίξει: 
Άσε με τώρα να βυθιστώ κι εγώ σωπαίνοντας
μες στη δική σου σιωπή. 

Άσε με τώρα να σου μιλήσω κι εγώ με τη σιωπή
τη δικιά σου
που είναι απέριττη σα δαχτυλίδι αρραβώνων
και που λάμπει σαν αστραπή. 
Είσαι όμοια η νύχτα, αγάπη μου, 
η νύχτα που κατηφορίζει έναστρη. 
Απόμακρη και τόση δα κι απ' αστέρια φτιαγμένη
είναι η δικιά σου σιωπή. 

Μ' αρέσεις άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν απουσία. 
Μακρινή κι απαρηγόρητη, σα να σε σκέπασε χώμα. 
Μια λέξη μόνο αν πεις, ένα χαμόγελο - μου αρκεί
για να πανηγυρίσω που είσαι εδώ κοντά μου ακόμα.

















Στον βραδιάτικο ουρανό μου επάνω είσαι σαν σύννεφο, 

το δε χρώμα σου και το σχήμα είναι όπως ακριβώς μου αρέσουν. 

Είσαι δικιά μου, είσαι δικιά μου, γυναίκα με τα γλυκά χείλια, 

και στη ζωή σου μέσα ζουν τα ασύνορα όνειρά μου. 


Ο λύχνος της ψυχής μου σου γλυκοροδίζει τα πόδια,

το στυφό μου κρασί γλυκαίνει στα χείλη σου,

ω η μακελάρισσα εσύ

που πριονίζεις το τραγούδι μου τα βράδια, 

ω πόσο σε νιώθουνε δικιά μου τα μοναχικά μου όνειρα! 


Είσαι δικιά μου, είσαι δικιά μου, 

το φωνάζω στο μπάτη του βραδιού

και τ' αεράκι παίρνει μετά τη φωνή μου

και τη σκορπάει τριγύρω. 

Κυνηγέτις εσύ που σαϊτεύεις λαγούς

στα βάθη των ματιών μου, 

των ματιών μου που λιμνάζουν σα βρόχινο νερό

μες στο νυχτερινό σου βλέμμα. 


Σ' έπιασα αιχμάλωτη στα δίχτυα της μουσικής μου,

αγάπη μου, και τα δίχτυα αυτά της μουσικής

είναι ψηλά, επάνω, στον ουρανό. 

Γεννιέται η ψυχή μου κι ανασταίνεται

στις όχθες των μαύρων ματιών σου

τα δε μαύρα μάτια σου είναι φυλάκιο

στη μεθόριο της χώρας των ονείρων.



Να συλλογιέμαι εγώ και ήσκιους να καταπίνω
μέσα στην άπατη μοναξιά. 
Μα εσύ να είσαι μακριά κάπου, 
κι απ' ότι ζωντανό πιο πέρα ακόμα. 

Να συλλογιέμαι, να λευτερώνω πουλιά,
να εκπορεύω εικόνες, 
να καταχωνιάζω φανούς και λαμπάδες
στα έγκατα.
 
Καμπαναριό μου με τη καταχνιά 
και τις αντάρες, 
εκειδά πέρα,
εκειδά πέρα, αλάργα! 

Να φορτώνω εγώ δίφρους με θρηνωδίες, 
ν' αλέθω εδώ ελπίδες σκυθρωπές, 
ο αμίλητος εγώ μυλωνάς, 
και σένα να σε κουκουλώνει η νύχτα, 
έξω μακριά απ' τη πόλη. 

Η παρουσία σου είν' απόμακρη, 
αλλόκοτη για μένα, 
σαν και τι!. . . 

Αναλογίζομαι πως ήταν η ζωή μου προτού να 'ρθεις εσύ. 
Η ζωή μου προ πάσης ελεύσεως, η στυφή η ζωή μου. 
Το σκούξιμο εκείνο εκεί καταντικρύ στη θάλασσα, 
ανάμεσα στα βράχια, 
να πιλαλάει ελεύθερο, λωλό, 
ίσα με την ούγια της θάλασσας. 

Η μάνητα του παράπονου, 
το σκούξιμο εκείνο εκεί, 
η μοναξιά της θάλασσας. 

Να ξεμπουκάρουνε ώσπερ βιαίας πνοής
και ν' ανέρχονται στους ουρανούς. 
Γυναίκα, εσύ, που ήσουν εδώ, 
σαν τις χάσες και σαν τι καλαμόξυλο
να ήσουνα από τούτην εδώ τη πελώρια βεντάλια? 
Μακριά ήσουνα και τότε όπως και τούτην εδώ την ώρα. 

Στο δάσος πυρκαγιά! Και καίει
με μικρά του σταυρού σχήματα γαλάζια! 
Καίει και καίει και κατελεί ανάσβολα δέντρα! 
Τα ρίχνει κάτω και τριζοβολάει ο τόπος! 

Πυρκαγιά!. . . Πυρκαγιά! . . . 
Και η ψυχή μου, καψαλισμένη αυλήτριδα, 
πάνω στις σχίζες και στα πελεκούδια τ' αναμμένα χορεύει! 
Ποιος σκούζει εδώ? Ποια σιωπή
κατοικημένη από φωνές και αντίλαλους? 
Ώρα της νοσταλγίας, ώρα της ευφροσύνης, 
ώρα της μοναξιάς, 
ώρα δικιά μου ανάμεσα σ' όλες τις άλλες ώρες! 
Αχιβάδα, απ' όπου μέσα κει διαβαίνει τραγουδώντας ο άνεμος! 
Πάθος μέγα της ελεγείας, όλο λυγμούς, 
ξεγυμνωμένο στο κορμί μου απάνω! 

Εσύ να σείεσαι απ' τις ρίζες σου όλες
και να χιμάω εγώ απ' τις χαίτες των κυμάτων μου όλων! 
Τσέρκι πανηγυριώτικο και λυπημένο κι ασταμάτητο
η ψυχή μου και κύλαγε. . . 

Nα συλλογιέμαι τώρα εγώ και να καταχωνιάζω
φανούς και λαμπάδες στην άπατη μέσα τη μοναξιά. 
Ποια είσαι 'συ? Τις ει?
Η βασίλισσα 
Σε ονόμασα βασίλισσα.
Υπάρχουν ψηλότερες από σένα, ψηλότερες.
Υπάρχουν αγνότερες από σένα, αγνότερες.
Υπάρχουν ομορφότερες από σένα, ομορφότερες.
Αλλά εσύ είσαι η βασίλισσα.

Όταν περπατάς στο δρόμο
κανείς δε σε αναγνωρίζει.
Κανένας δε βλέπει το κρυστάλλινο σου στέμμα, κανένας δεν κοιτάζει
το από κόκκινο χρυσό χαλί
που πατάς καθώς περνάς,
το χαλί δεν υπάρχει.

Κι όταν εμφανίζεσαι
όλοι οι ποταμοί ακούγονται
στο κορμί μου, καμπάνες
σείουν τον ουρανό
κι ένας ύμνος γεμίζει τον κόσμο.

Μονάχα εσύ κι εγώ,
μονάχα εσύ κι εγώ, αγάπη μου,
τον ακούμε.

Έλαβε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1971.
Τα ποιήματά του είναι πολλά και διαφορετικού ύφους κάθε φορά . 
Κυμαίνονται ανάμεσα στα ερωτικά φορτισμένη ποιήματα αγάπης, 
όπως η συλλογή του " Είκοσι ποιήματα αγάπης και ένα τραγούδι της απελπισίας "
και στα σουρεαλιστικά του  ποιήματα, 
ενώ τα Ποιήματα τα γραμμένα μεταξύ του 1920 και 1940  
φωτίζουν τις απόψεις του για την αποξένωση και την πολιτική καταπίεση 
όπως το "España en el corazón" (= Η Ισπανία στην καρδιά), 
ένα ποίημα που μεταφράστηκε στη Ρωσικη γλώσσα 
και ήταν το επικό και λυρικό αφιέρωμά του στη δημοκρατική αντίσταση, 
μέχρι και τα ιστορικά έπη. 
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο έργο του 
 "Το Βιβλίο των Ερωτήσεων "που αποτελείται από 316 αναπάντητα ερωτήματα, 
ο Νερούντα  ενσωματώσει το θαύμα ενός παιδιού με τις εμπειρίες ενός ενήλικα .
Αντίθετα το έργο του " Ωδές σε κοινά πράγματα " 
περιλαμβάνονται 25 ωδές σε πράγματα που  συλλέγονται όπως το ψωμί 
το σαπούνι σε ένα κρεβάτι και ένα κουτί τσαγιού, 
όπου εξερευνά και πλάθει την ουσία των θεμάτων τους 
με σαφήνεια και με θαυμαστό τρόπο .
Πιστεύω ότι αυτοί που έκαναν τόσα πράγματα
πρέπει να είναι ιδιοκτήτες σε όλα τα πράγματα.
Κι αυτοί που φτιάχνουν το ψωμί πρέπει να τρώνε.
Και πρέπει να ‘χουν φως εκείνοι του ορυχείου!
Τέρμα πια οι σταχτιοί αλυσόδετοι. 
Τέρμα οι χλωμοί εξαφανισθέντες!
Ούτε ένας άνθρωπος που να μη βασιλεύει.
Ούτε μια γυναίκα χωρίς την κορόνα της.
Για όλα τα χέρια γάντια χρυσά.
Οι καρποί του ήλιου για όλους τους σκούρους!

απόσπασμα είναι από το ποίημα του  ''Ο λαός ''.
Τα έργα του που αριθμούν περισσότερα από 35 
τριάντα πέντε βιβλία ποίησης είναι τα πιο πολυδιαβασμένα έργα ισπανόφωνου δημιουργού και έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες .
Στα 100  σονέτα Αγάπης το θέμα της αγάπης είναι η Matilde Urrutia
η «αγαπημένη του γυναίκα» του ποιητή.
Αντανακλώντας τη ζωή και το έργο του Νερούδα στο New Yorker,
ο Mark Strand , σχολίασε,

" Υπάρχει κάτι για Neruda-σχετικά με
τον τρόπο που δοξάζει την εμπειρία, 
για τον αυθορμητισμό
και την αμεσότητα του πάθους-που του τον κάνει να ξεχωρίζει
από τα άλλα ποιητές.
Είναι δύσκολο να μην παρασυρθεί από τον επείγοντα χαρακτήρα της γλώσσας του, 

και αυτό είναι ιδιαίτερα έτσι όταν αυτός φαίνεται να θέλει να παρασυρθεί. "
Αναδημοσιεύουμε από :https://barikat.gr/content/pablo-neruda-mystika-apo-ta-arheia-tis-essd 
και το άρθρο του  Mario Amorós δημοσιογράφου και καθηγητή ιστορίας
 (Πρόσφατα εξέδωσε το έργο «Neruda,o πρίγκιπας των ποιητών.)
Pablo Neruda: Μυστικά από τα αρχεία της ΕΣΣΔ…
ένα απόσπασμα σχετικά με την πολιτική - αντιεξουσιαστική δράση του Πάμπλο Νερούντα. 
Γεγονός είναι ότι η κηδεία του Νερούδα 
έγινε η πρώτη δημόσια διαμαρτυρία κατά της στρατιωτικής δικτατορίας της Χιλής.





Βίντεο με το “Canto General” το μεγαλειώδες έργο του Πάμπλο Νερούδα 
το μεγαλύτερο σε έκταση και βάθος πολιτικό (πατριωτικό) ποίημα 
στην ιστορία της λογοτεχνίας που ο ποιητής έγραψε το 1950 
και ο Μίκης Θεοδωράκης επάξια - μεγαλειωδώς
μελοποίησε  το 1971 .

Στο blog του Μίκη Θεοδωράκη http://theodorakism.blogspot.gr/2014/01/canto-general.html 
μπορούμε να δούμε από κοντά το χρονικό της 
περιόδου που μελοποίησε το μνημειώδες αυτό πατριωτικό -πολιτικό 
ποίημα του Πάμπλο Νερούντα , 
ο Μίκης Θεοδωράκης όπου και μας εξιστορεί βήμα- βήμα , 
πως έφτασε στην ολοκλήρωση αυτού του μεγαλειώδους μουσικού έργου του .
Η γή μας, γη πλατιά, ερημιές,
πλημμύρισε βουητό, μπράτσα, στόματα.
Μια βουβαμένη συλλαβή άναβε λίγο λίγο
συγκρατώντας το παράνομο ρόδο,
ωσότου οι πεδιάδες δονήθηκαν
όλο σίδερο και καλπασμό.
Σκληρή η αλήθεια σαν αλέτρι.

Το κείμενο του AMERICA INSURRECTA
είναι εκπληκτικά κοντά στο πνεύμα της Ρωμιοσύνης
 ...περισσότερα εδώ :
Παρίσι -1972 , Αύγουστος :Μίκης Θεοδωράκης - Πάμπλο Νερούντα - Ματίλδε Ουρούτια- Νερούντα ( 3η σύζυγός του)
1972 , Αύγουστος - Παρίσι : Μίκης Θεοδωράκης - Πέτρος Πανδής - Πάμπλο Νερούντα - 
πρόβα του  "Canto General "
παρακολουθεί ο Πάμπλο Νερούντα
 1972 , Αύγουστος - Παρίσι : Μίκης Θεοδωράκης - Πέτρος Πανδής 
 - πρόβα του "Canto General "παρακολουθεί  το ζεύγος Νερούντα 
πηγή φωτογραφιών από την ιστοσελίδα του Μϊκη Θεοδωράκη




















































Αναδημοσιεύουμε από :https://barikat.gr/content/pablo-neruda-mystika-apo-ta-arheia-tis-essd 
και το άρθρο του  Mario Amorós δημοσιογράφου και καθηγητή ιστορίας 
(Πρόσφατα εξέδωσε το έργο «Neruda,o πρίγκιπας των ποιητών.)

























































Pablo Neruda: Μυστικά από τα αρχεία της ΕΣΣΔ…
ένα απόσπασμα σχετικά με την πολιτική - αντιεξουσιαστική δράση του Πάμπλο Νερούντα
....Αφού καθαιρέθηκε από τη θέση του Γερουσιαστή από τη Χιλιανή δικαιοσύνη, 
εξαιτίας της σκληρής κριτικής του εναντίον του González Videla, 
κι έχοντας ζήσει ένα χρόνο κρυμμένος - περίοδο κατά την οποία 
συνέθεσε το μνημειώδες έργο του «Canto General» 
(= Γενικό Άσμα, γνωστό ως «Ύμνος στην ελευθερία των λαών»), 
κατάφερε να εξαπατήσει τις αστυνομικές αρχές που τον καταδίωκαν, 
και να διαφύγει στην Αργεντινή, από ένα πέρασμα στα βουνά 
στην νότια επαρχία της Valdivia. 
Τότε ήταν που προσκλήθηκε στην ΕΣΣΔ για να συμμετάσχει 
στον εορτασμό της επετείου των 150 χρόνων από τη γέννηση του Alexander Pushkin, 
ο οποίος θεωρείται ο ιδρυτής της σύγχρονης ρωσικής λογοτεχνίας. 
Στον Pushkin θα αφιέρωνε τελικά ο Neruda το ποίημα «El ángel » (= Ο άγγελος), 
το οποίο και θα αποτελούσε αργότερα μέρος του βιβλίου του «Las uvas y el viento» 
(= Τα σταφύλια κι ο άνεμος) (1954)...
περισσότερα για την πολιτική δράση του Νερούντα εδώ ;














...Κάποιος μ' ακούει και δεν το ξέρουν, 
όμως εκείνοι, 
που γι' αυτούς τραγουδάω και που το ξέρουν 
συνεχίζουν να γεννιούνται και να γεμίζουν τον κόσμο...

ΑφιέρωμαΒιογραφικόΠΗΓΗ :

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ ΒΙΔΑΛΗΣ
ΚΕΙΜΕΝΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΣΩΤΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ, ΖΩΗ ΠΟΛΙΤΗ

Ο Μεφταλί Ρικάρντο Ρέγιες (το πραγματικό όνομά του), γεννήθηκε στο Παράλ, στις 12/6/1904.
Δίχρονος, με τον σιδηροδρομικό πατέρα του, εγκαθίσταται στο χωριό Τεμούκο, το οποίο λάτρευε.
Ταξιδεύοντας με τον πατέρα του, «δένεται» άλυτα για όλη του τη ζωή με το σκληρό βιοποριστικό αγώνα του χιλιάνικου λαού.
Παιδί, ακόμα, διαβάζει φημισμένους Λατινοαμερικανούς και Ευρωπαίους συγγραφείς.
Στο Γυμνάσιο, η καθηγήτριά τουΓκαμπριέλα Μιστράλ
(η πρώτη Λατινοαμερικάνα που πήρε Νόμπελ Λογοτεχνίας)
τον μυεί στην κλασική ρωσική λογοτεχνία.
Γυμνασιόπαιδο, ακόμα, δημοσιεύει ποιήματά του σε εφημερίδες και περιοδικά, με διάφορα ψευδώνυμα,
ώσπου το 1920 επιλέγει το Νερούδα.
Μετά το Γυμνάσιο σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο και μετέχει στους φοιτητικούς αγώνες.
Αφήνει το Πανεπιστήμιο για να αφοσιωθεί στην ποίηση.
Το 1923 δημοσιεύει το πρώτο του ποιητικό βιβλίο «Ηλιοβασιλέματα».
Σύντομα καταξιώνεται ως σπουδαίος ποιητής.
Το 1927 αρχίζει η διπλωματική του καριέρα.
Διορίζεται πρόξενος της Χιλής στην Απω Ανατολή, στην Αργεντινή και το 1934 στην Ισπανία, 
όπου μάχεται κατά του φρανκικού φασισμού - φονιά στο πλευρό του ισπανικού λαού και του μέγιστου ποιητή της Ισπανίας και πολυαγαπημένου του φίλου,Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.
Λόγω της αντιφασιστικής δράσης του, η Χιλή τον καταργεί από πρέσβη. 
Πάει στο Παρίσι, απ' όπου βοηθά τον ισπανικό λαό.
Με τον ομότεχνο, φίλο και ομοϊδεάτη του Λουί Αραγκόν,
προετοιμάζει το Παγκόσμιο Συνέδριο Αντιφασιστών Συγγραφέων.
Το 1937 επιστρέφει στη Χιλή. 
Ο λαός συναρπάζεται με την ποίηση του Νερούδα, ο οποίος μιλά παντού κατά του φασισμού.
Το 1938, η πρώτη κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου της Χιλής
τον στέλνει πρέσβη στο Παρίσι και αργότερα στο Μεξικό.
Το βραβείο του λαού. 
«Στα τέλη του 1943 ξαναγύρισα στο Σαντιάγο.
Εγκαταστάθηκα στο σπίτι που απόκτησα με το σύστημα των δόσεων. 
Η χώρα μου δεν είχε αλλάξει: 
Τρομερή φτώχεια στις περιοχές των μεταλλείων και 
η κομψή κοινωνία που γέμιζε το Κάντρι Κλαμπ. 
΄Επρεπε ν' αποφασίσω. 
Η απόφασή μου μού στοίχισε καταδιώξεις και στιγμές εκρηκτικές», 
γράφει ο Νερούδα στη δεύτερη σελίδα των απομνημονευμάτων του.
Στις 15/7/1945 προσχώρησε - και τυπικά - στο ΚΚ Χιλής, 
του οποίου εκλέγεται γερουσιαστής το 1947, 
ξέροντας καλά τι τον ...περίμενε.
«Ητανε της τύχης μου να υποφέρω όσα υπόφερα και 
της τύχης μου να αγωνιστώ όπως αγωνίστηκα, 
να αγαπήσω και να τραγουδήσω όπως τραγούδησα. 
Γνώρισα σε διάφορα σημεία της Γης το θρίαμβο και την ήττα, έχω ζωντανή στη μνήμη μου τη γεύση του ψωμιού, αλλά και τη γεύση του αίματος. Τι περισσότερο μπορεί να θέλει ένας ποιητής;
 Η ζωή μου στάθηκε η ίδια η ποίησή μου 
και η ποίησή μου υπήρξε το στήριγμα όλων των αγώνων μου. 
Αν και πολλά βραβεία μού δόθηκαν (σ.σ.. μεταξύ των οποίων το "Λένιν" - 1952 και το Νόμπελ - 1971), κανένα δεν μπορεί να παραβληθεί με το τελευταίο βραβείο. 
Να είμαι ο ποιητής του λαού μου. 
Το μεγάλο, το μοναδικό μου βραβείο είναι αυτό 
κι όχι τα βιβλία μου που μεταφράστηκαν σ' όλες τις γλώσσες του κόσμου, 
ούτε τα βιβλία που γράφτηκαν για να αναλύσουν τα λόγια μου».
Ο γερουσιαστής Νερούδα, επειδή καταγγέλλει την προδοσία του λαού από τον εκλεγμένο με τις ψήφους του ΚΚΧ, Πρόεδρο Γκονσάλες Βιδέλα, διώκεται. 

Με εντολή του παράνομου πλέον ΚΚΧ, βγαίνει στην παρανομία, με το ψευδώνυμο Λεγκαρέτα. Μετά πολλών βασάνων, διαβαίνοντας βουνοκορφές των Ανδεων, περνά στην Αργεντινή. 
Με το διαβατήριο του φημισμένου Αργεντινού μυθιστοριογράφου Μιγκέλ Ανχελ Αστούριας, φθάνει στο Παρίσι. Οι παλιοί του φίλοι, Πικάσο, Πολ Ελυάρ, Λουί Αραγκόν φροντίζουν να του δοθεί πολιτικό άσυλο και γαλλικό διαβατήριο. 
Ο γαλλικός Τύπος γράφει ότι ο διωκόμενος Νερούδα βρίσκεται στο Παρίσι. Η χιλιανή κυβέρνηση σκυλιάζει και ισχυρίζεται ότι στο Παρίσι βρίσκεται ένας «σωσίας» του Νερούδα και ότι «ο αληθινός Νερούδα βρίσκεται στη Χιλή και η Αστυνομία επί τα ίχνη του. Η σύλληψή του είναι ζήτημα λίγων ωρών». 
Στο Παρίσι είναι και διάσημοι Ρώσοι φίλοι του (Ερεμπουργκ, Τιχόνοφ, Κορνέιτσουκ, Σιμόνοφ). 
Η διεθνής προοδευτική γνώμη μαθαίνει την περιπέτεια του Νερούδα. 
Στη συνέχεια, ο πρέσβης της Χιλής στο Παρίσι ζητά την απέλαση του ποιητή, αλλά ο αρχηγός της Γαλλικής Αστυνομίας (και αναγνώστης της ποίησης του Νερούδα) απορρίπτει το αίτημα και δίνει διαβατήριο στον Νερούδα.

Το 1949 είναι σύνεδρος στο Διεθνές Συνέδριο Ειρήνης, στο Παρίσι.
Αυτή τη χρονιά, λήγει και η πολιτική εξορία του.
Μόλις επιστρέφει στη Χιλή (1952), παντρεύεται την Ματίλντε,
το μεγάλο έρωτα της ζωής του και προσκαλείται ξανά στην ΕΣΣΔ
για τις εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από το θάνατο του Πούσκιν.
«Αγάπησα με την πρώτη ματιά τη σοβιετική γη και κατάλαβα ότι απ' αυτήν, 
όχι μόνον προέκυπτε ένα ηθικό μάθημα για όλες τις γωνιές της ανθρώπινης ύπαρξης, 
αλλά και θα προέκυπτε το μεγάλο πέταγμα». 
Στην ΕΣΣΔ γνώρισε σπουδαίους Σοβιετικούς δημιουργούς και έγινε φίλος
με τον κορυφαίο Τούρκο ποιητή Ναζίμ Χικμέτ,
ο οποίος του «διηγήθηκε τα βάσανα του λαού του», όπως διηγείται.
Το 1950, στο Παρίσι, ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης, 
Ζολιό Κιουρί, του ανέθεσε μια αποστολή στην Ινδία. 
Να συναντηθεί με τον αντίπαλο της ειρήνης Παντίτ Νεχρού
και να δώσει μια επιστολή του Κιουρί, 
και με τον Ινδό πυρηνικό φυσικό Μπαέρα και άλλους διανοούμενους. 
Το 1951 είναι η χρονιά της πρώτης επίσημης πρόσκλησής του 
από τη ΛΔ Κίνας, της απονομής του Βραβείου «Λένιν» για την Ειρήνη.
Στα χρόνια της εξορίας, ο Νερούδα, μαζί με την Ματίλντε Ουρούτια, 

ταξίδεψε σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, όπου όμως δεν ήταν ευπρόσδεκτος. 
Η χώρα που αγάπησε πολύ ήταν η Ιταλία. 
Το επίσημο κράτος και οι αρχές της, υποκύπτοντας στις πιέσεις της Χιλής, 
δεν τον δέχονταν πουθενά. 
Ηταν όμως λατρευτός - όπως και η ποίησή του - στο λαό της, στις οργανώσεις του, στους διανοουμένους του και στους δημάρχους του. 
Ο εξόριστος αποδιωχνόταν από τους Καραμπινιέρους και αποθεωνόταν από το λαό, σ' όποια πόλη πήγαινε, ενώ πολλοί δήμοι (λ.χ. Φλωρεντίας, Μιλάνου, Γένοβας) τον ανακήρυσσαν επίτιμο δημότη τους. 
Ο λαός της Ρώμης, μετά από σύγκρουσή του με τη Χωροφυλακή, κατάφερε να του επιτραπεί να μείνει στην Ιταλία. 
Ενας ιστοριογράφος - φυσικός τού παραχωρεί ένα εξοχικό σπίτι στο πανέμορφο χωριουδάκι Ανακάπρι, όπου ο Νερούδα και η Ματίλντε έζησαν ονειρεμένα (θυμίζουμε τη σχετική υπέροχη ιταλική ταινία «Il postino», «Ο ταχυδρόμος»). 
Εκεί ο ποιητής, μεταξύ άλλων, έγραψε το έργο «Οι στίχοι του καπετάνιου» 
(δημοσιεύτηκε ανώνυμα στη Νάπολη το 1952).
Διάσημος ο Νερούδα, από το 1952 έως το 1957, ζει ήρεμα και δημιουργικά στην πατρίδα του. Δημοσίευσε το βιβλίο «Τα σταφύλια και ο άνεμος» και έγραψε τις «Στοιχειώδεις Ωδές», «Νέες Στοιχειώδεις Ωδές», «Ωδές, τρίτο βιβλίο». Οργάνωσε, στο Σαντιάγο Συνέδριο με θέμα «Η κουλτούρα της αμερικανικής ηπείρου» και ταξίδεψε σε πολλές χώρες. 

Τον Απρίλη του 1957, άρρωστος, πηγαίνοντας μέσω Μπουένος Αϊρες στην Κεϋλάνη για ένα Συνέδριο Ειρήνης, συλλαμβάνεται από την Αστυνομία του διαδόχου του Περόν, 
πλην ...«δημοκράτη» δικτάτορα Αραμπούρου. 
Χάρη στην αλληλεγγύη των Αργεντινών και Χιλιανών συγγραφέων, 
ο ποιητής αποφυλακίζεται και πάει στο συνέδριο. 
Τα χρόνια που ακολούθησαν ξαναταξίδεψε σε σοσιαλιστικές χώρες, 
δυτικές και λατινοαμερικάνικες. 
Στη σοσιαλιστική Κούβα, έγινε φίλος με τους ηγέτες της επανάστασής της Φιντέλ Κάστρο 
και Τσε Γκεβάρα, στους οποίους αφιερώνει πολλές σελίδες των απομνημονευμάτων του.
Στη δεκαετία του 1960, το ΚΚΧ απονέμει στον Νερούδα το μετάλλιο «Ρεκαμπάρεν» (η ανώτατη κομματική διάκριση στη μνήμη του πρωτοπόρου «οδηγητή» της εργατικής τάξης της Χιλής). 

Στα 1970, ένα πρωί, διηγείται ο ποιητής, πήγαν στο σπίτι του στην Ισλα Νέγκρα «ο γενικός γραμματέας του κόμματός μου και άλλοι σύντροφοι. 
Ερχονταν να μου προσφέρουν την υποψηφιότητα για την Προεδρία της Δημοκρατίας, για λογαριασμό του κόμματός μας, υποψηφιότητα που θα πρότειναν στα έξι - εφτά κόμματα της "Λαϊκής Ενότητας"». 
Ο Νερούδα δέχτηκε, υπό τον όρο, όπως συμφώνησαν, να παραιτηθεί αν βρεθεί άλλος υποψήφιος. 
Με την υποψηφιότητά του, «άρπαξε φωτιά» η ψυχή του χιλιάνικου λαού. 
Χιλιάδες λαού τον αγκάλιαζαν και τον φιλούσαν.
«Σε μιαν ευτυχή στιγμή έφθασε η είδηση: 

Ο Αλιέντε βέβαιος υποψήφιος της "Λαϊκής Ενότητας"».
Ο Νερούδα παραιτείται, μιλά σε προεκλογική συγκέντρωση και ζητά από το λαό να ψηφίσει τον Αλιέντε. 
Η «Λαϊκή Ενότητα» νικά και στέλνει (Μάρτη του 1971) τον ποιητή ως πρέσβη στο Παρίσι. 
Η διεθνής κοινή γνώμη, με την ποίηση και τη διπλωματική δράση του Νερούδα, μαθαίνει και εκτιμά τα λαϊκά οράματα και προγράμματα της ειρηνικής χιλιανής επανάστασης. 
Αλλά και οι έξωθεν και έσωθεν αντίπαλοί της οργανώνουν τη δόλια αντεπίθεσή τους. 
Οι ΗΠΑ (διάβαζε Νίξον, ΙΤΤ, «Coca Kola», κλπ.) μεθοδεύουν την αρπαγή - κατάσχεση του κρατικοποιημένου από τον Αλιέντε χαλκού της Χιλής. 
Οι λιμενεργάτες της Γαλλίας και της Ολλανδίας, συμπαραστεκόμενοι στο χιλιάνικο λαό, δεν ξεφορτώνουν στα λιμάνια των χωρών τους τον παράνομα κατασχεμένο χαλκό. 
Η αμερικανοκίνητη αντίδραση λυσσομανά στη Χιλή. 
Δολοφονεί τον δημοκράτη αρχηγό του χιλιάνικου Στρατού, Σνάιδερ. 
Το στρατοδικείο καταδικάζει το φονιά σε τριάντα χρόνια φυλακή, αλλά ο αντιδραστικός Αρειος Πάγος μειώνει την ποινή σε δύο χρόνια!
Η χιλιανή επανάσταση ζητά από τον ποιητή της να γυρίσει από το Παρίσι, για να βοηθήσει στις εκλογές της 4ης Μάρτη 1973. 

Αρρωστος, ήδη, από λευχαιμία, Γενάρη του 1973, ο Νερούδα επιστρέφει κι αρχίζει τον αγώνα κατά των εχθρών της λαϊκής κυβέρνησης.
 Γενάρη γράφει το έργο«Παρακίνηση σε νιξοκτονία και εγκώμιο στη χιλιανή επανάσταση» (κυκλοφόρησε το 1973, σε μετάφραση Δανάης Στρατη). 
Εργο, άκρως επίκαιρο, σήμερα. 
Αξίζει να παραθέσουμε ελάχιστα, έστω, αποσπάσματά του: 
Αρχίζοντας το ποίημά του, ο Νερούδα «καλεί» 
τον μεγάλο Αμερικάνο ποιητή Γουόλτ Γουίτμαν να τον βοηθήσει: 
«να σκοτώσουμε απ' τη ρίζα, 
στίχο το στίχο/ τον Νίξον, 
τον αιμόχαρο πρόεδρο», 
γιατί 
«Πάνω στη γη δεν υπάρχει ευτυχισμένος άνθρωπος,/
κανένας δε δουλεύει καλά στον πλανήτη/ 
όσο η μύτη του ανασαίνει στην Ουάσινγκτον». 

Ο Νερούδα ποιητικά κηρύττει την έναρξη της «δίκης» του Νίξον: 
«Δε θα 'ναι για εκδίκηση ο χαμός του/ μα για ό,τι τραγουδάω και πιστεύω:
/ στόχος μου η ειρήνη κι η ελπίδα./(...) 
Για χίλιους λόγους αγαπάω την ειρήνη:
/ ένας, γιατί ο ύμνος της δουλειάς
/ δένει με το ηλιόχρωμα του λεμονιού./ 
Αλλος γιατί τα λαϊκά προγράμματα / 
θα φτιάξουνε τρακτέρ και κερασιές:/ 
όλα τα καταφέρνουνε οι έρωτες κι η αγάπη/
του λαού, μέσα στην πάλη του/. (...) 
Καλούνται όλοι οι άντρες να τον σβήσουνε/
τον ματωμένο απατεώνα Αρχηγό,
/ που διάταξε λαοί ολόκληροι να πάψουνε να ζουν,/(...) 
Κλητεύω το φονιά και τον υποχρεώνω
/ να δικαστεί απ' τους φτωχούς ανθρώπους/ (...) 
Η φτωχιά πατρίδα μου, αδιάλλαχτη
/ μέσα από λεηλασίες και σκουριές
/ περίμενε του ξυπνημού την ώρα. 
Και καθείς/ καταλαβαίνει πως ο Σαλβαδόρ Αλιέντε
/ απ' τα βορειοαμερικάνικα χαυλιόδοντα
/ γλίτωσε το χαλκό μια και καλή
/ κυρίαρχο χαρίζοντάς τον πάλι στη Χιλή./(...)
Εγώ θα μείνω με τους εργάτες να τραγουδήσω/(...) 
για των ψαράδων τον ωκεανό,
/ για το ψωμί των παιδικών μας αηδονιών,
/ και για την αγροτιά και για τ' αλεύρι μας,
/ τη θάλασσα, το ρόδο και το στάχυ,
/ τους σπουδαστές, τους ναύτες, 
τους φαντάρους,/ για όλους τους λαούς σ' όλους τους τόπους,
/ για τη λυτρωτική τη θέληση
/ των πορφυρών λαβάρων της αυγής.
/ Πάλεψε πλάι μου, κι εγώ θα σου χαρίσω τα όπλα όλα της ποίησής μου», 
καλούσε το λαό του ο ποιητής.
Ο λαός πάλεψε ενάντια στη σατανική «Ντόνια Κατσαρολίνα Λαγανίν», 

την πλουτοκρατία, που, για να μη χάσει την εξουσία της, 
δολοφόνησε το στρατηγό του λαού και μαζί με τη μικροαστή 
παραδουλεύτρα της βγήκε στους δρόμους με κατσαρολικά, 
συκοφαντώντας «τους αλήτες τους κομμουνιστάδες» 
και ξανάβγαλε, θριαμβευτικά, Πρόεδρό του τον Αλιέντε. 
Και τότε, «πίσω απ' την ΙΤΤ», με επικεφαλής τον Πινοσέτ, 
φύτρωσαν «νέοι κατεργαραίοι και φονιάδες
/ κι άλλοι πατσάδες της ολιγαρχίας», 
επιτυγχάνοντας στις 11/9/1973 να ξαναβρεθεί
 «χωρίς ψωμί και φως/ 
η λαβωμένη πατρίδα κι ο Λαός» του Νερούδα.
....................................
Pablo Neruda *
Ο «γενικός» ποιητής
Από τη Σώτη Τριανταφύλλου

Αν και η «στρατευμένη τέχνη» περιέχει τα υλικά της αυτοκαταστροφής της, 

το γεγονός της ταξικής και πολιτικής της εξωστρέφειας 
δεν αρκεί για να κριθεί: υπάρχουν «στρατευμένοι» συγγραφείς, 
καλλιτέχνες, και ποιητές που ξεχάστηκαν, 
ενώ το έργο άλλων αντέχει στο πέρασμα του χρόνου.

Στη ζώνη του Λυκόφωτος
Και παρά την αρχική αμηχανία που προκαλεί η απερίφραστη αγωνιστική στάση (για παράδειγμα, η αντισημιτική και αντιδημοκρατική στην περίπτωση των μυθιστορημάτων

του Φερντινάν Σελίν η κομμουνιστική στην περίπτωση των τοιχογραφιών του Ντιέγκο Ριβέρα), 
τα καλλιτεχνικά έργα δεν αξιολογούνται με πολιτικά κριτήρια. 
Ετσι, μερικοί από τους «μεγάλους» καλλιτέχνες και ποιητές του εικοστού αιώνα
 ο Ελυάρ, ο Λόρκα, ο Πικάσο εξακολουθούν 
ο Γεβγκένι Γεφτουσένκο έχουν μάλλον απομυθοποιηθεί.
Η πολιτική-προπαγανδιστική τέχνη είναι εύθραυστη κι αυτό παρότι η πολιτική βρίσκεται πάντα ανάμεσα στις γραμμές: χωρίς η ποίηση του Τ.Σ. Ελιοτ να είναι «πολιτική» 
με τον τρόπο που είναι «πολιτική» εκείνη του Μαγιακόβσκι αποκαλύπτει 
τις κοινωνικές και θρησκευτικές ιδέες του ποιητή 
το ίδιο ισχύει για τον Εζρα Πάουντ, για τον Ρομπέρ Ντεσνός
 (του οποίου το ποιητικό έργο θεωρείται «ερωτικό» και «σουρεαλιστικό»), 
για τον Ρενέ Σαρ, για τη Μαρίνα Τσβετάεβα. 
Η σειρά των ποιητών με εμφανείς, ή λιγότερο εμφανείς, πολιτικές θέσεις, δεν έχει τέλος και απ αυτήν δεν μπορεί να λείπει ο Πάμπλο Νερούδα, ένας από τους «μεγαλύτερους» μοντέρνους ποιητές, μεγάλος όχι επειδή έζησε και έγραψε επαναστατική ποίηση, 
αλλά επειδή η ποίησή του και η ζωή του μαρτυρούν τη δυνατότητα του ανθρώπινου μεγαλείου.
Ο Πάμπλο Νερούδα (αληθινό όνομα: Ρικάρντο Ελιέθερ Νεφταλί Ρέγιες Μπαζοάλτο) 

γεννήθηκε το 1904 στην πόλη Παράλ, στην κεντρική Χιλή. 
Ο πατέρας του Χοσέ ντελ Κάρμεν Ρέγιες Μοράλες ήταν υπάλληλος των σιδηροδρόμων, 
η μητέρα του που πέθανε δύο μήνες μετά τη γέννησή του δασκάλα: 
ο Ρικάρντο (τον φώναζαν «Νεφταλί» από το μεσαίο όνομα της μητέρας του) 
μεγάλωσε στην πόλη Τεμούκο μαζί με δύο ετεροθαλή αδέρφια 
και μαζί με βιβλία (Τολστόι, Ντοστογέφσκι, Τσέχοφ, Αρθουρ Κόναν Ντόιλ, Κάφκα). 
Αν και ο πατέρας του τον αποθάρρυνε, σε ηλικία μόλις δεκατριών ετών 
ο Νεφταλί δημοσίευσε το πρώτο του κείμενο.

Από το 1920 υιοθέτησε το ψευδώνυμο Πάμπλο Νερούδα (από το επώνυμο μιας βιολονίστριας), 

την επόμενη χρονιά εγκαταστάθηκε στο Σαντιάγο, 
το 1923 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή 
«Λυκόφωτο» και στη συνέχεια, τα «Είκοσι ποιήματα αγάπης και ένα τραγούδι απόγνωσης» (Εγκαταλελειμμένος σαν νάνος την αυγή / με την τρεμουλιαστή σκιά μονάχα στην παλάμη μου...) όπου δημιούργησε έναν ολόκληρο ποιητικό κόσμο στον οποίον 
διαφαινόταν η επίδραση του Ρίλκε, του Ταγκόρ και του Μποντλέρ. 
Η επιτυχία δεν άργησε από νωρίς, ο Νερούδα τα είχε όλα. 
Όλα εκτός από χρήματα.
 Για τα χρήματα, το 1927, δέχτηκε τη θέση του πρόξενου της Χιλής στη Ραγκούν, 
στην αποικιοκρατούμενη Βιρμανία στη συνέχεια, εργάστηκε στην Κεϋλάνη, στην Ιάβα (όπου γνώρισε και παντρεύτηκε την πρώτη του γυναίκα) και στη Σιγκαπούρη. 
Στη διάρκεια αυτής της «ασιατικής απομόνωσης», διάβαζε και έγραφε 
με φρενήρεις ρυθμούς όσο για τον ασιατικό μυστικισμό, που σαγήνευσε τον Οκτάβιο Πας,
 ο Νερούδα τον θεώρησε «απάνθρωπο»: 
στην Άπω Ανατολή ένιωσε το χρόνο να χάνεται αυτή η αίσθηση της απώλειας τ
ον ακολούθησε και μετά την επιστροφή του στο Σαντιάγο το 1932: 
Ολόγυρά μου η νύχτα απλώνεται / η μέρα, ο μήνας, ο χρόνος / σαν σακιά βρεγμένες καμπάνες / έμφοβα στόματα εύθρυπτου αλατιού. Από το 34 μέχρι το 37 υπηρέτησε σε διπλωματικές θέσεις στο Μπουένος Αϊρες, τη Βαρκελώνη και τη Μαδρίτη: καταφανώς επρόκειτο για άνθρωπο που, χωρίς να προβαίνει σε χονδροειδείς συμβιβασμούς, αποκτούσε εύκολα διασυνδέσεις ήδη από την εφηβική του ηλικία 
ίχε εξασφαλίσει την εύνοια της ποιήτριας Γκαμπριέλα Μιστράλ
 (βραβείο Νομπέλ 1945) και φιλίες: 
με τον Ισπανό ποιητή Ραφαέλ Αλμπέτι, τον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, τον Σεζάρ Βαλέχο.
Εξάλλου, στη Μαδρίτη, λίγο πριν από τον εμφύλιο πόλεμο, 
γνώρισε την Ντέλια ντελ Καρίρ που έγινε η δεύτερη γυναίκα του.
Ο Νερούδα ωρίμασε ως ποιητής μέσα στον ισπανόφωνο κόσμο, μεταξύ μιας γυναίκας από την Αργεντινή (της ντελ Καρίρ), ενός Περουβιανού κομμουνιστή (του Βαλέχο) και ενός πολέμου στον οποίον, με έναυσμα τη δολοφονία του Λόρκα, δεν άργησε να πάρει θέση. 
Ο Νερούδα «ασπάστηκε» τον κομμουνισμό όπως ασπάζεται κανείς μια θρησκεία: 
με αφοσίωση αμαρτάνοντας ζητώντας συγχώρεση ξανά και ξανά. 
Και μολονότι είδε τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο με μανιχαϊστικό τρόπο, 
εκφράζοντας συζητήσιμα πατριωτικά αισθήματα
 (όπως στη συλλογή «Η Ισπανία στην καρδιά»), 
μολονότι σε όλη του τη ζωή ερωτοτροπούσε με την εξουσία (το 1938, 
προτού ηττηθεί ο Δημοκρατικός Στρατός, 
διορίστηκε σε διπλωματικό πόστο στο Παρίσι) 
και μολονότι απέφυγε επανειλημμένα να υποστηρίξει τους σοβιετικούς 
αντιφρονούντες όπως τον Πάστερνακ και τον Μπρόντσκι, 
θα ήταν άδικο να χαρακτηριστεί ένας ακόμα σταλινικός 
χωρίς δημοκρατικό ήθος, τυφλωμένος από το σκοταδιστικό δόγμα 
του καθαγιασμού των μέσων για χάρη κάποιου αορίστως ενάρετου στόχου.

Canto General
Είναι αλήθεια ότι ευνόησε τη μετανάστευση κομμουνιστών προσφύγων από τη φρανκική Ισπανία στη Χιλή, χωρίς να δείξει το ίδιο ενδιαφέρον για τους μη-κομμουνιστές, καθώς και ότι δεν αποδέχτηκε ποτέ το απλό γεγονός ότι ο φίλος του Βιτόριο Βιντάλι ήταν φονιάς εκτελεστικό όργανο του Στάλιν. Ο Νερούδα ήταν ένας κομμουνιστής ποιητής: Θα με ρωτήσετε: Πού είναι λοιπόν τα κυκλάμινα / και η μεταφυσική με τα πέταλα της παπαρούνας / κι η βροχή που κροταλίζει ξανά και ξανά τις λέξεις της / γεμίζοντάς τες με πουλιά και τρύπες; ...Θα με ρωτήσετε γιατί η ποίησή του δεν μιλάει για όνειρα και φύλλα και για τα ηφαίστεια της γενέθλιας γης του.../ Ελάτε να δείτε το αίμα στους δρόμους. / Ελάτε να δείτε / το αίμα στους δρόμους. / Δείτε λοιπόν το αίμα στους δρόμους! όμως, άλλα τα μάτια του λαγού (Νερούδα) κι άλλα της κουκουβάγιας (Λουί Αραγκόν, Καρλ Ρακόζι). Όπως προαναφέρθηκε, δυστυχώς για την ανθρωπότητα, 

μερικοί από τους πιο χαρισματικούς ποιητές, συγγραφείς και καλλιτέχνες 
όπως άλλωστε και μερικοί από τους χειρότερους γραφιάδες και μπογιατζήδες 
είχαν σκοτεινά σημεία στη συμπεριφορά τους 
ως πολίτες δεν ήταν λίγοι όσοι παραδόθηκαν σε αμφίσημες ιδεολογίες. 
Αν ο Νερούδα γλίτωσε μια τέτοια κατηγορία ήταν επειδή η ποίησή του 
έμοιαζε να περισσεύει από παντού και να δεσπόζει 
όπως ένα γιγάντιο μνημείο που αψηφά το ανθρώπινο μέγεθος. 
Πράγματι, το 1943, ενώ ο πόλεμος μαινόταν,
επισκέφτηκε την προκολομβιανή «χαμένη πόλη» των Ίνκας στο Περού,
τη γνωστή ως Machu Picchu,
που αποτέλεσε την πηγή έμπνευσης του «Canto General». 
Το «Γενικό τραγούδι» είναι το μεγαλύτερο σε έκταση και βάθος 
πολιτικό (πατριωτικό) ποίημα στην ιστορία της λογοτεχνίας.

Στην αρχή του πολέμου ο Νερούδα έμαθε το θάνατο της 

οκτάχρονης κόρης του (από τον πρώτο του γάμο) ο οποίος τον
συγκλόνισε καθώς και την απόπειρα δολοφονίας του Τρότσκι, 
η οποία δεν τον συγκλόνισε. 
Εξάλλου, ένας από τους συνωμότες γύρω από αυτή την αποτυχημένη 
δολοφονία (η οποία πέτυχε τον Αύγουστο του 40)
ήταν ο Μεξικανός ζωγράφος Δαδίβ Αλφάρο Σικουέιρος,
τον οποίον ο Νερούδα βοήθησε να βρει άσυλο στη Χιλή.
Τα γεγονότα του πολέμου τού ενέπνευσαν το 

«Τραγούδι στο Στάλινγκραντ» (1942) 
και το «Καινούργιο τραγούδι αγάπης στο Στάλινγκραντ» (1943) 
που συνετέλεσαν στο να του απονεμηθεί το βραβείο Στάλιν το 1953. 
Για τον σημερινό πολίτη το να μπαίνεις στον κόπο να κουβαληθείς
στη Βαρσοβία για να παραλάβεις ενδόξως το βραβείο Στάλιν 
(ή, αργότερα, το βραβείο Λένιν) ισοδυναμεί, περίπου, με εξευτελισμό: 
παρ όλ' αυτά, ούτε ο Νερούδα ούτε όσοι το αποδέχτηκαν 
πριν απ αυτόν (ο Ζολιό και η Μαρί Κιουρί, ο Σοστακόβιτς, ο Πολ Ρόμπσον)
και μετά (ο Μπρεχτ, ο Κώστας Βάρναλης, ο Γ. Ε. Ντυμπουά, ο Γιάννης Ρίτσος) 
αισθάνθηκαν την ανάγκη να απολογηθούν. Άλλοι καιροί, άλλα ήθη. 
Ο Νερούδα είχε μάλιστα την ιδέα να γράψει ωδή στον Στάλιν,
όπως νωρίτερα είχε γράψει ωδή στον Φουλγκένθιο Μπατίστα 
και όπως αργότερα θα έγραφε στον Φιδέλ Κάστρο.
Η εμμονή αυτή προκάλεσε ρήξη με τον Οκτάβιο Πας, 

ο οποίος δήλωσε: «Διαβάζοντας τον Νερούδα και άλλους σταλινικούς ανατριχιάζω... 
όπως μπροστά σε μερικές σελίδες από την Κόλαση του Δάντη...», 
ενώ συγχρόνως τον αναγνώριζε ως τον μεγαλύτερο ποιητή «της γενιάς του», 
ο οποίος, ευτυχώς για όλους, παραδέχτηκε οψίμως ότι είχε 
συμβάλει στην προσωπολατρία του Στάλιν 
διότι ένιωθε «ευγνωμοσύνη για το ρόλο του στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο».


Πράσινο μελάνι
Το 1945 ο Νερούδα εξελέγη γερουσιαστής του Χιλιανού κομμουνιστικού κόμματος και έκτοτε κατάφερε να χωρέσει μέσα στη ζωή του έναν σταθερά γραφειοκρατικό ρόλο μαζί με τη δράση τού αληθινού αγωνιστή, του επαγγελματία ποιητή του ενός άνδρα που ζει με ένταση και πάθος τη ζωή του άνδρα.
Στο Μπουένος Αϊρες έμεινε κάτω από την προστασία του Μιγκέλ Ανχελ Αστούριας (βραβείο Νομπέλ 1967: ο θρίαμβος της ισπανόφωνης λογοτεχνίας), που του «δάνεισε» το διαβατήριό του με το οποίο βρέθηκε στο Παρίσι, αυτή τη φορά κάτω από την προστασία του Πικάσο.

 Ο Νερούδα τόσο εξαιτίας των πολιτικών αναταράξεων όσο και εξαιτίας της ίδιας του της ποιητικής φύσης υπήρξε ανήσυχος κοσμογυριστής: ως εξόριστος, ως φυγάς, ως ταξιδιώτης, ως ένα είδος joker που εμφανίζεται όπου δεν τον περιμένουν, πήρε διαστάσεις μύθου. 
Όχι χωρίς αιτία: μέσα στο στρόβιλο των γεγονότων, κάθε καινούργια του ποιητική συλλογή έμοιαζε να υπερφαλαγγίζει την προηγούμενη κάθε επιρροή (του Γουίτμαν, του Ρουμπέν Νταρίο, των σουρεαλιστών) ξεθώριαζε μπροστά στους δικούς του στίχους: 
Ήμουν φυγάς των δικαστών / και στην κρυστάλλινη ώρα, μες στη γρηγοράδα / μοναχικών αστεριών / διέσχισα πόλεις, δάση / αγρούς / λιμάνια...
Σε ταξίδι του στο Μεξικό, ο Νερούδα ολοκλήρωσε το «Canto General» κάτω από μυθιστορηματικές συνθήκες: όταν απέδρασε από τη Χιλή (πάνω σε άλογο) είχε πάρει μαζί του το χειρόγραφο, αφήνοντας ένα αντίτυπο στα στελέχη του Χιλιανού κομμουνιστικού κόμματος το Χιλιανό Κ.Κ. εξέδωσε εκνόμως πέντε χιλιάδες αντίτυπα του «Canto General» που, μετά τη μελοποίησή του από τον Μίκη Θεοδωράκη, έγινε, κατά κάποιον τρόπο, ο καινούργιος ύμνος της Τρίτης Διεθνούς το «γενικό τραγούδι» του ισπανόφωνου κόσμου και του πλανήτη ολόκληρου.
Το 1956 είχε ήδη πίσω του ένα ογκώδες έργο που είχε συμπληρωθεί προσφάτως από το «Το αμπέλι και ο άνεμος» το οποίο έγραψε στο Κάπρι από τις «Στοιχειώδεις ωδές», τις «Καινούργιες στοιχειώδεις ωδές», καθώς και τον τρίτο τόμο των ωδών. 

Το όνομα και το έργο του αποτελούσαν μια συνισταμένη της ποίησης, και καθώς συνέχιζε να εκφράζει αμετανόητα τις πολιτικές του θέσεις (επισκέφτηκε την Κούβα και υποστήριξε τον Κάστρο την εποχή της κρίσης στον Κόλπο των Χοίρων) έγινε στόχος των αντιπάλων του (της CIA, μεταξύ άλλων), αυτή τη φορά όχι με βίαια μέσα αλλά με την παλιά, δοκιμασμένη μέθοδο της λάσπης. Το 1964, ενώ έμοιαζε ότι το Νομπέλ τού ανήκε, το βραβείο απονεμήθηκε στον Σαρτρ (που δεν το δέχτηκε): 
ο Νερούδα είχε αποκτήσει τη φήμη του παλαιο-κομμουνιστή με παρωπίδες. 
Παρ όλ αυτά, το 1961, στην Αργεντινή, το βιβλίο του «Είκοσι ερωτικά ποιήματα» πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα η δημιουργία και η επιτυχία δεν επιβραδύνθηκαν ποτέ: το 1966, με επέμβαση του Αρθουρ Μίλερ, απέκτησε βίζα για τις Ηνωμένες Πολιτείες όπου έκτοτε δεν έπαυε να επιστρέφει για πολλούς, η παρουσία του στη Νέα Υόρκη σήμαινε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. 
(Όχι για όλους: η κουβανική ηγεσία πήρε βαριά το ότι ο Νερούδα έγινε αποδεκτός 
από τους «Γιάνκηδες».)
Πέθανε δώδεκα μέρες μετά τη δολοφονία του Αλιέντε: από καρκίνο του προστάτη κι από απελπισία. 

Τα σπίτια του στο Βαλπαραϊσο και στο Σαντιάγο λεηλατήθηκαν έγιναν γυαλιά-καρφιά.
Στη Χιλή η ποίησή του ήταν παράνομη μέχρι το 1990. 
Αν ξαναζήσω, έγραφε με πράσινο μελάνι («το χρώμα της ελπίδας») 
στα «Χέρια της μέρας», θα ζήσω με τον ίδιο τρόπο.
* (Εφημερίδα Ημερησία 18/8/2007)
Η νύχτα στο νησί

Η νύχτα στο νησί
(απόσπασμα)


Όλη τη νύχτα κοιμήθηκα μαζί σου
κοντά στη θάλασσα, στο νησί.
Ήσουν άγρια και γλυκιά ανάμεσα στην ηδονή
και στον ύπνο
ανάμεσα στη φωτιά και στο νερό.
Ίσως πολύ αργά
ενώθηκαν τα όνειρά μας,
στα ψηλά ή στα βαθιά,
στα ψηλά σαν κλαδιά που κουνάει ο ίδιος άνεμος,
στα χαμηλά σαν κόκκινες ρίζες που αγγίζονται.
Ίσως το όνειρό σου
χωρίστηκε από το δικό μου
και στη σκοτεινή θάλασσα
με έψαχνε
όπως πρώτα
υπήρχες όταν δεν ακόμα,
όταν χωρίς να σε διακρίνω
έπλεα στο πλάι σου,
και τα μάτια σου έψαχναν
αυτό που τώρα
- ψωμί, κρασί, έρωτα και θυμό -
σου δίνω με γεμάτα χέρια,
γιατί εσύ είσαι το κύπελλο
που περίμενε τα δώρα της ζωής μου.















ΑφιέρωμαΒιογραφικόVideo
Βιογραφικό
ΠΑΜΠΛΟ ΝΕΡΟΥΔΑ
(1904 - 1973)

Ο Πάμπλο Νερούδα θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του 20ου αιώνα. 

Ο Νερούδα γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1904 στην πόλη Παράλ της Χιλής. 
Σε μικρή ηλικία έμεινε ορφανός από μητέρα. 
Το πραγματικό του όνομα ήταν Νεφτάλι Ρικάρντο Ρέγες Μπασοάλτο. 
Σε ηλικία 16 χρόνων αποφάσισε να αλλάξει το όνομα του σε Πάμπλο Νερούδα 
για να τιμήσει την μνήμη του Τσεχοσλοβάκου ποιητή Ζαν Νερούδα. 
Το 1971 κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. 
Ο έρωτας είναι το κεντρικό θέμα πολλών έργων του, 
για αυτό και το όνομά του έγινε συνώνυμο με την ρομαντική ποίηση. 
Συγγραφέας, διπλωμάτης, πολιτικός, η ακτινοβολία του Πάμπλο Νερούδα έφθασε σε όλο τον κόσμο.
Από το ποιητικό του έργο ξεχωρίζουν οι εξής τίτλοι:

 «Crepusculario», «Veinte poemas de amor y una canciσn desesperada», 
«Residencia en la tierra», «Tercera residencia», «Canto general», 
«Los versos del capitαn», «Odas elementales», «Extravagario», 
«Memorial de Isla Negra» και «Confieso que he vivido».
Ο Νερούδα έγραψε επίσης, ωδές για πιο απλά και στοιχειώδη πράγματα της καθημερινής ζωής. 

Ο γνωστός Έλληνας συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης μελοποίησε ένα από τα πιο γνωστά ποιήματα του Νερούδα, το «Κάντο Χενεράλ».
Ο πιο γνωστός συγγραφέας της Κολομβίας, Γκάμπριελ Γκαρθία Μαρκέζ, χαρακτηρίζει τον Νερούδα ως τον «μεγαλύτερο ποιητή του 20ου αιώνα». 

Ο Νερούδα καθιερώθηκε από τα πρώτα κιόλας έργα του. 
Η συλλογή του, τα «20 ερωτικά τραγούδια και ένα τραγούδι της απόγνωσης», 
πουλήθηκε σε εκατομμύρια αντίτυπα.
Παρόλα αυτά, η ποίησή του δεν περιορίζεται μόνο στο θέμα της αγάπης. 

Όταν βρέθηκε στη Βιρμανία, έγραψε το Κατοικία στη Γη (Residence on Earth), 
για τον χρόνο, τη μεταφυσική, καθώς και για τη σημασία της ανθρώπινης ύπαρξης. 
Όπως συνέβη σε πολλούς πνευματικούς ανθρώπους, ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος 
είχε μεγάλη επίδραση στην ποίησή του.
Το 1943 επέστρεψε στη Χιλή, αλλά τέσσερα χρόνια αργότερα έγινε στόχος του καθεστώτος του προέδρου Κονζάλεζ Βιντέλα, επειδή είχε διαμαρτυρηθεί για τον τρόπο αντιμετώπισης των ανθρακωρύχων που απεργούσαν.

Το 1949 κατάφερε να φύγει από τη Χιλή και κατευθύνθηκε- εξόριστος πλέον- προς την Ευρώπη. 
Ανάμεσα στα μέρη που έζησε ήταν και το νησί Κάπρι της νότιας Ιταλίας. Στη ζωή του στο Κάπρι στηρίζεται η ταινία «Ο ταχυδρόμος».
Ο Νερούδα προσχώρησε στο κόμμα του Σαλβαδόρ Αλιέντε

και τον στήριξε στον προεκλογικό του αγώνα.
Πέθανε το 1973 λίγες μέρες μετά το πραξικόπημα του στρατηγού Πινοσέτ 

που ανέτρεψε την κυβέρνηση του Σαλβαδόρ Αγιέντε.
Η κηδεία του ήταν η πρώτη εκδήλωση λαϊκής αντίθεσης 

στο στρατιωτικό καθεστώς που απαγόρευσε τα έργα του ποιητή. 
Η απαγόρευση ίσχυε ως το 1990.

ΑφιέρωμαΒιογραφικόVideo
ΠΗΓΗ: Αφιερώματα Οι άνθρωποι που ήθελαν 

να αλλάξουν τον κόσμο! Pablo Neruda